Een beetje een vreemde film die David Fincher gemaakt heeft over wat zich afspeelt tussen het moment dat we geboren worden en de dag dat we sterven, want in The Curious Case Of Benjamin Button zet hij de menselijke levenscyclus van jong zijn en oud worden helemaal op z’n kop en toont hij de toeschouwer wat het zou kunnen betekenen indien we ons levenspad in de tegenovergestelde richting zouden afleggen. Als we het soms moeilijk hebben met het feit dat we na een prachtige jeugd en een interessant en boeiend leven als volwassen persoon op een dag op het pad van de aftakeling terechtkomen, dat ons lichaam stilaan oud wordt en onze geestelijke vermogens voorzichtig afnemen, dan blijkt uit de aanpak in The Curious Case Of Benjamin Britton dat de omgekeerde gang van zaken ons niet noodzakelijk gemakkelijker af zou gaan en dat we wellicht met nog grotere praktische en morele problemen zouden worden geconfronteerd. Maar misschien ook niet, want wat het geval Benjamin Button zo uniek maakt is het feit dat hij als enige in z’n tijdsgewricht als oude man geboren wordt terwijl de rest van de mensen in z’n omgeving volgens het gewone en bekende patroon in het leven gezet wordt.
 

 

En Benjamin heeft geluk, want na de dood van z’n moeder tijdens de bevalling laat z’n jonge vader hem achter op de trappen van het bejaardentehuis van de zwarte Queenie (Taraji P. Henson) die zelf geen kinderen kan krijgen en die de spuuglelijke baby maar al te graag in huis neemt. Benjamin groeit er op tussen dementerende en fysiek verzwakte bejaarden en dat is een goede zaak, want zelf heeft hij ook alle zorg en toewijding nodig. Alleen verloopt zijn levenscyclus tegen de wijzers van de klok in, want met het verstrijken der jaren kan hij z’n rolstoel aan de kant zetten en na 17 jaar is hij zelfs fit genoeg om het bejaardentehuis van z’n stiefmoeder te verlaten en de wereld te in te trekken. De 12-jarige Daisy – een jong blank meisje dat vaak in het bejaardentehuis komt met haar moeder en opgeleid wordt tot danseres – belooft hij bij z’n vertrek een ansichtkaart te sturen uit elke stad die hij aandoet.
 

 

Benjamin neemt een baantje aan, en dan nog eentje, want hoe moet dat als je niet weet waarvoor je eigenlijk bent opgeleid? Hij komt op een sleepboot terecht en beleeft z’n eerste seksuele avontuurtje als de kapitein hem meeneemt naar een bordeel. Een nieuwe wereld gaat voor de oude man open. Z’n grijze haren verdwijnen, z’n lichaam wordt steeds jonger, Benjamin wordt een aantrekkelijke man die het goed doet bij de vrouwtjes. Na de Tweede Wereldoorlog keert hij terug naar huis, naar het bejaardentehuis van Queenie in New Orleans waar hij voor lange tijd z’n intrek neemt. Z’n oude vader zoekt hem op en laat hem bij z’n dood al z’n bezittingen na, inclusief de knopenfabriek die tijdens de oorlog gouden zaken gedaan heeft. En dan staat op een keer Daisy voor de deur die schrikt van Benjamins jeugdige uitzicht. Het zal nog tien jaar duren voor ze elkaar definitief vinden, tot na een auto-ongeluk waarbij Daisys danscarrière bruusk wordt afgebroken wegens een vijfvoudige beenbreuk. Ze krijgen een dochter, Caroline, en ze vormen een gelukkig gezinnetje, maar begint Benjamin zich zorgen te maken over z’n toekomst. Hij is nu vooraan in de twintig en beseft dat hij straks een tiener wordt – op een keer net zo oud als z’n dochter – en dan een kind dat de zorg van Daisy zal nodig hebben. Hij besluit om maatregelen te nemen nu het nog kan.

 

 

Collega Werner noemde het uitgangspunt van The Curious Case Of Benjamin Button in zijn recensie over de Blu-rayrelease in 2009 een gimmick en dat is ook onmiskenbaar het geval in deze film, maar dat geldt natuurlijk voor heel veel fictie zowel in films als in romans en zelfs heel wat gerenommeerde tv-series steunen in belangrijke mate of zelfs grotendeels op bizarre veronderstellingen die met de werkelijkheid weinig te maken hebben. Intrigerend is in elk geval het feit dat David Fincher z’n hoofdpersonage in situaties plaatst die tot nadenken stemmen over ons eigen leven, want stel dat wat we nu doen het gevolg is van iets dat nog moet komen in plaats van het resultaat van wat zich eerder heeft afgespeeld. Zet dat ons hele concept van plannen voor de toekomst en werken aan een betere maatschappij niet op losse schroeven? Als The Curious Case of Benjamin Button uiteindelijk niet helemaal in de juiste plooi valt, dan komt dat wellicht omdat David Fincher liever aandacht besteedt aan de liefdesrelatie tussen Benjamin en Daisy in plaats van de consequenties van zijn uitgangsstelling grondiger uit te diepen. Het drama wordt er niet minder dramatisch om, maar het wordt op het einde van de film veel meer het verhaal over Daisy (perfecte rol van Cate Blanchett als de stervende oude vrouw in het ziekenhuisbed) dan over Benjamin (Bratt Pitt) die van tiener via jongetje naar baby evolueert.
 

