Deze film maakt deel uit van The Definitive Ealing Studios Collection waarin ook volgende films zijn opgenomen: Kind Hearts And Coronets, Went The Day Well?, Nicholas Nickleby, The Lavender Hill Mob, Hue and Cry, The Man In The White Suit, Dead Of Night, The Ladykillers, Passport To Pimlico, The Magnet, Scott Of The Antarctic, The Titfield Thunderbolt, Champagne Charlie, The Maggie en It Always Rains On Sunday.

FILM
Net zoals dat bij bepaalde alcoholische dranken het geval is, bestaan er grand cru-jaren voor filmstudio's. Voor Ealing was 1949 zo'n jaar. Kind Hearts and Coronets lanceerde definitief Alec Guinness als een van de meest veelzijdige acteurs van zijn generatie, terwijl Passport to Pimlico als geen ander de geest van de Ealing-komedie wist te verkopen aan een groot publiek. De derde belangrijke film uit het annus mirabilis van de studio is Whisky Galore!, niet zozeer omwille van de kwaliteiten van de prent - hoewel die er zeker zijn - maar omdat het het debuutfilm is van de regisseur wiens talent de studio enkele van haar grootste klassiekers zou bezorgen: Alexander Mackendrick.

In zijn eerste film is de cineast echter niet de ster. Die eer komt de plot toe. Het verhaal is gebaseerd op ware feiten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog strandde namelijk een schip met whisky als cargo voor de kust van een afgelegen Schots eiland. De inwoners waren er als de kippen bij om hun voorraad van het geestrijke goedje aan te vullen, voordat de douanediensten arriveerden. In Whisky Galore! wordt een soortgelijk incident verteld, zij het dat een inleidende tekst duidelijk maakt dat de feiten uit de prent en de handelingen van de personages volledig fictief zijn. Het eiland in kwestie heet nu Todday en de inwoners maken er een erezaak van om zoveel mogelijk whisky tot zich te nemen. Als blijkt dat de hele voorraad op is, is het stranden van het cargoschip dan ook een buitenkans. Maar een Engelse militair met strikte regels over moraliteit, is vastbesloten daar een stokje voor te steken. Helaas staat hij alleen tegenover een heel eiland vol whiskyliefhebbers.

Moraliteit loopt als een rode draad door Whisky Galore! Niet alleen de Engelse militair wordt namelijk geconfronteerd met de grenzen van zijn eigen regels, ook de eilandbewoners moeten voortdurend wikken en wegen. Zij behoren immers tot een christelijke religie die de zondag nog strikt interpreteert als een dag van rust, waardoor de berging van de goederen uit het cargoschip met 24 uur uitgesteld dient te worden. Hoe dit te rijmen valt met het copieus tot zich nemen van whisky en het moedwillig vernederen van de Engelse militair is slechts een van de vele subversieve steken naar het nut van moraal in ongewone situaties. De acteurs slagen er goed in om die dualiteit naar boven te halen in hun vertolkingen, zelfs als je weet dat de karakters grotendeels bestaan uit stereotiepen zoals de dorpsdronkaard, de naïeveling die op trouwen staat en de strenge moederfiguur.

Toch is Whisky Galore! verouderd. Het tempo van het scenario ligt bijv. te laag. Zo duurt het tot de vijfentwintigste minuut eer de bevolking van Todday te weten komt dat het whiskyschip gestrand is voor de kust en ook de opbouw naar de climax - waarbij de douane tracht te achterhalen waar de kratten whisky verstopt zijn - genereert onvoldoende suspens. Bovendien krijgt regisseur Mackendrick weinig kans zijn aanzienlijke kunde te tonen. De berging van de whisky is een uitstekende scène, maar voor het overige beperkt de cineast zich tot het adequaat in beeld brengen van de plot. Wie wil genieten van een goed verhaal dat dito verteld wordt, zal dus wel zijn gading vinden in Whisky Galore! Wie het filmische equivalent van wat men in het Gaelic 'levenswater' noemt verwacht, zoekt echter beter zijn toevlucht in een dram lagavulin of laphroaig. Proost!

BEELD EN GELUID
Voor deze release kon Optimum blijkbaar gebruik maken van een nagenoeg gave print van Whisky Galore! want de beeldkwaliteit is verbazingwekkend goed. Grain is slechts in geringe mate aanwezig, beschadigingen zijn er nauwelijks en zowel de contrasten als de zwartlevels halen een uitstekend niveau. Alleen de nachtelijke scènes waarbij de dorpsbewoners de whiskykratten uit het schip bergen, zijn wisselvalliger van kwaliteit. De soundtrack bestaat uit een monospoor dat in positieve noch negatieve zin opvalt.

EXTRA'S
De schijf bevat een aantal extra's waarvan het Audiocommentaar door Ealing-expert John Ellis veruit de interessantste is. Ellis gooit kwistig met weetjes over de productie en laat zelden een stilte vallen. Helaas verwijst hij ook geregeld naar een documentaire die hij over de film maakte en die niet in deze release is opgenomen. Wel op de disk staan nog een Introduction by George Perry (5 min.), een Ealing Comedy Poster Gallery (met amper 4 posters!) en een trio Trailers voor andere producten uit de Optimum-stal.

CONCLUSIE
Whisky Galore! is een leuke, op ware feiten gebaseerde komedie vol excentrieke personages en met als kern een grote liefde voor de drank die in het Gaelic levenswater betekent. Niet alle scènes hebben de tand des tijds even goed doorstaan, maar het enthousiasme van de acteurs en de cineast maakt veel goed. Beeld en geluid halen een prima niveau, maar in de bonussectie ontbreken enkele interessante extra's.