DOCUMENTAIRE
Het was 1991, op Pukkelpop, dat toen nog een vrij klein festivalletje was. Om tien uur ’s morgens keek ik naar een bandje. Z'n naam? Nirvana. Niemand kende het, niemand was geïnteresseerd in de bende lawaaimakers die op het laatste nippertje werd opgetrommeld omdat (godbetert) de Limbomaniacs hadden afgezegd. De set duurde 25 minuten. Hun muziek was OK, maar klonk gewoon als de zoveelste grungeband uit de Subpop-stal. Amper een maand later gebeurde het. Plotseling werd Smells Like Teen Spirit als single uitgebracht en binnen een paar weken werd de labiele Kurt Cobain meegezogen in een mediacircus dat hem tot de nieuwste rockgod kroonde. Zijn roem duurde welgeteld drie jaar, wat al bij al meer is dan de 15 minuten die je van Warhol krijgt. Helaas was de tol loodzwaar, want tijdens een tweede zelfmoordpoging in één maand tijd, schoot de zanger zich een kogel door het hoofd. Nirvana is en zal nooit de beste groep ter wereld zijn, maar Kurt Cobain mag met recht en reden zeggen dat hij een überrockgod was, misschien wel de allerlaatste die de muziek heeft voortgebracht.

Ooit zal er wel (en waarschijnlijke barslechte) verfilming komen over Cobains leven, maar veel interessanter is de documentaire Cobain: Montage Of Heck, waarin regisseur Brett Morgen (ook maker van de schandalig onderschatte The Kid Stays In The Picture) ons een portret toont dat we nog nooit eerder van de ster zagen. Door het gebruik van allerlei privéopnames zien we Cobain als hyperactieve (en oncontroleerbare) kleuter. Zijn droomwereld wordt aan flarden geschoten als zijn ouders scheiden. Op school is hij een pestkop en weigert steevast om ook maar één poot uit te steken. Hij zoekt de muziek op en samen met Krist Novoselic en Dave Grohl richt hij Nirvana op. Niemand heeft oren naar hun loeiharde, rommelige punkrock dat naar Steve Albini ruikt. Als ze uiteindelijk worden getekend door Subpop, wil geen kat (behalve de Engelse pers, waarover trouwens met geen woord in deze documentaire wordt gerept) weten van hun debuut Bleach.

We zien leuke fragmenten uit concertjes, maar de interviews met zijn eerste verloofde Tracy tonen al de eerste donkere kantjes van zijn persoonlijkheid, en vooral zijn drang naar drugs. Als ieder mens een exemplaar van Nevermind koopt, wordt het nog erger wanneer Courtney Love zijn pad kruist. Ooit vertelde mij een concertorganisator, die een decennialange ervaring heeft, dat Courtney Love de ergste hel was die hij ooit heeft meegemaakt, en er is niks dat mij aan die woorden laat twijfelen. Terwijl Nevermind als de belangrijkste plaat uit de jaren 90 werd beschouwd, behoorde Cobain de wereld rond te toeren en pakken geld te verdienen. Hij deed dat niet, maar sloot zich zes maanden met de Hole-zangeres op (de beelden die je daarvan ziet spreken voor zich).

Je moet helemaal geen fan zijn van Cobain (want dat ben ik helemaal niet) om Cobain: Montage Of Heck een geniale documentaire te vinden. Niet dat je veel meer info over de zanger te weten komt (iedereen weet dat Cobain een junk was), maar hij toont op intrigerende wijze het relaas van een popster die gevangen zit tussen de donkere kant van de glamour en het branden van zijn eigen paranoïde ziel. Must.

BEELD EN GELUID
Als je een documentaire maakt over het leven van iemand en daarbij massaal gebruik maakt van privéopnames, dan is het normaal dat je een heleboel streepjes, korrels en andere mankementen ziet. De geluidopnames zijn echter wel van uitstekende kwaliteit, ofschoon je de makers ervan kan beschuldigen dat ze de originele geluidsbron niet hebben gebruikt. Voor de concertbeelden toen Nirvana nog piepjong was,  ishet duidelijk dat men nummers uit latere (en technisch betere) optredens heeft gebruikt. De beelden die Brett Morgen maakte zijn dan weer excellent. Het geluid is een krachtige DTS HD MA 5.1-band en ideaal om je homecinema met loeiharde grunge te verwennen.

EXTRA'S
De bonussectie is maar een mager beestje. Je krijgt een gesprek met Don Cobain, de pa van Kurt. Het is duidelijk dat de man spijt heeft van de slechte jeugd die hij zijn zoon heeft gegeven, maar uit zijn woorden klinkt tegelijkertijd de boodschap dat zijn bengel sowieso nauwelijks te controleren was. Tevens is er nog een interview met de regisseur die vertelt hoe zijn zo’n diepgravend portret kon maken, blijkbaar had hij de volle steun van de familie (inclusief Courtney Love).

CONCLUSIE
De hype is waar, Cobain: Montage Of Heck is een meeslepende documentaire die iedereen moet zien, zelfs al ben je geen fan!