Mocht u de dramatische geschiedenis over Catherine Earnshaw en Heathcliff niet kennen, dan heeft u één van de grote litteraire liefdesaffaires uit de westerse literatuur gemist – wat wij ons niet voor kunnen stellen, maar misschien zijn er echt wel marsmannetjes onder ons - en dan wordt het tijd om dat gat in uw cultuur te vullen. Wij helpen u daar graag bij in een paar regels: vader Francis Earnshaw brengt van zijn reis naar de Caraïben een jongen mee die hij op straat heeft gevonden. Hij is zwart, spreekt nauwelijks Engels en wordt Heathcliff gedoopt. Dochter Catherine wordt na enige aarzeling bevriend met de nieuwkomer (tja, wie had er toen überhaupt al ooit een zwarte man gezien?) en later is er sprake van een zekere wederzijdse verliefdheid, maar  haar oudere broer Hinley noemt Heathcliff een zigeuner en na de dood van z’n vader verbant hij de neger (nooit eerder is het N-woord in een verfilming van Wuthering Heights gebezigd!) naar de schuur en behandelt hem voortaan als een knecht. Uiteindelijk zal Heathcliff de wijde wereld in trekken. Catherine trouwt ondertussen met Edgar Linton, de zoon van de nieuwe en welgestelde bewoners een eind verderop in de Moors. Een paar jaar later keert Heathcliff als een rijk man terug met het voornemen om Catherine z’n liefde te verklaren en wraak te nemen op Hinley die hem destijds als een hond heeft behandeld. Catherine is evenwel gebonden én zwanger; Heathcliff beseft dat hij is teruggekomen voor een droom die er geen is.

Om het even over boek én film te hebben: Andrea Arnold heeft flink geschoffeld in de tekst van Emily Brontë en vooral op het einde van de film, na de terugkeer van Heathcliff, zijn er aardig wat scènes uit de roman gesneuveld. Bovendien verlegt ze de tragedie in aanzienlijke mate van Catherine Earnshaw naar het personage Heathcliff, waardoor ze nieuwe accenten (discriminatie, racisme) legt die in de originele tekst veel minder expliciet aanwezig zijn en die anno 1847 wellicht niet aan de orde waren zoals in onze huidige tijd. Dat is een wat bevreemdende keuze – die overigens helemaal past in Arnolds eerdere aanpak – want wat tijdssituering en mentaliteit betreft kiest de regisseur er wél voor om een realistisch kader te schetsen, in zoverre zelfs dat er van een wervelend kostuumdrama zelfs geen sprake is, want de boeren en de kleine adel uit de Yorkshire Moors uit die tijd stonden veraf van de verfijnd dames en heren die bijv. William Wyler portretteerde in zijn zedige en suikerzoete versie van Wuthering Heights (1939) met Laurence Olivier in de rol van Heathcliff en Merle Oberon als Catherine Earnshaw, een ronduit burgerlijke adaptatie in de stijl van de tijd.

De keuze van Andrea Arnold voor een realistisch en sober production design dat aansluit bij de toon van haar film heeft grote consequenties voor de look van de film: van felle kleuren is er totaal geen sprake en zo goed als de helft van de film speelt zich in het donker af. Arnold heeft ervoor geopteerd om geen extra licht te gebruiken tijdens de opnamen en dat betekent dat de kijker heel vaak nauwelijks ziet wat er eigenlijk aan de hand is. Bovendien last ze heel regelmatig panoramische scènes van de kale hellingen en valleien in, meestal onder een donkere hemel of zelfs in de regen, korte opnamen van kieviten en andere vogels die over het desolate landschap zweven en pakken close-ups van kleine insecten die nauwelijks belangrijk zijn voor de voortgang van de film. Voeg daarbij Arnolds keuze om maar af en toe muziek toe te voegen aan de eerder pessimistische verhaalstof van Emily Brontë en dan wordt deze film een loodzware kijkervaring die u met een lengte van meer dan 2 uur niet meteen in een betere stemming brengt. Dat films van Andrea Arnold vrij zwaar op de hand zijn wisten we al, maar in Wuthering Heights is er totaal geen ruimte voor af en toe een luchtige toon of een streepje humor.

De jonge aspirant-actrice Shannon Beer werd door regisseur Andrea Arnold ontdekt tijdens een auditiesessie op een middelbare school in Sheffield. Ze geeft gestalte aan de jonge Catherine Earnshaw die op de boerderij van haar vader vriendschap sluit met de zwarte jongen die haar vader heeft meegebracht. Arnold kiest in de eerste helft van de film voor fragmenten met zeer weinig dialogen. De jonge Heathcliff (Solomon Glave) heeft niet meer dan een handvol zinnen (hij spreekt nog geen Engels op dat moment) en dus vertelt de jonge Catherine af en toe een verhaaltje of ze zingt een volksliedje. Shannon Beer heeft een aantrekkelijk en expressief gezichtje en daarmee moet ze haar personage in de gunst van de kijker zien te manoeuvreren en dat doet ze ook, mede door haar bezorgdheid om Heatcliff en haar verwoede pogingen om hem uit de handen van Hinley te houden. Beer maakt een goede indruk in een rol met bijna even weinig woorden en bijna geen echte actie. De rest van de figuren doet er in deze versie van Wuthering Heights nauwelijks toe. Hinley is een bruut en een crapuul waarvoor de toeschouwer geen sympathie kan opbrengen en Edgar Linton, Catherines echtgenoot, heeft de kwaliteit van een natte dweil en doet weinig tot niets om Heathcliff uit de buurt van z’n zwangere vrouw te houden. In tegenstelling tot haar collega’s uit het verleden doet Andrea Arnold weinig met die karakters.

In het tweede deel van de film zijn er nog twee personages die er echt toe doen: Catherine en Heathcliff. De rest van de cast is niet meer dan garnituur en de korte flashbacks die de regisseur inlast over de jonge Catherine en de jonge Heathcliff zijn nog maar weinig effectief. Kaya Scodelaria neemt de rol van de volwassen Catherine van Shannon Beer over, maar ze bewijst dat een mooi gezichtje niet genoeg is om een karakter naar de voorgrond te projecteren, vooral niet als het anderzijds overduidelijk is dat de regisseur bijna uitsluitend interesse heeft voor de mannelijke hoofdrol, vertolkt door die andere debutant, James Howson. Jammer genoeg blijft ook de communicatie in de slotfase van de film problematisch, waardoor geen van beide figuren de kijker echt kan overtuigen. Howson slaagt daarin nog min of meer, Scodelaria blijft altijd te ver uit de buurt, maar opnieuw: dat is een keuze die de regisseur heeft gemaakt.