Spiderman
Peter Parker (Tobey Maguire) is de pispaal van de school, door zijn nerdachtig voorkomen en schichtig gedrag niet helemaal ongerechtvaardigd. De enige die voor hem opkomt is zijn vriend Harry Osborne (James Franco). Peters ouders zijn al jaren dood, en hij woont bij zijn oom Ben (Cliff Robertson) en zijn tante May (Rosemary Harris). Ook is Peter al jaren verliefd op zijn buurmeisje, Mary Jane Watson (Kirsten Dunst), maar hij heeft haar dat nooit durven bekennen. Tijdens een schooluitstap naar Columbia University wordt hij gebeten door een genetisch gemanipuleerde spin. Op een mum van tijd ondergaat hij verschillende transformaties: hij heeft niet langer zijn overigens belachelijke bril nodig, kweekt een borstkas om u tegen te zeggen, en krijgt verschillende genetische eigenschappen van een spin over, zoals tegen verticale muren opklimmen, bliksemsnel kunnen reageren, gevaar aanvoelen en een spinrag uit zijn polsen schieten. Zijn eerste reactie is om zijn nieuwe gaven uit te buiten in het catchcircuit, waar hij moeiteloos de vloer aanveegt met een testosteron spuitende moordmachine die naar de poëtische naam Bone Saw luistert. Peter hoopt met het prijzengeld een auto te kunnen kopen om Mary Jane mee te kunnen imponeren, maar hij wordt door de organisator in het zak gezet. Door niet in te grijpen wanneer deze even later overvallen wordt, heeft hij onrechtstreeks schuld aan het overlijden van zijn oom Ben. Zijn laatste boodschap is hem echter bijgebleven: een grote kracht brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee.

En die verantwoordelijkheid zal hij nodig hebben, want een gevaarlijke dreiging werpt zijn schaduw boven New York. Norman Osborne (Willem Dafoe), de vader van zijn vriend Harry, is wetenschapper in dienst van defensie. Zijn bedrijf, Oscorp, werkt aan een nieuw genetisch wapen om het potentieel van de menselijke vermogens te vermenigvuldigen. Omdat de militairen dreigen om de contracten voor Oscorp naar de concurrentie door te sluizen, heeft Norman geen andere keuze dan zijn uitvinding op zichzelf te testen. Het experiment draait wat anders uit dan verwacht, en Norman ondergaat een ware Jekyll en Hyde-transformatie. Het alter ego in zijn gespleten persoonlijkheid is de Green Goblin, een monster dat terreur en paniek zaait in New York, en tegelijkertijd iedereen om zeep helpt die Oscorp ook maar één duimbreed in de weg helpt. Peter probeert intussen zijn studies te bekostigen door foto's van Spiderman te verkopen aan de krant Daily Bugle. De hoofdredacteur, J. Jonah Jameson (J.K. Simmons) heeft het niet zo op de gemaskerde held begrepen, en scheert hem over één kam met de terreur van de Green Goblin. Desondanks probeert Peter als Spiderman zijn gaven aan te wenden om de misdaad te bestrijden, en in die hoedanigheid kruist zijn pad dat van de Green Goblin. Alhoewel Norman Osborne Peter altijd heeft gesteund als enige ware vriend van zijn zoon Harry, wordt de strijd tussen de Green Goblin en Spiderman verhevigd omdat Spiderman een bondgenootschap met de Goblin afwijst, en deze op zijn beurt beseft dat Spiderman de enige is die hem van de macht kan houden. De zaken worden er niet beter op wanneer vader Osborne de keuze van Mary Jane als vriendin van Harry openlijk afkeurt, en diezelfde Mary Jane ook nog eens voor de charmes van de haar onbekende Spiderman valt, nadat die haar twee keer kan redden uit een levensgevaarlijke situatie.



