SERIE
Sharpe begon zijn carrière niet op de buis maar op de pagina's van een romanreeks van Bernard Cornwell. De schrijver, een devoot historicus die al zijn werken door diepgravende research laat voorafgaan, creëerde in 1981 immers het titulaire personage, een soldaat in het leger van de Engelse koning ten tijde van de Napoleontische oorlogen. Het volgende decennium zou er quasi elk jaar een nieuw avontuur van Richard Sharpe verschijnen, en de boeken groeiden uit tot gigantische bestsellers. Niet verwonderlijk dus dat de Britse commerciële zender ITV begin jaren negentig het plan opvatte om de verhalen naar het kleine scherm te bewerken. Op 5 mei 1993 werd de eerste adaptatie op het Britse publiek losgelaten, Sharpe's Rifles, met imposante kijkcijfers tot gevolg. Tussen 1993 en 1997 zouden er nog dertien meer tv-versies volgen, die allen een hit waren. De laatste drie Sharpe-verfilmingen, Revenge, Justice en Waterloo, zijn nu door Dutch Filmworks in één dvd-box verzameld.

Het is vreemd dat de distributeur ervoor kiest enkel het slotakkoord van de serie op dvd uit te brengen. Wanneer je als kijker immers Sharpe's Revenge in de dvd-speler steekt, word je zonder voorbereiding voor de leeuwen gegooid. Zo blijkt Sharpe getrouwd, zijn er onderliggende vetes waar je enkel maar het raden naar hebt en blijken handelingen vaak gemotiveerd door feiten die zich afspeelden in eerdere episodes. Het is alsof je nog snel het laatste kwartier van een film mag zien waarvan je het eerste anderhalve uur gemist hebt. Ik weet niet in welke mate DFW nog van plan is andere episodes van Sharpe op disc uit te brengen, maar hun releasestrategie is hoe dan ook discutabel.



Niettemin kan je ondanks deze tekortkoming best genieten van de drie laatste avonturen van Sharpe. De verhalen, gestructureerd als drie afleveringen van telkens 100 minuten, overstijgen weliswaar vaak de gemiddelde plot van romantische romannetjes niet, maar de historische achtergrond en de evoluties van de karakters maken veel goed. Het duurt een half uur eer je de vooroordelen die met dergelijke pulpplots onvermijdelijk gepaard gaan achter je kan laten, maar eens je mee bent in de sfeer en de pathos van de verhalen, word je moeiteloos meegezogen in wat de filmmakers je voorschotelen. Romantische intriges, verraad, geweld en morele dilemma’s wisselen elkaar vlot af en houden je aan de buis gekluisterd. De artistieke merites van de drie episodes zijn nochtans minimaal – regisseur Tom Clegg kiest voor een oerconservatieve aanpak met statische kaders en veel close-ups – mede wellicht doordat het budget allesbehalve toereikend was om de grandeur en scope van conflicten in de Napoleontische tijd recht te doen.

Acteurs hebben gelukkig geen behoefte aan grote budgetten en hun prestatie in Sharpe is dan ook een belangrijke reden dat de serie zich zo makkelijk laat bekijken. Sean Bean is een acteur met beperkte mogelijkheden, maar hij excelleert in het vertolken van helden die iets zwaarmoedigs overig zich hebben. Richard Sharpe is zo'n karakter en dus voelt Bean – die pas in laatste instantie de rol overnam van eerste keus Paul McGann – zich perfect in zijn vel. Ook de nevencast laat zich dikwijls van zijn beste kant zien. Darah O’Mallay is bijvoorbeeld alles wat je van Sharpes beste vriend verwacht en Abigail Cruttenden maakt intrigerende – zij het niet altijd even geloofwaardige – transformatie van liefhebbende vrouw naar geldzuchtige heks. Onder de gastacteurs duiken bovendien enkele bekende namen op: Hugh Fraser - Poirot's Kapitein Hasting – is een goede Hertog van Wellington, Alexis Denisof boort een heel ander genre aan dan hij in Angel deed, en een hopeloos miscaste en overacterende Paul Bettany kon als de Prins van Oranje al wat proefdraaien voor een soortgelijke, zij het zeegebonden, film enkele jaren later, Master And Commander: The Far Side Of The World.

