FILM
De heks Gothel (Donna Murphy) heeft het geheim van de eeuwige jeugd gevonden: een zeldzame bloem blijkt een verjongende en genezende werking te hebben. Helaas voor haar wordt de bloem onder haar neus weggekaapt door soldaten van de koning die op zoek zijn naar een remedie voor de aan zwangerschapscomplicaties lijdende koningin. Van een aftreksel van de plant wordt hare majesteit inderdaad beter, maar de geneeskrachtige gaven van de plant zijn voor eeuwig verloren. Of toch niet? De kracht zit nu in het haar van hun dochtertje Rapunzel (Mandy Moore), maar het haar verliest zijn werking als het wordt afgeknipt. Geen goed nieuws voor de kapper, dus. Gothel heeft daarom geen beter idee dan het meisje te kidnappen en in een eenzame afgelegen toren op te voeden alsof het haar eigen dochter was.

 

Maar kleine dochtertjes worden groot en beginnen te puberen, en op de vooravond van haar achttiende verjaardag vraagt Rapunzel, intussen met haar van een meter of dertig, zich af waarom er op haar verjaardag altijd meer sterren aan de hemel staan dan anders. De extra verlichting is overigens afkomstig van bedienden van het koninklijk paleis die op de verjaardag lampionnen oplaten ter herinnering aan het verdwenen prinsesje. Het verlaten van de toren om het even persoonlijk uit te gaan zoeken is echter onbespreekbaar; gelukkig waait er net een gladde dief binnen die zichzelf Flynn Rider (Zachary Levi) noemt en die voor de juiste prijs haar wel tot in de stad en terug wil brengen. De juiste prijs zijnde dat zij zijn buit, een kroon, heeft verstopt, en het hem in de eerste plaats te doen is om zijn priceless artefact terug te krijgen. Veel hulp heeft Rapunzel overigens met haar weelderige haardos niet nodig, want de prinses is er één van de spunky soort. Tijdens het romantische tochtje wordt het duo echter een paartje, en dat brengt verwikkelingen met zich mee.

 

Dit is de 50ste geanimeerde Disneyfilm. Althans, dat wil men u doen geloven. Vandaar dat er ongetwijfeld nummer 54 op de rug van de hoes staat, dat is om het de consument weer wat gemakkelijker te maken. De officiële telling is op zijn zachtst gezegd voor discussie vatbaar: moeten de "oorlogsdisneys" zoals Saludos Amigos, die eigenlijk bestaan uit elkaar gelijmde cartoons, meegerekend worden of niet? Blijkbaar wel. En wat doen we met mengelingen van live action en animatie zoals Mary Poppins? Volgens de ene wel en vogens de andere niet. Volgens het samenvattend kortfilmpje op deze release dus niet. Maar volgens de nummering dus wel. Rekenen we de niet in-house gemaakte films die wel en puur om marketingredenen een Disneylabel hebben gekregen zoals Dinosaur mee? En waarom Dinosaur wel en The Wild niet? De ene film wel, de andere film niet. En hoe zit het met de Pixarfilms? Die vóór John Lasseter CEO van Disney werd of die erna? Of misschien geen enkele? Blijkbaar weer niet. De vele vele crapquels? Die dan weer blijkbaar - gelukkig - ook niet. Als het morgen niet verandert uiteraard. Bottom line, de officiële telling van de avondvullende animatiefilms bij Disney is één onoverzichtelijk zooitje waar geen zinnig mens meer een touw kan aan vastknopen en waar de regels ter plekke worden uitgevonden naar de nood van het moment, waarbij de studio zich nooit langer dan twee jaar aan zijn eigen manier van tellen kan houden. Leuk idee om zo vier keer een andere film als de vijftigste kunnen te marketen, natuurlijk. Een andere vraag waar men blijkbaar nog niet uit is, is hoe deze film nu eigenlijk heet. Het manoeuvre om van Tangled Rapunzel te maken, ingegeven door het idee dat de Nederlandstalige kopers te dom zouden zijn voor een Engelse titel, was ronduit een beledigende marketingzet, want nu heeft de film in diverse contreien van de wereld een andere naam. We houden ons overigens voor de officiële naamgeving bij wat IMDB aangeeft, anders is het hek van de dam.

 

D'r is zeker en vast een deel van de discussie ontstaan door de animeerstijl van deze film. Waar er bij de vorige film, The Princess And The Frog, duidelijk terug geopteerd werd voor 2D-animatie wordt er met deze film artistiek weer op die beslissing teruggekomen, alhoewel de vormgeving van Tangled toch niet te vergelijken is met de meer hyperkinetische 3D-films als Chicken Little en Meet The Robinsons. De vergelijking valt overigens in het voordeel van Tangled uit, want het is een zeer mooie, rustig geanimeerde animatiefilm met CGI-karakters die er niet te stijf uitzien en toch nog wat van handgetekende karakters weghebben. De film is een zeer aaibare musical comedy waarmee componist Alan Menken aansluiting zoekt en vindt met zijn vorige successen zoals Beauty And The Beast en The Lion King. En liedjes zoals I See The Light blijven niet alleen kleven, acteurs Mandy Moore en Zachary Levi geraken er aardig mee weg, zodat het in tegenstelling tot sommige andere animatiefilms niet nodig is om de zangpartijen door andere vocalisten te laten verzorgen. Disney bewijst er alleszins ook mee dat het anno 2010 toch nog mogelijk is om klassevolle (computer)animatiefilms te maken die niet noodzakelijk moeten steunen op een handjevol krampachtige referenties naar populaire cultuur, en dat het genoeg is om een goed doordacht verhaal voor zichzelf te laten spreken. De redelijk gesofisticeerde film moet vast en zeker een breder publiek aanspreken dan bakvissen in hun prinsessenfase en is minder flauwe slapstick dan de trailers u zouden doen denken. Tangled spreekt kijkers van alle leeftijden aan, balanceert goed op de scheidingslijn tussen de vrouwelijke en mannelijke helft, bevat op tijd een lach en een traan, een snuifje horror - al sinds Snow White komen boze heksen en vervelende schoonmoeders op redelijk grafische wijze aan hun eind - en een zweempje bitterheid, zoals wanneer het koninklijk echtpaar zonder woorden hun gevoelens met elkaar delen wanneer ze hun dochtertje kwijt zijn. Het prinsessenpaadje is wellicht intussen wat platgetreden, maar de zeer mooie animeerstijl verdient navolging; scènes zoals die waarin duizenden lampionnen worden aangestoken en over een nachtelijk meer zweven doen je kippenvel krijgen.

