FILM
De Koude Oorlog in de jaren '60 van de vorige eeuw: de supermachten zijn er in geslaagd om het miniaturiseren (verkleinen) onder controle te krijgen, maar het procédé blijft maar 60 minuten van kracht. Daarna nemen de dingen weer hun oude volume aan. Aan Russische kant is een zekere professor Benes (Jean Del Val) erin geslaagd de miniaturisering te bestendingen. Zijn ontdekking betekent een gevoelige vooruitgang en een strategisch voordeel voor de bezitter van de techniek. Hij loopt evenwel over naar de andere kant en om te vermijden dat hij zijn kennis overdraagt aan de Amerikaanse geheime dienst, wordt het konvooi dat hem begeleidt beschoten. De Rus is levensgevaarlijk verwond aan het hoofd. In het ziekenhuis stellen de chirurgen vast dat een hersenoperatie onmogelijk is en dus opteert men voor een totaal nieuwe techniek: het injecteren van een mini-duikboot met een professionele bemanning die ter plekke – dus in de hersenen – het kwaad (een bloedklonter) gaat bestrijden. Ze krijgen 60 een uur de tijd om de klus te klaren. Wanneer de capsule op weg gaat naar haar doel, blijkt er een Russische spion aan boord te zijn die er alles aan doet om zijn landgenoot te doden of de missie te laten mislukken.

De duikboot 'Proteus' wordt via een ader in de bloedstroom van de Russische professor gebracht. Aan boord zijn kapitein Bill Owens (William Redfield, de bestuurder de Proteus, dokter Peter Duvall (Arthur Kennedy), de neochirurg, Miss Cora Peterson (Raquel Welch), Duval's aantrekkelijke assistente, dokter Michaels (Donald Pleasence), hij heeft een landkaart gemaakt van het menselijke lichaam en zorgt dat de duikboot op koers blijft en tenslotte Grant (Stephen Boyd), een man die gespecialiseerd is in het tot een goed einde brengen van opdrachten, zeg maar: de coach, de trainer. Samen gaan ze op pad om Benes te redden. Hun Fantastic Voyage, een film op basis van het gelijknamige boek van de Amerikaanse SF-auteur Isaac Asimov, voert de kijker mee naar een universum dat hij nog ooit eerder heeft gezien: het menselijke lichaam. Het boek van Asimov legt de klemtoon op het avontuur en de suspense, en minder op de techniciteit van het onderwerp. Er zijn de moeilijkheden onderweg en de spanningen tussen de bemanningsleden wanneer blijkt dat er een verrader aan boord is. Door afwisselend van de ene spanningslijn naar de andere over te springen en ondertussen de klok te laten wegtikken, levert Asimov een unieke sf-roman af die het midden houdt tussen een rampenfilm met menselijke slachtoffers en een gesofistikeerde productie à la Star Wars.

De transfer van Asimovs verhaal van papier naar pellicule aan de hand van Harry Kleiners script, is minder goed geslaagd. De visuele effecten en de (voor die tijd) trendy mise en scène van de beginfragmenten zijn boeiend, maar wanneer de Proteus op weg gaat, wordt Fantastic Voyage een collage van mooie beelden, vaak minutenlang, een avonturenfilm met af en toe een spectaculaire gebeurtenis en nu en dan suspense. De vraag omtrent de spion blijft tot aan het einde onbeantwoord waardoor deze whodunit de aandacht gaande houdt, toch is een gevoel van verveling halverwege de film niet helemaal te onderdrukken. De minderwaardige acteerprestaties dragen daar het hunne toe bij: Raquel Welch – ze was nooit een grote actrice – is vooral lid van de bemanning wegens haar looks en de spanning die ze tussen de mannen veroorzaakt. Voor de rest is 'houterig' de beste term om het optreden van de hele crew te omschrijven, met personages die nauwelijks beklijven omdat Richard Fleischer geen interesse heeft voor hun karakterontwikkeling. Hem is het vooral te doen om de geheimzinnigheid en het surrealisme van het menselijk lichaam en het moet gezegd dat de decorontwerpers van 1966 zeker niet moeten onderdoen voor hun collega's uit de laten jaren '90: voor dié tijd is Fantastic Voyage zonder enige twijfel de meest geavanceerde productie ooit. De confrontatie met vijandige anti-lichaampjes, overdruk in de bloedaders, de claustrofobische afmetingen van de longen, hun trillende membranen en struikgewasachtige decors van de hersenen zijn origineel en op artistiek niveau van hoge kwaliteit. Geen wonder dat op de uitreiking van de Academy Awards dat jaar Fantastic Voyage alle belangrijke Oscars voor Art Directory, Visuel Effects, Montage en Kleurenfotografie wegkaapte.

Naar de normen van vandaag is de film verouderd en gedateerd, maar zijn plaats in de evolutie van het genre is onmiskenbaar belangwekkend en interessant. Liefhebbers van Science Fiction zullen beslist met weemoed en nostalgie naar deze dino onder de sf-films terugkijken., want ondanks de bezwaren is Fantastic Voyage best een onderhoudende en amusante film.

BEELD EN GELUID
Fantastic Voyage moet het helemaal van kleur hebben. De ruimte waar de duikboot wordt verkleind en ingebracht is van het koelste wit, het interieur van de duikboot iets warmer, maar tegelijk zakelijk met flikkerende lichtjes en veel metaal. Wanneer de boot in de ader van de patiënt terechtkomt barst de film open als een bloem met duizend tinten, volle contrasterende kleuren in verschillende combinaties na elkaar met grote verschillen tussen licht en donker, oerversies van de moderne computeranimatie met voor die tijd ongewone en totaal nieuwe geluiden om het functioneren van de organen te ondersteunen. De toeschouwer maakt een reis mee door het droomland van Salvador Dalí, een surrealistisch sprookje voor groot en klein door ons meest dierbare en tegelijk meest onbekende universum: ons eigen lichaam. De geluiden zijn heel duidelijk aanwezig. Het kloppen van het menselijke hart – een omweg in het voorziene traject - neemt geleidelijk aan toe en jaagt de spanning naar onbekende hoogten. Wanneer het gebonk dan plotseling wegvalt omdat het hart is stilgelegd, is het de stilte die voor geluid zorgt, het geluid van gevaar en suspense, het onnatuurlijke niets dat seconden uitrekt tot minuten en de haren doet overeind komen. Het is máár Dolby Surround 2.0, maar de effecten zijn angstaanjagend.

EXTRA'S
Deze dvd bevat alleen de Originele Bioscooptrailer.

CONCLUSIE
Fantastic Voyage is een sf-film uit de jaren ’60 en dat ziet men: supermoderne decors, kraaknette en fel uitgelichte sets, spannende stretchkostuumpjes en korte kapsels à la Star Trek van Captain Spock, een thriller die zich in het menselijk lichaam afspeelt lang voordat de medische wereld dat nooit geziene universum via micro-tehnologie zichtbaar kon maken. Tegenwoordig kijkt niemand nog op van een chip in een ader om de kwaliteit van de bloedsnelweg te meten. Toen, in 1966, was dat pure toekomstmuziek. De tijden zijn snel veranderd, SF-auteurs en -filmmakers hebben de eer gehad om die toekomst toen al zichtbaar te maken. Fantastic Voyage is zo'n visionaire project van één van de belangrijkste schrijvers uit het genre, Isaac Asimov. Bij de filmversie van zijn roman zijn kanttekeningen te plaatsen, maar de echte diehards onder u hebben allicht niet veel aanmoediging nodig.