DOLCE E L'AMARO, Il
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2009-03-08
FILM
Il Dolce e l’Amaro is een maffiafilm die zich voor een keer niet afspeelt in Amerika, maar in het thuisland van de welbekende misdaadpraktijk, nl. Sicilië. Zoals meestal in dit soort producties gaat het ook hier om een jonge kerel die in het milieu verzeild raakt, naam maakt en een machtig medespeler wordt op het terrein om uiteindelijk zelf op de dodenlijst terechtkomt omdat hij een gevaar is voor de andere clans of de afgunst opwekt van zijn eigen achterban. In Il Dolce e l’Amaro maakt hoofdpersonage Saro een dergelijke evolutie door, zij het dat regisseur Andrea Porporati de kijker al heel vroeg duidelijk maakt dat hij niet uit hetzelfde hout gesneden is als zijn vader en zijn peetvaders en dat hij ht zichzelf misschien nooit als levendoel heeft gesteld om als misdadiger te eindigen.
Saro Scordia ontmoet zijn vader maar een keer, als jongen, op het moment dat de politie hem met zijn moeder en jongere broer naar een gevangenis op het vasteland brengt om te bemiddelen in een gevangenisopstand die door zijn vader wordt geleid. Vader Scordia wordt tijdens de onlusten doodgeschoten en de familie komt onder de hoede van zijn beste vriend Gaetano Butera, een machtige maffioso. Die voedt Scaro op als zijn eigen zoon, maar verplicht hem ook om naar de wereld te kijken als één van hen. Aanvankelijk krijgt Scaro kleine opdrachten in samenwerking met Mimmo, Butera’s eigen zoon. Langzamerhand neemt het criminele karakter van de opdrachten evenwel toe en worden beide jongemannen volwaardig lid van de familie, de Cosa Nostra. Omdat hij betrouwbaar en koelbloedig is, maakt Scaro een betere indruk dan zijn vriend Miammo die tijdens een moordaanslag faalt om zijn opdracht naar behoren uit te voeren. Hij wordt aan de kant geschoven, maar Scaro kan zijn succes verzilveren en stijgt in aanzien bij zijn broodheren.
Scaro betaalt echter een hoge prijs: Ada, het meisje op wie hij verliefd is, weigert met hem te trouwen. Je bent een misdadiger, zegt ze, ik kan niet met je samenleven. Toch kan hij haar niet uit z’n hoofd zetten, ook niet na z’n huwelijk met een vrouw die de familie voor hem uitzoekt en die hem kinderen schenkt. Tegelijk groeit het besef dat hij dit soort gevaarlijke leven niet heeft gewild en plaatst hij vragen bij de maffiamythe over respect, eer en trouw die meestal uitmondt in verraad, wraak en liquidatie.
Andrea Porporati richt z’n camera 100 minuten lang op zijn hoofdpersonage Scaro, laat hem als in een dagboek over zijn gevoelens en twijfels vertellen en over zijn verdriet wegens het verlies van Ada. Hij is niet de berekende jonge misdadiger die van jongs af een loopbaan ambieert in de Siciliaanse misdaadorganisatie, hij past zich aan omdat er geen alternatief is in het arme, achtergestelde Sicilië en opdat iemand voor zijn moeder en broertje zou zorgen. Porporati toont ons een jongeman die opkijkt naar de schijnbaar almachtige
godfathers en hun invloed tot in het aristocratische milieu en de politieke wereld, maar hij keurt hun misdadige praktijken niet goed en walgt van de laffe manier waarop ze kinderen durven vermoorden voor het stelen van een handtasje. Zijn Scaro is een twijfelaar met melancholische buien die er tegelijk niet voor terugdeinst om de minnaars van Ada af te tuigen omdat hij het niet kan verdragen dat ze hen boven hem verkiest. Ook het beroven van een bank of het opruimen van een rechter is geen aanleiding tot gewetenswroeging, het zijn opdrachten die hij feilloos uitvoert zonder zich vragen te stellen. Het bitter en het zoet van de filmtitel slaat in die zin niet alleen op de praktijken die de maffia erop nahoudt en de verrassingen die het leven voor ieder individu in petto heeft, maar evenzeer op de tweestrijd die Scaro Scordia doormaakt.
Luigi Lo Cascio (Saro) is een aantrekkelijke acteur die de twijfel en de tweeslachtige houding van zijn personage op een veelzijdige manier tot uitdrukking brengt, waardoor hij vanaf het begin van de film de kijker op zijn hand heeft, zelfs wanneer hij gewelddadig wordt. Regisseur Andrea Porporati laat er geen twijfel over bestaan dat hij in de eerste plaats een slachtoffer is: de Cosa Nostra kan je niet zo maar de rug toekeren, dat staat gelijk aan verraad met de kogel als enige sanctie. Zijn jeugd- en bloedvriend Mimmo (Gaetano Bruno) beleeft het drama nog veel intenser: als zoon van de godfather zit hij midden in het web, terwijl hij totaal ongeschikt is voor het criminele werk. Hij zoekt compensatie in het nachtleven, in drugs en in relaties met gewillige jonge vrouwen. Hij is de zwakke schakel en hij zal zijn positie alleen kunnen handhaven via verklikking en verraad. Tegenover de machtige medespelers in de schoot van de Cosa Nostra maakt hij op termijn geen enkele kans. Gaetano Bruno weet de perfect toon te vatten om het drama van Immo naar het witte doek te vertalen. Donatella Finocchiaro ten slotte maakt indruk door de ingehouden en zuinige manier waarop ze het vrouwelijke personage Ada (Scaro’s verloren liefde) tot leven wekt en hem overtuigt om een moeilijke en gevaarlijke keuze te overwegen.
BEELD EN GELUID
Il Dolce E L’Amaro is een vrij donkere film, helemaal in de stijl van het genre. De scènes in de gevangenis in het begin van de film zijn quasi kleurloos met veel grijs en grijsblauw, de vergaderingen van de maffiabazen spelen zich in het halfduister af om de illegale en criminele sfeer te benadrukken. In de meer gemoedelijke taferelen domineren beige en bruin en direct zonlicht is zoveel mogelijk geweerd. De gebruikte master is foutloos naar dvd overgeheveld, zonder ongerechtigheden en met voldoende detail. De zwartniveaus zijn in orde. De muziekscore van Enzio Bosso is krachtig en welluidend en hij ondersteunt perfect de dramatische voortgang van de film. Bosso tekende eerder voor de soundtrack van Io Non Ho Paura (2003) van regisseur Gabrieles Salvatore.
EXTRA'S
In deze afdeling krijgt u de Originele Bioscooptrailer en Andere Trailers voor o.a. Gomorra en Young@Heart.
CONCLUSIE
Il Dolce E L’Amaro is een atypische maffiafilm. Andrea Porporati gebruikt het criminele Siciliaanse milieu als achtergrond voor een vertelling over een jongeman die door omstandigheden in het milieu verzeild raakt en die gaat twijfelen aan zijn eigen motivatie. De regisseur houdt de scènes over de interne keuken van de Cosa Nostra bewust beperkt, want dat is bekende kost die we eerder gezien hebben in Amerikaanse superproducties. Voor de rest is er sprake van een acceptabel scenario, maar nauwelijks van verrassingen of opvallende nieuwe inzichten. Il Dolce E L'Amaro is vooral een rustig voortkabbelende Italiaanse film. De technische kwaliteit van deze dvd-uitgave is goed. De afdeling extra’s bevat geen verrassingen.
