AVANTI!
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2010-09-05
Avanti! maakt deel uit van de Billy Wilder Collectie, waartoe ook nog volgende films behoren: The Seven Year Itch, Witness For The Prosecution, Some Like It Hot, The Apartment, One Two Three, Irma La Douce, Kiss Me Stupid, The Fortune Cookie en The Private Life Of Sherlock Holmes.
FILM
Even lijkt het erop alsof Billy Wilder met
Avanti! de eerste complete miskleun uit zijn dertigjarige regisseurscarrière aflevert. Nu ja, eventjes... het duurt ruim een uur eer de prent belegen grappen, een slechte timing en ondoordringbare acteerprestaties van zich afgooit. Die eerste zestig minuten lijken het gevolg te zijn van een cineast die moeite heeft zich aan te passen aan het veranderende bioscooppubliek van de jaren zeventig en daarom een ongemakkelijk evenwicht zoekt tussen een klassieke Hollywood-formule en een vrijere seventiesaanpak. Nergens is dat onevenwicht duidelijker zichtbaar dan in de openingsscène, een woordenloze sequentie van drie minuten in een vliegtuig, die enerzijds intrigeert maar anderzijds te atypisch is voor Wilder om de lachspieren aan het werk te zetten. Dat atypische manifesteert zich ook in het feit dat
Avanti! grotendeels op locatie is opgenomen: de norm voor een seventiesprent, maar duidelijk wennen voor een filmer die in het oude studiosysteem met backlots en studiodecors opgroeide.
De plot van
Avanti! had bijv. niet misstaan in een screwballkomedie uit de Gouden Jaren van Hollywood. Jack Lemmon is zakenman Wendell Ambruster die halsoverkop naar Italië moet omdat zijn vader op een idyllisch eilandje is overleden. Daar aangekomen leert Ambruster niet alleen de ingewikkelde geplogenheden van de Italiaanse dagindeling kennen (en de resulterende implicaties voor het vrijgeven van zijn vaders lichaam), hij komt eveneens te weten dat Ambruster senior zijn wagen een ravijn inreed met zijn (nu ook overleden) minnares naast zich. Wat meer is: Pamela, de vrijgevochten maar dieetbewuste dochter van de minnares, is ook aanwezig op het eiland en logeert zelfs in hetzelfde hotel. Omdat de twee elkaar voortdurend tegen het lijf lopen, kweekt het duo een gespannen verstandhouding, die naarmate de prent evolueert meer en meer op liefde begint te lijken.
Vanaf het moment dat het de kijker duidelijk wordt dat dit de richting is die de prent wil opgaan, gaat de kwaliteit er zienderogen op vooruit. Grappen die in de eerste helft van de film slechts een wrang gezucht opleverden, krijgen in de tweede helft een bevredigende pay-off en ook de acteerprestaties worden beter in een coherente context geplaatst. Jack Lemmon is weliswaar niet meer het ideale evenbeeld van de man in de straat, maar hij is charmant genoeg om
Avanti! in het eerste uur drijvende te houden in zelfs de minst geslaagde scènes. Juliet Mills overtuigt in eerste instantie minder, maar haar ongewone, onvergelijkbare vertolking wint gaandeweg aan kracht, tot je volledig begrijpt waarom Jack Lemmon voor haar valt. Zoals wel vaker bij Wilder is het echter de nevencast die het meeste beklijft. Met name Clive Revill, als de manager van het Italiaanse hotel, is bijzonder grappig in zijn queeste om enerzijds de gasten goed te verzorgen, maar hen anderzijds ook in het ongewisse te laten over dingen die het daglicht beter niet zien, waaronder een maffiafamilie en een overspelige relatie. Daarin blijkt
Avanti! een prent te zijn die vandaag wellicht op bakken kritiek zou kunnen rekenen, want de film haalt nogal wat stereotypes over Italianen tevoorschijn, van hun legendarische luiheid, tot hun criminele intenties en hun onverzadigbare libido.
Dat neemt gelukkig niet weg dat er ook een aantal subtiele en/of originele grappen en grollen te ontdekken zijn in de film. Zo blijven de oneindige rituelen van begrafenisondernemer bij en bevat
Avanti! een reeks woordgrappen, waaronder het titelwoord, die op herkenbaar gegniffel kunnen rekenen. En hoewel de prent onmiskenbaar te lang duurt, te vaak met het tempo worstelt en zowaar het eerste onwennige naakt in een Billy Wilder-film bevat, gaan ouderwetse charme en een realistische kijk op de zeden van de seventies zowaar hand in hand tegen de tijd dat de eindgeneriek rolt. Dan pas kom je tot het besef dat het geen slechte Billy Wilder is die je hebt gezien, maar louter een film die lichtjes anders is en daarom wat aanpassingsvermogen vergt. Wie tot dat laatste bereid is, ondekt in
Avanti! bijgevolg een film die ook anno 2010 soms nog verrassend sterk uit de hoek komt.
BEELD EN GELUID
De beeldkwaliteit haalt een al bij al degelijk niveau op de schijf, hoewel de transfer met een aantal minpunten kampt. Vooral de weergave van de kleuren is geen hoogvlieger: de uitgewassen seventieslook dateert de prent serieus. Ook zwartniveaus en contrast scheren geen hoge toppen, hoewel je ze evenmin als slecht kan bestempelen. De hoeveelheid grain is in de daglichtscènes redelijk hoog gedurende de hele film, maar het kijkplezier komt daardoor niet in het gedrang. De kwaliteit van het monogeluidsspoor is bovendien verrassend goed: de dialogen klinken immer helder en de mix tussen de leuke muziek van Georges Delerue en de overige geluidseffecten is prima.
EXTRA'S
De schijf bevat geen extra's.
CONCLUSIE
Met
Avanti! tracht Billy Wilder een film te maken die zowel de liefhebbers van zijn oude werk als een jongere generatie tracht te bekoren. Hij slaagt daar niet volledig in, maar de film overwint toch een moeizame start en eindigt zowaar met een warm gevoel in de borstkas van de kijker. Beeld en geluid zijn geen topper op deze dvd, maar kan men niettemin als degelijk tot goed beschouwen. Extra's bevat de release niet.