FILM
De uitgehongerde wasbeer RJ (Bruce Willis) probeert in zijn overmoed de wintervoorraad van een bloeddorstige beer, Vincent (Nick Nolte), afhandig te maken, maar zijn briljant plan gaat grandioos verkeerd, het voedsel komt onder een voorbijrijdende truck terecht, en Vincent neemt RJ te grazen. Vlak voor die hem de strot dichtknijpt, kan RJ hem echter nog net overtuigen om hem een week de tijd te geven om zijn voorraad terug aan te vullen - wat heeft hij tenslotte te verliezen? - maar Vincent geeft hem wel de garantie dat als er ook maar één item op zijn shopping list ontbreekt, hij hem persoonlijk komt fijn knijpen tot wasberenfricassee. RJ gaat op zoek naar enkele goedgelovige sukkels die hij in het zak kan zetten, want zo'n voorraad kan hij onmogelijk op een week op zijn eentje bij elkaar vergaren, en de ideale slachtoffers voor zijn plannetje zijn binnen handbereik. In een stukje vergeten bos worden enkele winterslapers wakker; hun natuurlijke 'leider', de schildpad Verne (Garry Shandling) constateert tot zijn grote schrik dat ongeveer 99,5 % van het hen omringende bos is gekapt door een bouwpromotor, Gladys (Allison Janney), die er een betere middenklassewijk heeft laten bouwen, en er nauwlettend op toekijkt dat er geen één onverlaat zijn gras een halve centimeter hoger laat groeien dan een ander.

 

De beide leefwerelden worden gescheiden door een (oneindig?) lange haag; Vernes eerste ontdekkingstocht loopt bijna fataal af, maar RJ kan de rest van zijn 'familie' ompraten en hen doen geloven dat de woonwijk hun nieuwe mekka is voor het vergaren van voedsel. Want voedsel is alomtegenwoordig in de mensenwereld: ze doen vanuit het standpunt van de dieren bekeken, niets anders dan eten, werken voor eten en massaal eten verspillen - en da's nog niet eens zo ver van de waarheid. De bosdiertjes, de hyperkinetische eekhoorn Hammy (Steve Carell), stinkdier Stella (Wanda Sykes), vader-en-dochter-buidelratten Ozzie (William Shatner) en Heather (Avril Lavigne) en een echtpaar egeltjes (Eugene Levy en Catherine O'Hara) met hun drie kinderen, laten zich gewillig inpakken door RJ's verhaal over het beloofde land van melk, honing en nacho-chips, en nemen de wasbeer zelfs op in hun 'nieuw samengestelde familie'. De sukkelachtige maar bedachtzame Verne meent dat hij afgeschreven is, en voelt een klein beetje jaloezie in zijn ziel knijpen. Maar zo lang hij jeuk aan zijn staart heeft, is dat voor hem het teken dat er iets niet pluis is. En gelijk heeft hij, want RJ heeft eindelijk een bende onnozelaars gevonden die het werk - het verzamelen van het voedsel - in zijn plaats doet. En het werk blijft niet zonder gevaar: de veelgeplaagde Cheryl doet een beroep op de Verminator (Thomas Haden Church), een professionele ongediertebestrijder met een ongekende voorliefde voor bloeddorstige valstrikken waarvan het gebruik niet helemaal legaal is (en in sommige gevallen gewoon ronduit in strijd met de Conventie van Genève)...

 

