FILM
"If you are reading this then this warning is for you. Every word you read of this is useless fine print is another second off your life. Don't you have other things to do? Is your life so empty that you honestly can't think of a better way to spend these moments? Or are you so impressed with authority that you give respect and credence to all who claim it? Do you read everything you're supposed to read? Do you think everything you're supposed to think? Buy what you're told you should want? Get out of your apartment. Meet a member of the opposite sex. Stop the excessive shopping and masturbation. Quit your job. Start a fight. Prove you're alive. If you don't claim your humanity you will become a statistic. You have been warned... Tyler" (De waarschuwing die je van Tyler Durden krijgt als je de Blu-ray in je lader steekt).




Er is bijna niemand die het nog weet of zich blijkt te herinneren, maar hoewel Fight Club van David Fincher ontegensprekelijk het lijstje haalt van de beste films uit de '90's en door iedereen aanzien wordt als een klassieker, verliep de bioscoopcarrière van deze David Fincher-film helemaal niet zoals gepland. In 1998 scoorde de Fox-studio’s een gigantische hit met Titanic en ze dachten dat ook met Fight Club te kunnen doen, maar de film bracht aan de kassa maar 37 miljoen dollar op, wat niets is als je weet dat er 63 miljoen in werd geïnvesteerd. De film deed het wel beter buiten Amerika, maar één van de Fox-bonzen (Bill Mechanic) kreeg via Rupert Murdoch toch te horen dat hij zijn biezen mocht pakken. Het succes kwam na zijn bioscooploopbaan. In 1999 waren dvd’s hot. Iedereen wilde toen nog de schijfjes in huis en Fight Club (wellicht door Brad Pitt) werd één van de best verkochte dvd’s.

De film van David Fincher met Brad Pitt, Edward Norton en Helena Bonham Carter in de hoofdrollen is ondertussen al meer dan twintig jaar oud en is gebaseerd op de gelijknamige roman uit 1996 van Chuck Palahniuk. Volgens Fincher die compleet weg was van het boek is Fight Club de ultieme clash tussen de cynische Generatie X en de agressieve reclamecultuur. En het is waarschijnlijk net dat wat bepaalde critici niet konden verkroppen. Sommige critici hekelden de film omdat hij een veel te hoog machogehalte had (mannen die voor de kick elkaar neermeppen) en ook werd volgens hun het nihilisme te veel in de verf gezet. Hoewel je Fight Club zeker in deze twee hokjes kan onderbrengen is het tegelijkertijd ook meer dan dat. Een soort van schreeuw om aandacht en het is waarschijnlijk daarom dat deze film zo’n cultfenomeen werd.




Edward Norton vertolkt de rol van de verteller. Een man die verschillende aliassen aanneemt. Zijn job bestaat uit het onderzoeken van autowrakken en er vooral moet voor zorgen dat de autoconstructeur niet moet opdraaien voor eventuele schade bij ongelukken. Kortom, een baantje om het leven van je medemens te bezuren. Maar de job brengt centen op en de man heeft alles wat hij moet hebben, in zijn geval is dat de volledige IKEA-catalogus. Maar er is meer in het leven dan Zweedse meubelen, bijvoorbeeld een goede portie slaap en het is daar waar het schoentje wringt, want de verteller lijdt aan chronische slapeloosheid. Om de tijd te doden wordt hij lid van allerlei praatgroepen waar mensen bij elkaar komen om het te hebben over hun ziekte, ook al is hij zelf kerngezond. Hij is blijkbaar niet de enige die er dit soort vreemde hobby’s op nahoudt, want hij ontmoet er Marla Singer (Helena Bonham Carter), die ook bij dezelfde groepen deze bijeenkomsten bijwoont. Op een vlucht naar huis van een zakenreis ontmoet de verteller op het vliegtuig de hippe Tyler Durden (Brad Pitt) die zijn kost verdient met het verkopen van zeep. De twee kunnen het goed met elkaar vinden, maar eens de verteller thuiskomt, ziet hij hoe de brandweer de allesvernietigende explosie in zijn appartement aan het blussen is. De man is al zijn materiële bezittingen kwijt en ten einde raad belt hij Tyler op. Het wordt het begin van een mooie, maar bijzonder vreemde vriendschap.




Net zoals bij iedere David Fincher-film dien je er ook bij Fight Club het kopje bij te houden, want niets is wat het lijkt. Een echte mindfuck met een twist die je nooit ziet aankomen. Brad Pitt had bij aanvang niet al te veel te zin in deze film, maar Fincher wilde Pitt en tijdens de opnames van Meet Joe Black kwam de regisseur langs en nodigde hij hem uit om een biertje te gaan drinken. Met een pint kom je ver, want Pitt stemde ermee in om het scenario te lezen en wat later liet hij weten dat hij de rol zou spelen. Pitt kreeg 17 miljoen dollar en hij had geen spijt van de keuze, want Fight Club veranderde Brad Pitt in het icoon dat hij nu is. Pitt had tonnen charisma en Fox wilde Matt Damon als de verteller, maar dat ging niet door, net als de optie die Sean Penn eventjes was. Fincher had echter de toen relatief onbekende Norton gezien The People Vs. Larry Flynt van Milos Forman. De studio ging mee in Finchers keuze en Norton kreeg de hoofdrol, maar hij kreeg wel acht keer (!) minder geld dan Pitt. Maar ook dat was geen probleem, want dankzij Fight Club werd Edward Norton een superster. Pitt en Norton konden het goed met elkaar vinden en de twee gingen zeer ver. Niet alleen namen de twee lessen in boksen, taekwondo, worstelen en (!) het maken van zeep, maar Pitt liet ook stukjes van zijn voortanden afsnijden zodat zijn personage geen perfecte tanden zou hebben. Geen nood, de stukjes tand werden er na het filmen terug aangezet. Ook voor de vechtscènes zochten de acteurs het uiterste op, zo is de scene waarin Edward Norton Brad Pitt in het oor slaat (weliswaar per abuis) levensecht en de grimas die je op Pitts gelaat ziet is er één van pijn.




