In Costa Rica zijn killer bees een probleem. Ze zijn het resultaat van een ongelukkige kruising tussen Afrikaanse en Europese honingbijen en ze verspreiden zich vanuit Brazilië razendsnel in noordelijke richting. Killer bee-zwermen houden van openruimten en dus zijn pleinen en voetbalvelden een geliefd terrein, waardoor voetballers maar één uitweg hebben: plat op de grond liggen zodat ze geen obstakel vormen voor de kolkende massa boven hun hoofden. Aan de andere kant van de oceaan, in Marokko, zijn treksprinkhanen een terugkerende plaag. Met honderden miljoenen troepen ze soms samen. Ze vreten tot 200.000 ton groen en verplaatsen zich tegen een snelheid van 2.5 km over de grond. Pas na drie weken vormen ze zwermen die zich over grotere afstanden verplaatsen. Ondanks het grote aantal insecten is er zelden sprake van botsingen in de lucht: de dieren reageren zes keer sneller dan mensen en ze schijnen over een detectiesysteem te beschikken waardoor ze altijd op een zekere afstand blijven van hun soortgenoten. Bovendien coördineren ze hun vleugelbewegingen om luchtturbulentie tot een minimum te beperken.
 

In Zuid-Australië hebben de boeren om de 10 jaar af te rekenen met een muizenplaag, meestal na een natte periode en grote oogsten. Elke drie weken hebben de knaagdiertjes een nieuw nest. Jonge dieren doen er vijf weken over om volwassen te worden. Elke muis kan in theorie per jaar zo’n 3000 nakomelingen voortbrengen. Minder schadelijk, maar wél hinderlijk zijn eendagsvliegen in het Middenwesten van de VS. Als de temperatuur tot 17,5 graad stijgt, komen ze met miljoenen uit de Mississippi en overspoelen ze de steden Boston en Wisconsin. Het gaat naar schatting om 18 miljard insecten. Ze hebben geen mond en kunnen dus niet bijten (ze hebben geen voedsel nodig want ze sterven nog dezelfde dag), waardoor ze geen gevaar betekenen voor de volksgezondheid. De dag nadien ligt er op sommige plaatsen wel een halve meter dode eendagsvliegen… Eenzelfde fenomeen treedt op in Cincinatti, maar daar gaat het om 10 miljard magicicada-kevers die bij 18 graden tevoorschijn komen, zij het slechts om de 17 jaar, waarmee ze de diersoort zijn met de langste ontwikkelingstijd! Zo gauw de diertjes uit de grond zijn klimmen ze in de bomen. Na een uurtje scheurt hun huid en komt een nieuw exemplaar te voorschijn dat zich voornamelijk op de voortplanting concentreert. De insecten eten weinig en zijn ongevaarlijk voor de mens. Maar net zoals krekels maken ze drie weken lang een oorverdovend lawaai van 100 decibel (vliegtuig).
 

Mieren behoren tot de succesvolste zwermdieren. De Oost-Afrikaanse legermieren zijn blind, maar dat houdt ze niet tegen om regelmatig een nieuw nest te bouwen waarvoor ze zich met z’n allen zo’n 100 meter verplaatsen (18 km, mocht het om mensen gaan). Om de verhuizing is goede banen te leiden vormen ze één lange levende tunnel met soldaten aan de buitenkant ter bescherming van werkmieren, poppen en eieren. Als er onderweg een obstakel of een vijandig situatie wordt gedetecteerd, scheiden de verkenners feromonen af waardoor er meteen hulptroepen in beweging komen. Takjes (dikke boomstammen, mocht het om mensen gaan) worden vakkundig verwijderd door gespecialiseerde eenheden en met vijanden wordt meteen afgerekend, zelfs indien het om vrij grote dieren zoals schorpioenen of bidsprinkhanen gaat. Oost-Afrikaanse boeren zetten de mieren vaak in op hun akkers om ongedierte op te ruimen. In de buurt van het Victoriameer op de grens tussen Kenia, Oeganda en Tanzania zijn insectenzwermen op een andere manier nuttig voor de bevolking: elke maand verschijnen er zwermen van dansmuggen die als bruine rook boven het meer hangen. Als gevolg van overbemesting en de lozing van afvalwater neemt het fenomeen elk jaar in omgang toe. Maar de dansmuggen zijn eiwitbommen en dat heeft de plaatselijke bevolking begrepen. Met natgemaakte braadpannen gaan ze de zwermen te lijf. Van de vangst worden grijze hamburgers gebakken die tot zeven keer meer proteïne bevatten dan onze hamburgers…
 

Terug naar de Mississippi, want daar is er ondertussen sprake van een door de mens veroorzaakte plaag van zilverkarpers, een uitheemse soort die 20 jaar geleden uit een visboerderij is ontsnapt en inmiddels is uitgegroeid tot de belangrijkste vissoort in de grote rivier. Het bizarre aan deze soort is dat de dieren uit het water kunnen springen, sommige exemplaren tot wel drie meter hoog, en dat het fenomeen wordt getriggerd door het geluid van motorboten waardoor de dieren schrikken. Vissers hoeven geen lijn uit te gooien, want met een beetje geluk springen de vissen in hun boot, wat gevaarlijk kan zijn, want sommige exemplaren wegen wel 18 kilo en meer!
 

In Delaware, VS, gaan tienduizenden degenkrabben tijdens het hoogtij in mei tegelijk aan land om hun eieren te leggen. Dat doen ze al 250 miljoen jaar, want het zijn prehistorische dieren uit de tijd van de dinosauriërs. Degenkrabben hebben een schildpaddenschild, voorzien van tien ogen en nog een paar op hun lange staart. Natuurlijke vijanden hebben ze nauwelijks. Maar indertijd waren er nog geen vogels (de nakomelingen van dino’s) en die strijken nu wél massaal neer om zich te goed te doen aan hun eieren. Uitsterven zal de soort wellicht niet, want elke degenkrab legt 100.000 eieren in het zand… opnieuw de macht van het getal…

De honingbij is de enige gedomesticeerde insectensoort. Net zoals de killer bees hebben honingbijen een voorliefde voor een omgeving waar elektriciteit in de buurt is, bv. auto’s. De makers van de documentaire filmen een honingbijenzwerm die op zoek is naar een nieuwe behuizing. Een kleine vrachtwagen trekt de aandacht, maar als het metaal te warm wordt, gaan verkenners op zoek naar een alternatief dat wordt verkend en opgemeten. Na hun terugkeer maken ze een heel aparte dans tussen hun soortgenoten waarbij ze afstand en richting aangeven met bewegingen van hun lichaam en vleugels. Op minder dan twee minuten verdwijnen de bijen van de motorkap van de auto in de richting van het nieuwe doel.
 

Vuurmieren zijn in de loop der voorbije decennia van Brazilië naar de VS geëmigreerd in de laadruimte van cargovliegtuigen. Op de luchthavens van de zuidelijke staten veroorzaken ze regelmatig kortsluitingen in besturingssystemen en stroomstoringen in computers en elektronica. Omdat ze uit het regenwoud komen passen ze zich ook gemakkelijk aan in natte omstandigheden. Als hun nest overstroomt, vormen ze een eiland dat op het water gaat drijven. De koningin en de eieren worden in het midden opgeslagen, aan de verste rand van het eiland maken grote mieren een soort van roeibeweging om het nest naar een plek te dirigeren die door vliegende mieren is verkend. Om de oever te bereiken bouwen ze een levend ponton waarna de eieren en de koningin in veiligheid worden gebracht: kleine beestjes die als niet intelligente hersencellen optreden, maar die gecombineerd een intelligente superstructuur vormen…