SPIDERMAN TRILOGY - ORIGINS COLLECTION (BLU-RAY)
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2023-06-11
FILMS
Bent u ook behoorlijk aan het balen omdat de 4K-presentaties van
Spiderman,
Spiderman 2 en
Spiderman 3 niet al het bonusmateriaal van de vorige versies bevatten? Vooral de lange documentaire van de tweede film was
sadly missing in action. Dan hebben we een oplossing voor u waarmee u (bijna) al het missende materiaal kan vinden: in Frankrijk is een Nederlands ondertitelde versie van de Origins Trilogy uitgebracht, een 4-diskversie op Blu-ray waarop al het ontbrekende materiaal op een bonusschijf staat, samen met de tot nu toe nooit eerder uitgebrachte Editor's Cut van
Spiderman 3. Deze werd uitgebracht vlak voor de cinema-release van
Spiderman: Homecoming en biedt voor zijn prijs behoorlijk wat spul, vooral voor completisten. De inhoud van Blu-rayschijven is identiek aan de Blu-rays die bij de voornoemde 4K-edities zaten, maar de vierde schijf maakt een groot gemis goed.
Spiderman
Peter Parker (Tobey Maguire) is de pispaal van de school, door zijn nerdachtig voorkomen en schichtig gedrag niet helemaal ongerechtvaardigd. De enige die voor hem opkomt is zijn vriend Harry Osborn (James Franco). Peters ouders zijn al jaren dood, en hij woont bij zijn oom Ben (Cliff Robertson) en zijn tante May (Rosemary Harris). Ook is Peter al jaren verliefd op zijn buurmeisje, Mary Jane Watson (Kirsten Dunst), maar hij heeft haar dat nooit durven bekennen. Tijdens een schooluitstap naar Columbia University wordt hij gebeten door een genetisch gemanipuleerde spin. Op een mum van tijd ondergaat hij verschillende transformaties: hij heeft niet langer zijn overigens belachelijke bril nodig, kweekt een borstkas om u tegen te zeggen, en krijgt verschillende genetische eigenschappen van een spin over, zoals tegen verticale muren opklimmen, bliksemsnel kunnen reageren, gevaar aanvoelen en een spinrag uit zijn polsen schieten. Zijn eerste reactie is om zijn nieuwe gaven uit te buiten in het catchcircuit, waar hij moeiteloos de vloer aanveegt met een testosteron spuitende moordmachine die naar de poëtische naam Bone Saw (Randy Savage) luistert. Peter hoopt met het prijzengeld een auto te kunnen kopen om Mary Jane mee te kunnen imponeren, maar hij wordt door de organisator in het zak gezet. Door niet in te grijpen wanneer deze even later overvallen wordt, heeft hij onrechtstreeks schuld aan het overlijden van zijn oom Ben. Zijn laatste boodschap is hem echter bijgebleven: een grote kracht brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee.
En die verantwoordelijkheid zal hij nodig hebben, want een gevaarlijke dreiging werpt zijn schaduw boven New York. Norman Osborn (Willem Dafoe), de vader van zijn vriend Harry, is wetenschapper in dienst van defensie. Zijn bedrijf, Oscorp, werkt aan een nieuw genetisch wapen om het potentieel van de menselijke vermogens te vermenigvuldigen. Omdat de militairen dreigen om de contracten voor Oscorp naar de concurrentie door te sluizen, heeft Norman geen andere keuze dan zijn uitvinding op zichzelf te testen. Het experiment draait wat anders uit dan verwacht, en Norman ondergaat een ware Jekyll en Hyde-transformatie. Het alter ego in zijn gespleten persoonlijkheid is de Green Goblin, een monster dat terreur en paniek zaait in New York, en tegelijkertijd iedereen om zeep helpt die Oscorp ook maar één duimbreed in de weg legt. Peter probeert intussen zijn studies te bekostigen door foto's van Spiderman te verkopen aan de krant Daily Bugle. De hoofdredacteur, J. Jonah Jameson (J.K. Simmons) heeft het niet zo op de gemaskerde held begrepen, en scheert hem over één kam met de terreur van de Green Goblin. Desondanks probeert Peter als Spiderman zijn gaven aan te wenden om de misdaad te bestrijden, en in die hoedanigheid kruist zijn pad dat van de Green Goblin. Alhoewel Norman Osborn Peter altijd heeft gesteund als enige ware vriend van zijn zoon Harry, wordt de strijd tussen de Green Goblin en Spiderman verhevigd omdat Spiderman een bondgenootschap met de Goblin afwijst, en deze op zijn beurt beseft dat Spiderman de enige is die hem van de macht kan houden. De zaken worden er niet beter op wanneer vader Osborn de keuze van Mary Jane als vriendin van Harry openlijk afkeurt, en diezelfde Mary Jane ook nog eens voor de charmes van de haar onbekende Spiderman valt, nadat die haar twee keer kan redden uit een levensgevaarlijke situatie.
Strips in Amerika kan je onmogelijk vergelijken met de strips die hier in Europa worden geproduceerd. Het gaat in de States meestal om liefdeloos bandwerk, pulp in de ergste zin van het woord, en de
Spiderman-strips zijn daar geen uitzondering op. Denk aan het slechtste
Suske en Wiske-album, en deel dat dan nog eens door tien, dan kom je ongeveer in de buurt. Is het mogelijk om een dergelijke pulpstrip, die voornamelijk een fanbase schijnt te hebben in nerdachtige mannelijke types die op hun veertigste nog niet van de straat geraakt zijn, toegankelijk te maken voor een groot publiek? Sam Raimi ging alvast de uitdaging aan, en nu mogen wij hier, na het bekijken van zijn werkstuk, onze mening hierover geven. Zo werken die dingen.
