Regie: Nuri Bilge Ceylan
Met: Haluk Bilginer, Melisa Sözen, Demet Akbaq, Ayberk Pekcan, Serhat Mustafa Kiliç, Nejat Isler
188 minuten is lang voor een film met weinig echte actie, en dat is het grootte bezwaar tegen deze film, zelfs indien de discussies tussen de hoofdpersonages razend interessant zouden zijn, zoals de meeste recensenten beweren. Als kunst niet alleen mooi en duur mag zijn, maar ook onderhoudend, emotionerend en beklijvend, dan scoort Nuri Bilge Ceylan niet bepaald hoog, want van wat hij te bieden heeft, word je niet heel erg warm van binnen, en jammer genoeg blijft het achteraf ook niet heel lang hangen, al wordt beweerd dat dat wel het geval zou zijn. Nee, films van deze Turkse regisseur horen eerder in een museum thuis, en dat is precies wat de meeste filmliefhebbers erover denken, want ze blijven uit de buurt van de bioscoop als Ceylan op de affiche staat.
Het verhaal speelt zich af in een hotel in Turkije. Het seizoen is ten einde, de toeristen zijn vertrokken en de eerste sneeuw is aangekondigd. Aydin, z’n net gescheiden zus Necla, en z’n veel jongere vrouw Nihal maken zich klaar voor een lange en eenzame winter. Necla’s biotoop is eigenlijk het bruisende Istanbul en je kan je voorstellen dat ze het moeilijk krijgt in het desolate toeristische dorpje nu het leven er zo goed als helemaal stilvalt. Ze mijmert over haar voorbije leven en ze denkt er zelfs aan om haar ex te vergeven, want misschien wordt hij dan een beter mens. Daar is Aydin het niet mee eens, nee, hij vindt het standpunt van z’n zus zelfs belachelijk, want zij heeft het script van haar scheiding niet geschreven en het is maar de vraag in hoeverre haar ex er ook maar één ogenblik aan denkt om z’n keuze te berouwen. Echtgenote Nihal verveelt zich ook. De relatie met Aydin, met wie ze twee jaar eerder is getrouwd, heeft z’n beste tijd gehad. Ze leven naast elkaar, elk in een andere vleugel van het hotel en ze komen elkaar ook zelden tegen, want Aydin zit meestal in z’n kantoortje, op loopafstand van het hotel, en zij probeert zich nuttig te maken op sociaal vlak, al zal blijken dat haar projecten niet altijd het gewenste succes hebben en dat ze zelf onvoorziene juridische consequenties kunnen krijgen. Aydin doekt haar goed menend clubje wereldverbeteraars dan maar op en neemt de boekhouding in beslag. Trouwens, die jonge leraar die het zo goed kan vinden met z’n vrouw, die is hem een doorn in het oog.
Met de gang van zaken in het hotel houdt Aydin zich overigens nauwelijks bezig. Daarvoor heeft hij Hidayet, een medewerker op wie hij helemaal betrouwt, ook voor wat betreft de omgang met de huurders van het huis dat hij in het dorp nog heeft. Met klachten en verzoeken moeten ze bij Hidayet zijn, want hij houdt zich veel liever onledig met bijdragen voor een plaatselijk krantje, die hij ’s avonds, maar in de winter vaak ook overdag schrijft. De onderwerpen hebben betrekking op sociale en maatschappelijke problemen in het dorp, al is het gauw duidelijk dat Aydin vooral ex cathedra schrijft en denkt, want zelf houdt hij zich ver van alles wat er aan de hand is. Je zou hem een snob kunnen noemen, een intellectueel die zich opsluit in z’n hoge toren, van waaruit hij het volk op een beminnelijke, maar corrigerende manier toespreekt. Hij ziet de hypocrisie niet waarin hij zich wentelt, hij beseft niet hoe moeilijk minder begoede medeburgers het hebben om elke maand de huur te betalen, want dat is Hidayets probleem.
Messcherpe karakterstudie, schreef de VPRO Gids ter gelegenheid van de release van de film, maar dat geldt jammer genoeg alleen voor het hoofdpersonage Aydin, want wat de beide vrouwen bezielt om te blijven, dat kom je nauwelijks te weten. Ze lijken allebei sterk genoeg om op eigen benen te staan. Een visueel verbluffende en rijke ervaring, schreef De Standaard, en volgens het Nederlandse dagblad Trouw is dit een film die de poorten opent van een majestueus sprookjesland. Daarmee kunnen we het volmondig eens zijn, want qua production design is Winter Sleep een ongelooflijk mooie film, althans het landschap dat Ceylan ons toont, want de dialoogscènes tussen de hoofdpersonages vormen niet meer dan een klassieke montage van beeld en tegenbeeld. Niets aparts dus, en zeker niet verrassend, zoals De Morgen schreef, tenzij de redacteur daarmee de prachtige natuur bedoelde. Goed en wel beschouwd had de regisseur z’n hele verhaal ook in de helft van de tijd kunnen stoppen, en dan was Winter Sleep beslist een betere en samenhangendere film geweest.
Heel veel muziek valt er in deze film niet te bespeuren en men heeft het zelfs niet nodig gevonden om een ev. componist op IMDb te vernoemen.