FILM
Universal bracht enkele jaren geleden de klassieker Airport (1970) uit op ons aller favoriete medium, maar de sequels waren in geen velden of wegen te bespeuren. De fans van "De moeder der rampenfilms" kunnen nu opgelucht ademhalen, want de maatschappij komt nu met de Airport Terminal Pack. Een mooi vormgegeven kartonnen sleeve herbergt vier slimcases met daarin de vier films van de legendarische en succesvolle luchthavenfranchise. We zetten de vier afleveringen even op een rij:

Airport (1970)
Mel Bakersfield (Burt Lancaster) is de manager van de immense Lincoln luchthaven. Net wanneer Mel zijn vrouw had beloofd dat hij bij een belangrijk familiedineetje zou aanwezig zijn, breekt de ergste sneeuwstorm sinds jaren uit en moet hij kunst- en vliegwerk verrichten om de luchthaven open te houden. Ondertussen maakt zijn cynische zwager en piloot Vernon Demerest (Dean Martin) hem het leven moeilijk door op zijn management af te geven. Maar ook Demerest heeft zo zijn eigen problemen: een knappe stewardess blijkt zwanger van hem, terwijl zijn echtgenote braaf en naief op hem zit te wachten. Alsof dat nog niet genoeg is blijkt er een psychisch gestoorde patient aan boord van zijn vliegtuig te zitten met een bom die op scherp staat...

Toen Universal rechten bemachtigde van Arthur Hailey's gelijknamige bestseller werden er kosten noch moeite gespaard voor de bioscoopverfilming. Er werden enorme sets gebouwd en vele honderden figuranten ingehuurd. Bovendien sprokkelde Universal en regisseur George Seaton een indrukwekkende cast, vol grote namen en Hollywood-iconen bij elkaar. De 10 miljoen dollar kostende Airport werd een enorm succes en bracht in Amerika alleen al 101 miljoen dollar in het laatje! Ook qua kritieken zat het snor voor deze eerste grote rampenfilm. Airport werd overladen met tientallen nominaties voor allerhande prestigieuze filmprijzen (waaronder maar liefst tien Oscarnominaties!) en wist tevens dé belangrijkste Oscar - "beste film" - binnen te rijven. Maar alle accolades ten spijt, de dag van vandaag komt Airport pijnlijk oubollig en véél te langdradig over. Er gebeurt weinig 'rampzaligs' en dat daarvoor haalt het publiek toch een rampenfilm in huis, niet waar? Het is leuk om de cast vol grote namen aan het werk te zien, maar zelfs deze iconen van weleer kunnen het niveau niet optillen. Regisseur Seaton vond de intriges en het drama tussen de karakters blijkbaar fascinerender dan het eigenlijke rampaspect. Het niveau van een gemiddeld stationsromannetje wordt dan ook niet eens gehaald. Airport is vandaag het best te omschrijven als een tergend saaie filmversie van Het Leven Zoals Het Is... Luchthaven. Hoofdrolspeler Burt Lancaster noemde Airport de grootste rommel waaraan hij ooit had meegewerkt en wie zijn wij om dat tegen te spreken?

Airport 1975 (1974)
Wanneer een overvolle 747 door slechte weersomstandigheden zijn landing vroeger moet inzetten botst hij in de lucht met een klein privévliegtuig. De volledige pilotencrew wordt daarbij uitgeschakeld en laat het toestel stuurloos achter. Hoofdstewardess Nancy Pryor (Karen Black) besluit het roer in eigen handen te nemen en probeert met de hulp van vliegtuigspecialisten Joe Patroni (George Kennedy), wiens vrouw en zoontje aan boord zijn, en Alan Murdock (Charlton Heston) die een relatie heeft met Nancy, het toestel veilig en in één stuk aan de grond te zetten. Maar dan komen er bergen in zicht en valt de apparatuur grotendeels uit...

Ondanks het onverwachte succes (zowel qua kritiek als commercieel) van de rampenfilm Airport duurde het bijna vijf jaar voor de sequel het daglicht zag. Gedraaid met een aanzienlijk kleiner budget, komt Airport 1975 in het begin wat over als een veredelde televisiefilm. De cast is dan ook niet zo indrukwekkend als bij zijn voorganger, maar dat neemt niet weg dat we Hollywood-iconen aan het werk zien als Charlton Heston, Karen Black, Gloria Swanson en de jonge Linda Blair. Het acteerwerk is behoorlijk, met hier en daar enkele uitschuivers. Blair heeft niet veel meer te doen dan wat zeemzoeterig te wezen en op een makkelijke (lees: goedkope) manier drama en/of spanning op te wekken. Heston lijkt er alleen bij te zijn voor het geld en ook Kennedy loopt er wat werkloos bij. Wel goed op dreef is Karen Black, die er tevens eigenhandig voor zorgt dat je als kijker toch kan investeren in de film en zodoende van de spanning genieten. Regisseur Jack Smight haalt het maximum uit zijn budget en tovert enkele knappe beelden van het vliegtuig uit zijn hoge hoed. Vooral de beelden van de laag vliegende 747 tussen de besneeuwde bergtoppen geeft de film het nodige 'production value' mee. Ondanks de vreemde en weinig uitgewerkte personages, toch een geslaagde sequel. Airport 1975 werd net als zijn voorganger een kassucces, met Airport '77 en The Concorde: Airport '79 tot gevolg.