Spiderman had al een reputatie nog vòòr het grootste deel van de film geschoten was. Op het internet was namelijk een teaser trailer verschenen waarin Spiderman een groep bankrovers in hun vlucht per helikopter belemmert te ontsnappen door tussen de twee torens van het World Trade Center een gigantisch spinneweb te spannen. Maar dat was allemaal buiten Osama Bin Laden gerekend, die op 11 september 2001 hetzelfde World Trade Center tot een hoop smeulend puin herleidde. Op nog geen dag tijd was de trailer verdwenen, wat de cultstatus ervan, en in het verlengde daarvan de verfilming van Spiderman, alleen nog maar wat opkrikte. Een deel van het scenario en het filmwerk moest hierdoor uiteraard aangepast worden. Het paradoxale is dat het onzekerheidsgevoel dat na deze infameuze datum is ontstaan, deels mogelijk het succes van Spiderman verklaart: mensen hebben terug nood om zich op te trekken aan een al dan niet surrealistische held. Op die manier heeft de marketing-machine al deze tegenslagen toch een beetje kunnen ombuigen in hun eigen voordeel.
Na
X-Men was
Spiderman de tweede creatie van de peetvader van de superhelden, Stan Lee, die op korte tijd in het begin van de jaren 2000 werd vertaald als een kassucces in de bioscoop. Stan Lee heeft overigens een cameo in de film bij de aanval op Times Square. In wezen zijn de meeste verhalen over superhelden terug te herleiden tot een paar eenvoudige basisgegevens: een held met één of andere bovennatuurlijke kracht, die verscholen gaat achter de meest onwaarschijnlijk denkbare identiteit; zijn tegenpool, de oer-schurk, meestal een bekende uit het werkelijke leven, en meestal ook begiftigd met één of andere duivelse kracht; en natuurlijk de love interest, die de held in het ware leven geen blik waardig gunt, maar valt voor zijn alter-ego. Dergelijke gegevens zijn de laatste jaren al vaak uitgewerkt, soms met een briljante donkere ondertoon, zoals
X-Men van Bryan Singer, of op een zeer alternatieve wijze benaderd, zoals
Unbreakable van M. Night Shyamalan. Niets nieuws onder de zon, dus.
Toch heeft regisseur Sam Raimi een meer dan behoorlijke popcornfilm afgeleverd, die schel contrasteert met zijn vorige, donkere thriller
The Gift. De prent is overladen met de meest halsbrekende stunts en state-of-the-art speciale effecten, af en toe een streepje humor, zoals wanneer Parker potsierlijk voor het eerst probeert om zijn web uit zijn polsen te spinnen, en Raimi heeft vooral een goede cast uitgezocht. De laatste acteur waar je zou aan denken bij het woord "superheld" is ongetwijfeld Tobey Maguire, wiens rollen zich tot daarvoor beperkte zielige sukkeltjes uit films als
The Cider House Rules en
Pleasantville. Maguire heeft voor deze film duidelijk aan body-building gedaan, en braaf zijn klasjes in martial arts gevolgd, en is verrassend goed als Peter Parker/Spiderman. De briljantste prestatie komt echter van de schizofrene Willem Dafoe; vooral de scènes waarin Norman Osborn geconfronteerd wordt met zijn eigen duistere alter ego die via een spiegel met hem praat, zijn schitterend, en zijn duivels lachje snijdt door merg en been. Dafoe kan als geen ander, al was het alleen al met de stand van zijn ogen, duidelijk twee rollen tegelijk spelen. Als kers op de taart worden we dan nog eens getrakteerd op de immer sexy Kirsten Dunst, die van ons na deze film volgend jaar ineens zonder preselectie naar de finale van de Miss Wet T-Shirt-verkiezing mag. Akkoord, deze film zal nooit een prijs winnen voor beste origineel script of diepgaandst acteerwerk, maar dat is vast en zeker ook de pretentie van de film niet.
Spiderman is een twee uur durende rollercoaster-ride; als we de randinformatie op de disk mogen geloven heeft het twintig jaar geduurd vooraleer een deftig scenario, een regisseur die zelf min of meer altijd fan is geweest van de stripreeks, en de rechten voor verfilming bij elkaar werden gebracht. Andere kandidaten in de running waren James Cameron en David Fincher, die uiteindelijk het project de rug hebben toegekeerd omdat Sam Raimi dit project zo graag onder de arm wilde nemen. Er is met veel liefde aan de film gewerkt, en dat blijf je merken, zelfs al staat de film zelf stijf van de clichés en enkele staaltjes van de slechtste dialogen in jaren, waar vooral J.K. Simmons de pak van weg schijnt te hebben. Gelukkig hebben we daarvoor in onze eindkwotering geen aparte rubriek voorzien. Zo zijn de karakters goed uitgebouwd, zelfs met als maatstaf bordkartonnen superhelden en superschurken met nog net genoeg menselijke trekjes om het geheel geloofwaardig te maken, rekening houdend met het feit dat het om een superheldenfilm gaat. Het is met een dergelijke film ook altijd balanceren tussen het genoeg overnemen van elementen uit de originele stripreeks om niet alle hardcore-Spidermanfans op je dak te krijgen, en toch een verhaal te maken dat toegankelijk is voor mensen die van zijn leven nog nooit geen
Spiderman-strip hebben opengeslagen. Ik dus. Raimi neemt zijn tijd om de voorgeschiedenis van Parkers transformatie tot Spiderman uit de doeken te doen, en is daar ruim een halve film zoet mee. Samen met Peter Parker ontdekken we wat het is om een superheld te zijn, vernemen we en passant wat enkele saillante details over zijn (niet-bestaand-maar-hij-zou-zo-graag) liefdesleven. Samen met Norman Osborn ontdekken we wat het is om een ondergewaardeerd genie te zijn, en welke prijs dient betaald te worden voor erkenning. Het is dan pas in de tweede helft van de film, wanneer Spiderman wordt geconfronteerd met de Green Goblin, dat de hel losbreekt.
