Kortfilmpjes verschillen in niets van langspeelfilms. Ze zijn uiteraard korter, maar inhoudelijk behoren ze precies dezelfde ingrediënten te bevatten: een consistent en compleet verhaal, kunnen bogen op goede acteerprestaties en een perfecte technische afwerking (opname én montage), met aandacht voor de karakterisering van de personages zodat de toeschouwer/kijker op een geboeide, gefascineerde of geëmotioneerde manier wordt betrokken bij wat hij ziet. Uiteraard speelt ook de visuele kwaliteit van een filmpje een rol, maar het is nooit het eerste criterium in onze beoordeling. Gerontophobia (16 min.) van Boris Sverlov bevat bv. prachtige sepiatinten en toneelachtige acteerprestaties waardoor het verwijst naar stomme films uit de jaren 20 van de vorige eeuw én bovendien is er sprake van bloedmooie digitale trucages (o.a. de zeppelin, de zwarte vogeltjes); , maar dat gaat wel ten koste van de emotionele inleving. Perfect Darkness (23 min.) van Maaike Neuville draait inhoudelijk uit op een ontgoocheling en is overigens technisch niet zo goed gemaakt (zwalpende camera, onscherp beeldmateriaal), terwijl Sweet Dumplings (13 min.) van Lai Kin Chang ons visueel helemaal niet kon bekoren. Dan toch liever de VRT-kok!
Dan zijn er drie filmpjes die vrij goed van start gaan, maar waarvoor de makers geen bevredigend slot hebben kunnen bedenken of dat helemaal niet belangrijk vonden. Regisseurs realiseren zich niet hoe frustrerend dat kan zijn of ze vergissen zich als ze menen dat hun scenario sterk genoeg is om de kijker na afloop nog een tijdje aan het denken te houden. Boi (14 min.) van Anthony Nti behoort tot deze categorie. Het idee is goed, maar te beperkt voor 14 minuten waardoor er vooral veel vulling moet worden ingelast. In Frankie15 (18 min.) lijkt Livia Perneel niet te kunnen kiezen in welke richting ze het verhaaltje wil laten evolueren. Er gebeurt dus uiteindelijk niets, terwijl een lesbische uitkomst wellicht een bevredigende oplossing had kunnen bieden. Dag Vreemde Man (19 min.) van Anthony Schatteman is niet zo’n sterk verhaal, maar valt op door de sterke acteerprestatie van Marc Van Eeghem als een gestreste man die z’n brood verdient als dragqueen in een nachtclub. Personage en milieu zijn uitstekend uitgewerkt; het hele gedoe over zijn zoontje en de relatie met zijn ex Daisy is verwarrend en onduidelijk. Als Schatteman straks een eerste langspeelfilm maakt, doet hij er goed aan om een coscenarist in de arm te nemen (en dan maakt hij niet dezelfde fout als hedendaagse Vlaamse regisseurs die menen zelf de pen te kunnen hanteren).
Bij de zes beste filmpjes die we als geslaagd beoordelen, krijgen er twee de waardering goed. On Attend (12 min.) van Dimitri Sterkens is net iets te cryptisch, want hij vertelt ons niets over het ruimere kader van zijn verhaaltje, terwijl Nimmer (16 min.) van Lieven Vanhove wel voor heel veel interessante visuele prikkels zorgt (de digitale trucage is zondermeer uitstekend en origineel), maar het geheel mist emotie. Nimmer komt het dichtst bij wat we een bewegend schilderij zouden noemen. Het eerste echte hoogtepunt op deze dvd/Blu-ray is Downside Up (15 min.) van Peter Ghesquière, waarin een wereld-op-zijn kop wordt opgeroepen, want alle mensen hebben het syndroom van Down (zgn. mongolen – de chromosoom 21 komt in drievoud i.p.v. in tweevoud voor in hun erfelijk materiaal), terwijl één jongetje die afwijking niet heeft, maar in dié wereld als abnormaal wordt beschouwd. Pas later zal hij ontdekken dat hij niet alleen is op de wereld. De uitkomst van het filmpje mag dan een beetje ondermaats zijn, de visuele aankleding en de acteerprestaties zijn gewoon uitstekend. De terechte winnaar van de Humo Award op het Kortfilmfestival in Leuven in 2016.
