FILM
Gary (Robert Carlyle) - Gaz voor de vrienden - zit zoals velen in het eens bloeiende Sheffield, ooit het hart van de Engelse staalindustrie, op droog zaad. Zijn vrouw Mandy heeft hem laten stikken voor een rijkere kerel, en nu dreigt hij ook nog eens het bezoekrecht over zijn zoontje Nathan (William Snape) te verliezen, van wie hij zielsveel houdt. Zijn kameraad Dave (Mark Addy) lijdt door zijn figuur aan een minderwaardigheidscomplex, nog in de hand gewerkt doordat zijn vrouw Jean wild enthousiast van een optreden van de Chippendales terugkomt. Dit brengt Gaz op een idee: ze gaan ook om wat geld in het laatje te brengen, een stripact organiseren. In zijn overmoed, én om iets tegenover de rollende spierbundels van de Chippendales te kunnen stellen, pocht Gaz dat ze in hun act The Full Monty gaan doen, d.w.z. volledig frontaal naakt gaan. Omdat een levend lijk (Gaz) en een dikke papzak (Dave) natuurlijk niet volstaan voor een avondvullend programma, gaan ze op zoek naar andere kandidaat-strippers. En die vinden ze: Lomper (Steve Huison) is een lelijke rosse met zelfmoordneigingen, Horse (Paul Barber) is een oudere, zwarte bejaarde met serieuze rugklachten, en Guy (Hugo Speer) kan dansen noch zingen, maar is wel door de natuur rijk bedeeld. Ze krijgen bovendien hun voormalige ploegbaas Gerald (Tom Wilkinson), die een beetje kan dansen, zo ver om met hen mee te doen. Gerald heeft nooit aan zijn spilzieke vrouw durven vertellen dat hij werkloos is, en doet vooral mee uit financiële overwegingen. Het zestal wordt op de duur een hechte groep vrienden, maar de weg naar het succes is bezaaid met allerlei praktische hindernissen: familieleden, de zedenpolitie, manifest gebrek aan talent en tuinkabouters...

"We may not be young, we may not be pretty, we may not be right good, but we're here. We're live, and for one night only we're going for the full monty!"

The Full Monty blijft nog steeds één van die charmante Britse comedy's van het vorige decennium, en tegelijkertijd ook een sociaal geëngageerd drama. Van dit soort dramedy's hebben ze in de States blijkbaar vooralsnog geen kaas gegeten. Vooral de mengeling tussen het dolkomische en de ernstige, groezelige ondertoon vanuit de onderbuik van de Britse samenleving, geeft de film een speciaal cachet. Het sociale kerkhof dat het bewind van Margaret Thatcher heeft aangericht is al een inspiratiebron van tal van gelijkaardige films geweest, zoals Brassed Off en Billy Elliot, en van het mistroostige Sheffield, volgens het inleidend filmpje eens een zo bloeiend provinciestadje, blijft alleen nog maar een hellhole over waar u en ik niet zouden willen wonen. In die zin is een film als The Full Monty soms zeer zwaar maatschappijkritisch, maar tegelijkertijd ook zelfrelativerend, en gelukkig nooit moraliserend. De dialogen zijn bijzonder spitsvondig, en het acteerwerk is top notch. Sommige rollen zijn wel wat karikaturaal (zoals Horse), maar Tom Wilkinson en vooral Robert Carlyle spelen doorleefde, realistische en meedimensionale karakters, de eerste als braaf burgermannetje die aan zijn rol in de stripact zo weinig mogelijk ruchtbaarheid wil geven, kwestie van zijn bloedernstige sollicitatiegesprekken niet te bezwaren, maar er gaandeweg toch plezier aan begint te beleven, en de laatste als sociale mislukkeling die ondanks alles toch probeert een goed role model te zijn voor zijn zoon. Mee door de korte duur van de film (slechts 92 minuten) dendert het geheel voort naar de spetterende finale, en pas tegen het einde begin je te beseffen dat de werkelijke boodschap in de film voor de protagonisten een zoektocht naar waardigheid en het overwinnen van hun beperkingen is.