Spiderman 2 & 2.1
Zowel in het werkelijke leven als in de film begint deze film twee jaar verder in het leven van Peter Parker (Tobey Maguire), na de gebeurtenissen uit de eerste
Spiderman-film. Peter zit nu op de universiteit, waar hij fysica studeert, en heeft het, nog erger dan de eerste film, moeilijk om de touwtjes aan elkaar te knopen. Naast een opeenvolging van catastrofaal aflopende jobs en een poging tot studeren is het immers nog altijd zijn morele taak om als zijn alter ego Spiderman de wereld te behoeden van allerlei onheil. Af en toe verdient hij een zakcentje bij als de huisportretfotograaf van Spidey, wat hem bij de Daily Bugle van J. Jonah Jameson (J.K. Simmons) af en toe een schnabbel oplevert. Jameson is in zijn krant echter nog steeds zijn persoonlijke vendetta aan het voeren tegen de gemaskerde kruisvaarder, waardoor de meningen over Spiderman bij de publieke opinie op zijn zachtst gezegd verdeeld zijn. Nodeloos om te zeggen schieten de belangrijke dingen des levens hem voorbij, zoals interesse voor het andere geslacht. Zijn jeugdliefde Mary Jane (Kirsten Dunst) is het beu om maar te blijven wachten tot Peter zijn gevoelens aan haar bekent, en zijn constante afwezigheid, zowel fysiek als mentaal, maakt de zaak er niet makkelijker op. Als ze uiteindelijk aankondigt dat ze zich verloofd heeft met John Jameson (Daniel Gillies), de zoon van, geraakt Parker zelfs in een diepe persoonlijke crisis verwikkeld, waarbij zijn spider-senses het op de cruciale momenten laten afweten.
Parker speelt ernstig met het idee om zijn kap over de haag te smijten en de misère van de wereld te laten voor wat het is. Er staat de wereld echter een bedreiging van formaat te wachten: de goedbedoelende (dat zijn ze in het begin allemaal) doctor Otto Octavius (Alfred Molina) experimenteert met een vorm van kernfusie die economisch rendabel zou moeten zijn. Het cruciale experiment voor de ogen van de verzamelde pers loopt echter mis, en buiten het feit dat zijn vrouw Rosie (Donna Murphy) er het leven bij inschiet, versmelten de tentakelarmen die Octavius in staat stellen om de gevaarlijke tritium-brandstof te manipuleren, met zijn ruggengraat, en transformeren hem tot de gevaarlijke gek Doctor Octopus. Doc Ock wil desnoods over lijken gaan om zijn levensgevaarlijke experimenten voort te zetten, en om zijn onderzoek te bekostigen haalt hij een bank leeg. Peters voormalige boezemvriend Harry Osborn (James Franco), die bij de mislukte experimenten van Octavius zijn kapitaal is kwijtgespeeld, wordt noodgedwongen een objectieve bondgenoot van Doc Ock: in ruil voor de kostbare tritium vraagt hij aan Octavius om Spiderman aan hem uit te leveren, tegen wie hij nog steeds een wrok koestert omdat die zijn vader, Norman Osborn alias de Green Goblin, heeft gedood.
Horrorregisseurs als Sam Raimi zijn blijkbaar beter dan gemiddeld in staat om grote spektakelprojecten tot een goed einde te brengen. Peter Jackson bewees dit al met
Lord Of The Rings, en ook voor Raimi slaat met deze
Spiderman 2 de bliksem tweemaal op dezelfde plaats in. Het grote voordeel is uiteraard dat de voornaamste karakterontwikkeling al in de eerste film is gebeurd, en het trio Maguire-Dunst-Franco intussen hun rollen al zodanig goed onder de knie heeft dat ze elk hun personages net die extra dimensie mee kunnen geven om de sequel boeiend te houden. De succesformule is dat de kijker mee sympathiseert met de
hero with a flaw: Peter Parker wordt uit elkaar gerukt door zijn burgerzin én een schuldcomplex omdat hij door zijn nalatigheid verantwoordelijk was voor de dood van zijn oom Ben. Hij is nog steeds niet in het reine met zijn verleden, want hij is er in die twee jaar nog altijd niet toegekomen om de waarheid hierover aan tante May te vertellen. May zit zelf nog veel dieper in de geldproblemen als Peter zelf, wanneer ze haar rekeningen niet langer kan betalen en gedwongen wordt het huisje te verkopen waarin ze zoveel herinneringen aan haar Ben heeft. En dan de
flaw: Peters zwakke plek is nog steeds MJ - de overigens verrukkelijk in beeld gebrachte Kirsten Dunst. Peters verantwoordelijkheidszin reikt zelfs zover dat hij de liefde van zijn leven moet weerstaan, omdat ze als "het lief van" mogelijk een doelwit kan worden voor zijn vijanden. MJ is in het begin van de film blijkbaar nog bereid om even om haar schouder te kijken, om te zien of Peter haar volgt, maar zijn schijnbare verstrooidheid - in werkelijkheid veroorzaakt door de verschillende interventies die hij moet verrichten als zijne gemaskerdheid - staat de liefde in de weg.
Een banale karakterschets die leest als een stationsromannetje, en toch geraakt Sam Raimi er ruimschoots mee weg. Aan wat ligt dat? Aan de herkenbaarheid zal het waarschijnlijk niet liggen, want het superhelden-dilemma dat Peter Parker voorgeschoteld krijgt is niet iets wat wij alle dagen meemaken. Wat de zaak wel enorm helpt is dat er op het scherm een enorm seksueel geladen chemie borrelt tussen Peter en Mary Jane, waar de vonken zo met elk woord dialoog afspringen. Omdat je als kijker toch hoopt dat het uiteindelijk goed komt tussen dit droomkoppel, wekt Peters klunzigheid mateloos veel sympathie op. Daarbij komt nog dat Raimi om een erg subtiele wijze zijn eigen film relativeert: de openingsscène, waarin Spiderman zijn bijzondere gaven benut om pizza's te leveren binnen het half uur, zet al onmiddelijk de juiste toon, en die wordt de hele film lang aangehouden. Niet dat het avontuurlijke element daarmee verdrongen wordt; integendeel.
