Op een 14de oktober verdwijnt plots twee procent van de wereldbevolking zomaar in thin air. Aanvankelijk wordt gedacht aan de in de bijbel beschreven rapture, maar er valt compleet geen lijn te trekken in wie er allemaal uitverkoren is om te verdwijnen en wie niet. (Wie of wat er achter de verdwijningen zit, mogen we overigens dankbaar zijn, want op de lijst celebrities die verdwenen zijn, prijken onder meer ook paus Benedictus de 16de en Jennifer Lopez). Drie jaar later staan de wereldleiders en wetenschappers nog helemaal nergens om de oorzaak van de verdwijning te kaderen; de godsdienst heeft alleszins óók geen antwoorden klaar, want enerzijds zijn er mensen die hun leven herinrichten als één langgerekt bacchanaal, anderen keren de klassieke religies de rug toe en sluiten zich aan bij één van de vele sektes die her en der de kop op steken.
 

 

In Mapleton, een voorstadje van New York, maakt politiecommissaris Kevin Garvey jr. (Justin Theroux) zich klaar om de herdenking naar aanleiding van de drie jaar oude Sudden Departure in goede banen te leiden. Er wordt verwacht dat het Guilty Remnant rel zal komen schoppen. Het GR is een samenraapsel van voornamelijk vrouwelijke sekteleden die zich volledig in het wit kleden, een gelofte van stilte afleggen en de éne sigaret met de andere aansteken - omdat er "toch niets meer te zeggen valt". De sekteleden beleven er diabolisch genoegen in om de niet-volgers de stuipen op het lijf te jagen en voortdurend met de neus op de feiten te drukken en hen een schuldcomplex aan te praten - sterk overigens voor een sekte waarvan de leden niet spreken. Bij dominee Matt Jamison (Christopher Eccleston) hebben ze zich alvast immens impopulair gemaakt, want ze hebben met een slinkse truc de eigendomspapieren van zijn kerk ingepikt, en de kerk omgebouwd tot hun hoofdkwartier. Jamison is zelf niet onbesproken, want hij deelt voortdurend pamfletjes uit waaruit moet blijken dat verschillende van de verdwenenen er allerminst een onbesproken levenswandel op nahielden; stiekem betreurt hij dat hij zelf niet is meegenomen, want hij vindt zichzelf bij uitstek een voorbeeldig christen. De verwanten van de personen op zijn pamfletjes denken daar blijkbaar anders over, want om de haverklap wordt de dominee in een donker steegje in elkaar geramd. Of commissaris Garvey zich bij het uit elkaar houden van de kampen neutraal zal kunnen opstellen, valt ook nog te bezien, want zijn vrouw Laurie (Amy Brenneman) is tot de sekte toegetreden - de reden waarom wordt tot in de voorlaatste aflevering geheim gehouden - en hij bemiddelt in een onderzoek tegen de sekte: nadat ze geruime tijd door het GR gestalkt werd, is Meg Abbott (Liv Tyler), overtuigd van de leegheid van haar bestaan, toegetreden tot hun rangen, zeer tot ongenoegen van haar verloofde.

 

Kevin moet bovendien wat er over is van zijn gezin nog zien bij elkaar te houden. Zijn dochter Jill (Margaret Qualley) houdt er een geheim dubbelleven op na vol seks, drugs en levensgevaarlijke jackass-achtige stunts. Zijn zoon Tommy (Chris Zylka) is loopjongen voor een goeroe, Wayne (Paterson Joseph) - "Holy Wayne" voor de vrienden - die beweert dat hij zwartgallige gedachten kan wegknuffelen (I kid you not!). Helaas voor hem loopt er een federaal onderzoek tegen hem, omdat hij dat wegknuffelen vooral bedrijft met minderjarige Aziatische meisjes. Eén van zijn groupies, Christine (Annie Q.) is zwanger van hem, en op het moment dat de politie binnenvalt en Wayne de benen moet nemen, vertrouwt hij Christine aan Tommy toe, met de vraag erop toe te zien dat ze kan bevallen zonder dat de autoriteiten er lucht van krijgen.

 

Kevin wordt bovendien verliefd op Nora Durst (Carrie Coon), een overheidsambtenaar die wel bijzonder hard door de Sudden Departure is getroffen, want ze is haar man én haar twee minderjarige kinderen kwijtgespeeld. Nora voert in opdracht van de overheid uitgebreide enquêtes uit bij de nabestaanden van verdwenenen, in de hoop dat er vroeg of laat een patroon zichtbaar wordt op basis waarvan de departed werden geselecteerd. De confrontatie met het Guilty Remnant wordt steeds nakender, en de sekte is van plan om iedereen die iemand is kwijtgespeeld eens goed emotioneel te kwetsen. Maar de leftovers laten zich niet doen...

De ietwat bizarre reeks The Leftovers heeft alvast zijn start niet gemist, en in de Verenigde Staten voor heel wat ophef gezorgd; de makers zijn er namelijk in geslaagd om zowel het gelovige als het seculiere segment van de kijkers flink tegen de schenen te schoppen. Met de rapture heeft het inmiddels allemaal niets meer te maken, en HBO leek wel de verfilming van het boek van Tom Perrotta in overweging te hebben genomen om tegengewicht te bieden tegen de walgelijk prosetylizerende christian right-bekeringsfilm Left Behind, een nieuw dieptepunt in de carrière van Nicolas Cage, wat opmerkelijk is voor iemand die al feitelijk niet veel lager meer kan zakken. Sturende kracht achter de reeks is Damon Lindelof, en de vrees is niet helemaal onterecht dat, mits onvoldoende bijsturing, het met The Leftovers uiteindelijk dezelfde weg zal opgaan als Lost, waarover Lindelof ruiterlijk heeft toegegeven dat de makers zelf op de duur geen flauw idee meer hadden hoe hun eigen scenario in elkaar zat, en ze verstrikt raakten in hun eigen, nog nauwelijks te begrijpen intrige. Een teken aan de wand was alvast dat na het filmen van de zesde aflevering de productie een tijdje werd stilgelegd, allicht om het scenario bij te schaven. Voor het volgende seizoen is overigens het bronmateriaal van Tom Perrotta opgebruikt, dus wordt het koffiedik kijken wat er ons nog allemaal te wachten staat.
 