 

BEELD EN GELUID
Geen liefhebber zijnde van de 3D-kijktechnologie opteren we maar voor de 2D-versie van de Blu-ray, die er voorbeeldig uitziet. Vooral het warme kleurgebruik is in deze film ronduit fantastisch: de blonde lokken van Rapunzel, het diepgroene bos en de donkere, aarde-achtige tunnel contrasteren met elkaar dat het een lust voor het oog is. Scènes zoals de voornoemde lampionscène en die waarin Rapunzels haar onder water als goud begint te schitteren zijn perfect. Het animeren van Rapunzels meterslange haar moet overigens voor de animatoren een nachtmerrie zijn geweest; uiteraard ziet het haar er exceptioneel textureel uit, wat voor een film als deze waar de plot "bij het haar gesleurd wordt", om me er met een flauw grapje vanaf te maken, essentieel is. Ook andere details zijn goed afgewerkt, zoals de iets minder weelderige haardos van Flynn, de groene ogen van de prinses en de textuur van het paard Maximus, maar wat zeker ook de moeite waard is om eruit te lichten is het design van het minutieuze interieur van de toren waarin Rapunzel zit opgesloten. De levensechte DTS-HD MA 7.1-track is een goed van oren en poten voorziene soundtrack met veel actie, flinke soundscapes zoals het bos en vooral een zeer krachtige streep en uitroepteken die respectievelijk onder en achter de presentatie van de musicalnummers getrokken worden.

 

EXTRA'S

De hoeveelheid bonusmateriaal bij deze release is teleurstellend. Er is geen audiocommentaar terug te vinden, maar ook geen Picture-in-Picturetrack. De geanimeerde menu's bevatten eerst ellenlange trailers voor andere producties, van de op stapel staande Lion King Blu-ray release tot en met de zoveelste film met real action-sprekende beestjes. Urg! Gelukkig kan je met de druk op de juiste knop dit allemaal overslaan, en kom je in de hoofmenu's terecht. Daar een trio van verwijderde scènes (13 min.), allen voorzien van een inleidend woordje van regisseurs Nathan Greno en Byron Howard. Zoals wel eens meer op dit soort films gebeurt zijn de scènes in kwestie storyboards met dialogen erop geplakt. Original Storybook Openings bevat twee alternatieve openingsscènes van elk een viertal minuten die de regisseurs voor ogen hadden. Het filmpje 50th animated feature countdown (2 min.) toont ons op 2 minuten welke 50 films Disney op dit moment als haar canon beschouwt, alhoewel ze daar zichzelf mee logenstraffen want op de hoes staat iets anders. Nieuwsgierig wanneer de volgende hernummering volgt, bets are open. Het enige wat we er overigens uit leren is dat het met het releases van Blu-ray allemaal wat sneller zou mogen gaan, of straks zijn we bejaard voor we de laatste film hebben. Van twee van de songs uit de film staat er een Extended versie op de disk: Where will my life begin? (3,5 min.) en Mother Knows Best (4,5 min.), ook weer met inleiding door het duo Greno/Howard. De enige echte documentaire die we terugvinden heet Untangled: The making of a fairy tale (12 min.), waarin acteurs Mandy Moore en Zachary Levi onder meer tonen hoe Rapunzels haar werd geanimeerd, maar ze hebben het soms meer over andere films dan over Tangled. Daarna is het de beurt aan Timon en Pumbaa. We hadden enigszins gehoopt dat ze intussen al omver geknald zouden zijn, maar nee hoor, ze komen op deze Blu-ray reclame maken voor Blu-ray 3D in het voor de hand liggend getitelde Discover Blu-ray 3D with Timon and Pumbaa (4 min.) Ik wist niet dat dieren uit de Afrikaanse jungle tegenwoordig bijklusten als marketingboys voor de 3D-lobby. De disk bevat dan ook nog wat Cross-promotionele trailers, namelijk dezelfde als waarmee de film startte. De Amerikaanse versie bevat blijkbaar nog wat trailers van Tangled zelf, maar die zijn niet terug te vinden.

CONCLUSIE

Niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen is deze Tangled een zeer aanbevelenswaardige disk. Beeld-en geluidskwaliteit zijn nauwelijks nog voor verbetering vatbaar zo lang de menselijke soort niet wat extra zintuigen ontwikkelt, qua bonusmateriaal werd deze disk echter, om het met een geintje te stellen, stiefmoederlijk behandeld. Zijn geld echter meer dan waard.