Spiderman 2
Zowel in het werkelijke leven als in de film begint deze film twee jaar verder in het leven van Peter Parker, na de gebeurtenissen uit de eerste Spiderman-film. Peter zit nu op de universiteit, waar hij fysica studeert, en heeft het, nog erger dan de eerste film, moeilijk om de touwtjes aan elkaar te knopen. Naast een opeenvolging van catastrofaal aflopende jobs en een poging tot studeren is het immers nog altijd zijn morele taak om als zijn alter ego Spiderman de wereld te behoeden van allerlei onheil. Af en toe verdient hij een zakcentje bij als de huisportretfotograaf van Spidey, wat hem bij de Daily Bugle van J. Jonah Jameson af en toe een schnabbel oplevert. Jameson is in zijn krant echter nog steeds zijn persoonlijke vendetta aan het voeren tegen de gemaskerde kruisvaarder, waardoor de meningen over Spiderman bij de publieke opinie op zijn zachtst gezegd verdeeld zijn. Nodeloos om te zeggen schieten de belangrijke dingen des levens hem voorbij, zoals interesse voor het andere geslacht. Zijn jeugdliefde Mary Jane is het beu om maar te blijven wachten tot Peter zijn gevoelens aan haar bekent, en zijn constante afwezigheid, zowel fysiek als mentaal, maakt de zaak er niet makkelijker op. Als ze uiteindelijk aankondigt dat ze zich verloofd heeft met John Jameson (Daniel Gillies), de zoon van, geraakt Parker zelfs in een diepe persoonlijke crisis verwikkeld, waarbij zijn spider-senses het op de cruciale momenten laten afweten. Parker speelt ernstig met het idee om zijn kap over de haag te smijten en de misère van de wereld te laten voor wat het is.

Er staat de wereld echter een bedreiging van formaat te wachten: de goedbedoelende (dat zijn ze in het begin allemaal) doctor Otto Octavius (Alfred Molina) experimenteert met een vorm van kernfusie die economisch rendabel zou moeten zijn. Het cruciale experiment voor de ogen van de verzamelde pers loopt echter mis, en buiten het feit dat zijn vrouw Rosie (Donna Murphy) er het leven bij inschiet, versmelten de tentakelarmen die Octavius in staat stellen om de gevaarlijke tritium-brandstof te manipuleren, met zijn ruggengraat, en transformeren hem tot de gevaarlijke gek Doctor Octopus. Doc Ock wil desnoods over lijken gaan om zijn levensgevaarlijke experimenten voort te zetten, en om zijn onderzoek te bekostigen haalt hij een bank leeg. Peters voormalige boezemvriend Harry Osborne, die bij de mislukte experimenten van Octavius zijn kapitaal is kwijtgespeeld, wordt noodgedwongen een objectieve bondgenoot van Doc Ock: in ruil voor de kostbare tritium vraagt hij aan Octavius om Spiderman aan hem uit te leveren, tegen wie hij nog steeds een wrok koestert omdat die zijn vader, Norman Osborne alias de Green Goblin, heeft gedood



Spiderman 3
Sinds Mary-Jane Watson op het einde van het tweede deel uit de Spiderman-saga Peter Parkers Grote Geheim heeft ontdekt, gaat het Peter terug allemaal voor de wind. Het publiek draagt hem op handen, zijn studies lopen weer vlot en ook financieel kan hij het best rooien. Alleen weet Harry Osbor, die het masker en het Goblinkostuum van zijn vader heeft overgenomen, nu zijn geheime identiteit, en probeert hij Peter van kant te maken. Gelukkig voor Peter krijgt Harry tijdens een spectaculair luchtgevecht een klap tegen zijn kop, en het daaraan verbonden geheugenverlies.

Maar dan begint het allemaal verkeerd te lopen: MJ's carrière op Broadway is na één avond al zo goed als voorbij na een vernietigende kritiek, wanneer Spidey Gwen Stacy (Bryce Dallas Howard) de domme blonde dochter van politiecommissaris Stacy (James Cromwell) redt wordt MJ zo jaloers op haar dat Peters huwelijksaanzoek in het water (of in de champagne) valt, en tot overmaat krijgt Spidey niet af te rekenen met één, niet twee maar drie nieuwe, formidabele vijanden. De eerste is Flint Marko (Thomas Haden Church), een crimineel die, na het heropenen van het dossier over de moord op Ben Parker de echte moordenaar van Peters oom blijkt te zijn. Marko is het slachtoffer geworden van een wetenschappelijke proefneming waardoor hij in een morphende hoop zand is veranderd, waardoor hij fysiek nagenoeg onkwetsbaar is. Ook Harry is intussen terug bij zijn zinnen gekomen, en heeft zich voorgenomen om nog iets ergers te doen dan Peter te vermoorden, namelijk zijn liefje afpakken. De derde vijand is mogelijk nog minder tastbaar. Een in de buurt neergeslagen meteoriet bevat een symbiont die bezit neemt van de (rode) Spiderman, en zijn persoonlijkheid zodanig aantast dat de nieuwe, van een flashy nieuw zwart kostuum voorziene Spiderman door de straten van New York slingert, maar dan één die een veel grotere eigendunk heeft, veel aggressiever is en duidelijk minachting heeft voor alle lagere levensvormen.

