Serie 2 van Secret Army speelt zich opnieuw af in Brussel waar zich één van de belangrijkste ontsnappingsroutes op het Europese vasteland bevindt voor Britse piloten die neergehaald worden nadat ze terugkeren van een bombardementsopdracht boven Duits grondgebied. In de loop van Serie 1 kwam John Curtis, de verbindingsman tussen Brussel en Londen, met de mededeling dat de organisatie van Lisa Colbert en haar medewerkers meer dan 200 jonge Britten via Parijs en Spanje naar Engeland had weten te smokkelen en bij het begin van Serie 2 ziet het er naar uit dat ze met die gevaarlijke opdracht gewoon doorgaan, ook al krijgen ze stevig weerwerk van Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler en Luftwaffe Majoor Brandt, die de vrijwilligers van de Brusselse Life Line al een paar keer heel dicht op de hielen hebben gezeten.

 

 

Ook in Secret Army, Serie 2 is Le Candide van Albert Foiret vaak het toneel van de actie, maar het café-restaurant is inmiddels verhuisd van Elsene naar hartje Brussel: via financiële hulp vanuit Londen heeft Albert een toplocatie op de Grote Markt op de kop kunnen tikken en Le Candide is nu een chique restaurant waar Albert zijn gasten in een duur en exclusief kader ontvangt. Op de tafels ligt voortaan sneeuwwit tafellinnen en in de loop van de avond zingt Monique Duchamps een paar keer een Frans chanson en laat ze zich begeleiden door een professionele pianist. In plaats van de gewone Duitse soldaten zijn het hun chefs van de Luftwaffe en de Gestapo die in Le Candide hun opwachting maken en in Londen gaan ze ervan uit dat die tijdens hun tafelgesprekken interessantere informatie te berde zullen brengen die de ploeg van Albert Foiret makkelijk kan opvangen.

 

Lisa Colbert – oprichtster en leidster van de Brusselse Life Line – wordt al in de eerste afleveringen opgeofferd. Haar personage zat niet helemaal goed in Serie 1 en moest het al een tijdje afleggen tegen de tandem Albert-Monique. In Serie 2 is er voor gekozen om het karakter af te voeren: Albert wordt nu de sterke man achter de schermen. Monique – in Serie 1 nog zijn minnares – schuift een plaatsje op, want sinds de dood van Alberts bedlegerige echtgenote Andrée mag zij zich zijn officiële verloofde noemen, waardoor meteen ook de depressies en huilbuien achterwege kunnen blijven. Lisa Colberts Nederlandse vriendinnetje Nathalie Chantrens (Juliet Hammond) krijgt eveneens een promotie, want de Brit John Curtis – die op het eind van Serie 1 was ontmaskerd door een spion en via Spanje naar Engeland is afgevoerd – keert evenmin terug. Belangrijkste nieuwe personage is Max Brocard die als vaste huispianist van Le Candide de taak van Gaston Colbert - de adjunct-bankdirecteur die na ondervraging door de Gestapo zelfmoord pleegde – overneemt: als meestervervalser zorgt hij voortaan voor valse persoonsbewijzen en doorgangspasjes.

 

 

De belangrijkste man achter de schermen van Secret Army is beslist John Brason. Niet alleen schreef hij 11 van de 43 afleveringen (Serie 1-3), hij trad ook op als script editor voor de rest van de afleveringen, waardoor de voortgang in de karakterontwikkeling van de belangrijkste personages zonder horten of stoten verloopt. In de periode 1972-1974 schreef Brason al vijf afleveringen van de serie Colditz en in 1981 alle zes afleveringen van Kessler (1981), gebaseerd op het karakter van Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler.

 

Terwijl de opening van de vernieuwde Candide nog in volle gang is, krijgt Albert Foiret het bericht dat een Brits Dakota-transportvliegtuig op weg naar Malta met zeer geheime documenten aan boord over de plannen van de Geallieerden in Noord-Afrika, is neergestort. De Britse brigadeofficier heeft het ongeluk als enige overleefd en Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler en zijn collega Luftwaffe Major Brandt organiseren een grootse klopjacht want ze beseffen dat er een grote vis gestrand is. De ontsnappingslijn is de Duitsers evenwel voor, maar op weg naar een veilige plek wordt de Brit samen met 19 andere burgers als gijzelaar afgevoerd na een aanslag op een Duits officier. Londen laat Albert Foiret weten dat de Brit onder geen enkele omstandigheid in Duitse handen mag vallen of praten.