BEELD EN GELUID
De oude versie van The Full Monty bevatte 'slechts' een 2.0-geluidsspoor, ondanks het feit dat de film de Oscar voor beste muziek had gewonnen. De nieuwe versie maakte dit euvel goed door een mooie DTS-track die zeker de geluidsuitgave recht aandeed. Voor Blu-ray ging men nog een stapje verder, en nu is de geluidstrack uitgevoerd in Engels DTS-HD MA 5.1, naast nog een handjevol andere talen. De mix lijkt erg op die van de dvd, maar klinkt net nog een beetje zuiverder; bijvoorbeeld in de scène waarin onze lads aan het wachten zijn om hun dopkaart te laten afstempelen, en er plots Donna Summer's "Hot Stuff" door het PA-systeem klinkt, klinkt dit echt wel als een PA zou moeten klinken, maar met het bijhorende dansje vloeit het luidsprekersysteem moeiteloos voort in de eigenlijke soundtrack. De geluidstrack moet voornamelijk ten dienste staan voor de soundtrack, waarin de voornaamste elementen de jaren '70-billenkletsers van Hot Chocolate en Donna Summer zijn - die onvermijdelijk opduiken in films over mannelijke strip-acts - maar daarnaast ook werk van Cockney Rebel bevat. De filmscore zelf wordt verzorgd door niemand minder dan Anne Dudley, de vrouwelijke helft van het in de jaren '80 ook bij ons niet geheel onbekende avantgardistische band The Art Of Noise. Bij de dialogen valt vooral de subtiele resonantie op in de stukken die bijvoorbeeld in een lege hangar zijn gefilmd. Voorwaar een puike track! Veel subwoofergeweld komt er niet bij te kijken, want afgezien van een caféruzie tussen Gaz en Gerald valt er qua knokpartijen in deze film niet echt veel te beleven. De track is hip en eigentijds, de auteurs hebben zeer goed het juiste nummer bij de juiste scène weten zetten (wat bijvoorbeeld ook in Brassed Off gebeurd is, met het verschil dat het daar om klassieke werken ging en hier om discostampers uit de seventies. De dialoog is bij momenten niet verstaanbaar, en dat komt zeker niet door fouten in de weergave ervan, maar door het feit dat de hoofdpersonages in de film een zodanig erg Sheffield-dialect spreken - probeer maar eens in te denken dat iemand met voldoende kennis van ABN een film moet volgen met Flip Kowlier in de hoofdrol. Ten opzichte van de dvd-release zijn we wel de Amerikaans-Engelse Dolby Surround 2.0-track kwijt, een unicum omdat het een Engelse track is die een dubbing is van een andere Engelse (onverstaanbare) track. De beeldkwaliteit is merkelijk verbeterd. In de hoge definitie-transfer komen onder meer de close-ups met alle oneffenheden (de meeste strippers zijn echt butt ugly) tot zijn recht. Het contrast is scherp en aangenaam, de kleurloze wereld en troosteloze omgevingen van het vervallen Sheffield komen zeer realistisch over, en contrasteren erg met de laatste vrijhavens van glorie, zoals het interieur van Gerald vóór de repo-man er alles komt inpikken. In elk geval zorgt de hogere resolutie voor een stuk meer detail in de diverse interieuren, en de fabrieksgebouwen en onder meer in de supermarkt. De kleuren zien er iets natuurlijker uit, en echte fouten zitten er niet in.

EXTRA'S
Het is me toch wat met 20th Century Fox. Om kosten te besparen worden een heel deel van hun films op single layers uitgebracht en gestript van al hun extra's. Zo verscheen er vorige week tegelijkertijd met deze Full Monty nog een Blu-rayversie van de meervoudige Oscarkampioen The Silence Of The Lambs met als extra zowaar één hele trailer, terwijl de versie in Amerika kreunt onder het gewicht van het bonusmateriaal. Maar af en toe maken ze dan toch de fout om wél mooie releases uit te brengen en er dan zo weinig mogelijk ruchtbaarheid aan te geven. Neem nu de Blu-rayversie van Man On Fire. Er wordt op de hoes amper gerept over de extra's, maar de Blu-ray bevat toch hetzelfde materiaal als de 2-disc special edition. En met The Full Monty vergaat het eigenlijk net zo. Ik had de disk al zien liggen in de winkels, en vooral het gebrek aan extra's was me opgevallen, iets waar ik mijn Fully Exposed dvd-release niet voor zou opzij zetten. Het is pas omdat iemand me er op het DVD-forum op attent op maakte: deze Blu-ray bevat dus, op de vermelding ervan na, al het bonusmateriaal wat ook op de 2-discversie te vinden is, waardoor de Blu-ray plots wordt gepromoveerd tot version of choice, waardoor de film een must-buy wordt. Waarom? We overlopen even met U:

De disk bevat naast een myriade van talen nog twee extra geluidssporen met audiocommentaren. Op de eerste komen regisseur Peter Cattaneo en acteur Mark Addy (Dave) aan het woord, de tweede track is voor de rekening van producent Uberto Pasolini (de echtgenoot van filmcomponiste Rachel Portman). De eerste track is een zeer afwisselende en informatieve track, met veel nadruk op het indie-karakter van de film, en enkele zeer onthullende ontboezemingen over hoe de regisseur de hoofdkarakters werkelijk heeft overtuigd om voor een 300-tal figuranten een échte full monty te doen. De track van Pasolini is misschien iets minder diepgaand, en hij trapt nogal eens open deuren in, maar dit zijn toch twee tracks die het gros van dergelijke tracks moeiteloos overstijgen. De sectie met verwijderde scènes bevat 10 stuks, samen goed voor 34 minuten beeldmateriaal, maar dat is een beetje misleidend, omdat sommige scènes bestaan uit takes uit diverse hoeken van dezelfde scène, en soms wat weg hebben van een blooper reel (wanneer bijvoorbeeld Tom Wilkinson problemen heeft met zijn g-string uit te krijgen). Ook hier kan je een commentaar van Peter Cattaneo en Mark Addy volgen. De sectie De cast bevat vijf minuten met in totaal 6 stukjes interview op de set met de zes strippers én de jongen die Nathan speelt. Tegelijkertijd rolt op de zijkant van het beeld wat biografische informatie over de acteurs in kwestie voorbij. De "Original publicity campaign" bevat negen trailers (11 min) voor bioscoop en televisie, voor verschillende regio's. De Music Machine is een interactieve juke‑box waarin je alle specifieke muziekfragmenten uit de film nog eens kan oproepen, gesorteerd per titel.

