KURT COBAIN - ABOUT A SON
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2009-07-28
FILM
Een origineel idee levert een intrigerende, maar niet altijd geslaagde documentaire op in
About A Son, een poging om door te dringen tot de factoren die Kurt Cobain maakten van een timide, kunstzinnige jongen tot de door fysieke en psychologisch innerlijke pijnen getormenteerde lead singer van de belangrijkste rockband van de jaren negentig. De prent maakt extensief gebruik van de interviews die journalist Michael Azerrad Cobain afnam een jaar voor diens zelfmoord. De zanger zelf is kortom de verteller in
About A Son, wat de film alvast een groot gevoel van authenticiteit en introspectie geeft. Spijtig genoeg illustreert regisseur A.J. Schnack Cobains franke woorden niet met archiefmateriaal uit home movies en Nirvana-optredens (zoals doorgaans gebeurt in dergelijke documentaire biopics) maar met recnte beelden van de plaatsen die Cobains leven vorm gaven. De klassieke esthetiek van deze beelden verhoogt niet de impact van de interviews, maar ontneemt ze geleidelijk de dynamiek die nodig is om emotioneel bij
About A Son betrokken te geraken.
Bekijken we de film puur als een product van de zevende kunst, dan valt er op het eerste gezicht nochtans een hoop te bewonderen. Vanaf de eerste beelden - prachtige, loodrechte helikoptershots van bossen, appartementsblokken en straten in de staat Washington - is het duidelijk dat regisseur Schack oog heeft voor de schoonheid van een staat die bekend staat om zijn eindeloze regen en grauwe levens. De cineast observeert bovendien vooral met zijn camera, doet nauwelijks pogingen om de objectiviteit van de shots een eigen invulling te geven. Althans in het begin, want gaandeweg sluipen er enkele in scène gezette sequenties in de film. De meest opvallende daarvan volgt
Elephant-gewijs een jongeman door de corridors van een high school. Het is duidelijk dat de jongen als stand-in voor de jonge Cobain fungeert die op dat moment op de soundtrack zijn schoolse carrière uit de doeken doet.
Deze laatste aanpak werkt verrassend goed en helpt de kijker om zich te identificeren met Cobain als tiener. Het is dan ook jammer dat men in
About A Son de techniek slechts zeer sporadisch gebruikt en voornamelijk een voorkeur blijft geven aan de observatie van locaties. Dat ondermijnt ultiem de emotionele spankracht van de film. Ook op narratief vlak schort er echter het een en ander aan de prent. Misschien was het wel geen goed idee om het leven van Cobain (via de tapes) op rigide wijze chronologisch te reconstrueren. Dit houdt niet alleen weinig verrassingen in, het komt ook de link die A.J. Schnack wil leggen tussen Cobains jeugd en zijn problemen met de status van superster niet te goede omdat de prent ruim halfweg is eer de zanger nog maar tot zijn eerste bandje toetreedt. Een ander zeer punt is dat de muziek van Nirvana bewust nergens de soundtrack siert. De enige song die engszins met de band te maken heeft, is David Bowies
The Man Who Sold The World, dat later door Nirvana unplugged gebracht zou worden.
Dat
About A Son door dat alles constant een artificiële afstand creëert tussen zijn onderwerp en de kijker, is wellicht een bewuste keuze. Het zou in ieder geval een reflectie zijn van de haat-liefdeverhouding die Cobain in zijn laatste levensjaren met zijn fans had. Maar het doet ook de warmte teniet die spreekt uit de interviews met de zanger. Op de soundrack komt Kurt Cobain immers over als een intelligente jongeman die zonder schroom over de moeilijkste periodes uit zijn leven spreekt en verrassend veel vriendelijke woorden heeft voor zijn collega's in de band en - de door Nirvana-fans als Yoko uitgespuwde - Courtney Love. Hoogtepunten uit het betoog van het ninetiesicoon zijn o.a. anekdotes over een homofiele vriend in high school, zijn verklaring dat hij zichzelf als een adoptiekind van aliens zag en verslagen van meetings die hij had met geïnteresseerde platenlabels. De visuele en narratieve aanpak ten spijt moet je concluderen dat de montage van de audiotapes in ieder geval een geslaagde oefening is.
Als puntje bij paaltje komt is
About A Son echter een prent over Kurt Cobain, maar met weinig oog - weinig respect misschien zelfs? - voor fans van de rocker en zijn band. Je komt honderenéén zaken te weten over hem, uit zijn eigen mond dan nog, maar de film doet de zanger weinig recht door het verband tussen zijn vertelsels en zijn muziek bewust niet te exploreren. Wie de zielenroerselen van Cobain verder wil onderzoeken is bijgevolg beter af met de lectuur van
Come As You Are: The Story of Nirvana, het boek dat voortvloeide uit de interviews. Niettemin is
About A Son een interessant document omwille van de belangrijke vraag die de prent impliciet stelt in het slot, maar niet kan beantwoorden. Wat gebeurde er tussen april 1993 (de datum van het laatste interview) en april 1994 (zijn zelfmoord) dat Cobains gemoed zo radicaal deed omslaan. Want hoewel de laatste dialogen in
About A Son over de dood gaan, was in het voorgaande anderhalf uur vooral de toekomst - en Cobains al bij al positieve kijk daarop - een opmerkelijke rode draad.
BEELD EN GELUID
De beelden ogen niet alleen esthetisch behoorlijk mooi, maar zijn ook met een goede kwaliteit op de disk geperst. Het contrast is zeer degelijk, net als de rijkheid van de zwarte tinten. De kleuren zijn de grootste visuele troef: zowel de frisse groenheid van de bossen rond Aberdeen als de anonieme grijsheid van steden als Olympia en Seattle komen prima tot uiting in deze print. Waarom de audiotrack een DD 5.1-behandeling kreeg, is een raadsel. Het merendeel van de audio bestaat namelijk uit bandopnamen met Cobains stem, slechts sporadisch afgewisseld met klanken en songs die andere dan de voorste boxen gebruiken. Niettemin klinkt de track oerdegelijk.
EXTRA'S
De enige extra's zijn
Trailers voor
About A Son en enkele andere Paradiso-releases.
CONCLUSIE
About A Son zocht en vond een originele invalshoek om een documentaire over Kurt Cobain te maken. Helaas ontneemt de gimmick de film het potentieel voor dramatiek, waardoor je achterblijft met een goed gedocumenteerde en mooi gefilmde prent die weliswaar inzicht geeft in Cobains geest, maar die de kijker emotioneel koud laat. Beeld en geluid halen een goed niveau, maar de bonussectie bevat louter trailers.