Universal is goed op weg om de films uit de Dreamworks-catalogus op Blu-ray uit te brengen. Na onder meer The Prince Of Egypt en The Road To El Dorado is deze alleraardigste film uit 2006 aan de beurt. Innovativiteit is in deze prent ver te zoeken, en een iets té groot aandeel van de humor wordt ingenomen door moppen waarin het ontsnappen van vloeistoffen en/of gassen uit het dierlijk lichaam centraal staan (scheten, boeren... vult u maar aan). Toch is Over The Hedge méér dan een accumulatie van een paar belegen kalenderblaadjesmoppen. Dierenfabels dateren al uit de tijd dat Jean de la Fontaine er een kunstvorm apart van maakte, en zijn het middel bij uitstek om de menselijke gebreken zoals gulzigheid, hebzucht en domheid uit te vergroten. Er worden echter in de film nogal wat onsubtiele sneren uitgedeeld naar het consumptiegedrag van de mens - zo is er blijkbaar in een humvee maar plaats voor maximaal één persoon - en vooral de menselijke neiging om tot in het ziekelijke toe orde te willen scheppen in zijn drang om de natuur te manipuleren, is tot falen gedoemd, zeker wanneer een bont gezelschap als onze helden het op de vooraadkasten heeft voorzien. Als RJ en zijn bende de wijk hebben doorkruist, is het zo meticuleus uitgemeten villawijkje herschapen tot een slagveld van omgevallen vuilnisbakken, gebroken hekwerken doordat de dieren een speelse maar niet al te snuggere hond achter hun veren hebben gehad, die nog nooit van perceelafbakening schijnt gehoord te hebben, en is er uit koelboxen, vanop barbecueroosters en in een extreem geval zelfs uit de ijskast plots heel wat voeding verdwenen.

 

En heeft heeft echt niet veel nodig - een paar keer is de voedselexpeditie kantje-boordje - of de vijanden komen over elkaar te staan: RJ en Verne betwisten elkaar het leiderschap van de 'familie', maar de nóg grotere bedreiging, de Verminator, verplicht hen om toch tenminste tijdelijk de handen in elkaar te slaan. RJ krijgt wroeging over het verraad van zijn vrienden en moet een definitieve keuze maken, of hij nu voor eeuwig en een dag de speelbal annex voedsel-aandrager blijft van de brutale Vincent, of uiteindelijk aansluiting kan vinden bij een 'familie' waar hij al zo lang naar verlangt. Dit soort films kennende weet u ongetwijfeld wel op welk van beide mogelijke uitkomsten de finale aanstuurt, maar het is vooral de weg ernaartoe, een thrill ride van formaat doorheen de vele beveiligingssystemen voor detectie van ongedierte, de pogingen om de controle te verwerven over een op hol geslagen karretje met voedingswaren én tegelijkertijd nog eens de aandacht van een hond naar iets anders trachten af te leiden, hetgeen de film essentieel draagt. Het bekijen van de mensenwereld vanuit het perspectief van de dieren achter de haag is overigens één van de elementen die werd overgenomen uit die hier in onze contreien schier onbekende strips van Michael Fry en T. Lewis, die ook Over The Hedge heten, maar meer de vorm van een krantenstrip met een dagelijke rake observatie over de leefwereld van de buren bevat. Zowel qua centraal idee als qua tekenstijl lijkt het werk van Fry en Lewis wat op Calvin & Hobbes van Bill Watterston, zij het dat daarin de simpele waarheden over het leven niet verkondigd worden door bosdieren, maar door een schelmachtig rotjong van een jaar of zes. Het geeft de film dadelijk iets universeels, waardoor die minder dan films als Madagascar moet steunen op referenties uit de populaire cultuur om op zichzelf te kunnen overleven. Wat een goed teken is.

 

Alhoewel de casting niet over de héle lijn geslaagd is - Steve Carell als Hammy doet iets té veel moeite om de aandacht naar zich toe te trekken met zijn overacteren - levert vooral Bruce Willis puik werk af, dat wat meer lijkt op het werk uit zijn beginperiode - en dan denken we in de eerste plaats aan zijn rol als David Addison in Moonlighting - dan op zijn recentere actie-blockbusters, en het gaat de man duidelijk goed af. Wat ook verrassend goed klikt is de onwaarschijnlijke combinatie van ouwe Star Trek-rot William Shatner met rock chick Avril Lavigne, die voor de gelegenheid gekoppeld zijn als vader en dochter. Verder leren we uit de making of-documentaires ook nog dat de tol der jaren zwaar heeft gewogen op Nick Nolte, maar uit zijn gebroken, rokerige stem gaat de perfecte dreiging om gestalte te geven aan Vincent. Eén gebrek dat ons erg voor het hoofd stootte, dient toch wel vermeld te worden, en dat is de schabouwelijk slechte ondertiteling. RJ (wat volgens ons voor niets anders kan staan dan Raccoon Junior) wordt om de één of andere bizarre reden vertaald naar GJ (en daar weten we compleet niet waar dat de afkorting van kan zijn), Dwayne heet plots Barend, maar waar ons haar helemaal van rechtop gaat staan, is het feit dat Verne in de ondertiteling plots Freek heet! Desondanks mogen we blij zijn dat deze film eindelijk in een Nederlands ondertitelde versie op Blu-ray verschijnt.

