FILM
Muziekleraar Joe Gardner (Jamie Foxx) geeft muziekles aan een bende ongeïnteresseerde tieners waar met de beste wil van de wereld niets van te maken is. Toch lonken de voordelen van zijn carrière, zoals werkzekerheid en pensioenrechten, want hij heeft net zijn vaste benoeming op zak. Vooral zijn moeder (Phylicia Rashad) is opgetogen, want dat betekent dat Joe niet langer zal afhangen van concertschnabbels waar hij telkens nét niet goed genoeg voor blijkt te zijn. Hij krijgt echter net de kans van zijn leven om te spelen in het jazzkwartet van Dorothea Williams (Angela Bassett), dat om een pianist verlegen zit. Joe is zodanig opgewonden van de vooruitzichten dat hij het openstaande rioolputje niet ziet, valt en morsdood is.




In het hiernamaals probeert Joe op alle mogelijke manieren zijn lot te ontlopen, en zo belandt hij in wat laten we zeggen het "hiervoormaals" is, of, zoals ze het daar zelf noemen, de You-academie. Het is de plek waar de ongevormde zielen worden gekneed totdat ze genoeg vaardigheden en talenten op zak hebben om geboren te worden. Joe wordt verkeerdelijk aanzien voor de één of andere Nobelprijswinnaar, en hij krijgt de taak van mentor toebedeeld, die een ongeboren ziel moet inspireren. Hij wordt dan ook gekoppeld aan de meest onopvoedbare van het stelletje, de ziel 22 (Tina Fey), die het nog niet ziet zitten om geboren te worden en al meer dan één mentor tot wanhoop gedreven heeft. Joe en 22 gooien het op een akkoordje, in die zin dat Joe de benodigde Earth Pass krijgt om weer naar zijn lichaam te kunnen die feitelijk voor 22 bestemd is, maar door een ongelukje vallen ze allebei over de rand, en worden ze allebei herboren: 22 in het lichaam van Joe, en Joe zelf in het lichaam van de therapeutische kat die men in het ziekenhuis houdt.




Met behulp van de newage-goeroe Moonwind (Graham Norton) probeert Joe weer in zijn oorspronkelijke lichaam te geraken, maar dat kan pas een half uur voor zijn debuut in het Dorothea Williams Quartet plaats zal vinden, en dat betekent dat 22 en Joe één dag moeten zien te overleven in de jungle van het Newyorkse stadsleven. 22 krijgt warempel de smaak te pakken van het leven op aarde (én van pizza pepperoni), terwijl Joe een belangrijke levensles meekrijgt over het genieten van elke dag die je gegund is.




Binnen het scala Pixar-regisseur heeft Pete Docter waarschijnlijk de meest impressionante staat van dienst, met Monsters Inc., Up en vooral met het schitterende Inside Out, waarin hij al eens de roerselen van het menselijk brein heeft trachten te beschrijven. Soul valt in het straatje van deze laatste, maar de bliksem slaat blijkbaar geen tweede keer in op dezelfde plaats. De mythe van hoe de zielen gevormd worden bevat nogal wat gaten, en bij momenten maakt het scenario van Soul wat een warrige indruk. Halverwege heeft men bovendien flink aan het script moeten sleutelen, want in de originele versie ging Joe dood en bleef hij dood, wat de film nogal luguber en zeker niet voor kinderen geschikt maakte - milde spoiler dus dat uiteindelijk alles goed komt en Joe met zijn leven verder kan, een ervaring rijker.




De film is dan ook zeker geen gefundenes Fressen voor de kleintjes, want de hele opzet van leven en dood blijft een beetje abstract en maar half uitgewerkt, waardoor de film hier en daar meer vragen oproept dan hij beantwoordt. Het is waarschijnlijk de meest volwassen film van Pixar totnogtoe, en wellicht had een kleine bezinningsperiode waarin de film iets meer werd getrimd op de maat van álle leeftijdscategorieën, de film geen kwaad gedaan. De moraal van het verhaal ligt er nu iets te dik op, en de filosofische laag is niet altijd even makkelijk te kauwen. Daartegenover staat dat Pixar alweer een prachtig geanimeerd werkstuk aflevert, waarin de personages van de Jerry's en Terry duidelijk een hommage zijn aan La Linea van de Italiaanse animator Osvaldo Cavandoli. De streepjes humor die door de film heen zijn verweven, maken het geheel een stuk lichtvoetiger, en de voice cast is excellent, met Jamie Foxx zeer goed gecast in de hoofdrol.




