SAMARITAN GIRL
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2005-10-13
FILM
In
The Making of zit regisseur Kim Ki-Duk bij één van zijn huilende hoofdactrices in de kleedkamer. Op zijn vraag waarom ze huilt antwoordt het meisje dat ze haar eigen rol zo treurig vindt, zo hopeloos en die van haar collega-hoofdactrice eveneens, zo fataal. Kim Ki-Duk legt haar uit dat hij het als zijn plicht ziet de schoolmeisjesprostitutie in Zuid-Korea zichtbaar te maken, niet om sensatie te verwekken, maar om één van die vreselijke weggemoffelde geheimen van de Zuid-Koreaanse maatschappij aan te kaarten.
Het zegt wat over regisseur Kim Ki-Duk als regisseur en als mens. Deze jonge Zuid-Koreaan is daarmee één van de meest geëngageerde hedendaagse Zuid-Oost-Aziatische filmmakers en wordt terecht bewierookt voor zijn werkwijze en aanpak. Na
Bad Guy, Spring, Autumn, Winter... And Spring en
Bin-Jip is dit Ki-Duks zoveelste voltreffer op rij. In
Samaritan Girl maken we kennis met twee jonge schoolmeisjes, Yeo-jin (Kwak Ji-min) en Jae-young (Seo Min-jung), in keurige pakjes, goeduitziend, levendig en speels, twee hartsvriendinnen die zo nodig voor een ticket naar Europa sparen. Voor dat sparen gebruiken ze een speciale techniek: prostitutie. Jae-young heeft er geen probleem mee om te vrijen met mannen, want ze kent het verhaal van de Indiase hoer Vasumitra, die het met mannen deed die nadien boeddhistische monniken werden. Seks als middel tot een hoger doel, als het ware. Het geld loopt vlotjes binnen, maar Yeo-jin begrijpt de lichtheid niet waarmee haar vriendin seks omringt. Bij een inval van de politie springt Yeo-jin uit het raam van een motel en overlijdt. Jae-young is er kapot van en voelt zich schuldig. Ze besluit om de klanten van haar vriendin te benaderen en ze hun geld terug te geven. Jae-youngs vader (Lee Uhl), een politieman, wordt naar een incident geroepen waarbij een tienerhoertje door een klant is vermoord en door het raam ziet hij z'n dochter in een belendend motel met een man. De schok is groot voor de weduwnaar die alleen instaat voor de opvoeding van zijn dochter. Hij begrijpt er niets van: z'n dochter heeft alles wat ze zich kan wensen, mooie kleren, een goede school, luxe.. en dan dit.
Ki-Duk deelt zijn film op in drie gelijke delen: in deel 1 zijn we getuige van de activiteiten van de beide meisjes en in deel 2 zien we hoe Jae-young, uit schuldgevoel, haar
Wiedergutmachung ten opzichte van haar vriendin uitvoert. Beide sequenties zijn anekdotisch met afwisselend beelden van de meisjes op weg naar school, hun ethische conversaties over Yeo-jin’s houding ten opzichte van mannen en seks, Jae-young thuis met haar vader, het leggen van de contacten en het optassen van het verdiende geld in een gelakt Japans doosje. De dramatische sfeer daalt en stijgt en het is niet altijd duidelijk welke richting Ki-Duk met het verhaal wil inslaan. Met de charge van de politie neemt de spanning toe, maar er blijft ruimte voor brokjes humor en warmte wanneer de meisjes mekaar omarmen, en voor intimiteit wanneer ze naakt in het badhuis zitten. Ki-Duk komt voor het eerst grimmig uit de hoek bij de dood van Yeo-jin, met een jammerende Jae-young en een voormalige klant die weigert om van de stervende Yeo-jin afscheid te nemen in het ziekenhuis. Pas in deel 3 kluistert hij de kijker voorgoed aan zijn secuur en strak opgebouwde scenario wanneer hij ons de voortgang van het drama vanuit het standpunt van Jae-young's vader vertelt. Zonder belerend te willen zijn of een morele of ethische conclusie op te dringen en zonder de motieven van de volwassen man uit te diepen, maakt hij ons deel van diens leed, zijn zoektocht naar het waarom, de pijn bij de zoveelste afspraak van zijn minderjarige dochter met de zoveelste getrouwde man. Aanvankelijk probeert hij de mannen op andere gedachten te brengen, werkt hij op hun schuldgevoel als echtgenoot en vader. Maar zijn verdriet maakt hem blind voor de grenzen die hij stilaan overschrijdt, waarom zijn dochter?
