BEFORE AND AFTER
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2009-07-09
FILM
Carolyn (Meryl Streep) en Ben Ryan (Liam Neeson) wonen met hun kinderen Jacob (Edward Furlong) en Judith (Julia Weldon) in een riant huis in New England. Zij is arts in het plaatselijke ziekenhuis en hij is kunstenaar. Het leven is goed in die noordoostelijke uithoek van de Verenigde Staten waar de architectuur van de stadjes en dorpjes getuigt van de Europese roots van de meeste inwoners. Maar achter een façade van openheid en vriendelijkheid gaan conservatisme en burgerlijkheid schuil die bij het minste incident het voortouw nemen. Dat ervaren de Ryans wanneer op een dag een jong meisje vermoord wordt teruggevonden op een veldje buiten het dorp en de verdenking op hun zoon Jacob rust om de eenvoudige reden dat hij het laatst met haar is gezien in z’n auto. Die staat in de garage op het erf, maar van Jacob is geen spoor. De sheriff wil graag de auto en de kamer van de zoon des huizes inspecteren, maar Ben Ryan gaat uit z’n bol en eist een huiszoekingsbevel, tegen de zin van zijn vrouw die probeert om hem te bedaren, maar zonder veel succes. Terwijl de Sheriff om een huiszoekingsbevel gaat inspecteert Ben zelf de auto van zijn zoon en vernietigt het bewijsmateriaal: een bebloede plaid, handschoenen en een krik. Het voertuig wordt geconfisqueerd, een opsporingsbevel uitgevaardigd, doch echt bewijsmateriaal tegen Jacob is er niet. De jongen wordt een paar dagen later gearresteerd, maar weigert tegen de sheriff of tegen z’n ouders te praten.
Wanneer Carolyn verneemt dat haar echtgenoot het bewijsmateriaal heeft vernietigd reageert ze ontzet: misschien kon het hun zoon vrijpleiten en wat gebeurt er met Ben als z’n illegale actie uitkomt? Carolyn is ervan overtuigd dat Jacob onschuldig is en dus is ze voorstander van samenwerking met de politie. Maar Ben ziet dat anders en wanneer z’n zoon op borgtocht vrijgelaten wordt en naar huis terugkeert in afwachting van zijn proces, bedenkt hij een plan om justitie te misleiden. Jacob, die altijd al onder de indruk is geweest van de persoonlijkheid van zijn vader, ziet geen andere mogelijkheid dan het spelletje mee te spelen. Maar het dorp kiest de zijde van de familie van het slachtoffer en Carolyn verliest haar baan in het ziekenhuis. Er volgen bedreigingen en één van Bens houtsculpturen op het erf wordt in de fik gezet. Advocaat Panos Demeris (Alfred Molina) wordt door Ben en Carolyn aangeworven om Jacob te verdedigen. De man heeft in z’n lange carrière maar één zaak verloren en gezien het ontbreken van bewijsmateriaal voorziet hij een gunstige uitkomst. Maar Jacob is niet gelukkig met het verhaaltje dat zijn vader voor hem heeft bedacht en z’n moeder vindt dat de waarheid moet worden verteld, hoewel Demeris haar op het hart heeft gedrukt dat niet de waarheid, maar alleen een overtuigend pleidooi haar zoon van de gevangenis kan redden.