BEELD EN GELUID
Uiteraard is deze Blu-ray de geknipte kandidaat om uw dvd te vervangen. Zoals bij de meeste computeranimatiefilms is het beeld nagenoeg perfect, zonder beeldfouten. Over The Hedge is een warmkleurig spektakel in scherpe omlijningen, zonder de minste hint van artefacts. Enige probleem is een klein beetje interlacing, dat te zien is in de scènes met veel beweging - en dat zijn er nogal wat. De leuke upgrade is evenwel de soundtrack naar DTS-HD MA 5.1, met goeie spreiding, diepte en eens de beestjes beginnen met chaos te scheppen in de tuinen van de upper middle classers, leuke surrounds en stevige subwoofers.

 

EXTRA'S
Slechts een deel van het bonusmateriaal van de dvd is gerecupereerd, maar de omissies zijn niet van die aard dat we er erg om moeten treuren. Eerst en vooral is er een audiocommentaar bij de hoofdfilm door regisseurs Tim Johnson en Karey Kirkpatrick, vergezeld van producente Bonnie Arnold. De commentaartrack is aardig, maar overlapt op gebied van informatie erg met wat er in de making of-documentaires wordt verteld. Dan volgt het tegenwoordig obligate bonusfilmpje "Hammy's Boomerang Adventure" (4:44) met optioneel commentaar, waarin de kinderen van de familie Egel eekhoorn Hammy treiteren met een boemerang. Het filmpje is ook te beluisteren met audiocommentaar van regisseur Will Finn. De documentaire Behind The Hedge (12:04) is een standaard-documentaire achter de schermen, waarbij we ook onder meer stukjes van de stripreeks te zien krijgen. In Meet the Cast (15:47) mogen de stemacteurs één voor één even in de spotlichten komen staan om te zeggen wat ze menen aan hun personage te hebben bijgedragen. Volgende op de lijst is een drie minuten durende nep-reclamespot van Verm-Tech (2:59), waar onder meer tegen een razend tempo meldingen voorbij het scherm komen dat hun diploma's eigenlijk niet geaccrediteerd zijn. Als afsluitert toont de mini-documentaire The Tech of Over The Hedge (6:07) ons enkele korte trucs die gebruikt zijn in het character design, maar is te kort om werkelijk diepgravend te kunnen worden. De rest van het bonusmateriaal is verdwenen, maar zat u werkelijk te wachten op een nummer als Jingle Burps waarin enkele filmfragmenten op een muzikaal nummer van boeren werd gezet? Ik niet. De tweede schijf die bij de oorspronkelijke dvd zat, was al helemaal het geld niet waard, overigens.

CONCLUSIE
Bij Universal Benelux zijn ze kennelijk in slaap gevallen, nu hun Amerikaanse broeders animatiefilm na animatiefilm uit de backcatalogus van Dreamworks uitbrengen. De laatste lichting met onder meer Sinbad, Legend Of The Seven Seas, Wallace And Gromit And The Curse Of The Were-Rabbit en Flushed Away wordt in juni verwacht. Er dient wel gezegd te worden dat de schijven tijdelijk enkel exclusief te koop zijn bij de Amerikaanse supermarktketen Wal-Mart, maar de wegen van het internet om dergelijke schijven toch tot hier te krijgen, zijn ondoorgrondelijk...