TV-SERIE
’t Schaep In Mokum is het vierde seizoen van een Nederlandse comedyserie die zich in de Amsterdamse volkswijk de Jordaan afspeelt. De actie concentreert zich in en om het ’t Schaep, het café waar de buurbewoners elkaar overdag en ’s avonds ontmoeten om er de laatste roddels te delen over het reilen en zeilen in hun wijk, elkaar verwijten te maken om zich nadien met veel poeha te verzoenen, maar waar ook altijd een sfeer van gemoedelijkheid en vriendschap in de lucht hangt. De reeks wordt in Nederland door de KRO uitgezonden en heeft een trouwe aanhang die schommelt tussen 1.6 en 1.9 miljoen kijkers. De verhaallijnen zijn eenvoudig, grappig en nooit vulgair en in combinatie met bekende popdeuntjes (voorzien van een Nederlandse tekst) is elke aflevering van ’t Schaep In Mokum de leuke mengeling van een feelgoodcomedy en een musical.

 
 

De originele tv-serie ’t Schaep met de 5 Pooten zond de KRO vanaf oktober 1969 uit, maar men kwam niet verder dan 8 afleveringen. Het scenario was van de hand van Eli Asser en de muziek van Harry Banninck (Ja Zuster, Nee Zuster) die met liedjes zoals We zijn toch op de Wereld, Het zal je Kind maar Wezen en Als je mekaar niet meer vertrouwen kan moeiteloos de Nederlandse hitparade bereikte. De hoofdpersonages werden gestalte gegeven door grote namen zoals Piet Römer (Kootje), Leen Jongewaard (Lukas) en Adèle Bloemendaal (Dora). De opvolger Citroentje met Suiker met liedjes van Joop Stokkermans (Ti-Ta-Tovenaar) , kon het succes van ’t Schaep met de 5 Pooten evenwel nooit evenaren.

De originele serie ’t Schaep Met De 5 Pooten kreeg in de loop der jaren de status van klassieker (net zoals de Dik Voor Mekaar Show van André van Duin) en dus besloot de KRO in 2006 om een remake te bestellen. Wegens groot succes volgden nadien nog ’t Vrije Schaep (2009), waarin Kootje het café verruilt voor een camping, en ’t Spaanse Schaep (2011) waarin Lukas naar het zuiden verkast om er een pension te runnen en de hele Amsterdamse meute hem volgt. In ’t Schaep In Mokum is het gezelschap terug in de Jordaan. De heimwee was te groot, de zon te heet en dus beginnen Kootje en Door een nieuwe kroeg die ze – hoe kan het anders – ’t Schaep noemen. Greet begint een winkeltje in fournituren en wol (een soort Veritas), Lena krijgt haar baby Lorenzo, Riek en Arie kopen een huis. Opoe Withof heeft de operatie Terugkeer jammer genoeg niet overleefd. Zij gaat naar de hemel, maar de portier weigert haar de toegang want zij kan niet worden gemist in de Jordaan waar haar vrienden er inmiddels een rommeltje van maken. Lukas mist haar zo erg dat hij meent haar een paar keer gezien te hebben, maar het duurt tot halfweg aflevering 2 vooraleer het duidelijk wordt dat ook Riek, Greet en Jacqueline (Opoes dochter) de overleden buurvrouw zien en met haar kunnen praten.

 

In aflevering 1 is de ramp compleet als het huis van Riek en Arie uitbrandt. Een volle asbak lijkt de oorzaak van het onheil te zijn, maar de brandweer stelt vast dat Rieks peperdure lampenkap uit varkensblaas de aanstichter is. En ze was er zo fier op want in Soesdijk zouden ze dezelfde kappen hebben! Riek rekent op de verzekering om de pijn te verzachten, maar dan blijkt dat Arie de brandverzekering heeft opgezegd omdat hij eerder niet werd vergoed voor een fototoestel dat in Spanje is gestolen. Het wordt dus kamperen bij de buren en Riek moet op zoek naar werk. In het begin van aflevering 2 heeft ze meteen geluk, want Greet blijkt een advertentie geplaatst te hebben voor een hulp in haar fourniturenwinkel. Riek gaat ervan uit dat zíj bij haar beste vriendin aan de slag kan, maar die heeft ondertussen de migrant Hassan in dienst genomen, een Egyptische hartchirurg die ook heel goed is met naald en draad. Hassan moet er dus uit, meent Riek, maar daar is Griet het niet mee eens en haar echtgenoot Huipie heeft het te druk met de herinrichting van Riek en Aries uitgebrande huis om zich vragen te stellen over de bedoelingen van zijn vrouw met de charmante Egyptenaar.

