FILM
Halloween 1963. De Amerikaanse voorstad Haddonfield oogt vredig onder de donkere oktoberhemel. Vanuit het struikgewas slaat een persoon een huis gade. Wij, als kijker, aanschouwen vanuit zijn point-of-view hoe een tienermeisje haar vriend binnenlaat en hem de weg naar haar slaapkamer toont. De gluurder glipt het huis via de keuken binnen en haalt uit een lade een groot, vlijmscherp keukenmes tevoorschijn. Hij verbergt zich tot het vriendje de woning heeft verlaten, en sluipt dan de trap omhoog, naar de slaapkamer van het meisje. Op zijn weg vindt hij een clownsmasker, dat hij prompt over zijn gelaat schuift. De jonge vrouw zit naakt voor de spiegel. Borstelt haar haren. Draait zich om. Roept verontwaardigd ‘Michael!’ naar de indringer. Gilt. De messteken doorboren koelbloedig haar bleke huid tot haar adem stokt. Het monotone gehijg van de moordenaar overstemt alle andere geluiden terwijl hij kalm naar het gelijkvloers afdaalt en uit de voordeur stapt. Op straat stopt een auto. Een man en een vrouw, de ouders van het dode meisje, stappen verbaasd op de moordenaar toe. ‘Michael?’ vraagt de vader, terwijl hij het masker van de doder rukt. Nu pas wordt duidelijk dat de persoon die het bebloede mes in zijn handen houdt een zesjarige jongen is. De broer van het afgeslachte meisje. Michael Myers.

De onheilspellende openingsminuten van John Carpenters horrorklassieker Halloween hebben na ruim een kwarteeuw nog steeds niets aan impact ingeboet. En dat geldt bij uitbreiding eigenlijk voor de volledige film. Natuurlijk heeft dit meesterwerkje dankzij ontelbare imitaties, inferieure vervolgen en knipogende parodieën niet meer de aura van rauwe originaliteit die in 1978 wél nog als een schokgolf door het publiek moet zijn gegaan. Maar de angst die de regisseur met zijn subtiele manipulaties in ieder opeenvolgend frame tot een grandioze climax opbouwt, is nog steeds in staat kijkers met een open geest nachtmerries te bezorgen.

Het verhaal van meedogenloze, psychopathische killer Michael Myers, die 15 jaar na de moord op zijn zus opnieuw Haddonfield onveilig komt maken, blinkt uit in eenvoud. John Carpenter heeft geen oog voor complexe backstory’s of verdrongen emoties. Hij puurt suspense uit alledaagsheid, ondergraaft nietszeggende, puberale dialogen met een voortdurende, subtiele dreiging. In die rechtlijnigheid schuilt ook de kracht van Halloween. De film heeft slechts één doel voor ogen: sluimerende angst in de harten van de kijkers aanwakkeren, en slaagt op dat vlak cum laude. Deze aanpak maskeert eveneens de inherente irrealiteit van de plot door de productie als een doorgedreven stijloefening te promoten.

En welk een unieke visie openbaart de film ons! Uit budgetoverwegingen koos Carpenter destijds voor het gebruik van steadicam, een toen nog in zijn kinderschoenen staand cameraharnas dat een schokvrije, losse beeldvoering garandeerde. De intelligente regisseur integreerde het gadget echter naadloos in de plot door het als voyeuristische manipulator te utiliseren. De eerder beschreven openingssequentie werd bijvoorbeeld volledig in steadicam gefilmd, wat de kijker indirect tot medeplichtige aan moord maakt. Ook met eeuwenoude schoktechnieken houden de makers van Halloween het publiek voortdurend op het puntje van hun stoel. Carpenter maakte er nooit een geheim van dat hij de mosterd voor deze film bij Psycho haalde, en dus is het geen toeval dat monotone, schelle muzieknoten de actie punctueren, net als Bernard Herrmanns muziek dat in de Hitchcock-film deed. De eenvoud van de elektronische muzikale score, catchy op een macabere wijze, draagt eens te meer bij tot de efficiënte beïnvloeding van het publiek.

Hoewel vooral de technische volwassenheid van Halloween in het oog springt, mogen ook de acteerprestaties niet vergeten worden. Het emotionele hart van de film is ontegensprekelijk Jamie Lee Curtis, in haar eerste belangrijke rol. Haar vertolking straalt een grote naturel uit, die empathie met het personage gemakkelijk maakt en de naïviteit van haar karakter probleemloos overbrugt. We wíllen dat zij de film overleeft en dat is cruciaal, hoewel niet steeds even evident, in een slasherfilm. Aan de andere zijde van het spectrum zet Donald Pleasence een intense, getormenteerde dokter Loomis neer, die profetisch Michael Myers als onverwoestbaar kwaad karakteriseert. Zoals gewoonlijk weet Pleasence onvermoede diepgang te creëren in een personage dat het schijnbaar niet verdient. Speciale lof ook voor Nick Castle, wiens atypische, geblokte bewegingen Myers tot een memorabele vijand maken. Het volstaat om de slaapverwekkende sequels van Halloween te bekijken om (momenteel gerespecteerd regisseur) Castles belang voor de productie te waarderen.