 

Een film waarin personages een evolutie doormaken van baby tot hoogbejaarde of omgekeerd veronderstelt uiteraard een minutieuze keuze qua acteurs om de verschillende rollen op elk moment geloofwaardig te houden. Voor de rol van de oude en jonge Benjamin heeft David Fincher een beroep gedaan op zo’n zestal verschillende acteurs met Bratt Pitt netjes in het midden tussen 20 en 45 jaar. Wat niet met make-up te camoufleren was is achteraf met het tovermiddel CGI (special effects) aangepast en ook qua decor is er met computereffecten gewerkt om de illusie compleet te maken. Mooi zijn de flashbackscènes uit de oude doos (vóór en tijdens WOI) die de indruk geven alsof we naar authentiek sepiakleurig beeldmateriaal kijken met de bekende beeldstoringen en verticale lijnen die we ons herinneren uit de tijd dat filmrestauratie nog een verre wensdroom was. En een van de mooiste scènes is wellicht die waarin verteld wordt over de vele toevalligheden die geleid hebben tot het auto-ongeluk waarbij Daisy betrokken raakt in New York. U krijgt het fragment twee keer te zien met commentaar van Benjamin waarin de smalle grens tussen geluk en tegenslag op een eenvoudige manier wordt in beeld gebracht. Grappig zijn de scènes met de bejaarde die beweert zeven keer getroffen te zijn door de bliksem. U krijgt ze alle zeven in de loop van de film en gespreid over vele jaren te zien als stomme filmpjes in sepia.
 

 

Met z’n zuiderse sfeer en typische zwarte accenten heeft The Curious Case Of Benjamin Button veel weg van een gemoedelijke ouderwetse familiefilm over de tijd van de katoenplantages en het zorgeloze leven op het Amerikaanse platteland in de jaren 40 en 50. Omdat we hier voor minstens de helft van de speeltijd met een kostuumdrama te maken hebben, wordt die indruk extra onderstreept. Bratt Pitt en Cate Blanchette leveren uitstekend werk, maar dat geldt minsten in even grote mate voor de andere acteurs die in de huid van hun personage kruipen en voor de zwarte acteurs in de bijrollen, met Taraji P. Hensen (als de zwarte vrouw Queenie die Benjamin als baby adopteert) als opmerkelijkste verschijning, die u eerder ook al aan het werk kon zien in Hustle & Flow (2005). Joeanna Sayler neemt de rol van Caroline Button voor haar rekening, de jonge vrouw die op het sterfbed van haar moeder Daisy verneemt dat Benjamin Button haar echte vader is. Sayler startte haar carrière als fotomodel, kreeg ooit een klein rolletje in Mad Men (2008), maar kwam voor de rest maar moeilijk aan de bak en het heeft er niet de schijn van dat daar sinds The Curious Case of Benjamin Button verandering ingekomen is, ondanks een vrij acceptabele prestatie. Tilda Swindon ten slotte (Michael Clayton, 2007) mag haar opwachting maken als Elisabetth Abbott, de vrouw van een Amerikaanse spion in Mandsjoerije met wie Benjamin Button als vijftiger een kortstondige maar heftige relatie heeft.
 

Het beeld is mooi, scherp en vrij van storingen of ongerechtigheden. Het kleurenpalmet is veelzijdig met een lichte voorkeur voor beige en bruine tinten, maar ook groen en geel komen regelmatig aan bod tijdens Benjamins reis naar verre afgelegen landen in het Verre Oosten. Ook de oude opnamen in sepia zijn een leuke afwisseling en vaak haalt Fincher alle kleur weg om accenten te leggen, zoals op het moment dat Daisy de dansschool verlaat en een pirouette maakt in haar felgekleurde rokje net voor ze door een auto wordt aangereden. Het geluid kan u beluisteren in een Engelse stereo- of 5.1-versie en om de een of andere onduidelijke reden ook in het Italiaans, waarbij de voorkeur uiteraard naar de 5.1-track gaat die af en toe zeer zijdelings voor effect zorgt.

In tegenstelling tot de Blu-ray alleen een Audiocommentaar door David Fincher.

 

 

The Curious Case Of Benjamin Button moet het helemaal hebben van z’n bizarre uitgangspunt: een man die oud geboren wordt en dan alleen maar verjongt. Eens u dat bruggetje genomen hebt krijgt u een weelderige en aantrekkelijke film te zien, gewikkeld in felle kleuren en sepia, met Bratt Pitt en Cate Blanchett in pool position voor een verhaal dat niet altijd even sterk is, maar wel aantrekkelijk en meeslepend ondanks de soms wat slordige structuur en niet altijd even logische voortgang. Technisch voldoet deze dvd aan alle hedendaagse eisen, maar de bonussectie is zo goed als leeg.