FILM
1942. De verloven van de manschappen van de Amerikaanse onderzeeër S33 van kapitein Mike Dahlgren (Bill Paxton) worden ingetrokken. Het schip wordt op een missie uitgestuurd om één van Hitlers onderzeeërs, de U-571, te gaan onderscheppen. De U-571 heeft namelijk averij opgelopen, en als er niet op tijd een hulpschip arriveert zal het onherroepelijk zinken. Als de Amerikanen het schip als eerste kunnen bereiken, kunnen ze wellicht de hand leggen op de Duitse codemachine Enigma, waarmee ze tenminste toch voor een tijd de Duitse communicatie mee kunnen afluisteren. Dat moet dan wel gebeuren zonder dat de Duitsers dit in het snotje hebben, want anders kunnen ze ook heel eenvoudig de sleutel van hun code veranderen. De confrontatie tussen de twee onderzeeërs loopt echter niet van een leien dakje: de U-571 torpedeert de S33, Dalhgren komt bij de schermutslingen om, en de tweede in commando, luitenant Andrew Tyler (Matthew McConaughey) neemt noodgedwongen het bevel over. Aangezien hun eigen onderzeeër aan het zinken is, hebben ze geen andere keuze dan de veroverde U-571 over te nemen. En het is geen sinecure om de Duitse U-boot terug op te starten, want om te beginnen zijn alle opschriften in het Duits aangebracht, terwijl er maar één van de Amerikaanse bemanningsleden een klein beetje de taal machtig is. Bovendien krijgt de U-571 af te rekenen met een Duitse torpedojager waarvan de bemanning vermoedt dat de onderzeeër gekaapt is. Tyler moet er dan ook nog eens voor zorgen dat de communicatielijn van het Duitse schip wordt afgesneden vooraleer ze het nazi-hoofdkwartier kunnen verwittigen.

Regisseur Jonathan Mostow heeft zich voor deze onderzeeërprent wel erg laten inspireren door Wolfgang Petersens Das Boot. De manier waarop de bemanning zichzelf door een nauwe sluis katapulteert, of de scène waarin ze op een diepte die nooit getest is koortsachtig zitten te luisteren wat hen eerst gaat platdrukken, de dieptebommen of de waterdruk, neigen zelfs een beetje naar plagiaat. Wat Mostow echter niét kan overbrengen is het gevoel van claustrofobie. De visuele effecten en vooral de knappe geluidseffecten maken van U-571 een demonstratiedisk, en voor een levendige actiefilm ben je aan het juiste adres, maar qua historische accuraatheid is deze film een aanfluiting van al wat je maar kan bedenken. Het grootste mankement is dat de geschiedenis hier oneerbiedig herschreven wordt ten voordele van de yankees: het zijn in werkelijkheid niet zij maar de Britten die de Enigma-machine hebben veroverd op de Duitsers. In werkelijkheid waren de Amerikanen waarschijnlijk nog bezig om Europa proberen te vinden op de kaart. Dit gebeurde overigens niet in 1942. Mostow maakt dus duidelijk de fout om deze film als historisch te presenteren, terwijl er qua waarheidsgetrouwheid waarschijnlijk enkel het gegeven overeind blijft dat de Duitsers onderzeeërs en een Enigma-machine bezaten, wat niet bijster veel is. Elk nuanceverschil wordt terzelfder tijd in de kiem gesmoord. Bij de release van de film stond Mostow te kakelen tegen al wie het maar horen wilde dat Das Boot een compleet foute film was omdat de Duitse crew te zeer werd geportretteerd als mensen en niet als nazi's. En om er een schepje bovenop te doen laat hij in de openingsscène de Duitsers het machinegeweer inzetten op een reddingsboot vol geallieerden en ze als konijnen voor de lichtbak neermaaien. Diezelfde Amerikanen hebben dan even later blijkbaar geen scrupules om een Duits schip te torpederen en met man en muis te laten vergaan. Om maar te zeggen: het gebrek aan nuance is in deze oorlogsfilm stuitend.

