DOPE (BLU-RAY)
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2016-01-05
FILM
Elk jaar is er wel een film op het Sundance filmfestival die de verzamelde distributeurs zo in vervoering brengt dat ze in een opbodoorlog over de verdeelrechten belanden. Begin 2015 was Dope die gelukkige film. Distributeur Open Road had maar liefst zeven miljoen dollar veil voor de prent en was ervan overtuigd dat die kon uitgroeien tot een van de onverwachte hits van het jaar. Iets meer dan een half jaar later bleek die ambitie helaas iets te hoog gegrepen. Dope totaliseerde aan de Amerikaanse kassa’s slechts 16 miljoen dollar, ruim onvoldoende voor Open Road om uit de kosten te geraken (als je ook de marketingkosten bijrekent). Helemaal onverwacht is dat geringe succes niet, want ondanks de torenhoge recette voor Straight Outta Compton dit jaar, blijkt een film met een grotendeels onbekende, zwarte cast nog steeds moeilijk te verkopen aan het grote publiek. Maar de relatieve flop van Dope is vooral heel jammer, want de film bevat bravoure, enkele uitstekende vertolkingen, een meeslepende verhaallijn en één van de beste soundtracks van het jaar.
Protagonist Malcolm is een atypische nerd, een tiener die opgroeide in de notoire Inglewood-wijk van Los Angeles, samen met twee vrienden in het post-punkgroepje Awreeoh speelt en zodanig dweept met de hiphop van de jaren negentig dat hij qua uiterlijk lijkt weggelopen van de set van Yo! MTV Raps. In zijn laatste humaniorajaar heeft hij zijn zinnen gezet op succesvolle examens, die hem – in weerwil van wat iedereen hem zegt – Harvard moeten binnenloodsen. Maar die ambitie krijgt een knauw als hij op een fuif een paar kilo drugs in zijn rugzak gestopt krijgt en de rechtmatige eigenaar eist dat Malcolm het witte spul eigenhandig verkoopt. En zo belandt een jongen die niets liever wil dan ontsnappen uit de stereotypes die Inglewood kenmerken er net middenin.
Als premisse is dat niet bepaald de meest originele route die de filmmakers kunnen nemen, maar regisseur-scenarist Rick Famuyiwa’s aanstekelijke enthousiasme maakt veel goed. Met genoeg humor om je op geregelde tijdstippen te doen ginnegappen, treffende karakteriseringen van de jeugdige personages en een visuele stijl die duidelijk knipoogt naar de MTV-generatie zonder in overdaad te verzanden, houdt
Dope het midden tussen de eighties-klassiekers van John Hughes en Doug Limans nineties-ode
Go. Door de bank genomen is het verhaal te weinig verrassend en innovatief om de film op hetzelfde schavotje te zetten als die twee grote voorbeelden, maar in minstens een half dozijn scènes komt Famuyiwa bijzonder doeltreffend uit de hoek, met name in de off-beatdynamiek tussen Malcolm en de promiscue dochter van de drugdealer. De regisseur bedient zich bovendien van alle mogelijke trucjes uit het vak – van split-screens tot flashbacks en zelfs film die achterstevoren gedraaid wordt – maar de stijl overwoekert nooit de inhoud.
Naast de oerdegelijke gidsende hand van Famuyiwa (die voor Dope op 15 jaar tijd amper drie langspelers draaide) is ook de cast een enorm pluspunt voor de film. Als Malcolm is Shameik Moore een ware revelatie, die zowel de nerdy kant van zijn personage geloofwaardig brengt als de onmiskenbare zelfverzekerde charme die tegen het einde van de prent aan de oppervlakte komt. Moore zingt bovendien zelf de Awreeoh-songs in, waardoor het vermoeden rijst dat we nog van de acteur-muzikant zullen horen. Ook de rest van de cast, die grotendeels uit jonge, relatief onervaren namen bestaat, trekt zich uitstekend uit de slag met kleine karakteriseringen die hun personage boven het cliché verheffen. Een speciale vermelding ook voor Zoë (dochter van) Kravitz, die slechts in enkele scènes opduikt, maar die essentieel is voor de plot. Enkel een danig overacterende Roger Guenveur Smith valt zwaar door de mand als de hoofd-drugdealer met wie Malcolm te maken krijgt.
De interacties tussen de goed geschetste personages halen het dan ook ruimschoots op de soms naïeve en ongeloofwaardige manier van vertellen die Dope ervan weerhoudt om een waardige, luchtigere troonopvolger te worden van de eerste films van Spike Lee en John Singleton. Vooral de climax van de film, waarin Malcolm een (vaag maar bevlogen) essay schrijft over zijn ervaringen in de drugwereld, knipoogt in zijn moralisme duidelijk naar de sociaal bewogen retoriek van Lee, maar mist door het iets te vrijblijvende en op toevalligheden bogende scenario de impact die de scène kon hebben. Aan de muziek die de sequentie begeleidt zal het alvast niet liggen, want het door überproducer Pharrell Williams neergepende ‘It’s My Turn Now’ is een uitmuntende oorwurm die het zou verdienen op de shortlist van de Oscarnominaties te staan. De song misstaat ook niet tussen de tientallen nineties-hits van de indrukwekkende soundtrack, nog een reden om deze ietwat onderpresterende maar daarom niet minder amusante of relevante film in huis te halen.
BEELD EN GELUID
Dope speelt zich voor het overgrote deel af onder een stralende Californische zon en de beeldtransfer complementeert die vrolijkheid perfect met een uitstekende helderheid, een aangenaam contrast en (vooral) een kleurenpalet dat alle tinten intens van het scherm laat spatten. De 5.1-soundtrack maakt geen optimaal gebruik van alle speakers en concentreert zich voornamelijk op de dialogen die steeds helder en duidelijk worden weergegeven. Niettemin gebruiken de geluidsmixers de nineties-songcollectie soms efficiënt in de achterste speakers om je onder te dompelen in de sfeer van de film.
EXTRA'S
Naast een handvol promotionele
trailers bevat de schijf slechts twee korte featurettes van elk ongeveer drie minuten. De eerste,
Dope is Different, is een standaard EPK-making-of, die amper inzicht geeft in het productieproces. De tweede,
Dope Music, behandelt de rol van Pharell Williams als muziekproducer voor de film, maar blijft eveneens wel erg op de vlakte.
CONCLUSIE
Aan de ene kant is
Dope een best indrukwekkende film: een prent die zichzelf niet al te serieus neemt en continu entertaint maar toch enkele heikel maatschappelijke thema’s aanraakt. Aan de andere kant durft de film stijl en inhoud onvoldoende door te trekken om meer te zijn dan een interessant tussendoortje, ook al kan de prent bogen op prima acteurs en een fantastische soundtrack. Kortom: een goede film, maar ook eentje die met een beetje knip- en plakwerk nog een stuk beter had kunnen zijn. Op de beeldkwaliteit en de geluidsmix valt dan weer niet veel aan te merken. Hetzelfde kunnen we helaas niet zeggen van een luie bonussectie die enkel slappe, voorgekauwde kost aanbiedt.