Spiderman 2 is mogelijk nog spectaculairder en luidruchtiger dan zijn voorganger, en Spidey gaat een paar keer zwaar fysiek Doc Ock te lijf, wat de cue vormt voor enkele bijzonder goed gechoreografeerde vechtscènes.
Zelfs Octavius is niet zomaar een
plain evil vilain, maar heeft een zeer menselijke kant die maar aangetast wordt door het kwaad na een trauma dat het mislukte experiment én de daaruit volgende dood van zijn vrouw op hem heeft, maar die in een zeldzaam ogenblik van helderheid in zijn waanzin toch nog op zoek is naar boetedoening voor zijn wandaden. Alfred Molina is overigens zonder discussie de geknipte acteur om aan de gekke geleerde gestalte te geven. De relatie tussen de diverse hoofdpersonages wordt door de resem dubbele identiteiten nog eens extra uitgediept: Peter Parker is een oprecht bewonderaar van Octavius' werk, en heeft het daarom extra moeilijk om uiteindelijk de handschoen tegen hem op te nemen. Het is pas nadat hij achtereenvolgens Aunt May en - wat had U gedacht? - zijn geliefde Mary Jane in gevaar worden gebracht, dat hij uiteindelijk geen andere keuze meer heeft dan hem trachten uit te schakelen. Wat hem niet alleen fysiek, maar ook mentaal moeite kost, en dat aspect weet Tobey Maguire aan zijn karakter wel mee te geven.
Het enige échte slechte karakter is Harry Osborn, zoals de axioma's van de superheldenfilm het voorschrijft
in tempore non suspecto de beste vriend van Peter Parker. Hij blijft loyaal aan hun vriendschap, alhoewel hij verbitterd is over het feit dat Peter de identiteit van de vermeende moordenaar van Harry's vader - Spiderman dus - niet wil prijsgeven. Met hem gaat het van kwaad naar erger, en zelfs al wordt hij door Doc Ock bedreigd, hij is zélf degene die de fatale stap neemt en Doc Ock datgene belooft waar hij naar verlangt, in ruil voor een persoonlijke wraakoefening. De afloop hiervan is overigens een kanjer van een open einde voor een derde episode in de
Spiderman-saga. Net als Bryan Singer in zijn
X-Men reeks heeft gedaan, is Raimi niet te beroerd om zijn karakters in de film mee te laten evolueren, en als brug naar de volgende film toe alle stukken van het schaakbord te halen en te herarrangeren. Raimi heeft een goed gevoel voor timing, is een meeslepende verteller én heeft een goed oog voor het visuele aspect, hetgeen zich zowel vertaalt in de prachtige futuristische decors als in het bijzonder goeie camerawerk, met veelvuldig gebruik van aparte perspectieven en slow motion-sequenties, waarbij de fameuze scène uit de trailer, waarin Doc Ock een wagen door de voorruit katapulteert, net op het moment dat Peter en Mary Jane net op het punt staan elkaar te kussen, exemplarisch is.
Samengevat: als de
Spiderman-franchise commerciële pulp is - wat allicht ook zo bedoeld is - dan is het toch die van het A-merk. De cast van het eerste deel gaat voluit voor deze sequel, alhoewel Kirsten Dunst in vergelijking met de eerste film qua bijscholing eigenlijk alleen maar een cursus gillen in het openbaar heeft moeten volgen. Maar dat zal ons nu eens worst wezen, zie!
Spiderman 3
Sinds Mary-Jane Watson (Kirsten Dunst) op het einde van het tweede deel uit de
Spiderman-saga Peter Parkers Grote Geheim heeft ontdekt, gaat het Peter terug allemaal voor de wind. Het publiek draagt hem op handen, zijn studies lopen weer vlot en ook financieel kan hij het best rooien. Alleen weet Harry Osborn (James Franco), die het masker en het Goblinkostuum van zijn vader (Willem Dafoe) heeft overgenomen, nu zijn geheime identiteit, en probeert hij Peter van kant te maken. Gelukkig voor Peter krijgt Harry tijdens een spectaculair luchtgevecht een klap tegen zijn kop, en het daaraan verbonden geheugenverlies.
Maar dan begint het allemaal verkeerd te lopen: MJ's carrière op Broadway is na één avond al zo goed als voorbij na een vernietigende kritiek, wanneer Spidey Gwen Stacy (Bryce Dallas Howard), de domme blonde dochter van politiecommissaris Stacy (James Cromwell), redt wordt MJ zo jaloers op haar dat Peters huwelijksaanzoek in het water (of in de champagne) valt, en tot overmaat krijgt Spidey niet af te rekenen met één, niet twee maar drie nieuwe, formidabele vijanden. De eerste is Flint Marko (Thomas Haden Church), een crimineel die, na het heropenen van het dossier over de moord op Ben Parker de echte moordenaar van Peters oom blijkt te zijn. Marko is het slachtoffer geworden van een wetenschappelijke proefneming waardoor hij in een
morphende hoop zand is veranderd, waardoor hij fysiek nagenoeg onkwetsbaar is. Ook Harry is intussen terug bij zijn zinnen gekomen, en heeft zich voorgenomen om nog iets ergers te doen dan Peter te vermoorden, namelijk zijn liefje afpakken. De derde vijand is mogelijk nog minder tastbaar. Een in de buurt neergeslagen meteoriet bevat een symbiont die bezit neemt van de (rode) Spiderman, en zijn persoonlijkheid zodanig aantast dat de nieuwe, van een flashy nieuw zwart kostuum voorziene Spiderman door de straten van New York slingert, maar dan één die een veel grotere eigendunk heeft, veel aggressiever is en duidelijk minachting heeft voor alle lagere levensvormen.
