FILM 
De laatste weken werd nog maar eens bewezen welke immense rol de bezoekcijfers van de Chinese bioscopen hebben voor Hollywood. Net zoals in de rest van de wereld zetelt de doorsnee Chinese bioscoopganger zich het liefst neer voor één of andere superheld die het universum van de ondergang dient te redden, maar dat betekent niet dat er in China geen filmmakers zijn met een eigen smoel. De ondertussen vijftigjarige filmregisseur Jia Zhangke behoort samen met Wang Xiaoshuai, Lou Ye, Wang Quan'an en Zhang Yuan tot de zogezegde 'Zesde Generatie van de Chinese cinema. Dat zijn regisseurs die na de demonstraties op het Tiananmenplein zonder overheidsfinanciering op een goedkope manier (bijv. door het gebruik van handcamera's) en vaak niet-professionele acteurs en actrices maatschappijkritische films zijn gaan maken. Hun stijl wordt vaak vergeleken met het Italiaans neorealisme uit de jaren 50 en met films die het goed doen bij de Westerse arthouse-fans. Filmmakers die hun ontevredenheid over de economische en politieke situatie uiten en hun cinema op personages richten die de Chinese overheid liever probeert weg te wissen. Het hoeft dan ook niemand te verwonderen dat Jia Zhangke een graag geziene gast is op Cannes die kan rekenen op de steun van critici, en die sinds zijn vierde speelfilm The World een boegbeeld van de Chinese cinema is geworden.




De regisseur heeft sinds 1995 films op zijn naam staan, maar sinds Ash Is Purest White is het, op een kortfilm na, stilletjes geworden rond deze Chinese amokmaker. Arthouse dus. Maar laat je dit niet afschrikken, want bij momenten voelt Ash Is Purest White aan als een bikkelhard gangsterepos dat het geweld van John Woo in zich draagt. Er zit weliswaar een diepere boodschap in de film verscholen, maar je kan hem evengoed zien als voer voor popcornvreters met een ruime blik. Net zoals zijn vorige films (A Touch Of Sin en Mountains May Depart) viel Ash Is Purest White op in Cannes, en mocht hij meedingen voor de Gouden Palm, maar de film die losjes is gebaseerd op een bendeleider die Jia Zhangke in zijn jeugd bewonderde, moest in 2018 uiteindelijk de duimen leggen voor Shoplifters van Manbiki Kazoku.




We volgen in een tweetal uur het trieste lot van Qiao (Zhao Tao). Samen met maffiabaas Guo Bin (Liao Fan) zwaait ze de plak in de armtierige mijnstad Datong die kreunt onder de armoede sinds dat de prijs van de steenkool naar een nieuw dieptepunt is gedaald. Bin heeft het daar voor het zeggen, maar op een avond wordt hij in de val gelokt door een bende motorfietsers die hem bont en blauw slaan. Qiao snapt dat wanneer ze niet ingrijpt haar baas en geliefde zal sterven, en daarom neemt ze een pistool uit haar handtas en vuurt ze een waarschuwingsschot af om zo de aanvallers af te schrikken. Omdat het wapen illegaal is, belandt ze voor vijf jaar in de gevangenis. Bin die zijn leven aan haar te danken heeft, bezoekt haar gedurende deze tijd niet. Eens ze vrijgelaten wordt, reist ze naar Hubei af waar ondertussen Bin de baas van een energiecentrale is geworden en probeert ze tevergeefs om met hem in contact te komen.

Wie tussen de lijntjes kan lezen, weet meteen dat Ash Is Purest White zonder genade de communistische droom aan diggelen slaat. Een somber gangstersprookje dat heroïsch begint, maar net zoals Scorsese dat doet, in tragiek eindigt. De film bezit een schizofreen karakter die zweeft tussen tedere romantiek en bikkelharde agressie. Mensen waarvan je a priori weet dat ze in de afgrond belanden, en zonder ook maar één takje om zich aan vast te hakken. Ash Is Purest White vergt misschien enige investering om eraan te beginnen, maar eens je in het bizarre en sobere gangsterwereldje vertoeft, wil je er alles over te weten komen. Gangsters zonder glorie, maar daarom niet minder hard.




BEELD EN GELUID
Ash Is Purest White verscheen in België via Cherry Pickers, en alleen maar op dvd. We gaan niet meer herhalen hoe jammer we dat vinden, maar gelukkig gaat het hier om een mooie transfer die de details (weliswaar naar dvd-normen) mooi weergeeft. Vaak gebruikt Zhangke Jia gele, vale kleuren. De geluidsband bestaat naast wat pistoolschoten uit Chinese dialogen. 

EXTRA'S
Zoals dat (te vaak) het geval is bij dit soort releases, moet je het ook hier zien te rooien met een uitgave zonder ook maar één seconde aan bonusmateriaal. 

CONCLUSIE
Ash Is Purest White is een ijzersterke gangsterfilm die een beeld biedt op een compleet vergeten gebied waar de Chinese overheid maar al te graag de spons over wrijft. Hard, intrigerend en een echte kijktip.