Halloween introduceerde als een van de eersten een gevoel van permanente onveiligheid in de hoofden van het publiek, dat na het zien van de film terug moest naar eenzelfde doodnormale voorstad zoals het door Michael Myers geterroriseerde Haddonfield. De film verdient kortom een prominente plaats in het grote boek der horrorklassiekers. Maar spijtig genoeg is het origineel sindsdien deels ten onder gegaan aan zijn eigen succes. Producties als Scream, die de wetten en regels van een slasherfilm demythiseren, hebben de impact van angstig bedoelde scènes in Halloween een campy bijklank gegeven. Enkele jaren geleden ervoer ik het nog in het Brusselse Filmmuseum, waar een bende jongeren het grinniken niet kon laten telkens de man met het witte masker een slachtoffer vilde. Terwijl op mijn huid, zelfs bij de zoveelste visie, de haartjes toch nog steeds overeind kwamen en mijn hart aan een onregelmatig hoog tempo begon te bonken.

BEELD EN GELUID
Deze beeldtransfer van Halloween is al een tijdje het onderwerp van geanimeerde discussies tussen fans van de film. Op de dvd-versie van 1999 kreeg het merendeel van de shots immers een stevige kleurcorrectie mee, vooral naar het blauwe toe, en dit onder de persoonlijke supervisie van cameraman Dean Cundey. De 25ste-verjaardag editie kiest echter voor een veel natuurlijkere look, zonder extensief gebruik van kleurenfilters, die veel dichter ligt bij de originele bioscooprelease. Wat nu de definitieve versie is, laat ik hierbij in het midden. Feit is immers dat de print op deze dvd van een sublieme kwaliteit is. De zwartniveaus zijn donkerder dan de ziel van Michael Myers en het uitmuntende contrast geeft beelddetails vrij die in vorige edities verstoken bleven voor de kijkers. Ik ben ook een fan van het natuurlijkere kleurgebruik, die m.i. het realisme van de scènes bevordert. Filmgrain is permanent aanwezig, maar zo minimaal, dat het nooit stoort. En ook nagenoeg alle krassen en beschadigingen werden blijkbaar verwijderd. Deze high-definition transfer is dan ook een mooi visitekaartje voor het gebruikte Divimax-systeem.

Van de twee geluidstracks die de dvd herbergt, is het originele mono-spoor er spijtig genoeg niet een. Ik ben er een voorstander van om voor oudere producties altijd de originele (opgekuiste) geluidsbanden als optie mee te geven, dus in dat opzicht stelt deze versie van Halloween een eerste keer teleur. Gelukkig zijn de twee wél aanwezige audiosporen van een uitstekend kaliber. Laten we beginnen met de stereo-mix. Ruis is volledig van de kaart geveegd en de dialogen klinken extreem helder en verstaanbaar. Het gebruik van muziek is cruciaal voor de optimale beleving van de film en ook op dat vlak stelt de tweekanaalsversie niet teleur. De 5.1 Dolby Digital track profiteert van dezelfde positieve kenmerken als het stereospoor en voegt daar een ruimtelijke diversiteit aan toe. De achterste kanalen konden misschien iets vaker worden gebruikt, maar de momenten dàt ze in werking treden zijn uiterst efficiënt. Puik werk van Anchor Bay kortom.

EXTRA’S
Halloween is een van die films die dvd-distributeurs een slechte naam bezorgt. Elk jaar verschijnt er immers wel een andere, nieuwe versie, die telkens belooft de definitieve, allesomvattende editie te zijn. Ter gelegenheid van de 25ste verjaardag van Halloween belooft ook Anchor Bay een fenomenale dubbele disc. En hoewel er enkele elementen zijn die de dvd ervan weerhouden het etiket ‘definitief’ opgekleefd te krijgen, betreft het hier een meer dan verdienstelijke poging. Zeker aangezien alle extra’s in 16:9 breedbeeld op de disc werden geplaatst.