Parker kan echter de strijd met zijn eigen duistere kant overwinnen, maar de donkere symbiont, Venom, neemt bezit van Peters nieuwste concurrent-fotograaf op de Daily Bugle, Eddie Brock (Topher Grace). Venom en Sandman sluiten een - excuseer de woordspeling - monsterverbond waarmee ze samen Spiderman mores willen leren. Peter heeft geen andere keuze dan bij zijn voormalige vijand, Harry, aan te kloppen, omdat ze met zijn tweeën misschien de nieuwe dreiging aan kunnen. Misschien.
Spider-Man 3 was één van de grote blockbusters in de toch al rijk gevulde zomer van 2007. Sam Raimi kroop voor de derde keer in de regisseursstoel, en weet met zijn ervaring als horror-regisseur weer een bijzonder realistisch aandoende film afgeladen vol speciale effecten af te leveren, alhoewel er links en rechts wel de kritiek te horen is dat vooral de digitale Sandman er bij momenten té kunstmatig uitziet. Wie een hond wil slaan zal allicht wel een stok vinden, want de scènes met Sandman zien er wat mij betreft zeker erg geslaagd uit. Thomas Haden Church zet met zijn personage van Flint Marko net als Alfred Molina in het tweede deel een redelijk genuanceerde slechterik neer, die eigenlijk om de compleet verkeerde reden in de criminaliteit verzeild is geraakt: zijn dochter heeft een niet nader genoemde, geld verslindende ziekte, en Marko's voornaamste betrachting is om op zo korte tijd zo veel mogelijk geld binnen te rijven om de behandeling te betalen. Het feit dat Peter het ondanks zijn besmetting met de buitenaardse symbiont toch op zoek moet naar iets in zijn binnenste waardoor hij Marko moet leren vergeven voor de moord op zijn oom loopt bovendien mooi parallel met het louteringsproces dat Harry moet doormaken om in het reine te komen met het feit dat Peter (volgens hem toch) zijn vader heeft vermoord. Op zich is dit een zeer mooie uitgangspositie, maar ik ben persoonlijk minder te spreken over het feit dat men daardoor de
Spiderman-genesis met een zeer vieze kunstgreep heeft moeten aanpassen: de moordenaar van Uncle Ben uit deel 1 is plots een onschuldig lammetje (nu ja... toch geen moordenaar), en vanuit het niets kruist plots en wel héél toevallig het pad van Marko/Sandman dat van Peter/Spiderman.
Maar
Spiderman 3 is en blijft topentertainment van de bovenste plank. De verhouding tussen PP en MJ die omslaat in een vierhoeksverhouding met de personages van Franco en Howard ertussen geprakt, Spideys heroïsche gevecht met Venom en Sandman, of alleen al de slapstick-intermezzo's van Bruce Campbell: de film werkt op zoveel niveau's tegelijkertijd dat er écht heel weinig tegen in te brengen is. De speciale effecten staan als een huis, en vooral de altijd zichzelf weer regenererende Sandman gooit hoge ogen. Tobey Maguire loopt wel het zware risico om voor de rest van zijn carrière gecast te gaan worden als sullige boekenworm, en Kirsten Dunsts inbreng is net zoals in de vorige twee films het produceren van zo veel mogelijk decibels op zo kort mogelijk tijdsbestek, en J.K. Simmons komt na zijn derde opeenvolgende incarnatie als J. Jonah Jameson gegarandeerd nooit meer aan de bak in een serieuze rol, maar frankly:
who cares?
Spiderman 3: Editor's Cut
Deze film is dus identiek aan
Spiderman 3, maar op de snijtafel zijn wat scènes gesneuveld, andere uitgebreid. De emo-periode van Peter Parker duurt een stuk korter, de nevenplotlijnen met zijn huisbaas zijn eruit gesneden en de soundtrack is compleet herwerkt en een beetje minder mierzoet. De Editor's Cut duurt ook een paar minuten
korter.
BEELD EN GELUID
Goed, toegegeven, het is geen UHD maar Blu-ray, en wat dat betreft zijn we ietwat verwend, maar de Blu-ray moet zeker kwalitatief niet onderdoen binnen de beperkingen van het eigen medium. De disks op deze Franse versie zijn identiek aan diegene die bij de 4K-releases waren toegevoegd, en deze zijn alledrie mooi stabiel, met heldere kleuren, misschien een klein beetje meer duister in het derde deel, maar zaken zoals textuur, kostuums en diens meer zijn een feest voor het oog. De films zijn voor de rest één aaneenschakeling van CGI-shots, en deze zijn zonder uitzondering goed en geloofwaardig uitgewerkt, zelfs die waarin Doc Ock in de tweede film zijn gijzelaars in een quasi onmogelijke houding met zijn tentakels gevangen houdt. De kleuren zijn mooi uitgebalanceerd en gemaakt om te contrasteren, zoals het rood van Spideys kostuum tegenover het groen van de Green Goblin en het zwart van Venom. De textuur is zeer fijn, onder meer in de gelaatsuitdrukkingen van Mary-Jane telkens ze op de planken staat, zij het op Broadway of in een smoezelige jazz-club. Alledrie de films zijn voorzien van een stevige en robuuste DTS-HD MA 5.1-track die de film glorieus laat klinken, en de éne actiescène na de andere door de surrounds laat knallen. De dialogen zijn zeer goed verstaanbaar en de muziek is mooi evenwichtig gespreid. Merk op dat voor de Editor's Cut de alternatieve soundtrack van Chris Young gebruikt wordt en de Blu-ray van de theatrical cut in tegenstelling tot de 4K-schijf geen keuze laat tussen de twee soundtracks.
