FILM
Kate en Geoff Mercer zijn volop in de weer met de voorbereidingen van het feestje ter gelegenheid van hun 45 huwelijksverjaardag als een brief roet in het eten gooit. Het poststuk komt uit Zwitserland en het bevat de boodschap dat het lichaam van Geoffs eerste geliefde teruggevonden is in een gletsjer in de Alpen. Het jonge stel was er 50 jaar geleden op vakantie toen de jonge vrouw tijdens een beklimming in een spleet in de rotsen verdween. Haar lichaam werd nooit teruggevonden. Aan de hand van haar kleren heeft men het lijk kunnen identificeren, want het lichaam wordt nog altijd gevangen gehouden in het ijs van de gletsjer. Het lijkt een bericht uit een ver verleden, maar het brengt het evenwicht in de relatie van Kate en Geoff uit balans. Kate schrikt van het effect dat de brief heeft op haar echtgenoot, tegelijk beseft ze dat het een oude geschiedenis is waarover ze nooit heel veel hebben gepraat en waarvan de details ook nooit een issue zijn geweest.

Maar dat verandert als blijkt dat Geoff met de kwestie voortdurend bezig is. Hij vertelt haar dat hij misschien naar Zwitserland moet reizen om het lichaam te identificeren – terwijl hem dat vanuit Zwitserland nog niet is gevraagd – en ze raakt helemaal in de war als blijkt dat hij in het plaatselijke reisbureau al naar een vlucht heeft geïnformeerd. Bovendien zit hij nu vaak op zolder, wat haar nieuwsgierig maakt, want wat ligt er tussen die bestofte spullen dat Geoff per se nú wil bekijken? Als hij op een keertje niet thuis is, gaat ze zelf naar boven, maar behalve een oud plakboek met weetjes en tekeningen over de noodlottige reis van destijds, kan ze niets vinden dat Geoffs voortdurende verblijf op zolder verklaart.
 

Beetje bij beetje ervaart Kate de oude geschiedenis als een bedreiging voor haar relatie, wat uiteraard een tikkeltje absurd is na een goed huwelijk van 45 jaar, maar omdat Geoff steevast elke avond naar de zolder trekt, besluit Kate om opnieuw een inspectietocht te houden terwijl hij is gaan stappen met vrienden van de fabriek waar hij ooit directeur is geweest. Dit keer stoot ze op een diaprojector en uiteraard kan ze de verleiding niet weerstaan om naar de plaatjes te kijken. Haar ongerustheid slaat om in paniek en fundamentele vragen dringen zich op: was zij tweede keuze? Wat was de kwaliteit van hun relatie en van hun intimiteit?
 

In 45 Years van regisseur Andrew Haigh (Weekend, 2011) komt een zo goed als perfect huwelijk in een storm terecht als gevolg van vergeten gebeurtenissen van 50 jaar geleden die nooit een punt van discussie zijn geweest, maar die nu hun geheimen prijsgeven. Voor Kate komen ze zeer ongelegen, want zij moet afspraken maken met leveranciers, zij moet vrienden uitnodigen en bloemen bestellen en als gevolg van de Zwitserse brief staat ze er helemaal alleen voor, want Geoff is met het verleden bezig. Het is begrijpelijk en zelfs normaal, want het is een deel van zijn verleden. Maar de affaire zet Kate onder zware psychische druk, waarbij ze vergeet dat ze uiteindelijk 45 lang een uitstekend huwelijk heeft gehad. De twijfel steekt meteen de kop op: waarom hebben zij geen kinderen gehad? Was er van haar huwelijk geen sprake geweest indien die andere vrouw niet was overleden? Allemaal terechte vragen, maar ook een beetje naast de kwestie, want het gaat over feiten die zich vóór haar relatie met Geoff hebben afgespeeld en die heeft nadien opnieuw keuzes gemaakt. Hij moest nu eenmaal doorgaan met z’n leven. En net zoals hij niet naar details uit haar leven vóór hun relatie heeft geïnformeerd, heeft ook zij dat destijds niet gedaan. Dat was toen niet aan de orde. Ze waren verliefd en keken vooruit. Uit niets blijkt overigens de Geoff de keuzes betreurt die hij na het verlies van zijn eerste geliefde heeft gemaakt. De hele affaire overvalt ook hem een beetje als een afgedane zaak die oude wonden openrijt, maar emotioneel is hij nauwelijks aangeslagen terwijl Kate net heel emotioneel reageert. Tegengestelde gevoelens die hun relatie stevig door elkaar schudden…
 

50 jaar heeft Charlotte Rampling moeten wachten op een Oscar-nominatie en die kwam er uiteindelijk voor haar rol als Kate Mercer in 45 Years. Dat heeft o.a. te maken met het feit dat de Britse actrice een voorliefde heeft voor gedurfde en zinvolle rollen waardoor haar talent veel meer in Europa wordt gewaardeerd. Ze viel  twee keer in de prijzen bij de uitreiking van de European Film Awards (voor 45 Years en Swimming Pool uit 2003) en de nominatie voor 45 Years op de Berlinale (Film Festival van Berlijn) werd moeiteloos omgezet in een Zilveren Beer. Ook op kleinere en meer gespecialiseerde festivals in Amerika kon 45 Years op voldoende steun rekenen voor een overwinning en dat is zeer terecht, want in die productie zien we Charlotte Rampling als de grote karakteractrice die ze eigenlijk altijd is geweest. Op de film waarin ze dat kon bewijzen, heeft ze ook 50 jaar gewacht.
 

Haar tegenspeler Tom Courtenay is bij ons misschien minder bekend, maar hij mocht ooit 2 Oscar-nominaties op z’n palmares bijschrijven, voor The Dresser (1983) en voor het romantische kostuumdrama Doctor Zhivago (1965). Net zoals Charlotte Rampling viel hij vooral in de prijzen op kleinere en gespecialiseerde festivals. U kon hem aan het werk zien in o.a. Quartet (2012) en The Golden Compass (2007), maar hij trad ook vaak aan in tv-films en tv-series (The Old Curiosity Shop, 1995; Little Dorrit, 2008). Als Geoff Mercer weert Tom Courtenay zich uitstekend, al is het gauw duidelijk dat hij vooral als aangever voor Charlotte Ramplings personage optreedt. Desondanks mocht ook hij in Berlijn – net zoals Charlotte Rampling - een Zilveren Beer in ontvangst nemen voor z’n prestatie. Er bestaat nog gerechtigheid.