Parker kan echter de strijd met zijn eigen duistere kant overwinnen, maar de donkere symbiont, Venom, neemt bezit van Peters nieuwste concurrent-fotograaf op de Daily Bugle, Eddie Brock (Topher Grace). Venom en Sandman sluiten een - excuseer de woordspeling - monsterverbond waarmee ze samen Spiderman mores willen leren. Peter heeft geen andere keuze dan bij zijn voormalige vijand, Harry, aan te kloppen, omdat ze met zijn tweeën misschien de nieuwe dreiging aan kunnen. Misschien.

Niet alle films waarvan er om de paar jaar een sequel wordt gebaard, kunnen erop prat gaan dat ze consistent zijn. Zo is de Batman van Tim Burton van een heel ander kaliber dan de gemaskerde die in Batman Forever te zien is, en beiden verbleken in het niet bij de Batman die Christian Bale neerzet in Batman Begins of The Dark Knight, omdat telkens een andere regisseur zijn visie laat doorwegen. Een filmreeks waarbij minutieus is nagedacht over de nog te volgen sequels en de al verlopen prequels, en waarbij één regisseur dezelfde visie heeft behouden én doorgedrukt, is ongetwijfeld de Spiderman-trilogy. Regisseur Sam Raimi is duidelijk een fan van de franchise, en hij heeft met zijn drie films, waarmee hij zelfs James Cameron en David Fincher naar de zijlijn heeft verdrukt omdat hij het project zo graag wilde doen, een ijzersterke mythologie uitgebouwd, die ons enerzijds de transformatie van de knullige sukkel Peter Parker tot de ultrabehendige Spiderman laat zien, en nauwgezet zijn privéleven uiteenrafelt, met flinke zenuwknopen, gesitueerd ter hoogte van Parkers amoureuze gevoelens voor zijn buurmeisje Mary Jane, zijn haat-liefdeverhouding met zijn beste vriend Harry Osborne, Peters familiale en niet al te geweldige financiële situatie én zijn voorliefde van het bestrijden van de ene potsierlijke supermisdadiger na de andere. De verfilming van Spiderman stond zonder overdrijven tientallen jaren lang in de steigers; het is echter pas met de gedrevenheid van iemand als Raimi en het huidige niveau van speciale effecten dat de films zijn kunnen groeien tot wat die nu zijn. Ze sluiten naadloos aan bij de betere stripverfilmingen van de laatste jaren, maar ze hebben ook de verdienste dat ze zich hebben kunnen ontdoen van de cheeziness waarmee het genre jaren stiefmoederlijk is behandeld. En geef toe: na het zien van draken van prenten als Super Mario Bros of Masters Of The Universe is het toch verbazend dat er op voorhand filmproducenten waren die één dollar wensten te steken in alweer een stripverfilming met superhelden.

De eerste Spiderman had al een reputatie nog vòòr het grootste deel van de film geschoten was. Op het internet was namelijk een teaser trailer verschenen waarin Spiderman een groep bankrovers in hun vlucht per helikopter belemmert te ontsnappen door tussen de twee torens van het World Trade Center een gigantisch spinneweb te spannen. Maar dat was allemaal buiten Osama Bin Laden gerekend, die op 11 september 2001 hetzelfde World Trade Center tot een hoop smeulend puin herleidde. Op nog geen dag tijd was de trailer verdwenen, wat de cultstatus ervan, en in het verlengde daarvan de verfilming van Spiderman, alleen nog maar wat opkrikte. Een deel van het scenario en het filmwerk moest hierdoor uiteraard aangepast worden. Het paradoxale is dat het onzekerheidsgevoel dat na deze infameuze datum is ontstaan, deels mogelijk het succes van Spiderman verklaart: mensen hebben terug nood om zich op te trekken aan een al dan niet surrealistische held. Op die manier heeft de marketing-machine al deze tegenslagen toch een beetje kunnen ombuigen in hun eigen voordeel.

