Regie: John Alexander, Jon Jones, Christopher Menaul
Met: Rufus Sewell, Caterina Mujrino, Stanley Townsend, Ben Miles, Vincent Riotta, Catherine Spaak, Sargon Yelda, Francesco Quinn, Ed Stoppard, Anthony Higgins, Garry Cooper
Zens chef bezweert hem om zo gauw mogelijk met het ontbrekende bewijsmateriaal voor de dag te komen, maar de secretaris van de minister van defensie vertelt hem dat hij ervoor moet zorgen dat de onschuld van de vennoot bewezen wordt, want dat er politieke angels aan het dossier zitten die de regering kan missen als kiespijn. Dat is een element dat overigens ook in aflevering twee terugkomt waarin Aurelio Zen de verdachte zelfmoord van een vooraanstaand Romeinse burger moet onderzoeken van wie beweerd wordt dat hij lid zou zijn van de Cabal, een geheime organisatie van politieke en kerkelijke leiders die het niet zo nauw neemt met de democratie, en zelfs in aflevering drie waarin hij een geheimzinnige moord probeert te ontrafelen en een gijzelingszaak tot een goed einde poogt te brengen. Ondertussen zit hijzelf in het oog van de storm, want een tot levenslang veroordeelde crimineel die naar huis is gestuurd wegens terminale kanker – en die altijd beweerd heeft onschuldig te zijn – heeft de rechter die hem destijds veroordeelde én de advocaat van het openbaar ministerie doodgeschoten en hij is nu op zoek naar de inspecteur die hem bij de lurven heeft gevat en die het volgens hem desastreuze onderzoek heeft gevoerd: Aurelio Zen.
Inspecteur Aurelio Zen is een minzame en een beetje een timide man. Hij verheft z’n stem nooit en de grapjes van z’n collega’s beantwoordt hij meestal met een wat verbaasde afwezige blik en stilzwijgen. Hij is net veertig geworden en gescheiden – z’n vrouw bedroog hem met elke man die ze tegen het lijf liep – en Aurelio woont sindsdien bij z’n moeder, een oudere, maar voor haar leeftijd nog zeer goed uitziende en lieftallige dame die het goed met hem meent en die probeert om de brokken tussen haar voormalige schoondochter en haar oogappel te lijmen. Ter gelegenheid van de première van de driedelige serie op de BBC werd er gewezen op de vele overeenkomsten tussen Zen en The Saint oftewel Simon Templar, tussen 1962 en 1969 gestalte gegeven door Roger Moore, die later met succes in de huid van James Bond zou kruipen. En daarvoor valt wat te zeggen, want acteur Rufus Sewell (John Adams, The Pillars of the Earth) heeft vaak dezelfde minzame en tegelijk geheimzinnige uitdrukking om z’n mond en ook al lijkt z’n gezicht soms uitdrukkingsloos, toch besef je als kijker dat z’n motor net dan op volle toeren draait. De aaibaarheidsfactor van het hoofdpersonage is met andere woorden groot en dat geldt bijna in dezelfde mate voor de jonge en aantrekkelijke secretaresse die net in dienst is gekomen en waarop Aurelio Zen verliefd wordt. Tania Moretti, gespeeld door Caterina Murano, die internationaal doorbrak na haar rol in Casino Royale (2006) , is een typische Italiaanse schoonheid, bescheiden en toch goed gekleed, die zich niet laat afleiden door de mannen die op de redactie met haar flirten en die weddenschappen afsluiten over wie haar het eerst in bed krijgt, maar die de parel in de mand, nl. Aurelio Zen, meteen herkent. Het wordt geen stormachtige relatie zoals we die kennen van Don Draper in Mad Men, maar een voorzichtige poging van twee gescheiden mensen die niet opnieuw beschadigd willen worden.
Elke aflevering van de serie heeft een eigen hoofdverhaallijn, maar een aantal kleinere blijft in de marge een niet onbelangrijke rol spelen waardoor de regisseurs de kans krijgen om het karakter van hun hoofdpersonages in detail uit te werken, waaraan de serie uiteindelijk z’n kracht ontleent. De BBC besloot geen vervolg aan het eerste seizoen te breien, met als argument dat er meer dan voldoende detective stories op haar verschillende zenders te zien zijn en dat is jammer, want Zen heeft duidelijk potentieel en Aurelio Zen is niet de zoveelste wijsneus die het allemaal op een dienblaadje aanreikt. Bovendien zijn de hoofdverhaallijnen niet echt gemakkelijk, maar wel boeiend genoeg om de kijker negentig minuten lang op de punt van z’n stoel te houden, want dat is ook zo mooi aan deze serie: de makers kunnen de tijd nemen omdat ze in elke aflevering de duur van een bioscoopfilm ter beschikking gekregen hebben!
De tv-serie wordt in de jaren 70 gesitueerd waardoor ze uit het vaarwater blijft van die beroemde Amerikaanse serie over reclamemakers, en tegelijk geeft ze een fraai beeld van hoe de Europese mode er in die periode uitzag. Omdat Italië ook toen al het mekka voor modemakers was, krijgt u niet alleen dames in fraaie en aantrekkelijke pakjes en jurken, maar ook de mannen zien er perfect uit, met name Aurelio Zen in z’n prachtig donker kostuum. En als je Rome als decor mag gebruiken, dan is de helft van de buit uiteraard al binnen. Het heeft wat moeite gekost om moderne bouwsels te vermijden, maar de eeuwige stad heeft tegelijk zoveel onaangeroerde historische plekken – van de Engelenburcht tot het Vaticaan en van het Colosseum (Amphitheatrum Flavium) tot het compleet uit witte marmer opgetrokken monument voor Victor Emanuel II tussen de Piazza de Venezia en de Capitolijn – dat Zen ook een beetje een toeristische folder voor Rome is geworden. In het straatbeeld ziet u alleen maar oldtimers en van computers of mobieltjes is uiteraard nog geen sprake. Op de redactie werken de journalisten op ouderwetse Remington-schrijfmachines, want de elektrische IBM-machines met de draaiende Margriet-schrijfkop – die u al in Mad Men in het begin van de jaren 60 op de bureaus ziet staan – bereikten Europa pas tegen het einde van de jaren 70.