Liefhebbers van die laatste prent, en van historische films en series in het algemeen, moeten Sharpe's Final Battles zeker eens uitproberen. De episodes vertonen immers alle geneugten die je van dit genre verwacht. Zelfs deze in eerste instantie sceptische reviewer werd verrassend gemakkelijk meegezogen door de belegen verhaallijnen en overgeromantiseerde plots. Misschien schuilt er dan toch een liefhebber van stationsromannetjes in mij…



EPISODES
Disc 1
Sharpe's Revenge
Majoor Sharpe en zijn bataljon voeren slag om de stad Toulouse. Als die laatste vesting valt, is Napoleon gedwongen zich terug te trekken en de nederlaag in de oorlog te erkennen. En zo gebeurt het ook. De keizer wordt verbannen naar Elba en de Engelse soldaten vieren de overwinning. Een gehaaide luitenant van Napoleon gaat er echter vandoor met diens goudschat en schuift de schuld in de schoenen van Richard Sharpe. Die komt voor een tribunaal, waar hem de strop wacht. Maar de majoor kan ontsnappen en zweert de goudschat terug te vinden en degene die hem aan de galg wou praten te straffen. De vete is des te persoonlijker geworden omdat Sharpes vrouw Jane, misnoegd over de geruchten rond haar man, naar Londen is afgereisd, haar mans rekening heeft geplunderd en een minnaar in huis heeft genomen.

Disc 2
Sharpe's Justice
Net nu Sharpe rust lijkt te hebben gevonden bij zijn nieuwe liefde Lucille in Normandië, wordt hij overgeplaatst naar het Engelse Yorkshire, zijn geboortestreek, waar hij de privé-militie van een rijke industrieel zal gaan leiden. Al snel komt Sharpe er echter achter dat hij aan de verkeerde kant van de wet staat, wanneer de industrieel zijn personeel onderdrukt met lage lonen en een schrikbewind voor ongehoorzamen. De regio roept ook herinneringen aan het verleden op bij de majoor, zowel door conflicten met vroegere vrienden uit het weeshuis als door het feit dat zijn vrouw Jane en haar minnaar een aanpalend landgoed geërfd hebben. Heen en weer geslingerd tussen gevoelens van wraak, woede en nostalgie poogt Sharpe de juiste beslissingen te nemen en tegelijkertijd om te gaan met de pas ontdekte waarheid over zijn afkomst.

Disc 3
Sharpe's Waterloo
Napoleon is ontsnapt uit ballingschap en heeft zijn troepen geünificeerd om ten strijde te trekken tegen de legers van Engeland, Pruisen, Holland en België. Sharpe, bevorderd tot luitenant-kolonel, neemt dienst in het leger van de Prins van Oranje, maar is gefrustreerd door diens aperte gebrek aan leidinggevende kunde. Ook het conflict met zijn vrouw en diens minnaar blijft sluimeren, want Sharpe eist het geld terug dat de twee hebben opgesoupeerd. Alle conflicten, zowel militair als persoonlijk, bereiken een hoogtepunt in een klein plaatsje bezuiden Brussel. In Waterloo zal worden gestreden voor persoonlijke eer, militaire suprematie en de toekomst van Europa.



BEELD EN GELUID
Sharpe ziet eruit zoals je dat van een op film geschoten Britse tv-serie van voor het digitale tijdperk verwacht: met fletse kleuren, een te zachte scherpte, massa’s grain en een gebrek aan contrast. De eerste twee episodes zijn weergegeven in een niet-anamorfisch formaat van ca. 1.56:1, terwijl Sharpe's Waterloo in reguliere 4:3 op de disc staat. Het geluid bestaat uit een simpele Dolby Surroundtrack die helaas te kampen heeft met een wisselvallige geluidsmix en die feitelijk niet meer is dan veredelde mono.

EXTRA'S
De bonussectie blijft leeg op de drie schijven. Er is zelfs geen plaats voor een scèneselectiescherm. Minpunt is eveneens de weergave van de ondertitels. In bepaalde segmenten worden Franssprekende karakters immers voorzien van gebrande Engels ondertitels, waarover dan nog eens de Nederlandse vertaling verschijnt.

CONCLUSIE
Sharpe's Final Battles bundelt de drie laatste avonturen van militair Richard Sharpe tijdens de Napoleontische oorlogen en is verplichte kost voor iedereen die van geromantiseerde historische series houdt. De plot en cameravoering zijn behoorlijk pedant, maar de lichtjes campy sfeer en enkele solide acteerprestaties sleuren je alsnog mee in de verhalen. Beeld en geluid scheren geen hoge toppen, en de bonussectie blijft leeg.

OOK DIT NOG...
Sharpe's Final Battles is misschien een ongelukkig gekozen titel. Na een hiaat van bijna een decennium werd in 2006 immers een nieuwe episode in de Sharpe-saga op ITV vertoond: Sharpe's Challenge, waarin het karakter verdere avonturen beleeft in het door Engeland overheerste India. Het schijnt de bedoeling te zijn van de diverse betrokken partijen om ook in de toekomst eenmalige afleveringen op speelfilmlengte te produceren van de reeks.