FILM
Bij een actie van de Avengers in de Nigeriaanse hoofdstad Lagos slaagt Steven "Captain America" Rogers (Chris Evans) erin om een gek met een bom onschadelijk te maken, maar als collateral damage wordt een gebouw met daarin een diplomatische missie van het kleine koninkrijk Wakanda in de lucht geblazen. En dit is niet het eerste soortgelijke incident: ook de puinhoop die het collectief superhelden achtergelaten heeft in Sokovia (in The Avengers: Age Of Ultron) ligt samen met een reeks soortgelijke incidenten nog vers in het geheugen van de bevolking. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Thaddeus Ross (William Hurt) vindt dat het welletjes is geweest, en heeft met een dikke honderdtal landen onderhandeld over een pact, waarbij de Avengers in de toekomst alleen nog maar mogen ingrijpen onder auspiciën van de Verenigde Naties. Tony Stark (Robert Downey Jr.), geconfronteerd met een moeder die haar zoon is verloren bij de verwoesting van Sokovia, is geneigd op het voorstel in te gaan - ook al omdat het alternatief is dat de Avengers anders officieus ontbonden worden. Steve is echter niet geneigd om het voorstel mee te ondertekenen, omdat hij meent dat de Avengers zo hun onafhankelijkheid zullen verliezen.

 

De ondertekening van het verdrag in het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in Wenen draait echter uit op een ramp. Een terrorist pleegt een bomaanslag, waarbij onder meer de Wakandese koning T'Chaka (John Kani) om het leven komt. Op een bewakingsvideo wordt de dader geïdentificeerd als Steves oude vriend Bucky Barnes (Sebastian Stan), de Winter Soldier. De bewijslast tegen Bucky is loodzwaar, maar Steve blijft koppig geloven in de onschuld van zijn vroegere vriend, en omdat hij hem helpt bij een poging te ontsnappen, plaatst hij zichzelf buiten de wet. Tony Stark vindt het zijn heilige plicht om zijn vroegere kompaan tegen te houden, en weet onder meer de Black Widow (Scarlett Johansson), War Machine (Don Cheadle), en Vision (Paul Bettany) voor zijn zaak te winnen, terwijl ook Black Panther (Chadwick Boseman), in werkelijkheid de nieuwe koning T'Challa, zoon van wijlen T'Chaka, uit is op wraak op al wie in het complot tegen zijn vader zit, met Bucky op één en de captain op twee op zijn kill list. Tony vervolledigt zijn team met de jonge Peter Parker (Tom Holland), die als Spiderman, een jonge, opkomende vigilante, de straten van New York schoonveegt. Het team van Captain America is echter ongeveer even sterk, met in zijn rangen naast Bucky ook Falcon (Anthony Mackie), Hawkeye (Jeremy Renner), Scarlet Witch (Elizabeth Olsen) en als nieuwste aanwinst Ant-Man (Paul Rudd). Na een spectaculaire showdown vluchten de kapitein en Bucky naar de noordpool, waar de voormalige Sokoviaanse agent Helmut Zemo (Daniel Brühl) schijnbaar op zoek is naar vijf andere Winter Soldiers, keiharde, getrainde en gehersenspoelde agenten. Zemo's eindspel is echter van een hele andere orde: hij wil de vernietiging van de Avengers. Van binnenuit!

Naarmate het Marvel Cinematic Universe voortschrijdt, en diverse verhaallijnen en bijhorende filmfranchises sneller samen worden gevoegd dan u jiminy jillikers kan zeggen, vervagen de scheidingslijnen tussenin; Civil War is alleen in naam een Captain America-film, en past naadloos na The Avengers. Ondanks de afwezigheid van Thor en de Hulk, zit het scenario van deze film duidelijk gedrapeerd rond de battle royale­-scène in het midden waarin twaalf superhelden uit oude franchises (Ant-Man) en nog op stapel staande franchises (de Spiderman-reboot Homecoming en een Black Panther-film) elkaar verrot slaan. Naast Captain America is deze film echter evenzeer een Iron Man-film; van de belofte van Robert Downey jr. dat Iron Man 3 zijn laatste wapenfeit als Iron Man zou zijn, blijft geen spaander meer heel. Captain America: Civil War is de eerste film in de zogenaamde Phase Three van filmanthologieën. De film werd in 2016 gevolgd door Doctor Strange, en u kan zich in de nabije toekomst nog verwachten aan een tweede Guardians Of The Galaxy-film, het eerder al genoemde Spiderman: Homecoming waar Robert Downey jr. reeds voor getekend heeft, en Thor: Ragnarok, waarin naast Chris Hemsworth ook Mark Ruffalo zijn opwachting maakt als de Hulk. En dat was dan alleen nog 2017; voor 2018 laat Marvel Black Panther op u los, om vervolgens alle franchises tegelijk te laten culmineren in Avengers: Infinity War, met als zijsprongetje Ant-Man And The Wasp. Om het vrouwelijk publiek warm te maken voor deze serie melkkoeien volgt in 2019 dan Captain Marvel met in de titelrol Brie Larson, en allicht krijgen de Avengers en Spiderman daarna nog sequels.