Before And After is een film over een familiecrisis die grotendeels wordt veroorzaakt door de familieleden zelf en vooral door de vaderfiguur, een heetgebakerde, opvliegende en dominerende figuur die cruciale fouten maakt waardoor de voortgang van de gebeurtenissen negatief wordt beïnvloedt. Liam Neeson, de stille en zelfzekere Oskar Schindler uit Spielbergs
Schindler’s List (1993) en ook de imposante Robert Roy MacGregor uit
Rob Roy (1995) en de indrukwekkende hoofdfiguur uit
Kinsley (2004) slaagt er in deze film evenwel niet in om een overtuigende indruk te maken. Hoe een uitstekend acteur op een dergelijke manier de mist kan ingaan, het is bijna onbegrijpelijk, maar het gebeurt en wellicht is regisseur Barbet Schroeder medeschuldig, want een hoofdrolspeler kan dan misschien één of twee keer het accent fout leggen, maar als regisseur laat je dat niet telkens opnieuw gebeuren. Maar het gebeurt en Ben Ryan wordt bijgevolg een man die je als toeschouwer nauwelijks begrijpt – gezien de domme fouten die geen zinnig mens zou maken – en waarmee je je al evenmin kan identificeren, wegens de onmogelijkheid om zijn gedachtegang te volgen. Ben Ryan en dus ook Liam Neeson, ze kijken altijd net de andere kant op en alleen Meryl Streep als Carolyn en de jonge Julia Weldon in een geweldige rol als hun dochter Judith blijken voor redelijkheid vatbaar te zijn. Waarbij zelfs Meryl Streep af en toe een afstandelijkheid ten opzichte van het lot van haar eigen zoon wordt opgedrongen die je als buitenstaander voor onmogelijk of tenminste voor weinig realistisch houdt.
Meryl Streep kan de prent m.a.w. niet redden, want daarvoor weegt ze te weinig op tegen Liam Neeson die in alle belangrijke scènes het voortouw wordt gegund. De verklaring van Carolyn Ryan voor de gerechtsjury – een kantelmoment in de film - krijgen we niet eens te zien. Van Edward Furlong moet ze evenmin steun verwachten want die maakt van zoon Jacob een eerder stille, weinig spraakzame en een totaal van zijn vader afhankelijke figuur. Wat de afloop van de film betreft is de conclusie duidelijk: schuld vraagt om straf en boete. Wat de onderliggende bedoeling van de regisseur betreft tast de toeschouwer tot op het einde in het duister, tenzij Barbet Schroeder wil bewijzen dat ziekelijke vaderlijke genegenheid voor een zoon bedreigend is voor diens toekomst. Typisch Hollywood en niet helemaal zuiver tot op de draad.
Before And After is gebaseerd op het gelijknamige boek van de Amerikaanse auteur Rosellen Brown, een schrijfster die bekend staat om haar voorliefde voor vrij heftige plots en botsende karakters in romans waarin de jonge protagonisten op de rand van de afgrond balanceren (zoals Jacob Ryan) en waarbij de verhaallijn via een dialogue interieur – in dit geval het dagboek van Judith – én via effectieve actie de toeschouwer bereikt. Voeg daarbij scenarist Ted Tally die zich in 1991 onsterfelijk maakte met het script voor
The Silence Of The Lambs, en dan het wordt meteen duidelijk waarom Ben Ryan een ongenuanceerd en dominerend karakter is aangemeten. Bovendien is Barbet Schroeder, een regisseur die vooral interesse heeft voor onderwerpen met een stevige criminele plot, misschien niet de beste keuze om dit soort gevoelig materiaal te verfilmen.
BEELD EN GELUID
Het beeld is netjes zonder ongerechtigheden. De kleuren zijn zacht met heel veel bruin en sepia in de donkere en interieuropnamen, weinig fleurige tinten in de buitenopnamen (het wit van het besneeuwde landschap zorgt vooral voor heftige kleurcontrasten tussen wit en donker) en in de opnamen in het gerechtsgebouw ogen de kleuren natuurlijk. De originele master heeft een beeldbreedte van 1.85:1. Op deze dvd staat een versmalde 1.66:1-versie. De geluidstrack speelt een minder belangrijke rol en zorgt vooral voor ondersteuning.
EXTRA'S
Geen
CONCLUSIE
Ondanks een cast met twee grote steracteurs kan regisseur Barbet Schroeder met dit drama niet echt overtuigen. Het verhaal mist richting, de plot is onduidelijk, de acteerprestaties laten te wensen over met Liam Neeson als opvallendste misser en alleen de jonge Julia Weldon als dochter Judith slaagt erin om de gunst van de toeschouwer te winnen. Dat is te mager voor een dergelijke productie. De bonussectie is leeg, met het beeldformaat is geknoeid.