RAINER WERNER FASSBINDERS BERLIN ALEXANDERPLATZ OP DVD

Afgelopen weekend werd op het Filmfestival van Berlijn de gerestaureerde versie van Rainer Werner Fassbinders tv-serie Berlin Alexanderplatz aan het publiek voorgesteld in aanwezigheid van o.m. de Duitse minister van Cultuur. WDR, de Duitse televisiezender, zond de serie in 1980 uit in 14 afleveringen. De restauratie van Fassbinders opus magnum heeft naar verluidt ruim 1,4 miljoen euro gekost.

Berlin Alexanderplatz is gebaseerd op het gelijknamige boek van Alfred Döblin (1878-1957) en is eerder, in 1931, al een keer verfilmd door de Duitse regisseur Phil Jutzi. Die maakte van de vuistdikke roman van Döblin een bioscoopfilm van 90 minuten, mét geluid. Jutzi's Berlin Alexanderplatz munt vooral uit door z'n experimentele karakter dat volledig aansluit bij de geest die op dat moment door de Duitse cinema waait. Jutzi was aanvankelijk betrokken bij communistische filmproducties, later bij de 'proletarische' filmmaatschappij 'Prometheus Films' en eindigde tijdens het Naziregime, na een politieke ommezwaai, als regisseur van een 50-tal kortfilms. Maar een succesvolle carrière in de stijl van Leni Riefenstahl was voor hem niet weggelegd wegens zijn verdachte verleden. Hij overleed kort na de oorlog waardoor hem grote problemen bespaard bleven.

Rainer Werner Fassbinder maakte in 1980 van Döblins Berlin Alexanderplatz een tv-serie van net geen 900 minuten waarin hij over de bewogen lotgevallen van Franz Biberkopf bericht tijdens de zgn. Weimar Republiek (jaren '20). De economische situatie van Duitsland is op dat moment uiterst belabberd en het land kreunt onder de zware oorlogslasten, opgelegd door de overwinnaars van de Eerste Wereldoorlog. Hoofdpersoon Biberkopf is net ontslagen uit de gevangenis na een strafperiode van vier jaar voor moord op zijn vriendin en prostitué Ida. Werkloos, slecht opgeleid en met een drankprobleem heeft hij nauwelijks vooruitzichten. Als metafoor voor de politieke constellatie van zijn land, is er ook geen toekomst voor Franz Biberkopf, ondanks zijn verwoede pogingen. Via zijn hoofdpersonage legt Fassbinder nl. de link naar het opkomend nazisme. Berlin Alexanderplatz geldt algemeen als Fassbinders laatste grote prestatie als filmregisseur.

De gerestaureerde versie van Berlin Alexanderplatz duurt ruim 930 minuten en werd op de Berlinale in één ruk vertoond. De Benelux-release is voorzien voor 2007.