FILM
Ergens in New York worden er jonge katjes verkocht; op het einde van de dag blijft het katje Oliver (Joey Lawrence) als enige achter. Door toedoen van de hond Dodger (Billy Joel), die hij ongewild helpt om een hotdogkraam te beroven, komt Oliver terecht in een bende straathonden, waaronder de hyperkinetische chihuahua Tito (Cheech Marin), de flegmatieke bulldog Francis (Roscoe Lee Browne), de niet al te snuggere Deense Dog Einstein (Richard Mulligan) en het ondernemende teefje Rita(Sheryl Lee Ralph). Hun eigenaar, Fagin (Dom DeLuise) is een arme sukkel die door zijn schuldeiser, de rijke Sykes (Robert Loggia) op een nogal dringende wijze wordt aangemaand zijn schulden af te lossen, als hij het verdere ongeschonden gebruik van al zijn ledematen op prijs stelt tenminste. Waar Sykes het aan de stok heeft met Fagin, schoppen zijn twee dobermannen, Roscoe (Taurean Blacque) en DeSoto (Carl Weintraub) keet bij Fagins honden. Fagin heeft geen andere keuze dan zijn honden in te zetten om middels een stukje toneel goedgelovige chauffeurs op te lichten. Oliver komt zo in handen van Jenny (Natalie Gregory), een jong meisje van rijke afkomst, die haar ouders voortdurend moet missen omwille van hun werkverplichtingen. Jenny ontfermt zich over het katje, tot zeer groot ongenoegen van de poedel des huizes, Georgette (Bette Midler). De honden van Fagin zetten een reddingsoperatie op touw om Oliver te "bevrijden", alhoewel die het bij Jenny best naar zijn zin heeft. Sykes ziet echter zijn kans schoon om Jenny te ontvoeren.

Midden de jaren '80 probeerde Disney wat vernieuwing in hun tekenfilms te brengen, en sloeg de studio met The Black Cauldron zowaar het fantasy-straatje in voor wat één van de meest atypische Disneyfilms ooit zou worden. In dit era moet je deze film situeren; deze 27e Disney-classic, Oliver & Co, was één van de laatste films uit de Disneystal vooraleer Alan Menken begin jaren '90 het roer van de studio radicaal omgooide, ook al omdat films als deze de verwachtingen niet helemaal inlosten. De film is wel een zich wel érg veel vrijheden permitterende adaptatie van het boek Oliver Twist van Charles Dickens, naar goeie Disneygewoonte geprojecteerd als dierenfabel, maar omwille van de absolute ongeschiktheid van het originele boek voor een te jong publiek grondig verkapt. Commercieel was Oliver & Co. bezwaarlijk een succes te noemen, ondanks de aanwezigheid van (en de liedjes door) sterren als Billy Joel en Bette Midler. Nu zijn de liedjes in deze prent nogal jazzy en bezwaarlijk meezingers te noemen. Maar ook op artistiek gebied schort er wat aan de film. De tekenstijl doet erg aan die van The Aristocats denken, maar daar houdt de vergelijking dan ook op. De manier waarop in deze prent dieren worden getekend is bezwaarlijk vernieuwend te noemen, en hier en daar zie je in de achtergrond zelfs honden als Pongo uit 101 Dalmatians opduiken, alsof de schetsenboek met honden uitgeput was. Ook zijn de verschillende (dieren)karakters te talrijk, te stereotiep, en 70 minuten is absoluut te kort om dan de personages ook maar enige diepgang mee te geven. Zo ontbreekt in deze prent absoluut een geloofwaardige schurk, een troefkaart die films als 101 Dalmatians uit de middelmatigheid haalde. Het verplaatsen van het verhaal naar New York (in het openingsshot zijn zowaar de Twin Towers nog te bewonderen) doet afbreuk aan de universaliteit ervan, en ook dat heeft het geheel geen goed gedaan. Op het einde van de film wordt het scenario bovendien een melige warboel die nog weinig of niets met Charles Dickens' oeuvre te maken heeft. Critici bestempelen deze prent al wel eens als de slechtste Disney aller tijden, maar dat is lichtelijk overdreven. De meerwaarde voor volwassenen is echter wel bijzonder ver te zoeken.

BEELD EN GELUID
Met het beeldformaat weten we niet goed wat we aanmoeten. De hoes vermeldt verkeerdelijk 1.85:1, de Internet Movie Database een origineel beeldformaat van 1.75:1, terwijl dit op het scherm overduidelijk 1.66:1 is. Is het beeld verknipt, dan is er gelukkig niet veel van te merken. Het beeld is, in tegenstelling tot Pocahontas en The Little Mermaid, gelukkig wél anamorfisch, met zeer stabiele kleuren. Helaas kunnen we niet zeggen dat er geen compressiefouten te zien zijn, en dit ondanks de hoge bitrate, en ook zit er redelijk wat interlacing op het beeld. Zoals bij de meeste oudere Disneytitels staat de ondertiteling een stuk te hoog, en de layer change zit op een wel heel opvallende plaats. Goede punten kunnen we dan weer uitdelen voor de Dolby Digital 5.1-geluidsmix, die weliswaar geconcentreerd wordt op de frontkanalen, maar af en toe ook wel de surroundkanalen aanspreekt, zoals bij de voorbijrijdende wagens in New York. De subwoofer wordt daarentegen nauwelijks gebruikt.

EXTRA'S
Driemaal raden waar de disc automatisch mee begint als je'm in de speler stopt? Dacht u misschien verplicht te bekijken trailers? Juist gedacht. De menu's zijn van animatie en een streepje muziek voorzien, en overzichtelijk gepresenteerd. Zoals gewoonlijk kan je bijna op voorhand voorspellen wat op een disc als deze de extra's gaan zijn. Een bonus-cartoonfilmpje? Juist! In dit geval "Puss Cafe", een Pluto-filmpje met een beeldkwaliteit die overeenstemt met de leeftijd. Wat conceptuele schetsen? Juist! In dit geval een dikke tiental pagina's. Een making of-featurette? Juist! Helaas slechts een dikke 5 minuten en weinig gestoffeerd. Een trailer? Juist! Twee minuten promotie voor de video-release uit de tijd van toen. Karaoke-clips? Juist! Twee zelfs. "Why Should I Worry?" en "Streets Of Gold". Tot slot nog een featurette "Disney's Animated Animals", anderhalve minuut lang, zonder substantiële inhoud. Merkwaardig genoeg blijkt het traditionele spelletje op deze release afwezig te zijn. En natuurlijk een dikke rode kaart voor het wél Nederlands overdubben maar niet ondertitelen van de extra's. Kortom: de extra's zijn dus merkwaardig in overeenstemming met de hoofdfilm: vooral op kinderen gericht, kort van duur, voorspelbaar en matig van kwaliteit.

CONCLUSIE
Oliver & Co. is best aardig, vooral voor het jongere volkje, maar zal zeker niet de geschiedenisboeken ingaan als de innovatiefste Disney aller tijden, en dan drukken we ons nog zacht uit; deze film bevat namelijk niets wat je al niet in een andere Disneyfilm hebt gezien, en mist toch af en toe wat coherentie.