DRIVING MISS DAISY
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2001-02-06
FILM
Viervoudig Oscarwinnaar Driving Miss Daisy was voor de briljante hoofdrolspeelster Jessica Tandy meteen haar laatste grote succes: in 1994 kwam aan haar rijkgevulde carrière een einde, niet geheel onverwacht gezien haar hoge leeftijd. Waarbij we meteen bij het hoofdthema van de film zijn beland: ouder worden. Het verhaal begint in 1948, wanneer Daisy Wertham, een rijke joodse dame, haar auto uit de garage rijdt en er de gracht mee in sukkelt. Haar enige zoon Boolie (Dan Aykroyd) wilt niet meer dat zijn moeder nog langer achter het stuur kruipt, en hij moet en zal voor haar een chauffeur inhuren.
De oude koppige dame staat hier zeer weigerachtig tegenover. Ze zegt dat het inhuren van een chauffeur te duur is, maar zoals zij uit een arm joods gezin komt en zich heeft kunnen opwerken tot een steenrijke lady met stand, waarvan de zoon aan het hoofd staat van een bloeiend textielbedrijf, blijkt dit al gauw een drogreden. De werkelijke reden waarom Miss Daisy geen chauffeur wilt, is omdat ze hiermee een deel van haar zelfstandigheid moet opgeven. De zwarte Hoke Colburn (Morgan Freeman) valt ook niet meteen in de smaak bij Miss Daisy: hij is christen en zijzelf joods, en om haar moeder klem te zetten, heeft Boolie bepaald dat zij hem alles mag toesnauwen of laten doen, maar ze kan hem niet ontslaan.
Aanvankelijk blijft Miss Daisy zo koppig dat ze nog liever haar boodschappen gaat doen met het openbaar vervoer. Maar vooral door Hokes aandringen laat ze zich toch één maal door hem voeren. En dan is het ijs gebroken. Eerst is Miss Daisy nog zeer streng voor haar chauffeur (ze probeert hem zelfs een diefstal in zijn schoenen te schuiven), maar Hoke blijkt een toonbeeld van wellevendheid en goede manieren. Wanneer blijkt dat hij niet kan lezen, geeft Miss Daisy, die vroeger lerares is geweest, hem een leesboekje cadeau.
Doordat ze uit het isolement van haar huis gehaald wordt, wordt Daisy bovendien geconfronteerd met de problemen van de maatschappij, en meer bepaald van de ondergeschiktheid van de zwarten. Zo wordt op gegeven moment Hoke aanzien voor een autodief, alleen maar omdat hij met een sjieke wagen rijdt, en mag hij in een stop langs de weg de toiletten niet gebruiken omdat hij kleurling is. Gaandeweg leren ze elkaar respecteren, en durft Hoke ook meer en meer van zich afbijten wanneer Daisy hem onredelijk behandelt. Daisy wordt, zelfs als joodse, gevoelig voor het ideeëngoed van de immens populaire dominee Martin Luther King. De film begint echter nergens de vervelende moralistische toer op gaan, en focust op de openbloeiende vriendschap tussen de rijke dame en haar sjofele chauffeur.
Let bijzonder op het tijdsverloop: in plaats van een anekdotische opsomming van gebeurtenissen worden de personages bijna op continue wijze ouder, en zitten er nauwelijks of geen tijdssprongen ('x jaar later...') in het verhaal.
Driving Miss Daisy is een terechte klassieker, een hartverwarmende film zonder ook maar het minste aanstootgevende element, en ontdaan van alle overdreven pathos die gewoonlijk over dit soort films uitgesmeerd worden - waar vinden we dat tegenwoordig nog - die het acteertalent van Jessica Tandy en vooral Morgan Freeman dik in de verf zet. Vooral voor Morgan Freeman heeft dit achteraf geen windeieren gelegd, want hij is nu één van de meest bejubelde zwarte acteurs die Hollywood rijk is, en hij heeft een indrukwekkende lijst referenties op zijn naam staan, zoals Robin Hood, Prince Of Thieves, Outbreak, Deep Impact, om er maar een paar te noemen.
BEELD EN GELUID
Deze DVD was mijn eerste kennismaking met een Indies-DVD, weer een kleine filmmaatschappij dit de groten tracht naar de kroon te steken. Een dappere poging, maar helaas niet altijd even goed gelukt. Zo is het beeld anamorf, maar de kleuren zijn overal donker en sober, en zeker niet heel scherp. De ondertiteling staat mee op de beeldband, en afgezien van het feit dat zulke bij een DVD niet hoort te zijn, is de ondertiteling bovendien soms moeilijk te lezen; vooral smalle letters zoals de i of de l zijn soms nauwelijks leesbaar, en de tekst staat tegen elkaar geperst alsof ze de ondertitelaar van dienst per strekkende meter moesten betalen! De DVD is voorzien van zowel een Dolby Digital 5.1 als een Dolby Surround 2.0-spoor. In het begin lijkt de DVD heel fijn afgewerkt, want bij elke voorbijrijdende auto en elke tik van een vingernagel op een kastje wordt de geluidstrack aangedikt met surroundeffecten. De dialoog verzuipt echter op de duur hopeloos in wat het achtergrondgeluid zou moeten zjin, en is op de duur gewoon onhoorbaar! Het evenwicht in de geluidsmix is dan ook ver te zoeken; Engelstalige kijkers beperken zich beter tot de niet-ondertitelde UK-versie.
EXTRA'S
Eerst even vermelden dat de copyright-notice bij de intro overdreven lang duurt, en met geen mogelijkheid te skippen valt. Ook inzake extra's heeft Indies nog een hoop te leren. De korte featurette en de nog kortere trailer zijn niet ondertiteld en bovendien slecht van kwaliteit, en de DVD bevat voorts nog een reeks foto's van de film en biografische informatie van de hoofdacteurs. Een pluspunt is dan weer dat deze biografische informatie Nederlandstalig is. Maar volgende keer mag het een beetje meer zijn: men heeft precies alle moeite van de wereld willen doen om de hele zaak per se op een single layer-disc te willen persen, en dat ruikt naar een poging tot snel geldgewin. Nog een laatste opmerking: de 'kleinere' maatschappijen zoals Indies, Videofilm Express en A-video moeten dringend eens wat doen aan de accuraatheid van de gegevens op de hoezen. Zo wordt de lengte van de film stelselmatig overdreven (op 1 week tijd heb ik dit bij 4 films gemerkt).
CONCLUSIE
De film behoeft niet veel kritiek, de DVD-release kon beter. We zullen de maatschappij, Indies, maar een beetje krediet geven, zo bij hun eerste releases, maar er zijn heel wat schoonheidsfoutjes te bemerken die bij een volgende DVD-worp zouden mogen weggewerkt zijn. Tip aan de makers: begin alvast met de geluidstrack beter te mixen. Nog liever alleen een evenwichtige 2.0-track (wat mogelijk is, zie bijvoorbeeld de X-Files Season One Box) dan een manke 5.1-track zoals hier.