FILM
Nu Woody (Tom Hanks) en zijn bende speelgoed zijn geworden van Bonnie (Madeleine McGraw) worstelt de cowboy met een identiteitscrisis, omdat hij vaker in de kast blijft liggen dan dat hij eruit wordt gehaald om te spelen. Desondanks heeft hij het beste met Bonnie voor, en wanneer die voor het eerst een dagje naar de kleuterklas mag, om eens ter plekke de sfeer op te snuiven, doet hij zijn best om Forky (Tony Hale) mee naar huis te brengen, een door Bonnie zelfgemaakt poppetje gemaakt uit een plastieken lepel dat voor zichzelf overtuigd is dat het afval is, en een onweerstaanbare aantrekkingskracht heeft tot vuilnisemmers. Vooraleer de echte school begint, gaat de bende er nog eens een weekje op uit met de camper, en onderweg ontsnapt Forky natuurlijk, op zoek naar de dichtstbijzijnde vuilnisbak. Woody onderneemt een expeditie om het lepelpopje terug te halen, en belandt zo in een griezelige antiekzaak, waarin de pop Gabby Gabby (Christina Hendricks) het schijnt gemunt te hebben op Woody's spraakchip.

De cowboy kan echter op het nippertje de benen nemen, en stoot zo op een oude bekende: Bo Peep (Annie Potts), ooit een ornament van Andy's zusje, heeft gekozen voor een leven in vrijheid, waarin ze zich in kringen begeeft van eigenaarloos speelgoed dat samen met een kermis van de éne naar de andere stad trekt. Woody kan Bo Peep overtuigen om hem te helpen om Forky uit de klauwen van Gabby Gabby te redden, terwijl Buzz Lightyear (Tim Allen) en Jessie (Joan Cusack) alles uit de kast moeten halen om te beletten dat de camper van de ouders van Bonnie voortijdig weer naar huis rijdt.

Toy Story 3 was eigenlijk de perfecte afsluiter van de franchise: met het doorgeven van het speelgoed van Andy naar Bonnie was de cirkel rond. De commercie heeft er anders over beslist, en al een paar jaar circuleerden er geruchten dat John Lasseter aan een vierde deel werkte. De man zou echter niet in de regisseursstoel meer kruipen, want zijn naam viel in één van de ontelbare MeToo-dossiers, en Lasseter moest daardoor noodgedwongen de regie doorschuiven naar Josh Cooley. Hij bleeft echter wel mee verantwoordelijk voor het scenario, dus de geest van de man die ons de iconische trilogie bezorgde waart zeker nog rond in deze vierde film.

Alleen is het vierde deel kwalitatief een stuk minder dan de rest. Het voornaamste probleem is dat het scenario zich in allemaal ongemakkelijke bochten wringt, waar de vorige films zeer rechtlijnig van opbouw waren. Typisch is bijvoorbeeld dat de scenaristen lang twijfelen of ze van het personage van Gabby Gabby nu een good girl of een bad girl moeten maken, en de scènes waarin ze in de antiekzaak geflankeerd wordt door haar vier wachterpoppen zijn voor de allerkleinsten iets te creepy. Er zitten nochtans goeie vondsten in de film. Zo is er de casting van Keanu Reeves als stuntmotorrijder Duke Caboom, waarbij duidelijk het plezier weerklinkt in zijn stem om eens wat anders te kunnen doen dan de John Wick uithangen. De keuze om Bo Peep op te waarderen van een onbelangrijk nevenfiguur naar één van de voornaamste protagonisten is risqué, want haar duale natuur - is ze nu een porseleinen sierfiguur of een stuk speelgoed - is zo één van die elementen die in het scenario hier en daar voor tegenstrijdigheden zorgt.

Nochtans, there is no such thing as a bad Pixar movie, en in Toy Story 4 zitten er onder de oppervlak weer een hele hoop emotionele dilemma's op kindermaat gesneden. Forky en Woody worstelen elk op hun eigen manier met een identiteitscrisis, Woody en Gabby Gabby hebben meer gemeen dan op het eerste zicht lijkt, al was het alleen maar de vraag of ze nog zinvol genoeg zijn om te overleven, en dan is er nog Woody's innerlijke tweestrijd wanneer hij moet kiezen tussen zijn plichten tegenover Bonnie of het volgen van zijn hart. Keegan-Michael Key en Jordan Peele zorgen als Ducky en Bunny voor de komische noot, net als Keanu Reeves, wat de balans behoorlijk doet doorslaan van ernst naar luchtigheid, en de film heeft dat nodig. En je kan de scenaristen moeilijk verwijten dat ze altijd maar hetzelfde procédé herkauwen, want Toy Story 4 is op voldoende vlakken verschillend van zijn voorgangers.