Waarom laat Ki-Duk de vaderfiguur niet eerder ingrijpen? Een pertinente vraag waarop we geen antwoord krijgen. Ligt het aan de Koreaanse cultuur en de plaatselijke gebruiken? Is het taboe te overweldigend, de gemeenschappelijke schande te groot, de noodzakelijke boete niet te overzien? Is Ki-Duks vertelling naar de realiteit geboetseerd, welke morele en ethische codes staan een ingrijpen dan in de weg? Of zien we de symboliek onvoldoende – als die er al is -, begrijpen we te weinig van de Zuid-Oost-Aziatische ingesteldheid en zijn we m.a.w. slecht geplaatst om hier te oordelen over wie waarvoor verantwoordelijk is en moet zijn? Hoe gaat een maatschappij om met een schandelijke en onaanvaardbare praktijk waarbij – volgens de regisseur zelf – in Zuid-Korea minstens 500.000 minderjarige meisjes zijn betrokken?
Samaritan Girl groeit uit tot een adembenemend en tegelijk schokkend relaas, ontnuchterend en hermetisch. De waterval van prachtige shots en beklemmende close ups kan niet voorkomen dat de kijker met heel veel vragen achterblijft.Via een unieke truc maakt Ki-Duk ons deelgenoot aan twee mogelijke finale reacties van Jae-youngs vader, de ene direct en onverbloemd, de andere onduidelijker alsof de volwassene vlucht voor het probleem en de minderjarige aan z’n lot overlaat. Misschien omdat hij zelf geen oplossing ziet, misschien omdat hij bang is voor de reacties van zijn omgeving, misschien omdat de toestand is wat ie is en de Zuid-Koreaanse samenleving z’n ogen sluit voor het misbruik.
BEELD EN GELUID
Samaritan Girl speelt zich aanvankelijk af in de stad. De kleuren zijn die van Seoel, de grootstad, de mierenhoop, grauw en nat. Zoals heel veel niet-westerse cineasten vermijdt Kim Ki-Duk de zon en dompelt z'n drama in donkere kleuren tegen een achtergrond van gebouwen en zielloze straten, met veel blauw en afgeleide tinten en soms bruinachtig geel in intieme huisscènes. In deel 3 introduceert hij het platteland met zijn ongeschonden en indrukwekkende natuur, maar ook dan blijft het kleurenpalet beperkt en somber. De pellicule is netjes, zonder beschadigingen of vuiltjes. Het geluid is rustig, veel piano en kabbelende soundscapes met een regelmatig terugkerende Eric Satie op de discman van Jae-young, refererend naar haar verlangen naar Europa, Frankrijk, Parijs, waar de politieman zijn dochter regelmatig over vertelt. De muziek zit vooraan opzij, de stemmen vooraan in het midden en de spaarzame omgevingsgeluiden bij momenten achteraan. Maar geluid is niet de hoofdzaak in deze film, eerder de sfeer van bitterzoet tot uitermate grimmig.
EXTRA'S
De dvd bevat de
Originele Bioscooptrailer,
Twee televisiespots, een korte
Making of met enkele leuke werkopnamen,
Interview met Regisseur en Acteurs waaruit we leren dat de beide meisjes voor het eerst voor de camera staan en het bij momenten zeer moeilijk hadden met de thematiek van de film. Kim Ki-Duk vertelt ons over het fenomeen van de schoolmeisjesprostitutie en zijn intentie om de praktijk aan de kaak te stellen. Het
Ander werk van Kim Ki-Duk omvat de trailers van
Bad Boy en
Bin Jip.
CONCLUSIE
Samaritan Girl is Kim Ki-Duks meest Koreaanse film tot nog toe. Deze keer geen personages met bovennatuurlijke krachten en geen verfilmde poëzie, maar een rauwe schets uit de dagelijks werkelijkheid van Kims geboorteland, een bij aanvang iets of wat schokkende, maar nadien onderhoudende film met luchtige en grappige momenten, met gaandeweg een toenemende verinnerlijking en toenemende pijn, bitter en zoet, een film over schuld en onschuld, over vergeving en boete, een eigentijds drama van grote klasse, een terechte Zilveren Beer in Berlijn.