 

Wie er verantwoordelijk is voor de verdwijning van 2 procent van de wereldbevolking, heeft blijkbaar bij de overblijvers een kwart van de hersens weggenomen, want Mapleton wordt bevolkt door enkele extreem rare snuiters; Dean (Michael Gaston) is een hillbilly die van plan is om alle wilde honden af te knallen, voor Jills inwonende vriendin Aimee (Emily Meade) is zich aankleden blijkbaar optioneel, en ze staat voortdurend op het punt om Kevin te bespringen, en er loopt nog een bizarre creepy tweeling rond, Adam en Scott Frost (Max en Charlie Carver) waarvan niemand zich afvraagt waarom ze niet op school zijn. Ook Garveys vader, de vorige politiecommissaris (Scott Glenn), zit in een instelling omdat hij voortdurend stemmen hoort, en blijkbaar eens publiekelijk the streak heeft gedaan. Het surrealistische sfeertje doet wat aan Wild Palms - de neushoorn is vervangen door een hert - en aan Twin Peaks denken, en ook voor die reeksen waren eerder de meningen verdeeld of er nu werkelijk een dieperliggend verhaal achter de gebeurtenissen ligt, of dat de producenten de kijkers gewoon bij de neus aan het nemen zijn. Surrealisme is duidelijk troef: zelfontbranding, loslopende rendieren, ... het kan niet gek genoeg zijn, en als kijker weet je vaak niet wat nog droom is en wat werkelijkheid.

Filmtechnisch is op The Leftovers echter niets aan te merken; het bijsturen van het scenario heeft onder meer tot gevolg dat we in de voorlaatste aflevering, The Garveys At Their Best, een flashbackaflevering krijgen waarin we zien wat de diverse personages allemaal om handen hadden vlak voor de ramp plaatsvond. Het acteerspel is echter overtuigend genoeg om te blijven boeien, en je kan de makers van The Leftovers niet verwijten dat ze hun kijkers voor dom verslijten: de personages zijn genuanceerd maar door de band genomen onsympathiek, wat hen net interessanter maakt, en zeg nu zelf: in welke reguliere show ziet u tegenwoordig nog wurgseks? Ik ben evenwel niet compleet overtuigd, maar ik wacht met veel spanning af welke weg het scenario het volgende scenario zal opgaan. Ik kan me evenwel indenken dat het publiek zich snel zal opdelen in haters die dit afdoen als hauteine crap en believers voor wie de reeks zélf een nieuwe cultgod wordt. Oordeel zelf.

BEELD EN GELUID
Zoals de meeste HBO-reeksen geniet The Leftovers van een voorkeurbehandeling op Blu-ray. Erg gelikt ziet de reeks er evenwel niet uit, want er zit nogal wat ruis op het beeld, de belichting is in sommige instanties schaars, en de huidkleuren zien er laten we zeggen ongezond uit. Wellicht zijn dit echter allemaal bewuste keuzes van het creatieve team achter The Leftovers. Detaillering en textuur zijn over het algemeen in orde, en in sommige scènes zelfs voorbeelding. De DTS-HD MA 5.1-track biedt een goed evenwicht tussen dialogen en geluidseffecten, en vooral de muzikale score van Max Richter valt op, met steeds weer terugkerende thema's die onder meer het einde van elke aflevering aankondigen. De registers worden evenwel niet volledig opengetrokken, wat ook niet nodig is gezien de eerder dialooggedreven plotlijnen. Evenwel passeren er een paar leuke scènes de revue, waaronder één waarin Garvey in een huis een losgebroken hert wil vangen.

EXTRA'S
De twee schijven bevatten een beperkt aantal leuke toevegingen. In de documentaire Making The Leftovers (28:56) op de eerste schijf wordt de opzet van de reeks uit de doeken gedaan aan de hand van het centrale thema: spoorloze en onverklaarbare verdwijningen. Op de tweede schijf krijgen we I Remember: A Season One Conversation with Damon Lindelof and Tom Perrotta (15:11) waarin showrunner Damon Lindelof en auteur Tom Perrotta hun samenwerking bespreken, alsook enkele sleutelmomenten uit de reeks; best te bekijken na de reeks zelf, dus. Living Reminders: The Guilty Remnant (8:50) neemt de mysterieuze sekte met de kettingrokers-in-witte-overall onder de leop. In Beyond the Book: Season Two (4:15) wordt alvast gehint waar het in het tweede seizoen, niet langer gebaseerd op het boek van Perrotta, naar toe zal gaan. Beide disks bevatten ook nog een audiocommentaartrack, niet toevallig opnieuw met het duo Lindelof-Perrotta, voor de eerste en de laatste aflevering, en voor die tweede krijgen ze het gezelschap van regisseur Mimi Leder, die met Deep Impact op haar cv al ervaring heeft met apocalyptische thema's.

CONCLUSIE
The Leftovers is zeker niet weggelegd voor iedereen. Zeker de bizarre eerste paar afleveringen zullen nogal wat kijkers afschrikken, en de beloning voor de intellectuele inspanningen komt pas op het einde van de reeks. Technisch is dit een zeer voldragen release; de bonussectie had iets uitgebreider mogen zijn. Voer voor meerwaardezoekers.