BEELD EN GELUID
Veel aan het beeld verbeteren kan opnieuw niet meer bij een dergelijke computeranimatiefilm, waarbij de kleuren van het scherm spatten, en de details, zoals de wilde jungle van het Newyorkse stadsleven alomtegenwoordig zijn. De imaginaire wereld, de zoveelste in een lange rij die Pixar heeft ontworpen, is opnieuw adembenemend, en staat mijlenver af van de eerste schuchtere pogingen uit Toy Story dat intussen alweer een kwarteeuw oud is. Werkelijk élk decor is in detail uitgewerkt en ademt leven uit, waarbij onder meer de imperfecties in stenen muren consistent worden in rekening gebracht. Ook de pels van de kat waar Joe in wordt gereïncarneerd ziet er danig geloofwaardig uit. In de fantasiewerelden van het Hiernamaals en het Hiervoormaals zijn de zwarte respectievelijk blauwe kleuren zeer geprononceerd, en onder meer de gigantische fichebak waaruit Terry (Rachel House) Joe's fiche moet opdiepen, is een fantastisch staaltje gedetailleerde animatie. De disk bevat drie audiotracks: een DTS-HD MA 7.1-track die een indrukwekkend geluidslandschap creëert, naast een lossy DTS-HD HR 5.1-track waarvan het doel ons een beetje ontschiet, en een vlakke Dolby Surround 2.0-track die wellicht kan dienen voor wie niet over een surroundsysteem beschikt. De dialogen zijn zeer helder en gescheiden, en als de kleffe jazzmuziek u niet echt aanstaat, dan is er nog altijd een zeer esoterische score van het duo Trent Reznor/Atticus Ross die een heel andere toon aanslaat.

EXTRA'S
Even bekroop me de angst dat voor de tweede bonusdisk je weer de 3D of 4K of whatever moest aanschaffen, maar Disney heeft deze keer de kijkers van de "gewone" 2D-film niet in de kou laten staan, en levert een mooi gevulde duodisk af. De eerste schijf bevat om te beginnen een audiocommentaar door regisseur Pete Docter, producente Dana Murray en co-auteur/co-regisseur Kemp Powers, een mooi gevarieerde track met inhoudelijke, technische en anekdotische weetjes over de film. Not Your Average Joe (9:45) bevat een gedetailleerde studie van het hoofdpersonage, waarin onder meer zijn achtergrond en zijn voicing door Jamie Foxx uit de doeken wordt gedaan. Astral Taffy (8:12) toont ons enkele concepten die hebben bijgedragen tot het creëren van de wereld van Soul, zowel in de imaginaire plekken die we in de film bezoeken als in het wereldse New York. De eerste schijf bevat ook een cross-promotionele trailer voor Luca.




Schijf twee bevat in Pretty Deep for a Cartoon (6:29) enkele bedenkingen over de zeer abstracte ideeën die Pete Docter in deze film, maar ook in zijn vorige films, vorm tracht te geven, alsook wat gefilosofeer over de levenslessen die Joe en 22 meekrijgen. Into the Zone: The Music and Sound of Soul (8:24) gaat in op de muziek die uiteraard in deze film een grote rol speelt. Soul, Improvised (6:49) staat stil bij de vraag hoe men de film heeft kunnen afmaken midden in de corona-pandemie, waarin iedereen nagenoeg verplicht was om van huis uit te werken. In Jazz Greats (2:50) komen enkele grote namen uit de jazz hun zegje doen over de film, maar als u niet zo in de wereld van jazz thuis bent, zal deze featurette u wellicht minder zeggen. Er zijn 5 verwijderde scènes (22:17), voorzien van een inleiding, die niet verder gekomen zijn dan het conceptuele stadium. Om af te sluiten krijgt u 3 trailers (6:13), waarvan één in het Pools en één in het Russisch.

CONCLUSIE
Net zoals The Good Dinosaur is deze Pixarfilm goed, maar kan niet tippen aan de fantastische prenten die in het bijzonder Pete Docter al eerder op ons heeft losgelaten. Qua techniek is deze schijf zo onberispelijk als maar kan zijn, het bonusmateriaal is net niet diepgravend genoeg om er een topschijf van te maken.