DOWNTON ABBEY - SEIZOEN 6 (BLU-RAY)
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2017-01-25
SERIE
Het is 1925 en de Crawleys kunnen niet langer om het feit heen dat de macht van de adel in het Engeland van het interbellum aan het afbrokkelen is. In hun vriendenkring treffen ze steeds meer verpauperde adel aan die noodgedwongen haar statige herenhuizen moet inkrimpen, en zoiets begint gewoonlijk eerst bij het uitdunnen van het personeelsbestand. Ook in Downton Abbey is er een surplus, en de eerste die op de schop zou moeten gaan, is de immer onsympathieke Thomas Barrow (Rob James-Collier), want zijn job als onderbutler (die zich kennelijk mag onledig houden met dagenlang de krant te lezen) is in onbruik geraakt. De huishoudens waar hij solliciteert, verlangen van het weinige personeel dat nog mag blijven dat het én kelner, én kamernier én chauffeur in één is, en van een gezellige drukte in de personeelsvertrekken is er al helemaal geen sprake. Net op dat moment is Thomas echter een inhaalbeweging aan het maken om zijn leven te beteren: hij kan het bijzonder goed vinden met de jonge meester George (Oliver en Zac Barker) en leert een jonge nieuwe lijfknecht, Andy (Michael Fox) lezen - alhoewel die eerst denkt dat Thomas gezien zijn voorliefde voor mannen amoureuze toenadering zoekt. Butler Carson (Jim Carter) blijft echter aandringen dat Thomas zo snel mogelijk een andere baan moet zoeken. Zelfs Baxter (Raquel Cassidy) heeft medelijden met hem, terwijl ze zelf andere katten te geselen heeft, want mogelijk moet ze getuigen tegen Coyle, een misdadiger voor wie ze eertijds de schuld van een diefstal op zich had genomen, en daardoor dreigt haar onfrisse verleden weer opgerakeld te worden. Mrs. Patmore (Lesley Nicol) bereidt zich voor op haar oude dag door samen met een nicht een bed and breakfast te openen, maar het jonge etablissement dreigt aan een schandaal tenonder te gaan wanneer een ongetrouwd koppel (!) het schijnt te gebruiken als rendez-voushotel.
Charles Carson staat zelf op het punt om te trouwen met Elsie Hughes (Phyllis Logan) en de familie deelt in de feestvreugde van het jonge (nu ja...) koppel, dat voor de grootste uitdaging van zijn leven staat: zal Mrs. Hughes in staat zijn om een oude, in zijn maniertjes vastgeroeste brompot als Carson op zijn leeftijd nog te temmen? En vooral: verlangt Carson nog dat ze hét doen? Het feest is pas echt compleet wanneer ook schoonzoon Tom (Allen Leech) onverwacht terugkeert uit Boston, waar hij niet kan aarden zonder zijn schoonfamilie. Tom is al lang het levende bewijs dat een nederige socialistische chauffeur laten trouwen met adellijke familie deze laatste niet noodzakelijk schade toebrengt; zijn helder zakelijk doorzicht is zelfs het enige wat Downton Abbey redt van het faillissement. Ook voormalig kamermeisje Gwen (Rose Leslie), dat zich in het
eerste seizoen op aanraden van de rebelse Lady Sybil had omgeschoold tot typiste, keert langs de grote poort terug. Alleen heet ze nu Mrs. Harding, en is getrouwd met een industrieel (Philip Battley); het gros van de Crawleys herkent haar zelfs niet meer, maar het huispersoneel wel.
