FILM
Arme Peter O’Toole. Hij is zonder twijfel een van de beste en belangrijkste acteurs van de voorbije halve eeuw op het witte doek, maar dé ultieme bekroning, een (competitieve) Oscar, heeft hij nooit ontvangen. En dat heeft vooral te maken met een enorme dosis pech. Elke jaar dat de Ier genomineerd werd, leverde een andere vertolker immers dé prestatie van zijn leven of besloot de Academy de carrière van een geliefd icoon te eren. De lange reeks teleurstellingen begon in 1962, toen O’Toole het pleit verloor van Gregory Pecks Atticus Finch, passeerde via o.a. John Wayne (1969), Marlon Brando (1972), Robert de Niro (1980) en Ben Kingsley’s Gandhi (1982) en kreeg vorig jaar een spijtige climax met het achtste verlies op rij – een record – toen Forest Whitaker (verdiend trouwens) een gouden beeldje oppikte voor The Last King of Scotland. Het is bittere ironie dat de man die 2 à 3 maal voor de prijs gepasseerd werd door nog onbekroonde filmiconen, een categorie waartoe hij zelf behoort, nog niet gelauwerd wordt.

Nochtans zet O’Toole in Venus een stevige vertolking neer die bewijst dat hij op zijn 75ste nog steeds niet afgeschreven is. Zijn personage, Maurice, is feitelijk een versie van hemzelf, een acteur die in het verleden grote successen heeft gekend (vooral in het theater), het leven ten volle heeft geleefd en nu van zijn pensioen zou moeten genieten. Maurice bezit echter nog de levenslust van een jonge man en zijn libido krijgt een extra stimulans wanneer collega en vriend Ian zijn 24-jarige nichtje Jessie in huis haalt. De acteur is op slag gefascineerd door het jonge ding, beschouwt haar enerzijds als een object van lust maar anderzijds als een van schoonheid, vergelijkbaar met de Venus in Velasquez’ beroemde schilderij. Jessie staat eerst weigerachtig tegenover de aandacht van de oude bok, maar als die haar met geschenken overlaadt, draait het groene blaadje bij. Zou er echt iets kunnen groeien tussen die twee of blijft het een verstandshuwelijk waarin kijken mag maar aankomen niet?

Eigenlijk zouden we Venus nauwelijks een blik waardig moeten gunnen. Het is namelijk geen al te beste film. Het scenario wringt zich in allerlei bochten om de bizarre relatie tussen Maurice en Jessie nog enigszins geloofwaardig te houden, maar het kan de schijn niet lang ophouden alvorens definitief te ontsporen in een afgrijselijk laatste bedrijf. Ook cineast Roger Michell weet niet van welk hout pijlen maken. Zijn regie is nu eens terughoudend en artistiek, dan weer dynamisch als een actiefilm maar valt vooral vaak tussen twee stoelen met een warrige indruk en een gebrek aan focus tot gevolg. Af en toe krijg je het gevoel dat de prent eindelijk uit de startblokken schiet, maar die hoop wordt even vaak de nek omgewrongen. Soms zijn er nochtans mooie sequenties die onverwacht openbloeien als een vroege bloem temidden een desolaat sneeuwlandschap. Daar staan echter scènes tegenover die het geduld van de kijker serieus op de proef stellen, zoals een belachelijke dans tussen Maurice en Ian in een kerk of de ganse ridicule laaste act. Deze sequenties zijn zo tenenkrullend slecht dat ze niet zouden misstaan in een goedkope parodiefilm over wat Engelsen zo mooi een ‘May to December’-romance noemen. Het gebruik van Corrine Bailey Ray’s prachtige muziek heeft daarenboven meer weg van een crossmediale push dan van goede interactie tussen beeld en soundtrack.



Het weinige cachet dat de prent heeft is dan ook voor de volle honderd procent toe te schrijven aan de cast in het algemeen en Peter O’Toole in het bijzonder. De acteur zal niet veel research nodig hebben gehad om zijn alternatieve ik gestalte te geven, maar dat doet niets af aan de klasse en waardigheid die hij het personage meegeeft. In de flamboyante momenten wordt zijn Maurice afgeremd door het ondermaatse script, maar in de stille onopvallende karaktermomenten etaleert O’Toole groots zijn kunde. Vooral het handvol scènes waarin hij Shakespeareverzen declameert zijn hemels: de aartsmoeilijk te beheersen ritmische patronen van de Bard rollen van zijn tong als spreekt hij ze dagelijks. Tegengewicht krijgt O’Toole van de jonge Jodie Whittaker, voor wie Venus de eerste filmrol was. Haar vertolking legt iets te veel de nadruk op de bimbokwaliteiten van Jessie en haar tongval leidt onnodig af, maar haar onervarenheid werkt verrassend goed als yin t.o.v. O’Tooles yang. Nevenrollen worden vertolkt door andere klasbakken uit het Britse acteursvak: Leslie Philips, Vanessa Redgrave en Richard Griffiths.

Als ik een dvd bekijk, vraag ik me steeds af aan wie ik de film zou kunnen aanbevelen. Of er voor Venus in de Benelux een doelpubliek is, valt echter te betwijfelen. De prent is wat te boers en populistisch voor een cinefiel publiek en te ouderwets om een jonge generatie aan te spreken. Met een teleurstellend scenario en dito regie verdient Venus het ook niet om aanbeden te worden door duizenden mensen. Anderzijds zou het zonde zijn dat Peter O’Tooles afgemeten performance niet gezien zou worden. Want ook al verbleekt zijn prestatie hier bij de briljantheid die hij in de jaren zestig tentoonspreidde, veel jonge acteurs kunnen nog een flink aantal streken leren van de oude vos.

BEELD EN GELUID
Zoals we van A-Film gewend zijn krijgen we een prima audiovisuele kwaliteit voorgeschoteld die weliswaar niet overdondert. Kleuren en scherpte vormen de grootste pluspunten van de beeldtransfer, het contrast vertoont de meeste wisselvalligheid. De soundtrack wordt weergegeven als een Dolby 5.1-spoor, maar omdat dialogen centraal staan had een stereotrack wellicht ook volstaan. De audio is op zijn best wanneer de muziek van Corrine Bailey Ray uit de boxen schalt.

EXTRA’S
De enige extra’s zijn Trailers voor Venus en drie andere dvd’s uit het fonds van A-Film.

CONCLUSIE
Venus is een slechte film die uit de klauwen van de hel gered wordt door een prima centrale performance van Peter O’Toole. Hij geeft hoofdpersonage Maurice genoeg levenslust en excentriciteit mee om de slappe dialogen en ongeloofwaardige plotwendingen bijna met de mantel der liefde te bedekken. Beeld en geluid zijn van een goed niveau, maar de bonussectie is nagenoeg onbestaande.