BEELD EN GELUID
Zoals de meeste computeranimatiefilms is de beeldpresentatie op alle vlakken af, met mooie en heldere kleuren die van het scherm spatten, stevig contrast, en vooral de scènes op de kermis bieden à volonté bonte details en fijne textuur. Onder meer het textiel aan de kledij van Woody en Jessie ziet er organisch genoeg uit, en in de scène in de zandbak is de resolutie fijn genoeg om de textuur van het zand voldoende geloofwaardig weer te geven. Vooral aangenaam is dat in de donkerdere scènes in de stoffige antiekzaak de presentatie niet afkalft. De originele geluidsband is in maar liefst drie varianten te horen: DTS-HD MA 7.1, DTS-HD HR 5.1 en Dolby Surround 2.0, waarvan de tweede volgens ons overbodig is. We hebben de DTS-HD MA 7.1-track als referentie genomen, en die is fijn ruimtelijk gespreid; onder meer in één van de eerste scènes waarin het speelgoed in een kast opgestapeld ligt, komen de stemmen grappig genoeg langs achter, vooraleer er orde in de kast wordt geschapen. Op de kermis heerst een uitbundige surround langs alle kanten, en zelfs de stilte in de griezelige antiekwinkel is zeer goed geproportioneerd. Randy Newman levert zoals vanouds weer een stevige soundtrack die 's mans talent alleen nog maar wat dikker onderstreept dan voorheen.

EXTRA'S
Disney flikt het weer om u, als u al het bonusmateriaal wil, een 3D-versie aan te smeren die u in dit geval feitelijk niet wil omdat men niet eens de moeite doet om daar Nederlandse ondertiteling op te zetten. Naast een audiocommentaar door regisseur Josh Cooley en producent Mark Nielsen, waarin onder meer wordt gesproken over het opvolgen van een trilogie die feitelijk af was, het naar voor schuiven van Bo Peep als hoofdpersonage en een hoop technische details, krijgen we op de eerste schijf twee featurettes. Bo Rebooted (6:21) kijt terug op het personage in de voorgaande films, en blikt vooruit op haar promotie naar eredivisie. In Toy Stories (5:38) vertellen cast-en crewleden over hun favoriete kinderspeelgoed.

Maar zoals gezegd staat het leeuwenaandeel op de bonusdisk, waarvoor u dus dieper in de zak moet tasten. In Let's Ride with Ally Maki (5:41) neemt Ally Maki, die de stem van Giggle McDimples doet, ons mee in de opnamestudio waar de stemmencast zijn ding doet, in verschillende stadia vanaf de ruwe dialogen tot de finale opnames. Woody & Buzz (3:35) bestudeert de relatie tussen de twee hoofdrolspelers doorheen deze franchise, alsook hun nieuwe ervaringen in deze vierde film. Anatomy of a Scene: Playground (9:31) is een redelijk technische analyse van één van de scènes uit de film, voorzien van commentaar van enkele technische medewerkers. Carnival Run (1:00) gidst ons snel door één van de voornaamste decors vna de film, met in View from the Roof (0:29) een zicht van bovenuit. Toy Box (13:00) somt in vijf filmpjes de nieuwe personages uit de franchise op: Gabby Gabby & Her Gang, Forky, Duke Caboom, Ducky & Bunny en Giggle McDimples. Zes verwijderde scènes (28:00) woden voorzien van de nodige inleidingen en commentaren, en zijn voornamelijk ruwe storyboards. Dan volgen er nog vier Trailers & Promos: Carnival Prizes (3:25), Booth (1:39) in het Spaans, Playtime (2:20) in het Engels en Freedom (1:46) in het Russisch. Bovendien start de eerste disk traditioneel weer met vervelende cross-promotionele trailers, die, we hebben het al moe gezegd, optioneel zouden moeten zijn.

CONCLUSIE
Toy Story 4 is zeker niet de beste film uit de franchise, maar weet ons toch te raken met een originele invalshoek. De schijven zijn technisch afgewerkt, alhoewel het steekt dat een release met alleen de 2D-film en de extra's niet te krijgen is, zeker omdat de 3D-schijf onbruikbaar is door de afwezigheid van Nederlandse ondertitels.