FILM 
Begin dit jaar overleed de Britse regisseur Michael Apted. Een naam die bij niet-cinefielen geen belletje zal doen rinkelen, maar de man zat nooit stil. Hij was betrokken bij tal van televisieseries, maar ook maakte hij ontelbare films waarvan de meeste een gigantisch succes waren. De meest in het oog springende is natuurlijk de James Bond-film The World Is Not Enough, maar er was bijv. ook Nell met Jodie Foster en de nu wat verticaal geklasseerde (maar destijds razend populaire) Gorillas In The Mist. Maar in 1980 was er ook nog Coal Miner's Daughter die genomineerd werd voor zeven Academy Awards en waarvan één terecht verzilverd werd door hoofdrolspeelster Sissy Spacek.

Veel kolenmijnen zie je niet in de film, wel is dit een biopic over Loretta Lynn die als kind uit een kansarm gezin opgroeide tot één van de grootste countrysterren in Amerika. Zes jaar lang stond de zangeres aan de top en songs als You Ain't Woman Enough (To Take My Man), Don't Come Home A-Drinkin' (With Lovin 'on Your Mind) en One's On The Way stonden hoog bovenaan de Amerikaanse charts.

Het was Lynn zelf die Sissy Spacek benaderde om haar te vertolken. Dat was puur op basis van een foto, want de countryster had tot dan nog geen enkele film van de actrice gezien. Sissy Spacek voelde zich wel gevleid, maar ze had maar weinig zin om eraan te beginnen. Liever ging ze in zee met een filmproject van Nicolas Roeg en om de producers af te schrikken stond ze erop dat ze zelf de songs zou mogen vertolken. Het was trouwens één van de weinige keren dat Meryl Streep naast het net greep voor een hoofdrol, want er werd niet verder ingegaan op haar kandidatuur om de rol te spelen. Men moest en men zou Spacek krijgen. De actrice zat dus voor een hartverscheurende keuze, maar de van nature uit zeer bijgelovige Spacek kreeg haar antwoord toen ze met haar schoonmoeder in de auto het over dit dilemma had en eruit de radio plots Coal Miner’s Daughter van Loretta Lynn klonk.

De biopic was zeer belangrijk voor Loretta Lynn die al snel bevriend raakte met Sissy Spacek en die haar volledig bijstond voor het inoefenen van de songs. Uiteindelijk deed Spacek alles zelf, ook het gitaarspel, en dat is ook wat je hoort op de soundtrack van de film. Toen Sissy de Oscar voor Beste Actrice ontving, zat Loretta Lynn zelf in het publiek. Iets wat normaal nooit voorkomt, maar in 1980 ineens twee keer raak omdat ook Jake LaMotta er aanwezig was, en dit om te zien hoe Robert De Niro een beeldje kreeg voor beste acteur voor zijn vertolking van de bokser in Raging Bull. Met Tommy Lee Jones ging het in het begin iets minder vlotter. Tommy speelde de rol van Loretta Lynns echtgenoot Doolittle en die wou in het begin niets te maken hebben met de acteur. Het was pas na een avond flink met elkaar op de lappen te gaan dat het ijs tussen de twee definitief was gebroken.

Apted koos voor een vrij traditiegetrouwe biopic en dat loont. Het verhaal begint in 1945 wanneer Loretta Webb (Sissy Spacek) dertien jaar is. Ze is één van de acht kinderen van Ted Webb, een arme mijnwerker uit Kentucky die nauwelijks het hoofd boven water kan houden. Het leven van de mijnwerkersfamilie wordt volledig op zijn kop gezet wanneer de 22-jarige Oliver "Mooney" (Tommy Lee Jones) op de proppen komt. De man vraagt de hand van de vijftienjarige Loretta en tegen dat ze 19 is, heeft ze vier kinderen van hem. Oliver ontdekt het zangtalent van zijn vrouw en wil van de huissloof een lokale countryster maken.

Nooit lopen de verhaallijnen door elkaar, en dat zal voor sommige kijkers misschien wat te oubollig overkomen, maar toch is Coalmine’s Daughter een zeer solide film. Je hebt de tienerjaren, haar ontmoeting met haar latere echtgenoot, de moeilijke start van haar carrière, haar vriendschap met die andere grote countryster Patsy Cline (die later via Sweet Dreams met Jessica Lange haar eigen Hollywoodverhaal zou krijgen) en de moeilijke periode waarin ze net niet opgaf. Ergens daartussen zie je ook wat flarden van haar moeilijke relatie met haar echtgenoot, maar voor de rest is alles wat in hokjes gestopt, maar dat stoort nooit.

Als er een minpuntje te melden valt dan is het ongetwijfeld het feit dat Sissy Spacek het personage van Loretta Lynn in al haar leeftijden vertolkte en komt ze als veertienjarige compleet niet echt geloofwaardig over, maar voor de rest heeft de Amerikaanse filmster hiermee een prachtperformance neergezet die nog maar eens onderstreept dat ze één van de beste actrices uit de '70’s was. Tommy Lee Jones is perfect als haar tegenpool. De bruut versus de kwetsbare, ook al is het eventjes wennen aan diens rosse haartooi. Een film die nooit buiten de lijntjes gaat, maar het is net dat wat deze biopic zo goed maakt.

BEELD EN GELUID
Een film met zeven Oscarnominaties waarvan één werd verzilverd. Gemakkelijk te vinden cultureel erfgoed zou je denken, maar helaas voor de filmliefhebber werd ook deze titel over het hoofd gezien en is import de enige uitweg. De film is uitgebracht op Universal op een regiovrij schijfje en is vrij gemakkelijk te vinden op de Amazons van deze wereld. Een echte aanrader want dit is een op en top verzorgde release met zeer naturelle kleuren. Weliswaar met een '70’s-tintje en met goede detaillering. Ook de DTS-HD MA 5.1-geluidsband is een streling voor het oor. Natuurlijk hoor je hier massa’s countrysongs, maar ook knappe achtergrondgeluiden die je vooral goed hoort in het eerste deel van de film die zich grotendeels op het platteland afspeelt.

EXTRA'S
Wat de extra’s betreft is het eerder een mager beestje. Er zijn twee interviews, en opmerkelijk is dat die alle twee gevoerd worden door de regisseur. Michael Apted heeft het met Tommy Lee Jones over hoe hij terugkijkt op deze film en voor een ander praatje zoekt hij de echte Loretta Lynn op in haar museum om haar te vragen wat voor invloed de film op haar carrière heeft gehad. Ten slotte is er een vijf minuten durend filmpje waarin de toenmalige Amerikaanse president George Bush Sr. werd uitgenodigd op het American Film Instute en er zijn (kort) eerbetoon houdt aan Coal Miner’s Daughter en ook belooft dat zijn regering de filmindustrie niet zal vergeten.

CONCLUSIE
Coal Miner’s Daughter is een geprezen biografie over de legendarische countryzangeres Loretta Lynn die vanuit de schrijnende armoede opklom tot één van de grootste sterren van de VS. Regisseur Michael Apted kiest voor een zeer traditionele aanpak, maar mede door de perfecte casting van zowel Sissy Spacek als Tommy Lee Jones blijft deze film jaren na datum nog steeds een weergaloze klassieker.