CASABLANCA
Bespreking door: Serge - Geplaatst op: 2004-01-09
FILM
De Tweede Wereldoorlog is volop aan de gang. Op het Europese vasteland rukken de Duitsers in snel tempo op. Ze maken daarbij steevast jacht op verzetsleiders en andere tegenstanders van het Duitse Rijk die hun toevlucht zoeken in het onbezette Casablanca, Marokko. Hier hopen ze een duur en illegaal visum te verkrijgen voor een vlucht naar Lissabon (Portugal) vanwaar ze kunnen doorreizen naar Amerika. Volgens de Duitsers is Rick’s Café het centrum van handel in illegale visa. Eigenaar Rick Blaine (Humphrey Bogart) laat het niet aan zijn hart komen en reageert koeltjes op de verdachtmakingen. Hij is goed bevriend met de Franse kapitein Renault die op zijn beurt echter meeheult met de Duitsers die alle verdachte personen in Casablanca nauwlettend in het oog houden. De immer koelbloedige Rick raakt danig in de war wanneer zijn vroegere liefde Ilsa Lund (Ingrid Bergman) samen met haar echtgenoot en verzetsstrijder Viktor Lazlo (Paul Henreid) zijn nachtclub binnenwandelt. Hun romance speelde zich af in Parijs, en wanneer de Duitsers op het punt stonden de stad binnen te vallen, gingen beiden op de vlucht, maar Ilsa is toen nooit komen opdagen. Verbitterd kijkt hij terug op die romantische periode in zijn leven. Grotere problemen duiken op als blijkt dat Lazlo een berucht en gezocht verzetsstrijder is. Wanneer de vijand een Duits lied aanheft in Rick’s Café, spoort Lazlo het orkest en de aanwezigen aan om “La Marseilleise” uit volle borst mee te zingen. Op bevel van een Duitse generaal moet Rick’s Café gesloten worden. Ilsa en Viktor willen snel weg uit Casablanca en de enige man die hen daarbij kan helpen is Rick…
Casablanca is ontegensprekelijk een ware klassieker uit de filmgeschiedenis en staat bovendien op een tweede plaats in de lijst van beste films allertijden. Criticus Roger Ebert vat het zo samen: “Casablanca is
the movie”. Krachtig maar heel typerend voor een film die heel wat troeven in huis heeft: romantiek, mysterie, drama en intrige, knap in beeld gebracht door regisseur Michael Curtiz en ijzersterk vertolkt door Humphrey Bogart en Ingrid Bergman. De prent kreeg terecht een oscar voor beste film, regie en scenario. En het moet gezegd, het script, de kleurrijke karakters en de doordachte dialogen zijn vakmanschap en stralen een sfeer van de grandeur van weleer uit. Vele dialogen en
oneliners zijn terecht mijlpalen geworden in de filmgeschiedenis: “I stick my neck out for nobody”, “Here is looking at you kid” en “We’ll always have Paris” om er maar enkele te noemen. De aantrekkingskracht tussen de Bogart en Bergman behoort tot één van de meest legendarische ooit op het witte doek vertoond. Kippenvel bekruipt je wanneer zij aan pianist Sam vraagt om het liedje “As Time Goes By” te spelen en Rick’s en Ilsa’s blikken voor het eerst in de film kruisen. Ware magie en een onvergetelijk moment uit de filmgeschiedenis.
BEELD EN GELUID
Casablanca is ondertussen meer dan zestig jaar oud en onderging voor deze nieuw release een grondige restauratie. Het resultaat is zeker en vast de moeite. De gebruikelijke krasjes en stofjes die je bij een prent van deze ouderdom doorgaans te zien krijgt, zijn hier quasi afwezig. Enkel tijdens de originele opnames van de oorlog zelf merk je wel wat beschadigingen en strepen door het beeld. De opnames van de film zelf zijn zuiver, meer dan voldoende scherp en bevatten een goed contrast met mooie zwarttinten. De kwaliteit waarmee de film nu op dvd werd geplaatst, kan vermoedelijk niet meer verbeterd worden. Het geluid is -en hoe kan het ook anders- de originele Dolby Digital Mono-track die met het oog op deze release eveneens onder handen werd genomen. Men is gelukkig niet in de val getrapt om het originele mono-geluidsspoor op te krikken naar een 5.1-track, wat in het verleden met een aantal oudere films wel is gebeurd. Een meerwaarde zou zo’n 5.1-track ons insziens hier toch niet bieden. De kwaliteit van de mono-track is meer dan behoorlijk goed al heb je vanzelfsprekend wel de nodige beperkingen. De geluidstrack blijft gespaard van kraakjes of ruis, dialogen zijn goed te volgen en duidelijk verstaanbaar.
EXTRA’S
Deze special edition bevat een hele resem aan extra’s die de film alle eer aandoen, netjes gespreid over twee discs.
DISC 1:
- Introductie door Lauren Bacall (2 min.)
Lauren Bacall, echtgenote van Humphrey Bogart, mag de film inleiden en de impact ervan op de filmgeschiedenis toelichten.
