FILM
Sinds geruime tijd staat de naam van Christian Petzold garant voor meeslepende en fascinerende Duitse cinema. Een van de films die daar voor zorgde was Phoenix uit 2014 die losjes gebaseerd is op de roman Le Retour Des Cendres van Hubert Monteilhet uit 1961, maar nog meer op het werk van Fassbinder zowel qua inhoud als stijl. Net zoals het enfant terrible van de Duitse cinema dat zo doeltreffend deed, confronteert ook Petzold Duitsland met zijn wrede oorlogsverleden. Een natie die verder wil, maar niet weet hoe het moet omgaan met zijn fouten.

De film speelt zich onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog af. Berlijn is ingenomen door de Amerikanen. Een auto wordt tegengehouden door patrouillerende Amerikaanse soldaten. In het voertuig zit Nelly (Nina Hoss) die volledig omwikkeld is met verband. De vrouw die haar begeleidt maakt de soldaten erop attent dat Nelly een slachtoffer is van de Auschwitz-kampen en dat ze op weg is naar een plastische chirurg die haar een nieuw gezicht moet geven. Op de vraag hoe ze eruit wil zien, antwoordt de ontredderde vrouw droogjes, maar vastberaden "net zoals ik er vroeger uitzag". Tot dan zien we Nina Hoss alleen maar met een verband rond het gezicht. Ze lijkt kwetsbaar en fragiel, maar eens haar masker verdwijnt, zien we een kloekmoedige vrouw die weet wat ze wil, en dat is haar man Johnny (Ronald Zehrfeld) opzoeken. Niet uit liefde, maar eerder uit wraak, want hij was de persoon die zijn eigen vrouw aangaf bij de Gestapo zodat ze in een concentratiekamp terechtkwam.

Johnny verdiende de kost als pianist, en de enige plaats waar deze mannen in het naoorlogse Duitsland nog hun brood kunnen verdienen is in de nachtclubs waar de Amerikanen de plak zwaaien. Willekeurig komt Nelly bij de danstent Phoenix terecht en herkent ze daar op staande voet de man die haar verraden heeft. Johnny heeft het niet door dat hij voor zijn eigen vrouw staat, want volgens de paperassen van de nazi’s is die morsdood. Wel ziet hij dat de vrouw sprekend op Nelly lijkt en hij stelt haar voor om te doen alsof ze zijn echtgenote is zodat ze samen de erfenis kunnen opstrijken.

Naast Fassbinder is ook de film noir een inspiratiebron geweest voor deze film, die Petzold samen met de ondertussen overleden Harun Farocki schreef. Phoenix blijft wel arthouse (wat dat woord ook mag betekenen), maar toch herken je hier ook een hoog thrillergehalte in, niet in het minst door het fenomenale spel van Nina Hoss. De films van Christian Petzold hebben niet veel woorden nodig, soms is een gebaar genoeg zoals het onthutsende einde.

BEELD EN GELUID
Deze film is op verschillende dragers te vinden, maar wij kozen voor de zeer verzorgde dvd van Soda Pictures die je trouwens met het grootste gemak voor een paar euro’s kan scoren. Deze maatschappij kun je zien als een Britse variant op Cinéart, in die zin dat hun releases vaak arthousetitels zijn. Phoenix heeft een zeer verzorgde transfer die met liefde voor de film is behandeld. De kleuren zien er wat mistroostig uit, maar past perfect bij de sfeer van het kapot gebombardeerde Duitsland (ook al werd de film in Polen opgenomen). De detailvoering is ruim voldoende en deze dvd die voorzien is van een Duitse Dolby Digital 5.1 (met weinig effecten, maar dat is eigen aan dit soort film) heeft Engelse ondertiteling.

EXTRA'S
De enige extra die je op deze disk vindt is het twintig minuten durende The Making Of Phoenix, en hoewel het best interessant is om te zien, is het niet meer dan een collage van boeiende interviews met de cast.

CONCLUSIE
Christian Petzold wordt al jaren als het wonderkind van de Duitse hedendaagse cinema beschouwd en Phoenix met een uitmuntende Nina Hoss toont perfect waarom dat zo is, weliswaar met dank aan Fassbinder.