En dan moest er nog een vrouw worden gekozen om de rol van Marla Singer te vertolken. Als het van Fincher afhing dan werd dat de stand-up comedienne Janeane Garofalo maar die vond het script veel te seksueel getint en liet de rol aan zich voorbijgaan. Of dat is ten minste toch de officiële versie, want Janeane Garofalo beweert dat het gewoon de invloed was van Edward Norton die haar niet goed genoeg vond voor deze rol. Courtney Love en Winona Ryder passeerden de revue als kandidaat, zelfs Reese Witherspoon, maar die vond Fincher te jong. Fincher hakte de knoop door en kwam verbazend genoeg bij Helena Bonham Carter terecht, en nota bene de uitgesproken actrice was voor Britse kostuumdrama’s zoals Maurice, The Wings Of A Dove of A Room With A View. Ook voor haar werd Fight Club carrièregewijs een complete ommezwaai, en werden de Victoriaanse kostuums ingeruild voor excentrieke outfits en voor ze wist kwam ze in het vizier van Tim Burton terecht, maar dat verhaal ken je wel. En toch hoe fantastisch de drie het ook deden, is het toch de rol van Meat Loaf die ons het meeste bijblijft (Bob has bitch tits!).

Hoe zeer sommigen geprobeerd hebben om Fight Club te verguizen (Ebert gaf de film twee sterren) kon men deze controversiële en spraakmakende film niet negeren. Sommigen zagen een vergelijking in met A Clockwork Orange, het was de schreeuw van een nieuwe generatie die de puntjes op de I wilde zetten en sommige filmhistorici gaan zelfs zo ver om te stellen dat Fight Club een nieuwe bladzijde opende in de Amerikaanse filmgeschiedenis. Of dat zo is laten we in het midden, feit is wel dat deze titel na meer dan 20 jaar nog verdomd fris aanvoelt. Een intelligent scenario met een niet te voorziene twist en zelfs een Edward Norton die Brad Pitt naar huis speelde, maar of we dat nog zullen meemaken?




BEELD EN GELUID
Fight Club was een visueel en auditief hoogstandje en dus is het niet meer dan normaal dat Fox met een zo goed als perfecte Blu-ray op de proppen kwam. De details zijn scherp, heldere kleuren en ook in duistere scenes (hoewel die eerder zeldzaam zijn) is alles nog top. Van beschadigingen is er vanzelfsprekend geen sprake. Ook voor het geluid kreeg Fight Club heel wat prijzen en die komen uitstekend aan bod in de DTS-HD Master Audio 5.1-geluidstrack die boordevol krachtige en effectieve geluiden gaat, en dat gaat van het geroep van de omstaanders tot een vliegtuigcrash.

EXTRA'S
Wie hoopt op een traditionele documentaire waarin Fincher wat uitlegt geeft over zijn meesterwerk moeten we teleurstellen. Qua tijd ben je hier wel een tijdje zoet mee, maar alles is speels opgevat en verloopt interactief waarvan je naar de ene titel naar de andere moet scrollen. Iets waar bepaalde kijkers (waaronder ondergetekende) moe van worden, zeker omdat heel wat materiaal samengesteld is uit de extra’s van de dvd en dus niet in HD zijn. Wie tuk is op het bekijken van films via commentaartracks komt hier uitgebreid aan zijn trekken, want er staan er vier op! Er is er één met regisseur David Fincher, een ander met David Fincher en Brad Pitt, Edward Norton, en Helena Bonham Carter. Wie dieper wil ingaan op het verhaal kan dat met de audiocommentaar van auteur Chuck Palahniuk en scenarist Jim Uhls. Een laatste audiocommentaar is er met de mensen die verantwoordelijk waren voor de special effects.




In Behind the Scenes kun je kiezen tussen Production, Visual Effects en On Location. Een blikje achter de schermen of gewoon hoe men bepaalde special effects uitlegt. Het is allemaal veel te droog gebracht en het gaat vrij snel vervelen. Wie zin heeft in verwijderde scènes krijgt er hier zeven op zijn bord en ook is er een uitgebreid arsenaal aan publiciteitsmateriaal waaronder 17 (!) tv-spots. Er is ook een uitgebreide kunstgalerij met storyboards en een heleboel ontwerpschetsen. Echt interactief wordt het met Insomniac Mode: I am Jack’s Search Index waarbij je de keuze hebt tussen tientallen kernwoorden en eens je die aanklikt dan springt het menu over naar een commentaarband die het onderwerp belicht dat je hebt aangeklikt. In A Hit in the Ear: Ren Klyce and the Sound Design of Fight Club komt Ren Klyce 6 minuten aan het woord en ook hier wordt het weer interactief, want je kan zelf bij vier fragmenten het geluid aanpassen. Ten slotte is er nog Flogging Fight Club waarin we te gast zijn bij de Guys Choice Awards 2009 van de Amerikaanse zender Spike TV en waar Fight Club de Guy Movie Hall of Fame Award kreeg. We onthouden vooral hoe Mel Gibson (hij is de special guest) nog maar eens de eikel mag uithangen.

CONCLUSIE
Hoe je het draait of keert, iedere film is een kind van zijn tijd. Ondertussen is Fight Club al meer dan 20 jaar oud en we waren uiterst benieuwd of deze film nog altijd even veel impact maakt als toen en dat is het geval, ook al vraag je je achteraf wel af wat er met Edward Norton is gebeurd.