EXTRA'S
Spiderman
De Blu-raydisk bevat maar liefst
drie audiocommentaartracks. Eerst en vooral is er een audiocommentaartrack met regisseur Sam Raimi, producer Grant Curtis, afgewisseld met interventies van Kirsten Dunst en producer Laura Ziskin. Het commentaar is leuk en informatief, maar bereikt nergens diepgang. Duidelijk zijn de bijdragen van de deelnemers apart opgenomen, en er wordt ook niet gedaan alsof dat wel het geval is. Heel veel verder dan een wederzijds prijzen van elkaars prestaties komen de deelnemers niet. Op technisch gebied is de tweede commentaartrack, door een team van drie visuele effecten-medewerkers, interessanter om horen, maar er vallen hier en daar wat meer stiltes, in het bijzonder in bijvoorbeeld de liefdesscènes tussen Peter Parker en Mary Jane. Deelnemers zijn visual effects designer John Dykstra, visual effects supervisor Scott Stokdyk en animatieregisseur Anthony LaMolinara. Het voornaamste onderwerp van gesprek is het veelvuldige gebruik van visuele computereffecten. De derde track is een gezellige babbel tussen acteurs Tobey Maguire en JK Simmons, en is duidelijk toegevoegd voor de fun. Maguire neemt voornamelijk het woord, wat niet echt verwonderlijk is.
De
documentaire Spider-Man: The mythology of the 21st Century (25:29) is een extensieve documentaire over de ontstaansgeschiedenis van Spiderman, waarin we onder meer vernemen wat de huidig generatie tekenaars denkt over de verfilming. De promotionele
documentaire HBO Behind the Scenes: The making of Spider-Man (24:41) is eerder een aangedikte trailer, maar bevat toch nog interessante informatie, zoals een blik achter de schermen bij enkele van de stuntsequenties.
An E! Entertainment special: Spider-Mania (40:31) is daarentegen een redelijk uitgebreide blik achter de schermen, iets beter gesubstantieerd dan de meeste van dergelijke featurettes. De
Gag reel/outtakes (3:04) bevat een presentatie aan bloopers van mediocre technische kwaliteit. In het
Director Profile Sam Raimi (7:05) mogen Tobey Maguire, Bruce Campbell, Willem Dafoe, Kirsten Dunst, en Rosemary Harris zeggen hoe goed ze Sam Raimi wel niet vinden; een analoog documentje is
Composer Profile: Danny Elfman (7:26), waarin we de impact van het werk van deze componist op deze film te zien krijgen, gelardeerd met enkele interviewfragmenten van onder meer Tobey Maguire en Sam Raimi. Ook deze reportage is voornamelijk één grote bewierook-elkaar-sessie. Daarna volgen nog een
zevental korte documentaires Behind the scenes of Spiderman, waarin we wat b-rolachtig materiaal te zien krijgen. We zien onder meer
Costume design (8:27),
Designing the world of Spiderman (6:20),
Spider wrangler (1:31),
Wrestling match (2:48),
World unity festival (2:19),
Oscorp lab (3:24) en
Goblin's arsenal (7:28). Dan volgen
4 screen tests (5:18): een test van Tobey Maguire, één van J.K. Simmons, een demonstratie van een computergegenereerde Spiderman die een muur beklimt, en een showcase van de verschillende kostuums, gaande van Tobey Maguire eerste niet 100 % gelukte Spider-kostuum tot de helm van de Green Goblin. Dan volgen er
twee videoclips, "Hero" door Chad Kroeger van Nickelback en Josey Scott van Saliva, en het onuitstaanbare rapnummer "What We're All About" van de al even onuitstaanbare Beastie Boys-would be's Sum 41. Er is een set met
zes easter eggs (9:12), met onder meer modellen van schurken die in de film uiteindelijk niet aan bod kwamen:
CGI Gags & Outtakes, A New Twist on the Webs, The Romitas, Full Frame Electro Rotation, Full Frame Scorpion Rotation en
Full Frame Venom Rotation. Tot slot zijn er nog
twee trailers (3:52).
Spiderman 2 & 2.1
Er zijn
drie audiocommentaren te beluisteren. De eerste bevat een bijdrage van acteur Tobey Maguire, regisseur Sam Raimi, producent Avi Arad en co-producent Grant Curtis. De track werd in 2004 opgenomen en bevat een boel all-roundinformatie over de de film, de achtergronden, de structuur, het acteerwerk en nog veel meer. De tweede track gaat meer technisch met bijdragen van enkele special effects-medewerkers zoals Steve Johnson, Eric Hayden, John Dykstra, Anthony LaMolinara, Scott Stokdyk en Lydia Bottegoni, allen min of meer verantwoordelijk voor de visuele effecten. Leuk voor technici maar redelijk droog. Deze beide tracks staan op de theatrical cut, in tegenstelling tot de derde track, die over de 2.1-versie gaat, met producente Laura Ziskin en scenarist Alvin Sargent. Zoals gezegd gaat deze track meer over de verlengde versie, en er vallen nogal wat stiltes.
VH1 goes inside Spider-Man (20:14) is een eerder promotioneel aangedikte featurette die u anno 2004 naar de cinemazaal moest lokken.
Hero In Crisis (14:59) gaat over de morele dilemma's waarmee Peter Parker in deze film te maken krijgt.
Interwoven: The women of Spider-Man (15:35) geeft ons - spijtig genoeg niet letterlijk - inzage in de vrouwelijke personages uit de film.
