FILM
What if? Deze simpele vraag is één van de meest vruchtbare technieken om tot een succesfilm te komen. Althans, zo denkt Hollywood er graag over. Vraag: wat als ik één dag God kon spelen? Antwoord: Bruce Almighty. Andere vraag: wat als cartoonpersonages écht zouden bestaan? Antwoord: Who Framed Roger Rabbit?. Je ziet wel waar ik naartoe wil. Met een goed concept kom je al een heel eind. Toch zijn heel wat high-concept films van een artistiek niveau dat teleurstelling in de hand werkt. Met een briljant idee alléén kom je er immers niet. Het kost liters bloed, zweet en tranen om een goed concept tot een goed verhaal uit te werken. Groundhog Day vertrekt vanuit zo’n ongewoon intrigerende vondst. Maar is het eindresultaat ook een bijblijvende film? Deze bespreking zal het uitwijzen.

Phil Conners (Bill Murray) is een knorrige TV-weerman, die naar goede gewoonte iedere 2de februari naar het rurale dorpje Punxsutawny trekt om er verslag te doen van Groundhog Day. Dit is een ritueel waarbij de inwoners aan de gedragingen van een bosmarmot, ook Phil genaamd, trachten af te lezen hoe lang de winter nog zal aanhouden. Dien ik nog te zeggen dat Phil (de weerman, niet de marmot) een gloeiende hekel heeft aan het evenement? Hij wil dan ook niets liever dan zo snel mogelijk na de ceremonie het dorp de rug toekeren. Een sneeuwstorm beslist er anders over en Phil moet de nacht in Punxsutawny doorbrengen. Maar tot zijn grote verbazing is het de volgende dag wéér Groundhog Day. En de dag daarna opnieuw. Phil is in een oneindige loop beland, waarbij iedere dag een herhaling is van de 2de februari. En hij is de enige die dat beseft. Logischerwijs tracht de opportunistische weerman hier zijn voordeel mee te doen. Hij misbruikt de voorkennis die hij heeft om geldtransporten te beroven of een vrouw in zijn bed te praten. Maar met de dagen (maanden? jaren?) verglijdt Phil in een depressie. Zelfs ludieke zelfmoordpogingen helpen hem niet uit de vicieuze cirkel. Het enige lichtpunt in zijn leven is Rita (Andie MacDowell), zijn mee naar Punxsutawny afgereisde producer. Zullen de verwoede pogingen om haar hart te veroveren hem uit zijn temporale gevangenis bevrijden?

Deze summiere samenvatting van de plot doet Groundhog Day feitelijk te weinig eer aan. Naast een romantische-komedie-met-een-twist is de film immers eveneens een eigentijdse parabel, een existentialistisch drama én een showcase voor de aanzienlijke talenten van Bill Murray. Het project mag dan (nog) niet de allure hebben van een tijdloze klassieker, toch verdient de film het overladen te worden met superlatieven.

En dat ligt in de eerste plaats aan het script. Naast het briljante idee om één man dezelfde dag steeds opnieuw te laten ervaren, bulkt het scenario van de goed uitgewerkte karakters, grappige confrontaties en spitante dialogen. Bovendien bevat Groundhog Day een groot hart. Zonder in moralisme te vervallen, toont de film hoe weerman Phil transformeert van een onmens in een mens. De sequentie naar het einde toe, waarin hij er dag na dag niet in slaagt het leven van een arme bedelaar te verlengen, zal bijvoorbeeld voor eeuwig in mijn geheugen gegrift staan.

Doch niet alleen het scenario is uit het meest exquise hout gesneden. Ook de acteursprestaties halen een fenomenaal niveau. Bill Murray was nooit beter dan in deze film. Zijn vertolking hoort thuis in de eregallerij van komische genialiteit. Hij slaagt erin een karakter te creëren waar je oprecht mee meeleeft, waarvan je persoonlijkheidsfouten leert aanvaarden, en waarin je bovenal ook jezelf herkent. Als één film de carrière van Murray definieert, is het Groundhog Day wel. Ondanks de triomfantelijke schaduw die de acteur over het project werpt, slagen zijn collega’s er meer dan in om ook voor het voetlicht te treden. Andie MacDowell straalt zoals steeds een ontwapenend fatsoen en natuurlijkheid uit en geeft onvermoede diepgang aan de dikwijls obligatoire rol van love interest. De grappigste observaties komen dan weer uit de mond van Chris Elliott, die zich duidelijk in zijn sas voelt als Phils cameraman. En Stephen Tobolowsky steelt de show als een wel erg opdringerige verzekeraar.

