SOLARIS
Bespreking door: Yves - Geplaatst op: 2003-08-21
FILM
Psychiater Chris Kelvin (G. Clooney) wordt opgetrommeld om naar een ruimtestation in de baan van de planeet Solaris te gaan. Daar is geen teken van leven meer vastgesteld en ook de uitgezonden reddingsploeg is spoorloos. De opgenomen getuigenis van crewlid Gibarian (U. Tukur), een oude vriend van Kelvin, doet vermoeden dat er iets zeer vreemds aan de hand is. Daar toegekomen treft hij naast de lijken van enkele bemanningsleden, nog 2 overlevenden aan: Snow (J. Davies) die als een gedrogeerde rondloopt en Gordon (V. Davis) die bijna gek van paranoia is. Kelvin snapt niets van hun onsamenhangend relaas en enkele verschijningen, zoals het zoontje van de overleden Gibarian, verwarren hem nog meer. Maar zijn hoofd begint pas goed te tollen als hij er ’s morgens gewekt wordt door zijn vrouw Rheya (N.McElhone), die twee jaar eerder zelfmoord pleegde. Het blijkt dat Solaris de denkbeelden van mensen werkelijkheid maakt, zonder dat die ‘gecreëerde’ personen zich van de realiteit bewust zijn. Dit zorgde ervoor dat verschillende bemanningsleden uit pure waanzin zelfmoord pleegden. Kelvin beseft als wetenschapper wel dat de persoon naast hem niet zijn echte vrouw is, maar kan dit als mens niet aanvaarden en wil de gebeurtenissen uit het verleden ongedaan maken door met haar een nieuw leven te beginnen. Ondertussen komt het ruimtestation steeds dichter bij Solaris en moet Kelvin een keuze maken: ofwel zijn eigen leven redden en de onechte Rheya achterlaten, ofwel samen met haar de illusie verder beleven tot ze samen ten onder gaan…
Solaris is veel meer een psychologisch drama dan een typische sciencefiction film. Misschien dat hij het daarom niet zo goed deed aan de box-office. Zij die lasergevechten en ruimtemonsters verwachtten (zaken waar producer James Cameron een patent op heeft), werden immers zwaar teleurgesteld. De film verloopt zeer gemoedelijk (sommigen zouden ‘traag’ zeggen) en er zijn nogal wat scènes met zware dialogen. Sommigen zullen de psychologische analyses en de referenties naar het religieuze saai en ongepast vinden, maar voor wie stilaan genoeg heeft van de stereotiepe actiefilms die sinds Star Wars ononderbroken te zien waren, zal dit een ware verademing zijn. De film boeit van begin tot einde en stelt vele vragen, maar geeft geen sluitende antwoorden. Op die manier kan iedereen voor zichzelf uitmaken welke waarden en betekenissen de prent bevat.
Regisseur Soderbergh waagt zich nog maar eens aan een ander genre en wijkt ook af van zijn gebruikelijke manier van filmen door met vaste camerastandpunten te werken. Dit geeft een rustgevend effect en de zeer gestileerde beelden zijn een lust voor het oog. Het is de derde maal dat Soderbergh samenwerkt met acteur George Clooney en het is zonder twijfel de meest veeleisende rol die de hartenbreker ooit moest spelen. Hij doet dit met veel brio en bewijst dat hij ook karakterrollen aankan. En ik neem aan dat de dames verheugd zullen zijn dat ze George nu ook eens in zijn adamskostuum te zien krijgen.
BEELD EN GELUID
Op audiovisueel gebied valt er weinig aan te merken op deze release. Het anamorfisch beeld in 2.35:1 formaat is scherp en helder hoewel er in de openingsscènes hier en daar wat aliasing zichtbaar is. Dit is een transfer die we eigenlijk van alle nieuwe releases verwachten. Solaris bevat niet de meest overdonderende soundtrack ever, maar dat zou ook ongepast zijn gezien de sluimerende en onheilspellende sfeer van deze ‘trage’ film. De dialogen zijn zeer goed opgenomen en de subtiele surround-geluiden verhogen samen met de sobere maar knappe muziek van Cliff Martinez de intensiteit gevoelig. En op de momenten dat het nodig, geeft de subwoofer zeer vastberaden voldoende diepe bassen.
EXTRA’S
Er staan twee featurettes op de disc die evengoed hadden kunnen samengevoegd worden daar er qua inhoud geen wezenlijk verschil is en bepaalde delen mekaar overlappen.
- Audiocommentaar
Zowel regisseur Steven Soderbergh als producer James Cameron praten honderuit over de totstandkoming van de film. Daarbij bespreken ze uitgebreid de alternatieve en verwijderde scènes, geeft Cameron zijn visie op de regiestijl- en keuzes van Soderbergh, en worden eveneens de verschillen met het boek aangehaald. De commentaartrack is heel informatief en verveelt geen minuut.
- HBO Special (12 min. 53): het gebruikelijke promotiefilmpje zoals het ook op de Amerikaanse televisie te zien was. De acteurs spreken zoals gewoonlijk vol lof over elkaar en over het werken met de regisseur. Enkele filmfragmenten moeten de uitleg van Soderbergh en producer Cameron staven.
- Solaris: Behind the Planet (17 min. 40): eigenlijk een iets uitgerekte versie van de HBO special met een iets diepgaandere kijk op het maken van de film.
- Volledige screenplay: met de afstandsbediening kan er gebladerd worden in de sceenplay, die 61 pagina’s (of beeldschermen) lang is.
Het is jammer dat een film over diepmenselijke gevoelens enkel oppervlakkige extra’s toebedeeld krijgt. Anderzijds wordt de disc momenteel op bepaalde plaatsen voor slechts 21 euro te koop aangeboden, dus het is duidelijk dat dit voor Fox niet de meest prestigieuze release hoefde te zijn.
CONCLUSIE
Het intrigerende Solaris wijkt grondig af van het gros van de sciencefiction films die we de voorbije jaren te zien kregen. CGI creaties maken plaats voor diepgaande karakterstudies en zelfs religieuze thema’s. Hopelijk wordt de dvd succesvoller dan de bioscoopcarrière, want het zou jammer zijn als Hollywood zulke afwijkende films helemaal zou weren. Er zijn weliswaar veel titels op de markt die meer en betere extra’s bieden, maar het zou jammer zijn als dit een struikelpunt zou vormen om de beste acteursprestatie van George Clooney te bekijken.