Tom en Mary (Michelle Dockery) blijven met succes het dagelijks bestuur van de landerijen waarnemen, want Earl Robert (Hugh Bonneville) sukkelt met een hardnekkige maagzweer. De maagzweer wordt mogelijk nog wat groter zodra de vrouwen van de Crawley-dynastie onder elkaar beginnen te kibbelen. Inzet: het lokale hospitaal, waar de familie Crawley in het algemeen en gravin-douarière Violet (Maggie Smith) hart en ziel aan heeft geschonken. Het ziekenhuis staat op het punt te fuseren met een hospitalengroep in York. Dit betekent zelfstandigheid opgeven, maar familiedokter Clarkson (David Robb) meent dat het nodig is om aan schaalvergroting te doen om toegang te hebben tot de meest moderne apparatuur. Lady Isobel (Penelope Wilton) treedt hem bij, maar de gravin Violet zet haar hakken in het zand, zeker wanneer ze via haar sociaal netwerk te weten komt dat de raad van bestuur van plan is om haar te wippen als directrice van het ziekenhuis ten voordele van haar meer pragmatisch ingestelde schoondochter, gravin Cora (Elizabeth McGovern).
Er hangt bovendien nog meer romantiek in de lucht. John Bates (Brendan Coyle) en Anna (Joanne Froggatt) worden definitief vrijgesproken van de moord op Green, en eindelijk kunnen ze stilaan beginnen te denken aan gezinsuitbreiding. Na een pijnlijke reeks misvallen neemt Mary het engagement op zich om op haar kosten haar trouwe kamermeid een behandeling te laten ondergaan door een prijzige dokter in Londen. Molesley (Kevin Doyle) spant zich in om keukenmeid Daisy (Sophie McShera) voor te bereiden op haar examens voor het Engelse equivalent van de middenjury, en is er trots op dat ze daardoor een kans krijgt die hij zelf nooit heeft gehad. Zijn gedrevenheid trekt de aandacht van schoolmeester Dawes (Patrick Brennan), die tegelijkertijd Molesley zélf wil examineren om te zien of hij uit het goede hout gesneden is om leerkracht te worden. Daisy is bevlogen om op een dag bij haar schoonvader, Mr. Mason (Paul Copley) op de varkensboerderij te gaan wonen, maar ze gunt voorlopig de hopeloos op haar verliefde, analfabete Andy geen blik waardig, hoe zeer die ook voor haar letterlijk door de varkensdrek ploetert.
Ook Lady Isobel is bereid om Lord Merton (Douglas Reith) nog een tweede kans te geven na de aanvaring met zijn zoon Larry (Charlie Anson). Mertons toekomstige schoondochter Amelia Cruikshank (Phoebe Sparrow) nodigt haar namelijk uit voor haar verlovingsfeest. Lady Violet ruikt echter onraad, en terecht, want het echtpaar is alleen uit om Isobel te laten opdraaien als gratis verpleegster. Wanneer echter Lord Merton dodelijk ziek blijkt te zijn, wordt hij door zijn eigen kinderen in zijn villa opgesloten, uit schrik dat Lady Isobel er met de erfenis van hun vader vandoor gaat. Violet heeft bovendien zelf haar handen vol om haar twee bekvechtende personeelsleden, haar kamermeid Denker (Sue Johnston) en butler Spratt (Jeremy Swift) uit elkaar te houden. Spratt heeft namelijk een zéér aparte bijverdienste, die niet zozeer crimineel, dan wel controversieel is.
De grootste zorg van de Earl blijft nog steeds om zijn twee dochters aan een goede partij te helpen. Na de schier oneindige reeks minnaars die Lady Mary de deur heeft gewezen, dient zich nu ene Henry Talbot (Matthew Goode) aan, een eerder verpauperde dandy die leeft voor zijn sport, autokoersen. Alhoewel er zeker sprake is van een romantische vonk die tussen de twee overslaat, heeft Mary reserves om zich in te laten met iemand die dagelijks met hetzelfde soort machines omgaat als waarin haar eerste man, Matthew, is gestorven. Wanneer één van Henry's naaste concurrenten het leven laat bij een roekeloze race, maakt ze het uit, en slaat daarbij zo wild om zich heen, dat ze anderen ook geen geluk meer gunt. En zoals gewoonlijk is het eerste slachtoffer haar zus Edith (Laura Carmichael), die tijdens het werk op haar tijdschrift in Londen kennismaakt met Bertie Pelham (Harry Hadden-Paton), de rentmeester van de markies van Hexham. Wanneer deze laatste kinderloos en onverwacht overlijdt, is Pelham zelf als verre neef blijkbaar tot zijn eigen verbazing de eerste in lijn voor de opvolging. Robert en Cora zijn in de wolken dat hun middelste dochter de kans krijgt om vér boven haar stand te trouwen, maar Mary ontploft zowaar van jaloezie, en legt een kleine atoombom onder het huwelijksgeluk van haar zus. Want er is nog altijd de kwestie Marigold (Eva en Karina Samms), het onwettige kind van Edith, een blok aan het been van de moeder (Patricia Hodge) van de toekomstige markies, die morele deugden hoog in het vaandel draagt.