Het strekt regisseur Ramis tot eer dat hij alle acteurs de kans geeft om te schijnen, door op regievlak nooit de showman uit te hangen. Hij vertelt het verhaal economisch, zonder tierlantijntjes, maar met veel vakmanschap. De wijze waarop Ramis humor, romantiek en filosofisch onderbouwd drama samenbrengt, draagt ongetwijfeld bij aan de impact van de film. Ook de overige technische aspecten zijn dik in orde. George Fentons muziek brengt je al meteen in een vrolijke stemming en het production design gunt ons een gezellige blik achter de façades van Punxsutawny.

Ik overdrijf niet als ik zeg dat Groundhog Day wellicht de beste komedie van de voorbije 15 jaar is. Zelfs veelvuldige visies leveren nauwelijks een minpuntje op in deze hartverwarmende en grappige film. Toen enkele jaren geleden een studie onder filmkenners vroeg naar het meest onderschatte scenario aller tijden kwam Groundhog Day niet voor niets als primus inter pares uit de bus. Mocht deze film continu in een oneindige loop in mijn dvd-speler draaien, ik zou hem nooit meer afzetten.

BEELD EN GELUID
Op het beeld van deze dvd-release valt weinig aan te merken. Hoewel de scherpte niet 100 procent naar mijn gading is, kan je dit de transfer zelf waarschijnlijk niet aanwrijven, maar eerder de artistieke visie van de regisseur. Het getoonde kleurenpalet, en dan vooral de zwartschakering, is zeer behoorlijk en hetzelfde kan gezegd worden van contrast. Filmgrain is iets te prominent aanwezig voor zo’n relatief jonge film, maar wekt op geen enkel moment ongecontroleerde woede-aanvallen op. Al zet de beeldkwaliteit geen nieuwe standaarden, toch is deze disc meer dan bevredigend te noemen.

Het geluid is eveneens verre van slecht. De Dolby Surround 2.0 set-up geeft de dialogen helder en kraakvrij weer en in muzikale scènes wordt een aangename ambiance gecreëerd. Een audiotrack zonder fouten dus, maar ook zonder uitschieters. Toch valt er één belangrijke opmerking te noteren. Waarom moet regio 2 het stellen met twee kanalen, terwijl op de R1-disc een 5.1 Surround audiospectrum werd neergepoot?

EXTRA'S
Op het eerste gezicht lijkt deze Collector's Edition van Groundhog Day aardig voorzien van bonusmateriaal, maar helaas valt de kwaliteit van het aangebodene wat tegen. De problemen beginnen al bij het Audiocommentaar. Regisseur Harold Ramis verzinkt immers te veel in oncomfortabele stiltes en ook de momenten waarop hij wél spreekt zijn weinig inspirerend of inzichtvol. Hij rakelt weliswaar een aantal plezante wetenswaardigheden op, maar blijft te vaak steken in trivialiteiten. De making-of documentaire The Weight of Time (25') is al heel wat interessanter, maar lijdt onder de complete afwezigheid van Bill Murray contributies. Vooral scenario, casting en de locaties worden behandeld en de bijdrage van Andie MacDowell, Stephen Tobolowsky en Harold Ramis wordt zeer gewaardeerd. De tekst-gebaseerde Filmografieën zijn echter niet meer dan nodeloos discvulsel. Afsluitend bevat de dvd een Trailer voor de film en nog twee Cross-promotionele Trailers voor projecten van dezelfde regisseur. Een minpunt voor mij waren ook de geanimeerde menu’s, die veel te kinderachtig van inslag waren en de sfeer van de film wel erg slecht weergeven.

CONCLUSIE
Groundhog Day is een modern, verrassend aangrijpend meesterwerk, dat (nog) niet de aandacht krijgt die het verdient. De film bevat Bill Murray's beste komische werk ooit en kan ook rekenen op geïnspireerde bijdragen van een getalenteerde cast en crew. Op technisch vlak valt op deze dvd bovendien weinig aan te merken, maar het bonusmateriaal stelt teleur. Mijn advies: koop de disc, schuif gezellig tegen je vriend(in) aan op de sofa en verlies zorgeloos de tijd uit het oog.