- Audiocommentaren
Filmcriticus (en spraakwaterval) Roger Ebert, die deze film een warm hart toedraagt, mag eveneens zijn zegje doen via een audiocommentaar die hij vlot en quasi zonder een pauze volpraat. Ebert verschaft boeiende informatie over de totstandkoming en de productie van de film. Zo weet hij ons te vertellen dat Ingrid Bergman het liefst de linkerzijde van haar gelaat met een licht schaduweffect in beeld wou laten komen. Dit was volgens haar zelf de mooiste kant van haar gelaat. Ebert’s favoriet allertijden is trouwens Citizen Kane, alhoewel hij deze film verkiest omwille van het technisch vernieuwende aspect, vindt hij Casablanca toch de meest complete film. Filmhistoricus Rudy Behlmer praat eveneens een audiocommentaar vol. Hij heeft het voornamelijk over de achtergrond bij de film en de impact/invloed binnen de filmwereld.
- Cross-promotional trailers
Trailers van andere Warner klassiekers: Adventures of Robin Hood (1938) en Treasure of Sierra Madre (1948).
- Cast & Crew
Een pagina met korte opsomming van acteurs en crewleden.
- Awards
Pagina’s met een overzicht van de gewonnen awards.
- Bioscooptrailer en re-release Trailer
De originele trailer uit 1942 en trailer van de re-release uit 1992.
DISC 2:
- Bacall on Bogart (84 min.)
In deze uitgebreide documentaire blikt gastvrouw Lauren Bacall terug op het leven en de carrière van haar echtgenoot, acteur Humphrey Bogart (1899-1957), waarmee ze zo’n twaalf jaar getrouwd was.
- Must Remember This: A Tribute to Casablanca (37 min.)
Deze documentaire werd speciaal gemaakt voor de re-release van de film begin jaren negentig en vind je eveneens terug op de eerste dvd-release. Tal van aspecten van de productie worden uit de doeken gedaan. Vele interviews met filmcritici en medewerkers maken dat deze documentaire zeker het bekijken waard is.
- The Children Remember (7 min.)
Een korte documentaire waarin de kinderen van de acteurs en crewleden terugblikken op de invloed die de film gehad heeft op hun leven en dat van hun ouders.
- Additional Scenes (2 min.)
Twee bijkomende scènes die in de finale montage niet gebruikt werden. Deze scènes hebben geen geluid, maar wel Engelstalige ondertiteling.
- Outtakes (5 min.)
Een aantal verwijderde scènes, zonder geluid en ondertiteling.
- Scoring Stage Sessions (16 min.)
Een selectie van 8 liedjes en muziekfragmenten die in de film gebruikt zijn, kan je afzonderlijk herbeluisteren en via de toets
play all kan je ze zelfs opeenvolgend na elkaar beluisteren.
- Screen Guild Theater Radio Show (1943)
Een radioprogramma uit 1943 waarin Humphrey Bogart, Ingrid Bergman en Paul Henreid te gast waren.
- Television adaptation (1955) - Who Holds Tomorrow (18 min.)
Meer dan tien jaar na de film werd een televisieserie in elkaar gebokst waarvan je hier de pilootaflevering uit 1955 te zien krijgt.
- Carrotblanca (8 min.)
Korte geestige tekenfilm en tevens eerbetoon aan Casablanca, met in de hoofdrollen Bugs Bunny en de Looney Tunes.
- Production Research (13 min.)
Fotogalerij met tientallen foto’s uit de film en achter de schermen.
- Weblink via DVD-ROM
CONCLUSIE
Casablanca is één van de grootste klassiekers die Hollywood ooit heeft gemaakt. Punt. De technische presentatie krijgt ruime scores, uiteraard rekening houdend met de ouderdom van de bronmaterialen. Vooral de beeldkwaliteit is enorm verbeterd dankzij een doorgedreven restauratie. De extra’s tenslotte zijn enorm uitgebreid én nog eens interessant ook. Een stevige aanrader!
Studio:
Warner
Regie:
Michael Curtiz
Met:
Humphrey Bogart, Ingrid Bergman, Paul Henreid, Claude Rains
Beeldformaat:
1.33:1 PAL
Geluid:
Engels Dolby Digital Mono 1.0
Frans Dolby Digital Mono 1.0
Italiaans Dolby Digital Mono 1.0
Ondertitels:
Nederlands, Engels, Frans, Duits, Italiaans, Spaans, Arabisch
Extra's:
Disc 1:
• Introductie door Lauren Bacall,
• Audiocommentaren,
• Cross-promotional trailers,
• Trailers,
• Awards,
• Cast & crew
Disc 2:
• Documentaire: Bacall On Bogart,
• Documentaire: Must Remember This - A Tribute to Casablanca,
• Documentaire: The Children Remember,
• Extra scènes,
• Verwijderde scènes,
• Muziekfragmenten,
• Fragment uit radioprogramma,
• Pilootaflevering Who Holds Tomorrow,
• Tekenfilm Carrotblanca,
• Fotogalerij,
• DVD-ROM