Disc 1

Audiocommentaar
Regisseur John Carpenter, producente Debra Hill en actrice Jamie Lee Curtis praten honderduit over het productieproces van Halloween. Hoewel het erop lijkt dat de drie protagonisten afzonderlijk hun track inspraken, oogt het geheel zeer coherent dankzij de aanwezigheid van een bindstem. Carpenter is naar goede gewoonte zeer gul met zijn opmerkingen en anekdotes, terwijl Debra Hill zich naar mijn opinie iets te veel in algemeenheden vergaloppeert. Curtis geeft het audiospoor dan weer een injectie met ongebreideld enthousiasme. Gevuld met interessante weetjes en spitante verhalen, verveelt dit audiocommentaar nooit.

Disc 2

Halloween: A Cut above the Rest (87’)
Deze documentaire, die zowaar even lang duurt als de film zelf, is zoals de titel al doet vermoeden inderdaad een klasse apart. Alle hoofdrolspelers, zowel voor als achter de camera, rakelen herinneringen op aan het maken van Halloween, terwijl hun interviews worden afgewisseld met scènes uit de film, productiefoto’s en amateuropnamen van achter de schermen. Vooral de beelden waarin Carpenter enkele scènes doorloopt met Donald Pleasence zijn een aangename verrassing. De docu raakt bovendien niet alleen punten aan die iedereen al lang weet (zoals het Kapitein Kirk masker dat de basis vormde voor Michael Myers vermomming), maar weet ook volledig onbekende anekdotes uit cast en crew te sleuren. A Cut above the Rest mag je gerust een van de beste making of’s noemen die ik ooit op een dvd aantrof.

On Location: 25 Years Later (10’)
Iets minder diepgravend is deze featurette, die oog heeft voor de zoektocht naar goede locaties voor Haddonfield, en beelden uit de film afwisselt met recent geschoten materiaal, waarin de buurt opnieuw bezocht werd. Er sluipt een beetje repetitieve info in deze extra, maar toch is het weer zodanig interessant gedraaid, dat je blijft kijken. Enkel de laatste twee minuten, waarin actrice P.J. Soles en haar dochter terugkeren naar ‘Haddonfield’ (eigenlijk opgenomen in California i.p.v. Illinois) had men beter kunnen knippen.

Trailer
Hoewel de trailer er goed in slaagt om de sfeer van de film weer te geven, zondigen de makers ervan tegen de belangrijkste regel van trailerknippen: geef nooit teveel weg van de film. Praktisch iedere slachting uit de productie wordt in tweeëneenhalve minuut gepropt, zodat je het gevoel krijgt de ganse film al gezien te hebben na het bekijken van de trailer.

Tv-Spots
Dit zijn twee tv-reclames van elke een halve minuut, die schijnbaar gewoon een verknipping zijn van de trailer. Qua volledigheid van bonusmateriaal kan het tellen, maar het brengt weinig nieuws aan.

Radiospots
Opnieuw twee reclames voor de film, ditmaal zonder de hulp van gruwelijke visuals. Het resultaat is zodanig over the top dat je niet anders kan dan glimlachen.

Biografieën
Ik ben nooit een fan geweest van bio- en filmografieën op dvd’s, maar dit is de uitzondering die de regel bevestigt. Er is waarschijnlijk veel tijd en research gekropen in het samenstellen van zulke uitgebreide en boeiende biografieën. Voor de duidelijkheid: enkel John Carpenter, Jamie Lee Curtis en Donald Pleasence komen aan bod.

Poster- en fotogalerij
55 posters, setfoto’s en publicitaire shots zijn hier verzameld. Spijtig genoeg lijken veel van de posters nogal op elkaar, met enkel de taal die van scherm tot scherm lijkt te veranderen.

Dvd-Rom bonusmateriaal
Als bijkomende bonus kan je deze editie van Halloween in je computer steken en zo het volledige, originele Screenplay doornemen. Voor de echte fans is er bovendien nog een Screensaver voorhanden.

Alles samen een mooie set extra’s dus, met slechts één grote kanttekening. De bijkomende scènes die John Carpenter schoot voor de tv-versie van de film zijn in velden noch wegen te bekennen. Hoewel het hier gaat om sequenties die de regisseur later zelf overbodig en irrelevant zou noemen, was hun inclusie toch fijn geweest.

CONCLUSIE
Als men de carrière van een cineast meet in bergtoppen, dan is Halloween John Carpenters Everest. Hij weet een modale slasherfilm immers te herwerken tot een eigenzinnig, technisch subliem, suspensevol meesterwerk; kortom: één van de beste films van de jaren zeventig. Over de dvd kan alvast in dezelfde superlatieven gesproken worden: een optimale beeld- en geluidskwaliteit worden namelijk gekoppeld aan zowel overvloedig als intelligent opgebouwd bonusmateriaal. Deze dubbele disc mag dan nog steeds niet de al vaak beloofde ultieme editie van Halloween zijn, hij komt verdomd dichtbij en is veruit de beste, meest complete uitgave tot op heden.