Wie dus zonder de minste voorkennis Captain America: Civil War tot zich neemt, zal compleet verloren lopen in de over elkaar vallende myriade van superhelden. Het regisseursduo Anthony en Joe Russo wist echter één van de betere films uit de Marvelstal te scheppen; in plaats van alweer een blik bovennatuurlijke tegenstanders te openen uit deze of gene galaxie, is het in deze film het simpele, gefrustreerde ijzervretertje Daniel Brühl dat uit is op wraak, en als meestermanipulator de voormalige Avengers-bondgenoten tegen elkaar uitspeelt. Het samenbrengen van figuren uit diverse franchises is voor één keer niet geforceerd, misschien uitgezonderd de iets té blatante promo voor de Spiderman-reboot, want in deze redelijk ernstige film staat de slapstick van Tom Holland als een tang op een varken. De twee voornaamste protagonisten, Tony Stark en Steve Rogers, worden echter méér dan de bordkartonnen figuren tot welke ze in de laatste paar films waren verwaterd. Verder is vooral de vechtchoreografie puik gedaan, en zowel de openingsscènes in Laos, de mislukte arrestatiepoging van Bucky, de all superhero brawl als de finale confrontatie ogen spectaculair zonder té bombastisch te worden. Er gaat vanuit dit hele gegeven iets dreigends, en in tegenstelling tot andere franchises is op het einde allemaal zeker geen peis en vree. Captain America: Civil War is een verstandige superheldenfilm die zich situeert in een geglobaliseerde context, waarin het regisseursduo het comicbookachtige aspect achterwege weet te laten, en ernstige vragen weet te stellen over de rol van superhelden in de samenleving, wat anders doorgaans weggelegd is voor films als X-Men. Géén irritante sidekicks, géén geforceerde bijrolletjes voor kleuters en géén deus ex machina die op het einde de meubelen komt redden. Maar wél Stan Lee, natuurlijk.

BEELD EN GELUID
De schitterende 1080p-transfer komt pas helemaal tot haar recht in de vechtscènes, waar we uitgebreid op getrakteerd worden. De omgeving ziet er niet afgelikt uit, maar in deze film krijgen de Avengers blutsen en builen op hun uniformen, wat zich vertaalt in een demonstratiefilm met onder meer de details op Bucky's kunstarm, krassen op het schild van de Cap en gefrituurde elektronica in Iron Man's exoskelet. De kleuren zijn realistisch en bij momenten vrij somber; in één scène martelt de protagonist een informant, die zich al geruime tijd schuilhoudt in een geblindeerd appartementje, en er mankeren nog alleen nog maar wat kakkerlakken om de sfeer te ondersteunen. De DTS-HD MA 7.1-track is één lange opeenvolging van vechtpartijen, explosies en kogelregens. Jammer genoeg verdrinkt de dialoog hierdoor af en toe, en is het bijna onvermijdelijk dat u halverwege de film het volume wat moet bijstellen, als u nog langer op goede voet met uw buren wil leven. 

 

 

EXTRA'S
Disney's bonussecties zijn niet meer wat ze geweest waren. Naast een vrij onderhoudende audiocommentaartrack ingesproken door regisseurs Anthony en Joe Russo en het scenaristenduo Christopher Markus en Stephen McFeely die eerder de hardcore Marvelfans zal plezieren, is het voornaamste stukje vlees aan de bonussectie de duodocumentaire United We Stand, Divided We Fall - The Making of Captain America: Civil War (45:43). In het eerste deel wordt een verdienstelijke poging gedaan om de ideeën toe te lichten die uit de originele strip zijn gevist, en krijgen we in vogelvlucht een overzicht over personages, cast en stuntwerk. Het tweede deel focust op enkele van de nieuwe(re) personages zoals Vision, Spiderman, Black Panther, Zemo oftewel de schurk van dienst en de grote verrassing aan het einde van de film, die de hele collectie franchises in een nieuw daglicht plaatst. Voor wie zich verbaast over het feit dat een groot deel van de schermtijd in een Captain America-film wordt ingenomen door Iron Man, zijn er de documentaires Captain America: The Road to Civil War (4:11) en Iron Man: The Road to Civil War (4:27), waarin de eerder occasionele kijker te weten komt hoe het komt dat de twee superhelden tegenover elkaar staan. Uiteraard krijgen we daarna een Sneak peek voor de volgende film in de franchise, zijnde Open Your Mind: Marvel's Doctor Strange (4:02), waarin we vooral leren dat de Marvelkoe nog steeds melk geeft. Als afsluiter worden we getrakteerd op 4 verwijderde en uitgebreide scènes (7:52) en een flauwe gag reel (2:53).

 

CONCLUSIE
De burgeroorlog tussen de superhelden breekt los; welke kant kies jij? Captain America: Civil War geeft het Marvel Cinematic Universe een adrenalinestoot van jewelste op een Blu-ray met voorbeeldige beeldkwaliteit, voldoende geluidskwaliteit maar té weinig extra's.

EN DAN NOG DIT
Wordt u nog langer wijs uit het Marvel Cinematic Universe? Ergens wat gemist? Wie is die kerel met dat vleugelpakje? Is er nu wel of niet een solofilm van Hawkeye? Waarom heeft Samuel L. Jackson een ooglapje? Hoeveel originfilms van de Hulk zijn er nu eigenlijk in het officiële canon? Als u een Marvel-leek bent, dan raden we u aan de films in de volgende volgorde te zien. Stan Lee's bankdirecteur zal u dankbaar zijn.