 

 

Een informant zadelt Albert op met twee Russische vluchtelingen die in het Duitse Meissen zijn neergestort en de hele weg naar Brussel hebben gelopen. Ze willen nl. niet terug naar Rusland omdat Russen die in contact zijn geweest met buitenlanders daar zonder meer worden doodgeschoten, beweren ze. Nathalie mag de twee zonderlingen naar een veilige bestemming begeleiden. Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler en Luftwaffe Major Brandt zijn uiteraard geïnformeerd door hun eigen mannetjes en sporen de twee Russen op. Ondertussen verneemt dokter Keldermans dat zijn medewerkster Lisa Colbert – op weg naar Spanje met twee Britse piloten – in Saint-Nazaire is omgekomen tijdens een geallieerd bombardement op de duikboothaven van de Duitse marine. Albert Foiret neemt het commando over de ontsnappingslijn noodgedwongen over.

 

Na een bombardement op Berlijn keren 400 Britse vliegtuigen terug naar hun thuisbasis. Boven ons land komen ze in een hevige storm terecht en storten er een aantal neer. De Duitsers nemen 20 Britten gevangen, de medestanders van Albert Foiret brengen er een achttal in veiligheid. Vanuit Jauche bij Namen komt het bericht dat er zich nog drie Britten in een schuur verschuilen. Nathalie wordt op verkenning uitgestuurd en vindt er een piloot en twee passagiers, allebei in Duitse pakken, waarvan eentje zwaar gewond. Op de terugweg wordt ze gesignaleerd en gevolgd tot in Brussel. Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler en Luftwaffe Major Brandt zitten Nathalie dicht op de hielen, maar een reddende engel kan voorkomen dat ze gevolgd wordt tot in Le Candide. Vanuit Londen komt het bericht dat de beide als Duitsers verklede passagiers niets mag overkomen. Met de schaduw van Nathalie moet dringend worden afgerekend.

Monique gaat nu bijna wekelijks op pad om Britse piloten naar het zuiden te brengen sinds Lisa Colbert is omgekomen tijdens een bombardement in Saint-Nazaire. Deze keer brengt ze drie Britten naar een contactpunt in de buurt van Parijs, maar net over de grens met Frankrijk raakt ze betrokken bij de vluchtpoging van een diamantsmokkelaar. De man wordt doodgeschoten en Monique wordt onder haar valse naam naar een Frans ziekenhuis gebracht met een kogel in de knie. Ze wordt verdacht van medeplichtigheid aan smokkel, maar er zijn nauwelijks bewijzen. Dan vindt de Franse politie vier treintickets Chantilly-Parijs in haar handtas. In Brussel wordt Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler op de hoogte gebracht en hij wil de Belgische in het Franse ziekenhuis bij de zusters van het H. Hart wel een keer persoonlijk spreken.

 

De Brusselse verzetslieden van de communistische partij willen de ontsnappingslijn overnemen om straks, na de oorlog, een betrouwbare vluchtweg te hebben voor hun militanten. Ze vrezen dat Britten en Amerikanen zich tegen hen zullen keren eens de oorlog tegen de nazi’s achter de rug is. Max Brocard, de huispianist van Le Candide, wordt geconsulteerd, maar hij weigert de communisten te vertellen op welke manier ze de Brusselse Life Line makkelijk over kunnen nemen. Ondertussen brengt Monique de bemanning van een gecrashte bommenwerper naar het landhuis van de blinde celloleraar Barsacq. Zijn huishoudster Daniëlle weet van niets, maar haar vriend Paul Vercors, lid van de communistische verzetsgroep, is jaloers op Barsacq omdat hij een geheime verhouding met Daniëlle vermoedt. Vercors sluit een pakt met Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler en die nodigt zijn collega Luftwaffe Major Edwin Brandt uit voor een jachtpartijtje op het platteland.

 

 

Luftwaffe Major Brandt krijgt bezoek van zijn echtgenote. Ze vraagt hem of ze met de kinderen naar Brussel kan verhuizen, maar Brandt vertelt haar dat z’n missie in Brussel er bijna opzit want dat hij een spion in de ontsnappingslijn heeft geplaatst die door Londen is bevestigd als een Brits piloot. Het is nog een kwestie van enkele weken, verzekert hij z’n vrouw. Het gesprek tussen de echtelieden is evenwel opgevangen door de werkster van majoor Brandt en het oude vrouwtje verwittigt Albert. Die zit met een probleem: hij heeft op dit moment 19 zgn. Britse piloten in veilige huizen zitten. Hoe kan hij de Duitse spion ontmaskeren en voorkomen dat alle 19 mannen moeten worden doodgeschoten om het voortbestaan van de ontsnappingslijn veilig te stellen?