Van een pulpstrip van de hand van veelschrijver Stan Lee (die overigens in elk van de drie films in een cameo te zien is), die naast hopen hier onbekende stripreeksen onder meer ook Fantastic Four en X-Men is Spiderman geëvolueerd tot één van de belangrijkste iconen van de Amerikaanse superheldenstripscène. Raimi heeft de hele Spidermansaga van scratch terug opgebouwd, en doet zijn ding op een manier die niet de minste voorkennis over het Spiderverse veronderstelt. Het is met een dergelijke film ook altijd balanceren tussen het genoeg overnemen van elementen uit de originele stripreeks om niet alle hardcore-Spidermanfans op je dak te krijgen, en toch een verhaal te maken dat toegankelijk is voor mensen die van zijn leven nog nooit een Spiderman-strip hebben opengeslagen. Daarbij jongleert Raimi meesterlijk op de slappe koord tussen komedie en drama, en tussen actie en romantiek, zodat zijn films voor een groot publiek tegelijk herkenbaar worden. Niet echt een liefhebber van Amerikaanse strips zijnde is persoonlijk met films als deze een wereld voor mij opengegaan. De plot bevat alle elementen voor een Shakespeariaans drama: intriges, verraad, onbereikbare liefde, monsters en toch wandelt de held bij het happy end met het meisje van zijn dromen naar buiten. Stripverfilmingen als deze zijn in elk geval more than meets the eye; de soms belachelijk eenvoudige premissen worden dankzij heldere verhaallijnnen waarin niet veel van de rechte lijn wordt afgeweken, effectief op de kijker afgevuurd, en missen daarbij hun doel niet.

De casting van de film is ook nog zoiets merkwaardigs. Toch voor de eerste drie films - een vierde staat volgens de geruchtenmolen in de steigers - heeft Raimi dezelfde cast kunnen behouden, tot en met alle nevenfiguren, en hij kan daardoor zijn karakters elke keer op vertrouwde basis laten verderbouwen. Tobey Maguire, die vòòr zijn intrede in de Spiderwereld zich voornamelijk onledig hield met het spelen van ongelukkige sukkeltjes zoals in The Cider House Rules, Pleasantville en Wonder Boys, heeft zich in de films achter zijn bijzonder ontrendy uiterlijk ontpopt tot een stoere actieheld, voor wie fysiek geen inspanning te veel is. Alhoewel er in het begin zeker nog geen sprake was van een trilogie, heeft Raimi toch ongeveer de helft van zijn eerste film gewijd aan het deftig opbouwen van de premisse, en duurt het een poosje vooraleer Spiderman zijn eerste crimineel in een spoeltje spinrag op het politiecommissariaat gaat afleveren - eer het zover is zijn er toch wel enkele interessante confrontaties gepland, zoals die met Bone Saw.

Ook James Franco als Peter Parkers antipode heeft zijn marktwaarde bijzonder zien stijgen, en kan het zich tegenwoordig permitteren om selectiever te zijn op zijn rollen. Toen Kirsten Dunst als Mary Jane gecast werd, werd bij de casting ongetwijfeld getest welke actrice het hardst kon gillen, en zij had die dag gewonnen. Ze brengt haar rol echter met overtuiging en charme, en miss Dunst heeft nu eenmaal een bijzonder sexy girl next door-uitstraling die voor een rol als Mary Jane Watson noodzakelijk is. Enkele kleinere rollen zijn ook altijd dezelfde, en dan denk ik natuurlijk in de eerste plaats aan de beroepskankeraar J. Jonah Jameson (meesterlijke acteur J.K. Simmons) die er op één minuut in slaagt om zijn bijzonder complexe personage compleet hatelijk te laten zijn.