In aflevering 3 van ’t Schaep In Mokum maakt Lukas een moeilijke tijd door. Als homo woont hij op z’n eentje boven het café van Kootje en Door, maar hij besluit om met de jonge Lena samen te gaan wonen, want zij heeft het als alleenstaande moeder moeilijk om de huur van een flat in Amsterdam te betalen. Ze is volop met de verhuis bezig als plots Lukas’ moeder, mevrouw Blijdschap, in de Jordaan verschijnt. De oude varkensboerin maakt uit het verhaal van Riek en Greet uit de fourniturenwinkel op dat Lukas getrouwd is en dat de kleine Lorenzo zijn zoontje is en dus is er heel veel uit te leggen. Maar daar is Lukas niet aan toe. De hele buurt vindt dat hij open kaart moet spelen, engel Opoe leest hem zelfs flink de les, maar Lukas krijgt gelijk: met z’n moeder is geen land te bezeilen en begrip voor zijn manier van leven heeft ze al helemaal niet. Op de bouwwerf van Riek en Arie zijn Huipie, Arie en Kootje ondertussen met het aanbrengen van de elektrische leidingen bezig. Maar omdat Huipie niet oplet wordt Koot geëlektrocuteerd en even later door een auto op straat aangereden omdat hij niet heeft uitgekeken bij het oversteken. Aflevering 4 is niet Kootjes beste moment, want ook hij ziet nu Opoe in haar engelenoutfit en dus is hij bang dat hij het tijdelijke voor het eeuwige heeft geruild. De onverwachte komst van Aries zusje Jannie zorgt voor nieuwe problemen in aflevering 5, want Riek is bang dat haar dakloze schoonzusje het erfdeel zal opeisen dat ze er samen met Arie in Spanje heeft doorgejaagd. Bovendien hebben ze zelf geen rooie duit meer sinds hun huis is afgebrand…

Een joodse makelaar maakt in Aflevering 6 van het woonprobleem in Mokum handig gebruik om Doortje van café ’t Schaep een lapje grond in Almere aan te smeren, volgens Riek een opgespoten stormgat waar geen Amsterdammer wil wonen. Nu Lena opnieuw zwanger blijkt te zijn – uiteraard weet ze niet wie de vader is… - wordt het huis sowieso te krap, maar Door heeft Koot niet om z’n mening gevraagd en dat leidt uiteraard tot misverstanden. Ondertussen is het huis van Riek en Arie zo goed als klaar, maar net die ochtend heeft er een groep krakers z’n intrek genomen, onder leiding van Ellie, Kootjes dochter – terug na een seizoen sinaasappeltjes plukken in een kibboets in Israël - die nooit een echt goede relatie met haar vader heeft gehad. Als Lena besluit om met de kleine Lorenzo bij de krakers in te trekken schuiven Riek en Arie de schuld voor deze nieuwe tegenslag op de rug van Kootje die net een huwelijksaanzoek aan Door heeft gedaan, maar daar blijkbaar op terugkomt in het licht van nieuwe gebeurtenissen die z’n aandacht vragen. Door besluit om dan maar bij Griet en Huib in te trekken, waar het wel erg vol wordt sinds Riek en Arie niet naar hun eigen huis kunnen. Stof genoeg voor een dubbele aflevering (7 en 8) waarmee het seizoen wordt besloten.

Dit vierde seizoen van ’t Schaep is een schot in de roos en liefhebbers van comedy en musical zullen dat beslist beamen, want tussen de acht aflevering van deze serie zit geen enkele zwakke schakel en de over de hele serie of een deel ervan uitgespreide verhaallijnen zijn interessant en vooral grappig, met personages die ondanks de roddel en de tegenstellingen toch altijd lief voor elkaar blijven. Een vergelijking met FC De Kampioenen dringt zich op, maar behalve dat er in beide series sprake is van een café dat heel vaak de plaats delict is, hebben de beide series alleen de humor gemeen, want de personages zijn op geen enkele manier te vergelijken en schijnbaar is er tussen volkse figuren in de Amsterdamse Jordaan en die uit een onooglijk dorp ergens in Vlaanderen een wereld van verschil. We vonden het altijd een beetje vreemd dat FC De Kampioenen een lachband nodig had om z’n grapjes te verkopen en die blijft in ’t Schaep gelukkig achterwege. Anderzijds wordt in de Vlaamse serie veel meer de nadruk op de dialogen gelegd ten nadele van de actie, terwijl de dialogen in de Nederlandse serie vaak kleine literaire pareltjes zijn, zoals bijv. de bedgesprekken tussen Riek en Arie die halfweg elke aflevering een plaatsje krijgen. Het tempo van ’t Schaep ligt een stuk lager en dat laat de scenaristen toe om meer verhaal in de serie te brengen en de afleveringen zelfs met elkaar te verbinden via langere verhaallijnen. Het is het feitelijke verschil tussen een serie en een feuilleton waarin elke aflevering op zichzelf staat.

