FILM
Iedereen kan koken. Dat is tenminste het devies van wijlen Auguste Gusteau (Brad Garrett), de papzak annex eigenaar van een klasserestaurant in Parijs die gestorven is aan een gebroken hart toen criticus Anton Ego (Peter O'Toole) hem zijn vijfde ster ontnam. De zaak wordt tegenwoordig beheerd door Gusteau's vroegere sous-chef Skinner (Ian Holm), een koleriek mannetje die niet toevallig de sous-chef was onderGusteau, want hij heeft voor alles en nog wat een trapladdertje nodig. Op een dag biedt zich ene Linguini (Lou Romano) aan voor een baantje helemaal onderaan de hiërarchische ladder: het buitenzetten van de vuilnisemmers. Linguini is de zoon van één van Gusteau's oude maitresses, en meer dan waarschijnlijk zijn natuurlijke zoon. Wat voor Skinner een ramp zou zijn, want volgens het testament van Gusteau zou de slungel en niet de sous-chef nieuwe eigenaar van het restaurant worden. Gelukkig dreigt er niet dadelijk gevaar want Linguini kan voor geen meter koken.



Maar daar komt verandering in: Linguini ontmoet het speelse en hoogst aaibare ratje Remy (Patton Oswalt), die als kenner van wat andersoortig eten dan wat een rat gewoonlijk in het afval vindt, alle boeken van Gusteau heeft uitgelezen, hierdoor min of meer kan koken, en zich ook nog eens verstaanbaar kan maken bij Linguini. Ze smeden een plannetje waarbij Linguini plaats neemt en Remy zijn pupil "bestuurt" (denk Woody Allen of Jean-Luc Dehaene in Alles Kan Beter) door aan zijn haar te trekken. Linguini klimt naar de hoogste regionen van de Parijse haute cuisine-wereld, houdt er een leuke vriendin, kokkin Colette Tatou (Jeanine Garofalo) aan over, en plots wordt de vraag over de erfopvolging van Auguste weer prangender. Skinner wordt buitengebonjourd, en omdat hij Linguini's geheim weet, belt hij naar goeie schurkengewoonte een anonieme tip door naar de gezondheidsinspectie dat er ratten in de keuken bij Gusteau zitten. Uiteraard net op de avond dat Anton Ego zijn beruchte kritiek komt neerschrijven.

Naar een nieuwe Pixarfilm is het altijd uitkijken geblazen. De studio van John Lasseter heeft nog nooit een minderwaardig produkt afgeleverd, en met deze Ratatouille wordt de goede traditie voortgezet, alhoewel dit de zoveelste variant is op de rise and fall van een antiheld die verblind wordt door zijn eigen succes. Vorige keer was het nog een raceauto, een insect of een of een superheld op leeftijd, aan de basisstructuur van het verhaal wordt er niet zo heel veel veranderd. Het decor is telkens anders, regisseur Brad Bird en zijn medewerkers hebben zich weer eens mooi laten inspireren door een alledaagse setting uit te zoeken, en alhoewel het basisgegeven, een kokende rat, hier en daar toch het verhaal een beetje in een moeilijke bocht wringt, maakt de manier waarop het wordt uitgewerkt veel, zo niet alles, goed. Parijs heeft er zelden zo betoverend uitgezien als in deze CGI-animatie. Elke nieuwe Pixarfilm heeft wel een paar nieuwe eigenaardigheden die de prent onderscheiden van al zijn voorgangers. Zo is het in deze film aanvankelijk niet duidelijk wie eigenlijk het hoofdpersonage is: het verhaal wordt weliswaar verteld vanuit het standpunt van Remy, maar het is Linguini die de grootste verandering in zijn karakter doormaakt. De nevenpersonages zijn wat aan de karikaturale kant: Remy's broer Emile is een vetbol die alleen maar zijn aandacht kan richten op eten, Anton Ego (briljant gevoicet overigens door Peter O'Toole) schept alleen maar plezier in het schrijven van vernietigende kritiek met zo hard mogelijke bewoordingen, en Skinner is een doortrapte schurk die eerder op de lachspieren werkt dan de kleintjes angst inboezemt. Ratatouille is overigens verhoudingsgewijs een redelijk kindvriendelijke film, met niet te veel beangstigende scènes zoals in andere moderne animatiefilms wel eens het geval pleegt te zijn. Enkel één scène waarin Remy's vader een hoop dichtgeklapte rattenvallen aan zijn zoon toont is een beetje op het randje.



