FILM
Willy Loman (Dustin Hoffman) komt ’s avonds laat thuis. Als handelsreiziger is hij verantwoordelijk voor New England, (staat ten noordoosten van New York) en dat betekent elke week een afstand van bijna 1000 km retour. Willy is zestig en tijdens de rit naar het noorden raakt zijn wagen van de weg. Zijn vrouw Linda (Kate Reid) vindt dat hij zijn rechtstreekse chef onder druk moet zetten om een baantje op het hoofdkantoor in New York voor hem te vinden, maar er is duidelijk meer aan de hand: Willy gaat hallucineren en er is sprake van een snel voortschrijdende seniliteit; hij is vooral over zijn toeren omdat zijn oudste zoon Biff (John Malkovich) na zes maanden afwezigheid terug thuis is. Tussen vader en zoon botert het niet goed, want Biff heeft zijn vader teleurgesteld: de ooit veelbelovende sportman is ondertussen 34 en kleptomaan. Hij is al een paar keer opgepakt en ziet een job als vertegenwoordiger niet zitten. Happy, zijn jongere broer, is slechts assistent-verkoper en houdt zich onledig met het versieren van zoveel mogelijk vrouwtjes. Ook hij heeft bij het echtpaar Loman alle illusie op een carrière weggenomen.

Willy is gedesillusioneerd door het falen van zijn zoons, maar evenzeer door zijn eigen mislukkingen. In meer dan 35 jaar trouwe dienst heeft hij het nooit verder gebracht dan vertegenwoordiger. Zijn eeuwige glimlach en optimisme doen het niet meer en zijn werkgever heeft daarom besloten zijn vast maandelijkse vergoeding op te schorten, want ook hem wordt het stilaan duidelijk dat er iets mis is met Willy. Wanneer Willy zijn baas op hysterische manier onder druk zet voor een plaatsje in New York, krijgt hij zijn ontslag. Hij heeft nu geen inkomen meer om zijn gezin te onderhouden en de rekeningen te betalen en ziet zich verplicht om van zijn buurman Charley (Charles Durning) elke week 50 dollar aan te nemen voor het noodzakelijke levensonderhoud. Willy overweegt zelfmoord.

Death Of A Salesman is gebaseerd op het gelijknamige toneeldrama van de Amerikaanse auteur Arthur Miller, dat met de Pulitzerprijs voor Drama werd bekroond. Miller beschrijft in deze klassieker uit 1949 de relatie tussen een dementerende vader en zijn falende zoon, of in elk geval een zoon die in de ogen van de vader mislukt is in het leven. Want dat is het drama van Willy en Biff : de zoon heeft altijd opgekeken naar een vader die eigenlijk een mislukking is en de vader heeft zijn zoon altijd successen voorspeld die onbereikbaar of op z’n minst moeilijk haalbaar zijn. Arthur Miller confronteert Amerika in Death of a Salesman met zijn eigen sprookje, zijn eigen fabel. Als in een Griekse tragedie toont hij het dilemma tussen de droom van alle Amerikanen om te slagen in het leven en de rauwe werkelijkheid van elke dag, de precaire strijd van een meerderheid om te overleven in een harde, onmeedogenloze consumptie- en prestatiemaatschappij waar het recht van de sterkste zegeviert. De auteur biedt geen alternatief, geen makkelijke oplossing, geen uitweg: wie te weinig talenten bezit, zijn kansen verspeelt of gewoon pech heeft, kan het wel vergeten in het land van de onbeperkte mogelijkheden. Death Of A Salesman is Arthur Millers eerste theaterstuk, en ook zonder steengoede opvolgers als o.a. The Crucible, A View from the Bridge en Broken Glass behoort hij tot de meest originele en oorspronkelijke toneelauteurs van de 20ste eeuw.