 

De Life Line zit op droog zaad. Londen heeft al geruime tijd geen financiële middelen ter beschikking gesteld uit vrees dat ze aangewend worden voor acties van de communisten. Albert Foiret moet dus op zoek naar andere bronnen om z’n ondernemingen te betalen. Een bevriend Vlaams klooster wil z’n organisatie drie doeken van Rubens ter beschikking stellen. Met het onderpand kan Life Line dan opnieuw aan de slag. Maar Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler is eveneens geïnteresseerd in de Rubens-werken, zij het om andere redenen: Berlijn heeft opdracht gegeven om te voorkomen dat hoge SS-officieren de kunstschatten als buit mee naar Duitsland nemen. Hij besluit om de drie werken bij de zusters op te halen en in veilige bewaring te nemen tot na de oorlog. Op de terugweg wordt zijn auto evenwel overvallen door twee Amerikaanse piloten. Kessler en z’n begeleider worden gegijzeld en opgesloten op een rivierboot die de Amerikanen verplichten om naar Zwitserland te varen. De kapitein en z’n vrouw zijn de oom en tante van Nathalie Chantrens, Albert Foirets medewerkster in de ontsnappingslijn. Niet alleen de Rubens-kunstwerken zijn Alberts bekommernis, maar nu ook Hans van Braecken en z’n vrouw Lena, de eigenaars van de rivierboot. Zij weten te veel over de ontsnappingslijn – via hun nichtje - en kunnen het hele project in gevaar brengen.

 

 

Na een nieuwe grootschalige luchtaanval op Berlijn hebben de medewerkers van de ontsnappingslijn hun handenvol met het opvangen van Britse piloten. Datzelfde geldt voor Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler en Luftwaffe Major Edwin Brandt, zij het dat zij ze niet opvangen, maar in hechtenis nemen, verhoren, eventueel folteren (Kessler) en naar een werk- of concentratiekamp afvoeren. Zelden worden de Britse gevangenen als krijgsgevangenen behandeld. Voor majoor Brandt is er slecht nieuws: z’n vrouw en twaalfjarig zoontje zijn omgekomen tijdens het bombardement op Berlijn. Volgens Kessler hebben z’n mannetjes een Brit opgepakt die op het bewuste vliegtuig zat.

 

Onder de vluchtelingen die de ontsnappingslijn Life Line in Brussel een veilige onderkomen en een veilige aftocht probeert te bezorgen, bevindt zich Keslo, de Britse commandant van een luchtgevechtseenheid, een man met een enorme ervaring als verkenner. Hij heeft meer dan 50 vluchten naar Duitse doelen begeleid en in Londen willen ze hem tegen elke prijs retour hebben. Er is één probleem: Keslo is heel erg verbrand in het aangezicht en dus niet makkelijk te vermommen. Nathalie, die hem zal begeleiden, wil dat hij zich als oud vrouwtje verkleed, maar dat ziet de Britse macho niet zitten.

 

 

De Abwehr heeft een Britse Lancaster op een retourvlucht naar Londen neergehaald. Een deel van de bemanning wordt gered en via de onsnappingslijn van Albert Foiret in veiligheid gebracht. Een kolonel-vlieger die zwaargewond uit het vliegtuig is gesprongen is evenwel niet opgedoken. Hij wordt verstopt door een groepje wezen dat z’n kostje verdient met bedelen. Zij stellen financiële voorwaarden voor z’n vrijlating. Tijdens de onderhandelingen wordt een van de jongetjes opgepakt door de Brusselse politie wegens diefstal van Duitse goederen. In Le Candide gaat het licht op rood: stel dat de Duitsers hem op de rooster leggen en dat ie gaat praten.

 

In de buurt van Charleroi is een Brits vliegtuig neergestort op een retourvlucht na het bombardement op Leipzig. Twee bemanningsleden vinden een veilig onderkomen bij een bakker in Marchienne. Twee anderen in Thuin, maar zij hebben een SS-officier doodgeschoten tijdens hun barre tocht. Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler organiseert een klopjacht en dus moeten de Britten zo snel mogelijk op transport richting Parijs. François, de vriend van Nathalie, wordt met de opdracht belast. Hij bezorgt de Britten valse identiteitsbewijzen en legt Albert Foirets verbod naast zich neer om met de Raf-bemanning in Thuin contact te zoeken. Beide mannen zijn nl. opgevangen door een communistische organisatie die geen contacten onderhoud met Life Line, integendeel. Tot z’n verbazing stoot François in Thuin op Max Brocard, Alberts pianist en vervalser, die er met z’n kompanen een plan smeedt om zich van Albert Foiret en Monique Duchamps te ontdoen en vervolgens de ontsnappingslijn in Brussel over te nemen. Brocard schrikt er niet voor terug om François in de val te lokken ten einde z’n eigen huid te redden.