Airport '77 (1977)
Miljonair Philip Stevens (James Stewart) is een fervent verzamelaar van allerhande antiquiteiten en kunstwerken. De man is tevens een liefhebber van al wat vliegt en heeft net een nieuw super-de-luxe 747 gebouwd en besluit daarmee zijn enorme schat te vervoeren om tentoon te stellen in een museum. Omdat het de eerste vlucht is staat de passagierslijst vol met namen van machtige mensen. Helaas bevinden zich onder de VIP's ook een resem ordinaire dieven die het gemunt hebben op de rijkdommen die zich aan boord bevinden. Wanneer het vliegtuig boven de beruchte Bermuda Driehoek vliegt gaan de boeven over tot de kaping. Maar dan gaat er iets spectaculairs fout en stort de 747 in de woelige zee. Er ontstaat totale paniek aan boord wanneer de romp water maakt. Gezagvoerder Don Gallagher (Jack Lemmon) probeert alle passagiers in leven te houden, maar hij beseft dat het een spannende race tegen de natuur én de klok zal worden...

Na het grote succes van de eerste twee Airport-films was het niet zo'n grote verrassing dat er in 1977 een derde aflevering werd aangekondigd. Terwijl er voordien realistische situaties aan bod kwamen, vraagt het verhaal van Airport '77 wat meer inlevingsvermogen van de kijker, terwijl de plot uiteindelijk minstens even onnozel is als die van pakweg Volcano, Armageddon of The Core>. De typische clichés van het rampenfilmgenre komen voorbij, maar voor de rest maakt regisseur Jerry Jameson er een snedige en vlotte vertoning van. Zijn regie is prima en het tempo is behoorlijk vlot. Het acteerwerk van de erg indrukwekkende cast is zoals te verwachten dik in orde en let vooral ook even op de piepjonge doch al erg talentvolle Kathleen Quinlan! Ondanks de leeftijd en het relatief lage budget zijn de gebruikte maquettes en vliegtuigmodellen behoorlijk knap gemaakt. De montage en de subtiele speciale effecten maken er - met uitzondering in één of twee shots - een geloofwaardige en fraai geheel van. Airport '77 werd genomineerd voor twee (technische) Oscars en wordt door velen gezien als dé beste sequel uit de reeks.

The Concorde: Airport '79 (1979)
De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Federation World Airlines heeft een Concorde aangeschaft en is daarmee de eerste maatschappij in het land met een supersonisch lijnvliegtuig. Dat gaat uiteraard niet onopgemerkt voorbij en de pers brengt het nieuws uitgebreid in de kranten en in de nieuwsuitzendingen. Nieuwsanker Maggie Whelan (Susan Blakely) besluit zelf met de Concorde mee te vliegen, maar brengt daarmee zonder het te beseffen de hele vlucht in gevaar. Megan wordt namelijk het doelwit van diverse huurmoordenaars wanneer ze een onwelriekend potje opent over de misdadige praktijken van haar vriendje dokter Kevin Harrison (Robert Wagner. Die heeft zich met zijn machtig bedrijf Harrison Industries - naast de ontwikkeling van een nieuw geheim wapen - toegespitst op illegale wapensmokkel...

In de tweede helft van de jaren zeventig zijn er met succes een massa sciencefiction- en spionagefilms in de bioscopen gedropt. Zodoende besloot Jennings Lang - die sinds Airport 1975 fungeerde als de motor achter de serie - om zelf in de pen te kruipen en een sequel neer te schrijven met sciencefiction- en spionage-invloeden, kwestie van origineel uit de hoek te komen en de franchise nieuw leven in te blazen. Het uiteindelijke resultaat werd The Concorde: Airport '79, een film die grondig afwijkt van het normale pad en meer weg heeft van een actieprent dan een rampenfilm. Regisseur van dienst David Lowell Rich voorzag de film van ambitieuze scènes, maar de beperkte effecten van die tijd maken het soms vrij lachwekkend. Ook bevat deze vierde Airport een boel bizarre situaties en is het regelmatig lachen geblazen om de overigens opnieuw erg indrukwekkende (genre)cast voor de zoveelste keer met afgestreken gezicht de nieuwste ramp te zien trotseren! Doe daarbij de onbedoeld hilarisch one-liners van vast Airport-lid George Kennedy en het kan niet meer stuk! Deze laatste film uit de reeks is uiteraard in de verste verte geen klassieker, maar wél een erg amusante cultfilm met een hoog 'camp'-gehalte. The Concorde: Airport '79 maakte duidelijk wat los, want niet alleen volgde er een Italiaans rip-off met Ruggero Deodato's The Concorde Affair ('79), maar ook twee succesvolle parodieën met Airplane! ('80) en Airplane II: The Sequel ('82). Kortom, een guilty-pleasure!

