AIMÉE & JAGUAR
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2002-05-10
FILM
Wanneer Lily Wust (Inge Keller) in een bejaardentehuis wordt opgenomen, ontmoet ze daar een oude vriendin, Ilse (Kyra Mladeck). De ontmoeting brengt bij Lily pijnlijke herinneringen boven aan de periode toen ze in 1943 in Berlijn verbleef. De Duitse oorlogsmachine begon te sputteren, en de Duitse hoofdstad werd regelmatig getroffen door ongeziene bombardementen van de geallieerden. Lily (Juliane Köhler) was getrouwd met een Oostfrontstrijder, en doorbrave model-huismoeder van vier kinderen. Ze bedroog nochtans regelmatig haar man met Duitse officieren. Via haar huishoudster Ilse (Johanna Wokalek) komt ze op gegeven ogenblik in contact met Felice Schragenheim (Maria Schrader), een joodse lesbiënne, en geliefde van Ilse. Felice is in alle opzichten anders dan Lily: ze leeft in het besef dat ze alle dagen kan worden opgepakt en naar de concentratiekampen kan worden gestuurd, zoals al gebeurd is met het merendeel van haar familieleden. Onder een valse identiteit werkt ze voor een pro-nazistische krant, om zo dichter bij de bron te zitten van waaruit ze informatie kan doorspelen naar het verzet. Samen met haar vriendinnen Ilse, Klärchen (Heike Makatsch) en Lotte (Elisabeth Degen) poseert ze voor naaktfoto's voor de Duitse strijders aan het front; met het geld proberen ze aan valse passen te geraken om zo snel mogelijk Berlijn te kunnen verlaten. Wanneer het tot een breuk komt met Ilse, stort ze zich in een romance met de in eerste instantie compleet uit haar lood geslagen Lily. Het liefdeloze huwelijk waarin ze vastzit, doet haar toch uiteindelijk kiezen voor de geneugden van de sapphijnse liefde. Wanneer Lotte bij een identiteitscontrole wordt neergeschoten, en een foto waarop Felice samen met haar te zien is in de handen van de Gestapo komt, lijkt haar lot bezegeld, want omdat ze joods én lesbisch is, hebben de nazi's twee excuses om haar te pakken te krijgen. Lily's man Günther (Detlev Buck) is uiteraard niet echt opgezet wanneer hij van de Russisch-Duitse frontlinie met verlof thuiskomt, en zijn vrouw met een andere vrouw in bed aantreft. Even heeft Felice de hoop dat de oorlog spoedig zal eindigen, wanneer er een aanslag op Hitler wordt gepleegd. De Führer overleeft die jammer genoeg, en wanneer eindelijk de valse passen arriveren, vertrekken Ilse en Klärchen naar Zwitserland. Felice kiest om bij Lily te blijven.
Aimée & Jaguar is een romantisering van het merkwaardige, waar gebeurde verhaal van de liefde tussen een Duitse "hochdeutsche" vrouw en een joodse verzetsstrijdster. Toen de echte Lily Wust in het begin van de jaren '80 haar dagboeken publiek stelde, stortte de internationale pers zich op haar, en boden verschillende instanties haar een aanzienlijke som geld voor het herwerken van haar aantekeningen tot een boek. Regisseur Max Färberböck had net rond die periode een soortgelijk script klaar, maar toen hij het verhaal van Aimée (Lily) en Jaguar (Felice) hoorde, gooide hij zijn script dadelijk de prullenmand in, en begon aan de verfilming van dit boek. Er werden zeer intensieve audities gedaan voor de twee hoofdrolspeelsters, en we moeten toegeven dat Maria Schrader en Juliane Köhler een zeer goede keuze waren, want beiden spelen ze hun rol met veel overtuiging, en werden hiervoor in 1999 op het filmfestival van Berlijn bedacht met een gezamenlijke prijs voor beste actrice. De regisseur wilde soms wel duidelijk te veel in korte tijd vertellen, waardoor er hier en daar een paar serieuze gaten in de gedachtengang zitten, en de film blijft niet over de hele lengte boeien. Vooral de liefdesscènes zijn nodeloos lang uitgesponnen, en aangedikt met wat te veel niet ter zake doende dialoog, maar het scenario zelf heeft wel genoeg vaart om de twee uren te overbruggen. Het verhaal wordt in een zeer klassieke flash-backstructuur verteld uitgaande van de hernieuwde ontmoeting tussen Lily en Ilse. Wat de film goed maakt, is dat men een eerder geslaagde poging heeft ondernomen om de gruwel van de deportaties te laten contrasteren met het gewone voortgaan van het dagelijkse leven, in welke soms surrealistische omstandigheden ook. Ondanks de grauwe sfeer is er veel aandacht besteed aan een correcte historische weergave, met veel oog voor detail.
BEELD EN GELUID
Het doet ons plezier dat Homescreen nogmaals bewijst dat kleine maatschappijen best releases durven brengen die met de grotere studio's kunnen wedijveren, als ze maar willen. Neem nu deze disc. Het beeld is redelijk scherp; alleen in sommige scènes waarin er van verder wordt uitgezoomd (bijvoorbeeld de scène waarin Lily en Felice gaan zwemmen), verliest het beeld een beetje detail. Hier en daar is toch wel wat grain te bespeuren, en de kleuren zijn zeer donker en grauw, maar dat is een onlosmakelijk element van de film zelf. Ook edge enhancement is soms wel duidelijk te zien. De 5.1-geluidstrack levert regelmatig een goede dynamische weergave, vooral uiteraard in de scènes waarin Berlijn vanuit de lucht wordt gebombardeerd en er een paar huizen ontploffen. De actie is echter redelijk schaars in deze film, en bij de (soms lange) dialogen ontbreekt uiteraard elk ruimtelijk effect.
EXTRA'S
De disc heeft niet echt veel extra's, maar de 12 minuten interviews met cast en crew kunnen tellen, vooral omwille van het interview met de echte Lily Wust, die nog leefde ten tijde van het draaien van deze film, en die met haar 84 jaar toch nog een zeer scherpe geest schijnt te hebben, en interessante commentaar kan geven bij het verfilmen van haar eigen levensverhaal. Ze is ook te zien in de 6 minuten durende featurette, waarbij zoals vanouds interviewfragmenten met filmfragmenten worden vermengd tot een promotionele clip. Naast de trailer staan er nog drie cross-promotionele trailers op, die je alleen achter elkaar kan afspelen, voor de films Sous Le Sable, Pani E Tulpani en Tzatsiki.
CONCLUSIE
Cinefiele verfilming van een zeer merkwaardige levensgeschiedenis, wat nogmaals bewijst dat echte geschiedschrijving niet de woorden en daden van de politieke leiders omvat, maar die van de gewone mensen die de gebeurtenissen moeten ondergaan.