 

 

François én de Britse piloot zijn door de SS bij hun aankomst in het station allebei doodgeschoten. De verdenking rust op Max Brocard, maar er zijn geen bewijzen. Albert Foiret verzoekt inspecteur Delon van de Brusselse politie – degene die hem Max een jaar eerder aan de hand deed – om de zaak uit te zoeken. Ondertussen moeten twee Britten op transport nadat hun bomber is neergestort. De dag nadien vindt men op een boerderij in de buurt een zwaargewonde Duitser. Blijkbaar bestuurde hij een vliegtuig met een geavanceerde geschutskoepel en dus wil Londen de kerel graag ondervragen met het oog op details over het nieuwe model. Max regelt een transport via Cherbourg, maar zijn communistische medestanders eisen wapens als compensatie. Inspecteur Delon bevestigt wat iedereen al vreesde en dus wordt het de hoogste tijd om met Max af te rekenen.

 

In het Gestapo-hoofdkantoor op de Louisalaan sterft een Vlaming die voor de RAF werkt tijdens het verhoor. Z’n broer André De Beers weet te ontsnappen en uit wraak vermoordt hij een Duitse soldaat op straat. Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler laat niet met zich spotten en neemt twintig willekeurige gijzelaars op de Brusselse Anspachlaan. André vlucht naar de boerderij van zijn vriend Alain in de buurt van Anderlecht op zoek naar een veilige plek, maar Albert Foiret is formeel: als de jongeman nog meer problemen veroorzaakt moet hij dood worden geschoten. Monique en Nathalie laten hun hart spreken en nemen André mee naar Parijs en vandaar naar Spanje, wetende dat er een bom in Le Candide barst als het Albert ter oren komt. Een tijdje later is André weer op de been en onderweg naar Londen na een zoveelste bombardement op Duitse doelen. Niet alle munitie is afgevuurd en dat komt hem goed uit op het moment dat zijn vliegtuig Brussel passeert. Op de kalender in Albert Foirets kantoortje staat: dinsdag, 6 juni 1944…

De beeldkwaliteit van Secret Army, Serie 2 is vergelijkbaar met die van Serie 1. Dat betekent dat er sprake is van onscherpe scènes en verkleuring en dat vooral de buitenopnamen geplaagd worden door een overkill van groene tinten. De ongerechtigheden zijn grotendeels weggewerkt, behalve in de buitenopnamen en in de footage, wat wel heel merkwaardig is: dat men de originele opnamen uit W.O.II in hun originele staat wil tonen (met de verkleuring, de stippen, de zwarte strepen, etc.) is nog enigszins begrijpelijk; waarom de opnamen op locatie niet schoongemaakt zijn is een raadsel. Tenzij men oordeelde dat ze al niet erg scherp zijn en bij een digitale schoonmaakbeurt alleen maar meer van hun visuele kwaliteit kunnen verliezen. In de binnenopnamen blijven de kleuren grotendeels overeind, zij het dat er een lichte waas over het beeld hangt. In aflevering 11 zit jammer genoeg een korte digitale beeldstoring. Het geluid breekt geen potten, laat daar geen misverstand over bestaan. Soms komt er wat leven in de brouwerij met opstijgende gevechtsvliegtuigen en manoeuvres boven vijandelijk gebied, maar die scènes zijn eerder kort en beperken zich tot 2 à 3 afleveringen. Voor de rest is Secret Army overwegend een dialooggestuurde productie met goed verstaanbare stemmen, maar ook met de nadelen van een oudere serie: ruis en af en toe een kleine geluidsstoring. Maar van een ouwertje als dit nemen we dat er uiteraard graag bij.

Fout detail: op de kartonnen hoes van deze uitgave staan Lisa Colbert (in het groot) en John Curtis (in het klein) afgebeeld, terwijl Curtis helemaal niet in de serie optreedt en Colbert nog maar heel even in de eerste aflevering te zien is.

Secret Army - Seizoen 2 is een waardige opvolger voor Serie 1. Er is sprake van nieuwe gezichten, maar de fundamentele rollen zijn behouden en er zitten meer straatopnamen van Brussel in de afleveringen (meestal beperkt tot de Grote Markt, het stadhuis, etc.). Voor de rest is er weinig verschil, zij het dat Albert Foiret en Monique Duchamps meer op de voorgrond treden en dat Nathalie de plaats van Lisa Colbert heeft ingenomen. Bij de tegenpartij blijft de succestandem Kessler-Brandt op post en die zorgt opnieuw voor spannende momenten. Secret Army mag dan gedateerd zijn, aan het volume spanning en tensie is dat niet te merken. Net zoals in Secret Army, Serie 1 gaat het opnieuw om gedramatiseerde versies van waargebeurde verhalen uit W.O.II .