 

Grootste verschil met FC De Kampioenen is het feit dat er in ’t Schaep wordt gezongen en gedanst en dat de serie dus ook een beetje een musical is. Werd er aanvankelijk nog gekozen voor exclusieve composities en melodieën voor de serie, dan doet men inmiddels nog uitsluitend een beroep op grote internationale hits uit de jaren 70 en 80 waarvoor een Nederlandse tekst is geschreven (serie vier speelt zich af eind jaren 70 tot en met de kroning van koningin Beatrix in 1980). Grote namen zoals Eurythmics (Angel), Doe Maar (Papa), Michael Jackson (Thriller), Stevie Wonder, Otis Redding (Sitting at the Dock of the Bay), Queen (I Want to Break Free), Alessi Brothers (Oh, Lori), Cindy Lauper, Aretha Franklin( Respect) en Village People (YMCA) passeren de revue en dankzij de ondertitels kan u eventueel meezingen of zelfs meebrullen al naargelang de grootte van de funfactor en/of de mate waarin u gegrepen wordt door de nostalgische sfeer die wordt opgeroepen.

Het voordeel van deze Nederlandse serie is vooral dat de acteurs en actrices (allemaal op de een of andere manier grote namen bij onze noorderburen) in Vlaanderen onbekend zijn (op André van Duin en Carry Tefsen na) en dat je als kijker dus niet voor de zoveelste keer diezelfde koppen te zien krijgt die de VRT al meer dan 20 jaar systematische recyclet en waarvan iedereen ondertussen de reikwijdte kent. Zonder de kwaliteit (en vooral de populariteit) van FC De Kampioen in twijfel te willen trekken, doet het bovendien goed om een keer een serie te zien die niet in de bekende mengelmoes van Antwerps en Gents is gedraaid, en gelukkig is het Amsterdams vrij goed verstaanbaar, zodat ondertitels niet echt nodig zijn, al is het duidelijk dat er een poging is gedaan om verstaanbaar te zijn voor de Randstad én de rest van Nederland, waarvan wij in het zuiden meeprofiteren. We hebben voor de zekerheid nog een paar afleveringen van FC De Kampioenen op You Tube bekeken, en het valt op dat de personages in ’t Schaep inderdaad een stuk liever voor elkaar zijn. Er wordt weleens geschamperd en geroddeld, en af en toe is er zelfs sprake van een korte woordenwisseling, maar het blijft altijd vrij onschuldig, beschaafd en het wordt nooit echt vulgair of gewoon plat. De sfeer is m.a.w. heel anders in ’t Schaep. Er wordt in deze serie gewoon veel minder gekankerd op alles en nog wat, terwijl er af en toe toch wel flink wat sociale en maatschappelijke evoluties op de korrel worden genomen.

Omdat er gezongen en gedanst wordt krijgen de acteurs en de actrices veel mogelijkheden om hun personages te karakteriseren en vooral Jenny Arean, Marc-Marie Huijbregts en Loes Luca doen daar hun voordeel mee. Zij creëren een stel unieke personages met wie de kijker zich makkelijk kan vereenzelvigen en bij wier lot hij zich betrokken voelt. Dit is comedy en dus blijft het allemaal lichtvoetig en vooral grappig, maar de personages zijn zo mooi neergezet als Amsterdammers met een grote bek, maar tegelijk als brave mensen met een groot hart, dat je als kijker smelt voor hun charmes en de bij momenten prachtige dialogen die ze in de mond worden gelegd.

Van het 5.1-geluidsspoor profiteren vooral de liedjes. Het Amsterdams is redelijk goed tot heel goed verstaanbaar, doch wie er problemen mee heeft kan de Nederlandse ondertitels selecteren.