Documentaires, dan. Bijna 2 uur aan documentaire wacht op U, onderverdeeld in verschillende secties. "Development" bevat 3 documentaires. In "Developing the script" (8 min.) interviewt filmcriticus Derek Malcolm de producent Uberto Pasolini over waar hij het idee van de film heeft gehaald, en hoe aan het hele stripper-verhaal uiteindelijk de sociale dimensie werd aangeknoopt. "Finding the director" (6 min.) gaat over de zoektocht naar een regisseur, vooral in het drama-segment van de Britse televisiewereld, een kweekvijver waarin onder meer ook Ken Loach zijn sporen heeft verdiend. "Focus On Sheffield" (10 min.) behandelt de manier waarop de film op de slappe koord danst om toch maar geen politiek pamflet te worden - de film ging in première ongeveer toen Tony Blair aan de macht kwam na een eeuwigheid Tory-regime; eigenlijk zou de film moeten gaan over de positieve sfeer waarin de zes strippers hun uiteindelijke doel bereiken, maar om de sociale context van het vervallen Sheffield toch te schetsen, werd gewerkt met het contrasterende inleidende filmpje, waarin Sheffield vijfentwintig jaar geleden werd afgeschilderd als dé place-to-be in volle ontwikkeling.

Na het voorbereidende werk volgen de 5 documentaires over "Production". "Anatomy of a score" bevat een 11 minuten durend interview met Anne Dudley, die de muziek beschouwde als een extra personage, en uitlegt hoe ze dat concreet heeft ingevuld. "Stockbridge Brass Band blues" (5 min.) zet de harmonie in de kijker die de muziek heeft verzorgd in de begrafenis-scène. In "Song & dance" (9 min.) vertelt muziek-supervisor Liz Gallagher over de muziek en hoe deze heeft bijgedragen tot de luchtigere toon van de film (alsook de oscarjury heeft overtuigd, doch dit terzijde). In een tweede stuk wordt choreografiste Susanne Grand geïnterviewd, die de aartsmoeilijke taak had om de acteurs de basics van dansen bij te brengen. In "Editing" (7 min.) vertellen regisseur Peter Cattaneo en enkele van zijn medewerkers over de montage, en in "Translating English to English" (9 min.) - veruit het interessantste stukje - laat men taalkundige dr Laura Wright aan het woord. Zij vertelt hoe sommige woorden in het Engelse slang door de Amerikanen misbegrepen, ofwel helemaal niet begrepen zouden worden. In sommige Amerikaanse theaters deelde men bij het begin van de film een lijstje uit met de "moeilijke woorden" in het dialect van Sheffield, maar uiteindelijk werd er een Amerikaans gedubde versie gemaakt - die U overigens ook op de eerste disc terugvindt - maar die compleet de charme van de film doet verliezen. Toch is dit vanuit het standpunt van het maken van de film een erg interessant fragment.

Het hoofdmenu bevat dan nog twee documentaires, "The succes and its aftermath" (10 min.) vertelt het verhaal vanaf de testscreenings tot het moment dat de markt werd overspoeld met Full Monty-merchandise. In het zeer diepgaande "The Bigger Picture: A look at the British film industry in the '90's" (28 min.) tenslotte, schetsen enkele vooraanstaande Britse filmkenners ons hoe The Full Monty in het tijdskader van de Britse jaren '90 paste, en ook een deel tegen de gangbare tendenzen wilde keren.

CONCLUSIE
Als u The Full Monty wil ugpraden van uw 2-disc SE naar deze Blu-ray doet U, ondanks wat de hoes u doet vermoeden, geen kwantitatief verlies. Kwalitatief wint u zelfs wat, voornamelijk in de vorm van een beter beeld. Het upgraden van uw oude versie zou in elk geval een no-brainer moeten zijn, maar zelfs de 2-disk dvdversie komt in aanmerking. Een vreemde parallel is dat, net als bij het verschijnen van de 2 dvd-versie, Fox bij het releases van deze Blu-ray weinig promotie heeft gevoerd. Wat stom is, want deze film kan nog steeds op aandacht rekenen en het zou twaalf jaar later nog een wedergeboorte van de film kunnen triggeren.