De regie van Death Of A Salesman is toevertrouwd aan Volker Schlöndorff, regisseur van o.a. Die Blechtrommel en vertegenwoordiger van de Nieuwe Duitse Cinema in de jaren’70. Hij gaat aan de slag met de cast die een jaar eerder, in 1984, van Millers kritisch ontvangen theaterstuk op Broadway een nieuwe uitvoering bracht. Ook daarin speelt Dustin Hofman de hoofdrol met Kate Reid als Linda en John Malkovich als Biff. Schöndorff doet geen enkele poging om de toneelaspecten van werk te verbergen. Hij breidt de decors wel uit tot een restaurant en het bureau van Willy’s werkgever, maar de tuin van het Lomanhuis ziet eruit zoals decors in oude cowboyfilms : geschilderd, met kunstlicht erop en in het geval van Schlöndorff zelfs met een streepje pre-Raffaëlieten. De interieurs en de aankleding worden sober gehouden, zodat alle aandacht naar de dialogen kan gaan, naar de conflicten tussen de echtelieden en hun kinderen. Death Of A Salesman is nog het best te vergelijken met Who’s Afraid Of Virginia Woolf? (Mike Nichols, 1966), de verfilming van een toneeldrama van Edward Albee, waarin hoofdacteurs Elisabeth Taylor en Richard Burton elkaar zonder medelijden psychisch kapot maken. Volker Schlöndorff laat de film beginnen met de auto die in de berm terechtkomt, verplaatst de actie vervolgens naar het huis van de Lomans met de ouders in de ene en de zoons in de andere slaapkamer. De hysterische monologen van Willy waarop de kijker onvoorbereid getrakteerd wordt, zorgen voor een ongemakkelijke sfeer, en vanaf het moment dat Willy met Biff wordt geconfronteerd krijgt de film een duizelingwekkende vaart. Anderhalf uur lang bombarderen een uitstekende Dustin Hoffman, een verrassende Jon Malkovich en een meelijwekkende Kate Reid de toeschouwer met een lawine van woorden, verwijten, ruzies en frustraties. De sfeer gaat van medelijden over verbazing, afkeer en medeleven tot bittere inleving. Na afloop blijft een verdwaasde, leeggezogen en psychisch platgeslagen kijker achter, beduusd door het ongemakkelijke gevoel een voyeur te zijn, weggedoken door de haast oneindige vloed van pijnlijke gevoelens, stomverbaasd door het acteertalent van de beide hoofdfiguren. Op surrealistische wijze laat Volker Schlöndorff de hallucinaties en de werkelijkheidsbeleving van Willy naadloos met elkaar versmelten, waardoor realiteit en droom vaak moeilijk uit elkaar te houden zijn.

Dustin Hoffman toont ons in Death of a Salesman zijn groot talent zoals alleen grote acteurs dat kunnen. Hij is tegelijk held en anti-held in zijn eigen levensverhaal, een hulpeloos hoopje miserie en tegelijk een brutale macho, de liefhebbende vader en de onredelijke echtgenoot met stroeve en onzekere bewegingen, en John Malkovich, kwetsbaar en fragiel in zijn onmacht, ontgoocheld door het leven, als een moderne Don Quichotte vechtend tegen de windmolens in zijn hoofd; hij ontvouwt z’n personage met kleine rukjes en trekt de kijker onverbiddelijke mee in de jeugdtrauma’s die hem gevangen houden, om aan het eind als een sfinx uit zijn as te herrijzen.

BEELD EN GELUID
Deze film werd oorspronkelijk voor televisie gemaakt en staat bijgevolg in 4:3 full frame. De kleuren zijn helder, het contrast is goed, maar Schlöndorff gebruikt het licht in de (zogenaamde) buitenopnamen zodanig dat de toeschouwer duidelijk merkt dat het om een studio-opname gaat. Death of a Salesman blijft op die manier zeer dicht bij de sfeer van het toneelstuk dat Arthur Miller schreef. De transfer is netjes verlopen en het beeld is vrij van vuil en beschadigingen, en alleen soms een beetje korrelig misschien.
Het geluid is opgenomen in stereo en het klinkt duidelijk en helder.

EXTRA'S
Deze dvd bevat geen extra's.

CONCLUSIE
Death Of A Salesman is een zeer sterke film, zonder meer, gebaseerd niet op een gauw in elkaar gedraaid script, maar op een berensterk theaterstuk van de meesterlijke auteur Arthur Miller. Sinds de première is het met een veelvoud van prijzen overladen. Volker Schlöndorff, de regisseur, neemt rustig de tijd om zijn hoofdpersonages voor te stellen en verhoogt dan systematisch de spanning en de snelheid waarmee de handelingen zich voordoen. De kijker wordt meegezogen in een maalstroom van opgekropte frustraties en onverwerkte emoties en ademt pas opnieuw rustig wanneer de aftiteling gaat lopen. Gewoon meesterlijk.