BEELD EN GELUID
Het anamorfische 2.35:1-beeld van de eerste Airport heeft over het algemeen een voldoende scherpte, een bevredigend contrast en dito schaduwdetail. Het zwartniveau is degelijk, met heldere en volle kleuren. Die ogen natuurlijk, maar verraden de leeftijd van de productie. De gebruikte print ziet er proper uit en het beeld is voorts zo goed als vrij van storende oneffenheden. De Engelse Dolby Digital monotrack klinkt zoals te verwachten beperkt, maar het geheel voldoet met zuivere en goed verstaanbare dialogen.

Ook het 2.35:1-beeldformaat van Airport 1975 is anamorfisch weergegeven. Het beeld heeft voldoende scherpte, een bevredigend contrast en schaduwdetail. De kleuren ogen natuurlijk en hebben een mooie, volle aanblik. De gebruikte bioscoopprint is proper en buiten enkele beeldflikkeringen, wat aliasing en hier en daar wat minimale filmgrain is er weinig aan te merken op het beeld. De Engelse Dolby Digital monotrack klinkt beperkt en vlak, zonder enige dynamiek of ondersteuning van de subwoofer. Gelukkig zijn de dialogen steeds goed verstaanbaar en is er geen ruis of enig ander storend effect aanwezig.

Het anamorfisch uitgevoerde 2.35:1-beeld van Airport '77 heeft een bevredigende scherpte en contrast. Het schaduwdetail is prima en het zwartniveau behoorlijk solide met een typisch jaren zeventig kleurenpalet. De gebruikte filmprint ziet er proper uit, maar toch komen er regelmatig kleine vuiltjes voorbij. Gelukkig zijn die zo klein dat ze niemand zullen storen. De Engelse Dolby Digital monotrack is zoals bij de voorgaande films een beperkte en vlakke soundtrack met goed verstaanbare dialogen, vrij van ruis en andere storende factoren.

De cover heeft het over een 2.35:1-beeldformaat voor The Concorde: Airport '79, maar in de praktijk is het gelukkig het originele 1.85:1-bioscoopformaat, dat uiteraard anamorfisch is uitgevoerd. Het beeld ziet er over het algemeen bevredigend uit qua scherpte en contrast met uitzondering van de beelden van de Concorde in de lucht. Die ogen behoorlijk korrelig, afgewassen en gedateerd. Gelukkig trekken de mooi volle kleuren van de binnenopname de aandacht nog naar boven. De gebruikte filmprint bevat regelmatig wat kleine vuiltjes en beschadigingen en hier en daar komen er beeldflikkeringen voorbij. We willen niet in herhaling vallen, maar u zal ondertussen ook al wel weten dat het Engelse Dolby Digital monospoor qua ruimte en dynamiek geen botten breekt. Wel heeft de track heldere en goed verstaanbare dialogen, zonder ruis en/of storingen.

Opgelet: De schijfjes van zowel Airport '77 als The Concorde: Airport '79 gingen op één van onze oudere spelers tijdens de laagovergang terug naar het beginmenu. Bij Airport 1975 ging het wzl goed, maar bleef de speler toch enkele seconden langer hangen. Bij een snelle test op een recentere speler bleken die problemen niet voor te komen.

EXTRA'S
Naast de originele bioscooptrailer op het schijfje van de eerste film uit de reeks zijn er geen extra's aanwezig. De bioscooptrailers van de andere films was toch wel een mimimum geweest. Wel fraai dat Universal de originele posterart - of toch tenminste variaties erop - heeft gebruikt voor de covers.

CONCLUSIE
Een mooi initiatief van maatschappij Universal om de volledige Airport-reeks in een toffe box uit te brengen. De technische kwaliteit van de vier films is dik in orde. Alleen spijtig dat er naast één miezerige bioscooptrailer geen extra features aanwezig zijn. Toch een must voor de liefhebbers van klassieke rampenfilms!