Aan alle mooie liedjes komt een einde, zo ook Downton Abbey. We hebben het lief en leed van de familie Crawley van 1912 tot nieuwjaar 1926 van dichtbij kunnen volgen, en we zijn door hun ogen getuige geweest van de sociale omwentelingen die de Eerste Wereldoorlog en de daaropvolgende roaring twenties kenmerkten. Uiteraard zou het voor bedenker Julian Fellowes een fluitje van een cent geweest zijn om de formule verder uit te melken - zij het dat actrice Maggie Smith recent nog gekscheerde dat haar personage intussen de honderd gepasseerd is - maar hij heeft ervoor gekozen om in schoonheid te eindigen, zonder onverwachte overlijdens en met een hoopvol toekomstbeeld. Het verhaal is mooi afgerond, want Earl Roberts voornaamste zorg bij aanvang van het eerste seizoen wordt in de laatste aflevering te rusten gelegd: zijn drie dochters zijn het huis uit, en hij en Cora kunnen op hun oude dag genieten van hun alsmaar groeiende verzameling kleinkinderen.
De ensemblecast kan terugblikken op een monumentale ervaring die wellicht de carrière van niemand die bij deze productie was, schade zal berokkenen. De grootste verdienste blijft nochtans ook in dit zesde seizoen onveranderlijk op het conto van Maggie Smith staan, die met haar relatief weinig schermtijd als
mater familias die de hele zwik blijft aansturen, een indrukwekkende prestatie neerzet. De graaf en gravin van Carnavon kunnen zich bovendien in de handen wrijven, want dankzij het succes van de televisieserie is hun Highclere Castle een toeristische trekpleister geworden, financieel van de ondergang gered, en de mijmeringen van de personages over de teloorgang van de adel bevatten in dit zesde seizoen meer dan eens duidelijk dubbele bodems. Niet in het minst zit er een scène aan het begin van deze laatste reeks waarin de Crawleys, om sponsors voor het ziekenhuis aan te trekken, een opendeurdag houden, waarop de gewone man zich eens - tegen betaling - mag komen vergapen aan de glitter en glamour van de welgestelden. Tegenwoordig hebben we daarvoor
The Sky Is The Limit, met in plaats van goedgemanierde adel ongecultiveerde omhooggevallen nieuwe rijken die het verschil nog niet zouden kennen tussen geschoold huispersoneel en illegale Oost-Europese poetsvrouwen. Tijden veranderen, jawel.
De grenzen tussen huispersoneel en hun meesters mag dan wel vervaagd zijn - Molesley inspireert zijn leerlingen door te stellen dat door studies zelfs de nederigste lakei zoals hijzelf leraar kan worden -, de Crawleys hebben het altijd goed voorgehad met hun personeel, en zelfs als Carson op zijn oude dag niet meer in staat blijkt om zijn taken naar behoren te vervullen, wordt hij niet bij het oud huisvuil gezet - waar hij zelf anders maar wat graag vrijwillig zou willen gaan bijstaan. De waarheid was in veel gevallen evenwel anders, maar wat is er mis met de heerlijke sprookjesromantiek van
Downton Abbey, toen de wereld misschien niet eerlijker, maar wel veel eenvoudiger was? Niets toch?