Hampi (21 min.) van Pim Algoed lijkt op het eerste gezicht niet veel bijzonders te bevatten. We herkennen Peter Van den Begin als weduwnaar en vader van twee moeilijke zoons die het met elkaar niet kunnen vinden. De ene heeft ambities om te boksen en doet aan bodybuilding (maar heeft vooral een vuile bek), de andere komt thuis van een niet echt bevredigende reis naar India waar hij op zoek was naar de zin van het leven. Al op de luchthaven van Zaventem – men haalt de verloren zoon uiteraard samen op – komt het tot een woordenwisseling tussen de beide jongens en dat eindigt even later in een vechtpartij in de berm van de autoweg. Doe er nog een angstige vriendin bij en een gestoorde nonkel, en je hebt alle ingrediënten voor een doorsnee Vlaamse soap. Alleen heb je het gevoel dat je hier te maken hebt met de eerste paragrafen van een sterk verhaal dat het als langspeelfilm misschien goed zou doen als men erin slaagt om de karakters boven de zich als een olievlek uitbreidende Vlaamse gezapigheid uit te tillen… Het nauwelijks 12 minuten durende Nymphet van Laura Hermanides doet dat alvast, want haar personages zijn gespeend van clichéachtige karaktertrekken en gebruiken lichaamstaal om hun doel te bereiken. Het resultaat is een spannende en lichtjes verstikkende sfeer omdat het gaat om een zeer jong meisje – ze stopt zakdoekjes in haar behaatje om er vrouwelijker en rijper uit te zien – die het probeert aan te leggen met de veel oudere en baardige vriend van haar vader, die door omstandigheden is gepromoveerd tot haar babysitter-voor-één-middag.
Yibril (18 min.) van José Daniel Granados sluit de selectie af en is tevens de laatste voltreffer. Net zoals in On Attend is het een verhaal over vluchtelingen/illegale migranten op zoek naar een beter leven. We zien een als clown geschminkte jongleur die in een vuilnisbak een mobieltje vindt dat al urenlang schijn te rinkelen, want op het schermpje leest hij dat er sprake is van meer dan 50 onbeantwoorde oproepen. Als hij het antwoordknopje indrukt krijgt hij Hara aan de lijn. Zij komt uit Syrië en wil naar Londen, maar door geldgebrek is ze in Brussel gestrand en Ali, de mensensmokkelaar met wie haar familie een afspraak heeft gemaakt, heeft haar opgesloten in afwachting van een definitieve regeling. De jongleur vertelt haar dat het een zaak voor de politie is, maar omdat ze illegaal is, is dat voor de jonge vrouw niet de beste oplossing. Ze smeekt de jongleur om haar te bevrijden uit haar hachelijke situatie… een perfect verhaaltje met perfecte acteurs dat bovendien zeer efficiënt in beeld is gebracht.
Voorts bevat de dvd/Blu-ray nog drie animatiefilmpjes waarvan Catherine (12 min.) van Britt Raes ons het meest kan overtuigen. De animatiestijl is heel eenvoudig en duidelijk bedoeld voor een zeer jong publiek, maar de manier waarop de animaties elkaar opvolgen is zondermeer subliem. Bovendien gaat het om een zeer aantrekkelijk verhaaltje over een meisje – Catherine dus – die er niet in slaagt om een huisdier in leven te houden: de goudvis houdt ze te lang in haar handjes, de vogel ontsnapt uit z’n kooi en vliegt zich te pletter tegen het raam, de hond wordt zo lang gewandeld dat hij er een hartinfarct aan overhoudt… en dan is er de blauwe kat poezie die lenig en voorzichtig als ze is, erin slaagt om het vrij lang uit te houden, zelfs tot Catherine een jonge vrouw is geworden, maar bij het oversteken van de straat wordt ze op een keer toch doodgereden. Dan maar een nieuwe poes, en een nieuwe, en nog eentje, en… Kastaars (6 min.) van Jasmine Elsen is apart qua tekenstructuur, maar te cryptisch voor kinderen, terwijl we er zelf ook weinig van hebben begrepen.
In No Offense (7 min.) van Kris Borghs worden cartoonisten door een internationaal panel beoordeeld en het vonnis door een beul uitgevoerd. Een filmpje dat herinneringen oproept aan het donkere lot van de redactieleden van het Franse satirische blad Charlie Hebdo destijds en dat zich dus als politieke cartoon op een volwassen publiek richt en waarin Borghs in navolging van zijn Frans collega’s geen enkele poging doet om de bekende clichés of controverse te vermijden. Goed gemaakt en origineel qua stijl.