Puristen zullen waarschijnlijk ook wel vallen over de fysische en historische blunders die zich in deze film op elkaar stapelen. De hoeveelheid munitie die in de onderzeeër wordt verschoten zonder dat de boot zelf getransformeerd wordt tot een vergiet is dan nog één van de minste vergrijpen. Dat op 200 meter diepte de torpedobuizen worden geopend is al ergerlijker, want iedereen die een beetje over fysica afweet, weet dat daardoor het schip in werkelijkheid zo plat als een dubbeltje zou gedrukt worden. Een ander feit is dat in werkelijkheid de Amerikaanse S-schepen geen radar aan boord had, iemand die een béétje gevoel voor historische realiteit in zijn film zou willen stoppen, zou dat moeten weten. In een film als http://www.dvdinfo.be/bespreking.php?id=4845 Terminator 3: Rise Of The Machines is het begrijpelijker dat Mostow zijn fantasie de vrije loop kan laten, als regisseur van Tweede Wereldoorlogsfilms is hij glorieus gebuisd. Qua acteerwerk is U-571 geen hoogvlieger. Matthew McConaughey acteert alsof er voortdurend een torpedo in zijn achterwerk zit geklemd, en hij kan niet het minste gevoel van inlevingsvermogen in zijn rol leggen. Bill Paxton legt te snel het loodje om op dreef te geraken, en de beste (lees: minst slechte) vertolking wordt waarschijnlijk nog gegeven door rockzanger Jon Bon Jovi, die de technicus van dienst speelt.

Intussen wachten we vol spanning op de eerste Amerikaanse film waaruit blijkt dat de yanks eigenlijk de oorlog in Viëtnam gewonnen hebben.

BEELD EN GELUID
U-571 is vooral een film waarmee je definitief van je vervelende buren kan verlost worden: het volstaat om deze film een keertje op maximaal volume af te spelen, en morgen staat gegarandeerd hun huis te koop voor een spotprijsje. Een mogelijk schadelijk neveneffect kan wel zijn dat u zelf uw ruiten zal moeten vervangen. De geluidstrack is hard en compromisloos, de torpedo's en dieptebommen vliegen rond uw oren. De dialoog staat verhoudingsgewijs nogal stil, maar aangezien deze inhoudelijk al niet veel voorstelt in de eerste plaats, is dit slechts een marginaal randprobleem. De beeldkwaliteit is jammer genoeg niet gelijkaardig. Het contrast is slechts zwak, er zitten zeer veel printbeschadigingen in de vorm van witte puntjes in het beeld, en op zeker ogenblik zit er zelfs aan de linkerrand van het beeld een witte kras, alsof het inleestoestel niet goed is uitgericht en een deel van de rand van de filmlas mee heeft. Op de koop toe is de beeldverhouding van deze prent niet correct: het juiste formaat zou 2.35:1 moeten zijn, terwijl dit een 1.78:1-verhouding is. De eerlijkheid gebiedt ons wel te zeggen dat het niet om een pan en scan-transfer gaat maar om een open matte-transfer, waarbij er dus boven- en onderaan beeld bijkomt en niet links en rechts wat wordt afgeknipt.

EXTRA'S
De rijk gevulde dvd schijnt vergeten te zijn. In het ultramodern design-menu dat voorwaar verschijnt wanneer u op de menu-knop drukt, kan u zichzelf laten overspoelen door de gulheid van de samenstellers van de disk, en op de koop toe kiezen of u de film met of zonder ondertitels wil bekijken,

CONCLUSIE
Inhoudelijk staat U-571 stijf van de fouten, en loopt over van een soort van bij elkaar gelogen patriottisme en zelfverheerlijking dat het niet meer leuk is. De geluidstrack van deze Blu-ray is van hoge kwaliteit, maar van het beeld, het bonusmateriaal of de film zelf kunnen we niet hetzelfde zeggen.