BEELD EN GELUID
Er verandert nagenoeg niets aan de beeld-en geluidskwaliteit van
Downton Abbey ten opzichte van de vorige seizoenen. De reeks oogt weliswaar op Blu-ray een pak geprononceerder dan de
dvd-tegenhanger, en de eerder vlakke DTS-HD MA 2.0-track was al van bij het begin een strategische keuze voor dit dialooggedreven feelgooddrama. De detaillering en het zwartniveau zijn excellent, en het kleurenpalet is voldoende gevarieerd om ondermeer de huidtint van Lord Merton er uit te laten springen als ziekelijk grauwgeel, zodra de arme man door een ziekte wordt getroffen.
EXTRA'S
"Genaaid worden". (1) passieve vorm van het werkwoord naaien; (2) aangepast worden aan de grootte (kleding); (3) verloren lopen in een onoverzichtelijk kluwen van bonusmateriaal dat over diverse releases verspreid wordt.
In het verleden schitterde
Downton Abbey alvast in de bonussectie niet door compleetheid. Zo bevatte de Australische versie stellig altijd meer bonusmateriaal dan de Europese, hetgeen noopte tot een double dip. Officieel bevat dit laatste seizoen vier extra featurettes. De featurette
The cars of Downton (10:37) is haast onvermijdelijk, aangezien één van de nieuwkomers op het kasteel van de Crawleys autoracer is, en uiteraard wil je dan weten waar de crew die museumstukken vandaan heeft gehaald. In
Farewell Highclere (6:39) halen cast en crew herinneringen op aan de impressionante locatie die ze zes jaar lang hebben mogen gebruiken.
Changing times (13:43) staat stil bij de veranderingen die de personages hebben ondergaan, en in welke mate ze de sociale ladder hebben beklommen, of er net zijn afgegleden. De disk bevat ook nog
A sneak peek of the series 6 special episode (1:34), een beetje onzinnig aangezien deze special ook op de schijf staat.
De in drie (!) delen uitgebrachte dvd-tegenhanger bevatte ook nog de documentaire
The Manners Of Downton Abbey, een featurette die op de Amerikaanse markt zelfs een aparte release kreeg, maar die blijkbaar voor de uitgave met
het complete zesde seizoen niet weerhouden werd. U hebt dus een triple dip aan uw been.
Daarnaast bracht Universal ook nog een dvd-collectie uit met de volledige reeks, met naast de vervolgdocumentaire More Manners Of Downton Abbey nog twee volledige disks met extra bonusmateriaal, waaronder montages met de meest briljante quotes van Maggie Smith. Quadruple dip.
En om het helemaal erg te maken: in het Verenigd Koninkrijk wordt een box verkocht met die alles ook nog eens op Blu-ray, waarbij - en nu breekt mijn klomp helemaal - de laatstgenoemde twee disks niet alleen in HD worden uitgebracht, maar ook nog eens... Nederlandse ondertitels bevatten. Quintuple dip.
CONCLUSIE
Downton Abbey eindigt in schoonheid en laat de kijker achter met een voldaan gevoel. De meerwaarde van de Blu-ray staat vooral wat betreft de beeldkwaliteit buiten kijf, maar wie werkelijk ál het bonusmateriaal in de best mogelijke kwaliteit wil verzamelen, moet diep in de buidel tasten. Voor die prijs koopt u bijna zélf een Engels landhuis.
Studio:
Universal
Regie:
Minkie Spiro, Philip John, Michael Engler, David Evans
Met:
Hugh Bonneville, Maggie Smith, Laura Carmichael, Jim Carter, Brendan Coyle, Michelle Dockery, Kevin Doyle, Joanne Froggatt, Rob James-Collier, Allen Leech, Phyllis Logan, Elizabeth McGovern, Sophie McShera, Lesley Nicol, Penelope Wilton, Raquel Cassidy
Beeldformaat:
1.78:1 HD
Geluid:
Engels DTS-HD MA 2.0
Frans DTS-HD MA 2.0
Ondertitels:
Nederlands, Frans, Engels CC
Extra's:
• Documentaire "The cars of Downton"
• Documentaire "Farewell Highclere"
• Documentaire "Changing times"
• Documentaire "A sneak peek of the series 6 special episode"
