HEAVY METAL (BLU-RAY)
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2011-04-28
FILM
Een ruimteveer glijdt door de oneindigheid van de ruimte. Als de aarde in zicht komt, gidst een astronaut een Corvette uit de shuttle en overleeft daarrmee zelfs de intree in de dampkring van onze planeet. Hij rijdt naar huis en wil daar een cadeau dat hij van zijn ruimtereis meebracht aan zijn dochter geven. Voor hij daartoe de kans krijgt, herleidt het geschenk - een gloeiende groene bol - hem echter tot een plakkerige blubber. De bol blijkt Loc-Nar te heten en noemt zichzelf de bron van alle kwaad in het universum. Om die boutade kracht bij te zetten, vertelt hij een aantal verhalen uit zijn lange geschiedenis aan de angstige dochter van de astronaut. Dat is in een notendop het scenario van
Heavy Metal, een animatiefilm uit 1981 die zich ook dertig jaar na dato het best laat bekijken onder de invloed van drugs, alcohol of (preferabel) beide.
De prent is geïnspireerd op de strips die sinds het midden van de jaren zeventig verschenen in het Franse blad
Métal Hurlant en zijn Engelstalige tegenhanger. Dat betekent in de praktijk een mix tussen futuristische, dystopische verhalen en fantasyvertelsels met als rode draad een overdaad van seks en geweld. Voor de bioscoopversie kwam daar ook nog rock -'n-roll bij, in de vorm van - uiteraard - heavy metal, om de onheilige drievuldigheid compleet te maken. Zowel grafisch als naar inhoud is
Heavy Metal een natte jongensdroom: de mannen zijn stuk voor stuk viriele helden, de vrouwen bezitten nooit minder dan een D-cup en zijn vaker zonder dan met kleren te bewonderen. Bloed spat bijwijlen bovendien erg grafisch van het scherm. Die aanpak injecteert de prent meteen met een hoog kitschgehalte. Maar wonder boven wonder oogt de film minder gedateerd dan je zou vermoeden.
Aan het verhaal ligt dat niet zozeer. De raamvertelling met Loc-Nar grenst al aan het belachelijke en de zes verschillende segmenten van de prent doen daar vaak niet voor onder. De vertelseltjes lijken ontsproten aan het brein van een twaalfjarige knul en de dialogen raken (als ze er al zijn) kant noch wal. Of wat dacht je van een nerd die transformeert in een goedgeschapen bodybuilder op een verre planeet en aliens die als een stofzuiger schuim opzuigen door hun slurfen? Vreemd genoeg geeft deze fantasievolle naïviteit ook een zeker charme aan de film. Iedereen die zich zonder al te grote verwachtingen voor het tv-scherm neerpoot - ook stoned zijn helpt, zoals eerder aangehaald - zal dan ook entertainment aangeboden krijgen. Niet van de bovenste plank, maar af en toe toch van een plank die zich niet helemaal beneden bevindt. Met name het (korte) segment waarin een B-17-bommenwerper door zombies geteisterd wordt, is een aangename verrassing.
Dat ook de (soms veel) zwakkere andere deeltjes anno 2011 nog het bekijken waard zijn, ligt echter voornamelijk aan de tekenstijl. Toegegeven, dikwijls halen scènes qua dynamiek niet meer dan het niveau van een
He-Man-aflevering, maar bepaalde verhalen hanteren een stijl die op zijn minst interessant te noemen is. in
Den wordt bijv. volop geëxperimenteerd met kleuren,
Captain Sternn hanteert een look die een ode brengt aan de klassieke Amerikaanse comic en
Taarna (een niet onaardig deeltje over een wulpse vrouwelijke wreker op een fantasyplaneet) kan best wedijveren met enkele epische Ralph Bakshi-klassiekers. De stijlbreuk van segment tot segment is even wennen, maar past eigenlijk perfect bij het soort film dat
Heavy Metal wil zijn: een getrouwe weergave van het stripmagazine waarop de prent gebaseerd is.
Daarmee halen we echter meteen ook hét pijnpunt van de verfilming aan. De raamvertelling verhult niet dat je zit te kijken naar een anthologie van tegencultuurcomics die nauwelijks narratieve ambitie heeft en enkel de schijn hoog kan houden dankzij de inzet van de animators. Om de prent in één ruk uit te kijken, moet je al een serieuze stripfanaat zijn, een verregaande interresse in bizarre cinema hebben of - eens te meer - onder de invloed staan van drugs en/of alcohol. Deze reviewer benatwoordt gelukkig aan alledrie deze categorieën en kon bijgevolg best genieten van de campy fratsen van
Heavy Metal. Of de film ook spek voor uw bek zal zijn? Haal een joint of een bak abdijbier uit de kast en ontdek het zelf, zou ik zeggen!
BEELD EN GELUID
Laten we voor de verandering eerst het geluid eens onder de loep nemen. Dat is naar aanleiding van een rerelease eind jaren negentig opgewaardeerd naar een 5.1-spoor en die inspanning is positief merkbaar op de DTS-MA-track die deze Blu-ray bevat. Reeds in de openingsscène knalt een dynamisch soundscape uit alle boxen en die trend zet zich negentig minuten lang door. Een goede mix tussen heavy metalklassiekers, knetterende geluidseffecten en heldere dialogen is de kers op de taart. De beeldkwaliteit is helaas iets minder. Onder meer door het veelvuldig gebruik van de rotoscooptechniek bevat het origineel zoveel grain dat enkel de duurste moderne technieken dit weg kunnen werken. Voor een cultfilm als
Heavy Metal is dat geld er natuurlijk niet en daarom schiet de print op nagenoeg elk vlak - contrast, kleur, zwartlevels, grain - net tekort. Toch oogt de film op Blu-ray beter dan ooit.
EXTRA'S
De disk bevat slechts een handvol extra's, maar die zijn stuk voor stuk de moeite waard. Zo bevat de bonussectie het zogenaamde
Leika Reel (90 min.) van de prent. Dit is een ruw, onafgewerkt 'work in progress' van de uiteindelijke film, vol schetsen, voorlopige animaties en occasioneel een bijna afgewerkte scène. Het volledige Leika Reel is bovendien te bekijken met informatief commentaar van
Heavy Metal-expert Carl Macek. Zijn stem kan je, als je dat wil, ook horen op de
Deleted Scenes (8 min.). Hierin duikt o.a. een fascinerend deeltje op waarin op ca. 2 minuten tijd de geschiedenis van onze planeet vanaf haar ontstaan tot aan de Tweede Wereldoorlog zich voor je ogen ontspoelt in een (voor een ruwe versie) ongewoon vlotte animatiebeweging. De laatste extra is de iets te oppervlakkige retrospectieve documentaire
Imagining Heavy Metal (35 min.) uit 1999 waarin de voornaamste creatieve breinen achter de film het woord nemen.
CONCLUSIE
Heavy Metal zal vooral puberende jongens (omwille van de blote borsten) en liefhebbers van marihuana aanspreken (omwille van de soms psychedelische animatiestijlen), maar eigenlijk is iedereen die een beetje interesse heeft voor experimentele films het aan zichzelf verplicht de prent een kans te geven. De soundtrack is een ware revelatie, maar de beeldkwaliteit had van een groter kaliber mogen zijn. De bonussectie bevat intrigerend materiaal, maar had oneindig geprofiteerd van de inclusie van een recentere documentaire dan eentje uit 1999.