FILM
In Oost-Europa is cineast Alexej Balabanov een superster. Deze status heeft hij in de eerste plaats aan zijn succesfilm Brat te danken, een gangsterdrama dat waarschijnlijk elke Rus heeft gezien. In dit knappe meesterwerk hekelt Balabanov de teloorgang van de Russische moraal. De communistische waarden van weleer die elke medemens tot broeder herschiepen (ook al was het slechts schijn) maakten plaats voor decadent verval. Een jaartje voor Balabanov de sequel van Brat draaide, maakte hij Of Freaks And Men. Ofschoon hij met deze film uit een ander vaatje tapt, zijn er heel wat overeenkomsten tussen de twee prenten merkbaar. Niet alleen speelt Of Freaks And Men zich net als Brat  in Sint-Petersburg af, ook toont de cineast een andere zwakke plek uit de Russische samenleving: de schijnheiligheid van de bourgeoisie die anderen haar wetten oplegt. Net zoals de Spaanse meester Luis Buñuel dat in Le Charme Discret De La Bourgeoisie deed, neemt ook Balabanov de middenklasse (en haar bedenkelijke levenswaarden) op de korrel.

Balabanov neemt ons mee naar de vorige eeuw waar we kennis maken met zowel de familie van spoorwegingenieur Radlov als die van dokter Stasov. Het zijn twee gezinnen die op het eerste gezicht een normaal leven leiden, maar achter de muren vermaken deze welgestelde burgers zich met perverse sm-spelletjes. De louche Johann heeft een ondergrondse fotostudio, maar door de komst van de cinematografie ziet deze onderwereldfiguur zijn kans schoon om met de seksindustrie een aardige stuiver bij te verdienen.


Menig kijker zal wel af en toe de draad verliezen. De verhaalstructuur is immers complex. Dat mag echter geen reden zijn om dit juweeltje links te laten liggen, want het hart van iedere cinefiel zal vlugger slaan eens hij de mooie beelden heeft gezien die de Rus uit zijn hoed tovert. Iedere shot lijkt met zijn vale bruine kleuren wel op een briljante ansichtkaart uit de jaren 30. Balabanov kent als geen ander de visuele trekpleisters van Sint-Petersburg. Dat levert uiteraard magistrale kiekjes op, vooral omdat de cineast op schitterende wijze de stijlmiddelen van de stomme film hanteert. Je moet dan ook geen doorgewinterde filmkenner zijn om de talrijke hommages aan D.W. Griffith of Eisenstein te herkennen. Zelfs Citizen Kane of het schaduwspel uit Reeds The Third Man is nooit ver weg. Balabanov schuwt ook de lugubere beelden niet. De scènes met de Siamese tweeling zijn dan ook zonder meer een knipoog naar Freaks van Tod Browning. Het is niet alleen de oogverblindende fotografie die van Of Freaks And Men een meesterwerk van de zevende kunst maakt, ook het pienter gebruik van klassieke composities van Edvard Grieg geven dit pareltje een extra grandeur. Wie zei daar ook al weer dat er tegenwoordig geen klassiekers meer worden gemaakt?

BEELD EN GELUID
We laten voor één keer het technische gedeelte voor wat het is. De pauzetoets op je afstandsbediening benut je immers voor één keer maar beter voor iets anders dan een plaspauze, ieder shot van Of Freaks And Men is namelijk eentje om te bewonderen. Magistraal.


EXTRA'S
Er staan geen extra's op deze dvd.

CONCLUSIE
Liefhebbers van Oost-Europese auteurscinema zullen zeker vertrouwd zijn met Balabanov. Toch is deze Rus meer dan de maker van Brat, hij is ook de kunstenaar van het vergeten meesterwerk Of Freaks And Men. Een niet te missen arthouseparel.