Maar zelfs als het compleet ongeloofwaardige verhaal (wat overigens geen verwijt is maar gewoon een vaststelling...) U niets zegt, zal U eens te meer overdonderd zijn door de rijk gedetailleerde, zwierige animatie die overloopt van de schattige details. Nog nooit heeft U ratten kunnen bewonderen met een dergelijke aaibaarheidsfactor - hun haren staan pluizig rechtop als ze uit de afwasmachine komen - en de scène waarmee ze in één welbepaalde scène de taken overnemen in de onderbemande keuken is een bravourestukje. De meticuleuze zin voor nauwkeurigheid uit zich onder meer ook in het feit dat zelfs de lichtreflectie in de glazen bokaal waarin Remy aan het begin van de film wordt opgesloten, tot in de puntjes uitgedokterd is. In mijn ogen hét belangrijkste criterium om een film mee te beoordelen, de amusementswaarde, ligt zoals bij alle Pixarfilms ook bij Ratatouille hoog: je komt ogen te kort om alles tegelijkertijd gezien te hebben, de disc heeft een zéér hoge herspeel-waarde en face it, Pixar heeft nu op een tiental jaar ongeveer evenveel tijdloze klassiekers uitgebracht waarbij elk iets minder succes dadelijk als een mislukking zou bestempeld worden. Zou, want totnogtoe is het wonderlijk genoeg nog niet het geval geweest. Ratatouille is voor alle animatieliefhebbers een must-have.



BEELD EN GELUID
Beeld én geluid zijn bij deze uitgave perfect. Ik zou kunnen uitwijden over de haarscherpte waarmee misschien nog de allemaal afzonderlijk geanimeerde haartjes van Sulley in Monsters Inc. werden geanimeerd, maar dat die vingeroefening nu wordt hernomen voor een krioelende hoop ratten die zich van in een plas naar de warmwaterstoommachine storten, om uiteindelijk te eindigen in een pot bechamelsaus. Ik zou het kunnen hebben over de uiterst gedetailleerde uitzichten van Frankrijk vanuit het perspectief van een rat, waar toch animatiegewijs heel veel moeite moet voor zijn gedaan. Ik zou het kunnen hebben over de reverbererende bliksem waaraan Remy en Emile proberen een paddestoel te smoren. Over het auto-ongeluk nadat Linguini een pannenkoek door het raam gooit. Over de wilde chaoische doortocht van Remy de eerste keer dat hij de keuken van Gusteau binnendringt .

Maar eigenlijk zou U dat gewoon zelf beter ontdekken. De 5.1 EX geluidstrack én het mooie anamorfische 2.39:1-beeld verdienen allebei de maximale score. Het enige beeldfoutje treedt op wanneer we op een oude TV archiefbeelden van chef Gusteau zien, maar dat kan uiteraard intentioneel zijn. Jammer dat er op de schijf plaats is versmost aan het zowel toevoegen van een Nederlandse 5.1-track als een 2.0-track; voor wie daar echt op kickt zou één van de twee immers ruim hebben volstaan, en zouden de extra's er niet voor weggedrongen zijn. Er is ook nog een Vlaamse 5.1-track aanwezig.

De dvd zit overigens in een slipcase waarop de informatie flink afwijkt ten opzichte van die op de cover. Volgens de slipcase is de film voor alle leeftijden, en volgens de cover vanaf 6 jaar, met daaronder de nota dat de film geschikt is vanaf 3 jaar. Verder duurt de film volgens de slipcase 110 minuten en volgens de cover 108. Geen van beide zijn juist want 106 is het dichtst bijzijnde geheel getal.



EXTRA'S
Helaas kan ook weer deze Pixar-animatiefilm niet overtuigen op gebied van extra's, en vragen we ons af wat er met de rijk gestoffeerde versies als Toy Story en Monsters Inc. is gebeurd. Pixar houdt nog steeds de goede gewoonte aan elke film bij de bioscooprelease te voorzien van een nieuwe originele geanimeerde short. Voor Ratatouille was dat Lifted (5 min.), een filmpje waarin we een alien zien knoeien op zijn vliegexamen waar hij van zijn instructeur een aardbewoner moet kidnappen, maar die problemen heeft met de bediening van de tractor beam. Ook wordt er tegenwoordig altijd een filmpje achteraf bijgevoegd dat aansluit bij de film zelf. Bij The Incredibles was dat Jack-Jack Attack, bij Cars Mater And The Ghost Light en bij Monsters Inc. het hilarische Mike's New Car. Helaas is het semi-instructieve filmpje Your Friend The Rat (11 min.) een stukje goedkope en nietszeggende animatie dat de Pixar-reputatie geen eer aandoet. De kleine Q&A-documentaire "Fine Food and Film: A Conversation with Brad Bird and Thomas Keller" (14 min.) laat ons meegenieten van de filosofieën van regisseur Brad Bird en chef-kok Thomas Keller die als adviseur voor de film fungeerde, die elk op hun eigen manier de liefde voor hun métier trachten over te brengen. Ons bloed kookt echter bij het feit dat ten opzichte van de regio 1-versie 2 van de 3 verwijderde scènes zijn gesneuveld, en dat enkel de aniumatc "Chez Gusteau" (4 min.) - duidelijk uit de film weggelaten omdat die niet strookte met de continuïteit - is weerhouden.



CONCLUSIE
Ratatouille is een schitterende film, makkelijk behorend bij de top van het afgelopen jaar; alhoewel beeld en geluidskwaliteit enorm goed zijn, doet het pijn om te moeten zien hoe stiefmoederlijk er de schaar is gezet in de extra's. In verhouding tot de Blu-Ray disc (toch die in Amerika) zakt onze moed er helemaal van in de schoenen.