SERIE
Het zegt veel over de toegenomen waardering voor tv-series dat Olive Kitteridge zijn premiere niet beleefde op het kleine scherm, maar tijdens een galavertoning op het filmfestival van Venetië. De serie heeft dan ook enorm veel troeven: gebaseerd op een Pullitzer Prize-winnende roman, een cast om u tegen te zeggen en een regisseur die enkele jaren geleden nog op de rode loper van de Oscars mocht lopen. Ook het format van de reeks, een terugkeer naar de oude traditie van de échte miniserie met vier afleveringen die in november op het Amerikaanse HBO werden uiitgezonden op twee opeenvolgende avonden, wekt interesse. Maar de glamoureuze première in Venetië is wellicht een iets te hoge eer voor Olive Kitteridge, want hoewel de serie enkele erg sterke momenten bevat en met een stel prachtige acteerprestaties kan pronken, is ze te afstandelijk, enigmatisch en koel om de hartsnaren van het publiek voldoende te betokkelen.

Olive Kitteridge volgt het titulaire hoofdpersonage over een periode van een kwarteeuw in een slaperig stadje in de Amerikaanse staat Maine. Begin jaren tachtig geeft ze er wiskundeles, als een van de meest gevreesde leraren van de school. Het zonnetje in huis is ze ook niet in haar privéleven: zowel haar zoon Christopher als haar echtgenoot Henry kunnen elke avond bij het avondeten op cynische, gemene opmerkingen rekenen. Terwijl apotheker Henry een platonische verliefdheid ontwikkeld op zijn jonge, naïeve assistente in de praktijk, gaat Olives affaire met de sportleraar verder dan dat, tot hem een tragisch lot wacht. 

De volgende drie afleveringen spingen telkens een aantal jaren vooruit in de tijd, zonder de jaren die vervlogen zijn in beeld te brengen. In de tweede episode draait alles om het huwelijk van Christopher met een dokteres wier hautaine manieren allerminst op Olives goedkeuring kunnen rekenen. Ook de terugkeer van een leeftijdsgenoot van Christopher naar Maine, na vele jaren afwezigheid en met heel wat psychologische bagage in zijn koffer, beroert de gemoederen. In aflevering drie wordt de relatie tussen Olive en Henry onder de microscoop gelegd, nadat beiden een gijzeling meemaken tijdens dewelke alle frustraties over hun huwelijk komen opborrelen, terwijl de vierde aflevering zich in het heden afspeelt en focust op de nieuwe richting die het hoofdpersonage aan haar leven moet geven na een aantal tragische gebeurtenissen.

Het format om in elke episode een min of meer anekdotisch evenement te belichten dat symbool staat voor de gemoedstoestand van de protagoniste, intrigeert. Maar - wellicht omdat de serie slechts vier afleveringen telt terwijl het boek waarop de reeks gebaseerd is dertien hoofdstukken gebruikt - werkt dit onvoldoende om de kijker volledig te engageren. De belangrijkste personages komen weliswaar prima uit de verf, maar doordat de nevenpersonages zo weinig schermtijd krijgen (zowel Bill Murray, Ann Dowd, Peter Mullan als Rosemary DeWit spelen veredelde cameos terwijl hun personages een belangrijke invloed hebben op de plot) voelt het allemaal wat geforceerd en gewrongen aan.

Olive Kitteridge is zonder meer sfeervol en kwalitatief hoogstaand - cameraman Frederick Elmes kan bogen op zijn ervaring in David Lynch-films, om Maine neer te zetten als een stukje kwintessentieel Americana, het production design evoceert schitterend het verloop van de tijd en de minimalistische muziek van Carter Burwell injecteert melancholie in de gebeurtenissen - maar ze is ook redelijk saai. Er gebeurt heel weinig in de afleveringen, die vooral aandacht hebben voor de evolutie van de personages op gewone dagen uit hun leven. Daarmee doet de serie denken aan The Hours, een film die geïnspireerd was door Mrs. Dalloway, de roman van Virginia Woolf waarmee ook de romanversie van Olive Kitteridge al vergeleken is. Bijkomend probleem is dat wanneer er wél een plotevolutie is die de saaiheid doorbreekt - met name de gijzeling in een ziekenhuis aan het begin van de derde aflevering - dit zodanig afwijkt van het ritme van de reeks, dat de geloofwaardigheid in het gedrang komt.

Niettemin valt er ook veel te genieten in Olive Kitteridge, in de eerste plaats van de acteerprestaties. Frances McDormand ging zelf achter de filmrechten van het boek aan en die passie voor het project is dan ook te zien in haar centrale vertolking. Olive is geen aangenaam personage, maar McDormand slaagt er toch in sympathie te vinden in de harde, kille vrouw, met subtiele lichaamstaal en dialogen die van de ene zin op de andere kleine emotiewissels weergeven. Richard Jenkins, die Henry speelt, is de tegenpool van Olive, een man die op een bepaald moment in de reeks 'de meest vriendelijke man die ik ooit heb gekend' wordt genoemd, een citaat dat door de aandoenlijke vertolking van de acteur aan kracht wint. Nog een pluspunt van Olive Kitteridge is de regie van Lisa Cholodenko. Zij neemt de tijd om de (enge) wereld waarin de hoofdpersonages leven in beeld te brengen in een klassieke, ongehaaste regie die niettemin enkele opvallende framekeuzes bevat en daarmee de cinematografische kwaliteit van de reeks extra cachet geeft.

Of je uiteindelijk van de reeks zal houden of niet, hangt af van de verwachtingen die je hebt. Ben je een fan van de intens geplotte en energetisch vertolkte series die nu al jarenlang televisie naar een hoger niveau tillen, dan kom je wellicht bedrogen uit met Olive Kitteridge. Maar hou je van een tragere, 'Europese' aanpak waarbij het milieu waarin de personages ronddolen even belangrijk (of belangrijker) is dan de plot, dan kan je de serie vermoedelijk wel appreciëren. Waar iedereen, zowel voor- als tegenstanders, het waarschijnlijk hoe dan ook mee eens zullen zijn, is het feit dat de begingeneriek van Olive Kitteridge tot het mooiste behoort van wat ooit te zien was aop het kleine scherm.

BEELD EN GELUID
Hoewel de beeldtransfer zich voornamelijk bedient van subtiele tinten en je het beeld  kan omschrijven als 'zacht', is het eerste wat opvalt de enorme scherpte. Daarnaast draagt het gebalanceerde kleurenpalet veel bij aan het kijkplezier en komt de transfer op nagenoeg elk vlak tegemoet aan wat je zou mogen verwachten van een recente, prestigieuze tv-reeks. De soundtrack is evenmin opzichtig, maar daarom niet minder goed. De achterste boxen worden subtiel aan het werk gezet om de ietwat claustrofobische setting extra kracht bij te zetten en de voorste boxen geven de dialogen zo helder weer als het maar kan.

EXTRA'S
De schijf bevat geen extra's.

CONCLUSIE
Olive Kitteridge werkt wellicht beter als boek dan als tv-serie, maar dat betekent niet dat de reeks geen sterke momenten kent. Vooral het samenspel tussen hoofdrolspelers Frances McDormand en Richard Jenkins beklijft, terwijl ook de crew er prachtig in slaagt een periode van 25 jaar in een stadje in Maine te evoceren. Beeld en geluid zijn gewoonweg klasse op deze dvd-transfer, maar het ontbreken van een bonussectie is jammer.