Visual Effects Breakdown (32:38) is inhoudelijk veruit de interessantste featurette, waarin special effects-supervisor John Dykstra zijn ideeën over speciale effecten uiteenzet, en die aan de hand van een paar case studies illustreert. Bewonderaars van componost Danny Elfman komen dan weer aan hun trekken in de
multi-angle feature Danny Elfman Scores Spider-Man 2 (5:12), waarin je door de multi angle-optie kan switchen tussen de opnamesessie met het orkest met als inzetje de filmscènes waarin de muziek gebruik wordt, waarbij dan al dan niet een extra scherm verschijnt waarin Danny Elfman zijn score becommentarieert. De disk bevat ook een
blooper reel (7:39) en een documentaire
Inside 2.1 (3:36) is een eerder matte opsomming wat er allemaal nieuw is aan deze versie, gespekt met interviews van alle betrokkenen over hoe ze daar dan over denken.
With Great Effort, Comes Great Recognition (7:52) is een nummertje zelfbevrediging, waarbij basically de makers op commando beginnen te kwijlen bij het vernoemen van de één of andere award die ze met de film zeker gingen winnen (óf ze die nu uiteindelijk binnen hebben gehaald verandert niets aan hun reacties, en de gewonnen oscar voor speciale effecten was redelijk voorspelbaar; toegegeven, het ziet er allemaal zeer strak afgelijnd uit, en dat is wat de bioscoopbezoeker voor een film als deze ook in de eerste plaats verwacht, waarschijnlijk. Dan krijgen we de
videoclip (3:51) van het nummer
Ordinary van Train. Er volgen nog twee soort van bloopers,
Willem Dafoe / "Doc Ock" On-Set Gag (1:21) en
Alfred Molina / "Doc Ock" Green-Screen Gag (0:45), en
Villains of Spider-Man (13:34) focust vreemd genoeg meer op de Goblin junior, Sandman en Venom die hun opwachting zullen maken in het derde luik; nogmaals, het essentiële over het magnifieke karakter van Doctor Octopus is al op de vorige versie behandeld. Afgesloten wordt met
3 trailers (5:34).
Spiderman 3
Op de Blu-ray krijgen we
twee audiocommentaartracks voorgeschoteld. In het eerste nemen de regissuer Sam Raimi, acteurs Tobey Maguire, James Franco, Topher Grace, Bryce Dallas Howard, Thomas Haden Church and Kirsten Dunst de hoofrollen voor hun rekening, alhoewel de bijdrage van Kisten Dunst duidelijk pas van latere datum stamt. We leren hiervoor ook weer dat de rol van the Sandman eerst bedoeld was voor Ben Kingsley, die zich tegenwoordig meer in Uwe Boll-achtige producties laat zien. De track bevat echter nog wat dode momenten, Maar als weer wat wordt verteld, is het meestal zeker interessant, alhoewel de wederzijdse liefde-betuigingen me soms (lees: altijd) wel wat de keel uithangen. De tweede audiocommentaar bevat wat meer bijdragen van de immere onmisbare mensen achter de schermen: de inmiddels in superhelden scripts schrijven gespecialiseerde Avi Arad, Grant Curtis, en Laura Ziskin, editor Bob Murawski; en Scott Stokdyk. Hun commentaar is misschien iets meer gericht naar de echte
movie buffs en verzandt al wel eens in techniciteiten over de speciale effecten, maar het geheel blijft leuk beluisterbaar.
Het documentairemateriaal begint met
Grains Of Sand: Building Sandman (13:50), waarin we een blik werpen op de digitale creatie van Sandman.
Re-Imagining The Goblin (10:37) toont ons de verschillen in kostuumontwerp tussen de Green Goblin uit de eerste film en zijn zoon in de derde. De derde schurk die zijn opwachting maakt in de film is Venom, en die krijgt in
Covered In Black: Creating Venom (15:36) ongeveer evenveel tijd toebedeeld als Spideys twee andere tegenstanders.
Hanging On... Stacy And The Collapsing Floor (10:15) neemt ons mee achter de schermen van een sleutelscène, een clevere mix van bluescreen en schaalmodellen, waarin Bryce Dallas Howard uit een gebouw dreigt te vallen.
Fighting, Flying and Diving: The Stunts (19:00) geeft ons nog eens een round-up van de talrijke duelscènes, en wie een film als
Spiderman 3 meer kan smaken als gevoelsmens kunnen we denkelijk plezieren met de documentaire
Tangled Web: The Love Triangles of Spider-Man 3 (9:14), waarin dieper wordt ingegaan op de vierhoeksverhouding tussen Peter, Mary-Jane, Harry en Gwen.
Wall Of Water (7:22) toont ons hoe in de studio de riolen van New York werden nagemaakt, en in
Inside The Editing Room (4:00) wordt editor Bob Murawski geïnterviewd, die uitlegt hoe hij de achtergronden bij de film heeft gevisualiseerd. De featurette
The Science Of Sound (16:23) laat afwisselend componist Christopher Young en de foley-artiesten aan het woord. Het bonusmateriaal wordt verder aangevuld met een
videoclip van Snow Patrols nummer
Signal Fire, en er zijn nog flauwe
bloopers (6:43) en
4 trailers (9:05).
Spiderman 3: Editor's Cut
De vette bonusschijf, die op zichzelf al een 10 waard is, begint met de niet eerder uitgegeven documentaire
The Stan Lee Legacy: From Comic Book to Homecoming (11:57), waarin het lof van de bedenker van Spiderman wordt gezongen. De documentaire dateert van rond de releasedatum van
Homecoming en biedt een mooie staalkaart van 's mans kunnen.
Dan volgt het bonusmateriaal dat bij
Spiderman 1 ontbrak. Dit begint met
6 webisodes Spider-Man (19:59), mini-afleveringen met extra behind the scenes-content, zoals
Spider Wrangler (8:51),
Bone Saw McGraw (1:46),
The Model Maker (1:48),
Production Designer (3:18),
Set Design (2:33) en
Set Builder (2:15). Deze stukjes werden aanvankelijk enkel online aangeboden.