Een bijzondere vermelding verdienen ook de diverse schurken die film na film opnieuw worden opgevoerd. Met stip is de grootste verdienste daarbij weggelegd voor Willem Dafoe, die het schizofrene element van zijn Norman Osborne/Green Goblin nadrukkelijk weet te onderstrepen. Ondanks het feit dat hij in de eerste film al het loodje legt was zijn opvoering zo captiverend dat hij in de twee sequels nog telkens te zien is in de gedachten of hallucinaties van andere personages. Hij heeft in elk geval ook de gestalte van alle na hem komende slechteriken mee bepaald, want ze hebben allemaal een schizofreen trekje waarmee ze hun goede en slechte kant in evenwicht houden. Alfred Molina is als doctor Otto Octavius eigenlijk een verbitterde wetenschapper die door de tragische omstandigheden is geworden wie hij is zonder dat hij daar eigenlijk greep op had, en ook Thomas Hayden Church als Sandman is iemand die het slechtste in zich laat bovenkomen voor het goede doel - zijn zieke dochter. Alleen voor de door Topher Grace gespeelde Venom in het derde deel schijnen er geen verzachtende omstandigheden te pleiten; hij past eigenlijk niet in het rijtje, en om hem te introduceren hebben de scenaristen een buitenaards element in het script moeten schrijven om toch zijn wereldvreemde aggressie te verklaren. Niet iedereen was er laaiend enthousiast over dat Spiderman in de laatste film het tegen twee vijanden, Sandman en Venom, tegelijk moet opnemen - feitelijk drie, want we mogen Goblin Junior niet vergeten - maar toch is dit iets wat zeker in een derde deel van een franchise, waarbij er eigenlijk geen uitleg meer nodig is voor de hoofdpersonages - hun voorgeschiedenis wordt nog eens op 2 minuten samengevat tijdens de opening credits - mogelijk is; allicht moet elke film de vorige een klein beetje overtreffen om kijkers te lokken. Alhoewel: als morgen Spiderman 4 in première gaat met in de hoofdrollen Tobey Maguire en Kirsten Dunst, en achter de camera Sam Raimi, dan koop ik in vol vertrouwen blind een kaartje, zelfs al gaat de film voor 99 procent over hoe Spiderman een nieuwe knoop aan zijn pak naait.

BEELD EN GELUID
De blu-rays van Sony zijn op technisch gebied schoolvoorbeelden van hoe het wél moet, wat een broodnodige levensnoodzakelijkheid is voor films die zo sterk de kaart van het visuele en de grafische kant benaderen. Het beeld is zeer strak omlijnd, zuiver, volledig foutloos met spetterende, gesatureerde kleuren. De dimensie waarin de magnifieke detaillering zichtbaar wordt, is pas goed te zijn in het rijk georneerde kasteel van de familie Osborne, wanneer Spiderman zijn gewelddadige ding doet in de steegjes van New York, in het afgedankte magazijn van Doc Ock of in de riolen onder de stad. Daar laat het contrast nog perfect toe dat we van alle details in al hun glorie kunnen genieten. Ook zijn de drie Blu-raydisks kwalitatief nagenoeg niet van elkaar te onderscheiden, ondanks het leeftijdsverschil van de drie films. Alledrie de films worden onder meer gepresenteerd in een Dolby TrueHD-kwaliteit; alleen de derde film heeft daarnaast ook nog een ongecomprimeerde PCM-track. 'Subtiel' is niet echt het woord waaraan je bij de geluidstrack moet denken, maar effectief is het allemaal wel. De dialogen zijn helder en scherp, de geluidstrack presteert excellent op gebied van dynamiek en surroundeffecten 360 graden in het rond, en het ganse audiospectrum, van de hoge schrille lach van de Green Goblin tot laag basgerommel wanneer Doc Ock nadert, maakt het geluidslandschap bijna voelbaar. Spektakelcomicverfilmingen als Spiderman zijn natuurlijk een dankbaar onderwerp voor filmmakers, en het geeft over het algemeen een goed gevoel daat er zoveel technische perfectie in een release als deze gestoken wordt.