Het grootste gemis op de losse releases was de documentaire
Spider-man 2: Making the Amazing (2:06:20). Dit euvel is nu hersteld. Er zijn documentaires en documentaires. De eerste soort is een samenraapsel van filmfragmenten en promotionele praat, die alleen maar moet dienen als voorgekauwde merchandise om in filmpreview-magazines te tonen. Dan is er nog de tweede soort, die een oprechte kijk in de diepte verschaft over de ideeën achter de film, de diverse aspecten van het verhaal en een uitgebreide uitleg over de gebruikte filmtechnieken. Met zijn 126 minuten voldoet de documentaire
Making The Amazing ruimschoots aan de tweede definitie, en kwalitatief benadert deze in twaalf onderdelen verdeelde documentaire bijna de intussen al legendarische kwaliteit van de Star Wars Trilogymaking of-documentaire. Alles, maar dan ook alles wat je ook maar zou willen weten over deze film, wordt tot op de draad uitgelegd: de visuele effecten, de kostuums, de montage, de muziek, noem maar op. De sectie wordt opgedeeld in
Greater Power, Greater Responsibility (6:36),
Story and Character (8:50),
Visual Design (12:02),
Costume Design (13:09),
Direction (14:28),
The Spydercam (7:17),
Stunts (12:12),
Practical Effects (7:45),
Editing (10:49),
Visual Effects (13:21),
Sound and Music (16:31) en
Lessons Learned (5:01). Als dat nog niet genoeg was, dan zijn er nog meer featurettes die nog eens specifieke personages uit de film nader belichten.
Ock-Umentary: Eight Arms To Hold You (22:19) beklemtoont hoe men heeft geprobeerd om Doctor Octavius zowel een menselijk als een verdorven kantje mee te geven. Vervolgens worden we getrakteerd op een extra
multi angle-featurette "Enter The Web" (14:26), waarin we een breakdown van om en bij het kwartier uit verschillende camerastandpunten krijgen van de grootse finale. Wat we ook nog op de disk terugvinden zijn
vier web-i-sodes (8:03), korte featurettes van elk 1 tot 3 minuten, die voor de release van de film aan het spinnenminnend internetpubliek werden aangeboden. Hierin zien we onder meer behandeld: het - duh - design van de kostuums in
Costume Design (1:23), een ongelofelijke hoop nerds eerste klas die op een comics convention bijna tot een spontaan orgasme worden gebracht door een guest appearance van Alfred Molina in
Comic-Con Q & A (2:33), het rotkarakter van
J. Jonah Jameson (1:48) en tot slot de romantische verwikkelingen tussen de twee protagonisten in
Peter Parker and Mary Jane Watson (2:36).
Van de disks van
Spiderman 3 ontbraken twee featurettes, maar we krijgen er een hoop gloednieuwe bovenop: eerst een redelijk goed gestoffeerde making-of
On the Set: Spider-Man 3 (29:08) en
A Conversation with Tobey Maguire (2:54) waarin de hoofdrolspeler zijn visie mag geven. De volgende twee featurettes,
On Location: Cleveland - The Chase And Euclid Avenue (6:47) en
On Location: New York - From Rooftops To Backstreets (12:54) tonen ons wat shots op lokatie. Ook voor
Spiderman 3 zijn er
31 webisodes (47:05) geschoten die de internetsurfers naar de cinema moesten lokken, namelijk:
Sam Raimi Intro (0:25),
E.J. Krisoer, Illustrator: On Sandman & Venom (2:35),
Elizabeth Banks, 'Betty Brant' (1:01),
Lauren Ziskin, the Love Triangle, Eddie/Venom (2:47),
Grant Curtis, Armored Car Stunt (2:03),
Spydercam (1:38),
Bob Mano, Goblin Weapons (1:20),
Scott Rogers, Creating a Sandstorm (1:22),
Trailer Tours (2:23),
Tobey Maguire on Black-Suited Spider-Man (1:44),
Aaron Lam, Assistant to Sam Raimi (1:28),
The Stunts of Spider-Man 3 (1:39),
James Acheson, Costume Designer: On Harry Osborn & Sandman (1:48),
Topher Grace, 'Eddie Brock' (1:24),
Eric Heffron & Michael Moore, Assistant Directors (3:31),
The Light Stage (1:40),
Rachel Watkins, Greystone (1:07),
John Frazier, Water Dump (1:07),
Rosemary Harris, 'Aunt May' (1:36),
Bryce Dallas Howard, 'Gwen Stacy' (1:14),
Thomas Haden Church, 'Flint Marko' (1:47),
Armored Car Crash (2:09),
Doug Harlocker, a New Generation of Glider (1:16),
Ted Raimi, 'Hoffman' (1:14),
Shownee Smith, Head Specialty Costumer (1:28),
Rigging Crew (2:16),
Grant Curtis, Inside the Goblin Lair (1:00),
George Stevens, 'Webmaster' (1:27),
Bruce Campbell, 'The Maître D' (1:07),
Chasing Flint Marko (1:15) en
Cleveland Rocks (1:28). Niet alle stukjes zijn even interessant, maar het is wel leuk om zo eens Ted Raimi, de broer van, bekend als Joxer uit
Xena: Warrior Princess of de onvermijdelijke Bruce Campbell, de fetish-acteur van Raimi, een minuutje faam te zien verwerven. Twee
easter eggs die op de dvd-release te vinden waren, zijn hier niet zo heel goed meer verstopt:
Grant Curtis ADR Session (2:47) en
Scoring the Blooper Reel (1:33).
Er is ook nog een (Franstalig) boekje in het digipack ingebouwd met enkele mooie foto's.
CONCLUSIE
Extragewijs is dit ongetwijfeld de meest volledige versie van de Spiderman-trilogie op Blu-ray. Er zijn nog een paar dingen ten opzichte van de dvd gesneuveld, voornamelijk beeldgalerijen, maar completer dan dit zal het niet worden. Als u geen behoefte hebt aan 4K of u bent zoals ik een vreselijke completist, dan weet u wat gedaan.