EXTRA'S
De enige misstap die Sony met deze release heeft begaan, is de eerste twee Spiderman-films te ontdoen van al het bonusmateriaal. Wat de tweede film betreft is de enige redeeming quality dat zowel de theatrical cut als de director's cut ("2.1") op het schijfje terug te vinden zijn. Een ontzettend domme fout! Het bonusmateriaal dat bij de derde Spideyfilm hoort is hetzelfde als op de dvd-release.

Naast geanimeerde menus' krijgen we op de eerste disc twee audiocommentaartracks voorgeschoteld. In het eerste nemen de regissuer Sam Raimi, acteurs Tobey Maguire, James Franco, Topher Grace, Thomas Haden Church and Kirsten Dunst de hoofrollen voor hun rekening, alhoewel de bijdrage van Kisten Dunst duidelijk pas van latere datum stamt. We leren hiervoor ook weer dat de rol van the Sandman eerst bedoeld was voor Ben Kingsley, die zich tegenwoordig meer in Uwe Boll-achtige producties laat zien. De track bevat echter nog wat dode momenten, Maar als weer wat wordt verteld, is het meestal zeker interessant, alhoewel de wederzijdse liefde-betuigingen me soms (lees: altijd) wel wat de keel uithangen. De tweede audiocommentaar bevat wat meer bijdragen van de immere onmisbare mensen achter de schermen: de inmiddels in superhelden scripts schrijven gespecialiseerde Avi Arad, Grant Curtis, en Laura Ziskin, editor Bob Murawski; en Scott Stokdyk. Hun commentaar is misschien iets meer gericht naar de echte movie buffs en verzandt (!) al wel eens in techniciteiten over de speciale effecten, maar het geheel blijft leuk beluisterbaar. Disk 1 bevat ook nog 7 minuten aan bloopers en 5 galerijen met foto's en conceptuele schetsen, waarvan vooral de ontwerpschilderijen vrij mooi zijn, maar helaas niet helemaal tot hun recht komen omdat niet het hele scherm ervoor gebruikt wordt. De directory special features wordt verder aangevuld met een videoclip van Snow Patrol, en een paar cross-promotionele trailers voor Surf's Up en Ghost Rider.

Al het documentairemateriaal op disk 2 was ook terug te vinden op de dvd-release. In de eerste documentaire, Grains Of Sand: Building Sandman (14 min.), werpen we een blik op de digitale creatie van Sandman. Re-Imagining The Goblin (11 min.) toont ons de verschillen in kostuumontwerp tussen de Green Goblin uit de eerste film en zijn zoon in de derde. De derde schurk die zijn opwachting maakt in de film is Venom, en die krijgt in Covered In Black: Creating Venom ongeveer evenveel tijd toebedeeld (16 min.) als Spideys twee andere tegenstanders. Hanging On... Stacy And The Collapsing Floor (10 min.) neemt ons mee achter de schermen van een sleutelscène, een clevere mix van bluescreen en schaalmodellen, waarin Bryce Dallas Howard uit een gebouw dreigt te vallen. Fighting, Flying and Diving: The Stunts (19 min.) geeft ons nog eens een round-up van de talrijke duelscènes, en wie een film als Spiderman 3 meer kan smaken als gevoelsmens kunnen we denkelijk plezieren met de documentaire Tangled Web: The Love Triangles of Spider-Man 3 (9 min.), waarin dieper wordt ingegaan op de vierhoeksverhouding tussen Peter, Mary-Jane, Harry en Gwen. Wall Of Water (7 min.) toont ons hoe in de studio de riolen van New York werden nagemaakt, en in Inside The Editing Room (4 min.) wordt editor Bob Murawski geïnterviewd, die uitlegt hoe hij de achtergronden bij de film heeft gevisualiseerd. De featurette The Science Of Sound (16 min.) laat afwisselend componist Christopher Young en de foley-artiesten aan het woord. De laatste twee featurettes On Location: New York - From Rooftops To Backstreets (13 min.) en On Location: Cleveland - The Chase And Euclid Avenue (7 min.) tonen ons tot slot wat shots op lokatie. Afgesloten wordt er met 8 tv-spots en 4 trailers.

CONCLUSIE
De Spiderman-trilogie komt goed tot zijn recht op Blu-ray, maar het ontbreken van bonusmateriaal bij de eerste twee films is bijna een schandaal te noemen. Een topstatus is daarom volkomen uitgesloten.