FILM
Eind februari hield heel filmlievend België eventjes de adem in. Zou ons land voor de eerste keer sinds 1986 een Oscar winnen? Regisseur Tom Van Avermaet was immers genomineerd voor zijn kortfilm Dood Van Een Schaduw, de vierde keer dit millennium dat een Belg die accolade kreeg. Maar die gegeerde Oscar ging uiteindelijk niet naar ons land. Hoewel dat leuk was geweest, zou dat trouwens ook iets te veel eer zijn geweest voor Dood Van Een Schaduw, want hoewel de kortfilm een interessante premisse heeft en met een uitstekend production design kan pochen, slaagt de prent er niet in om de boog twintig minuten lang gespannen te houden.

Matthias Schoenaerts vertolkt Nathan, een gesneuvelde soldaat uit de Eerste Wereldoorlog, die na zijn dood een wel erg speciale taak krijgt. Hij moet de schaduwen van personen die dood gaan vangen in een soort fototoestel. De resulterende kiekjes krijgen een plek in een indrukwekkende galerij van een mysterieuze man. Voor Nathan is er een bijkomend voordeel: als hij 10.000 schaduwen heeft gevangen, dan mag hij weer naar het rijk van de levenden. Hier hoopt hij ook vurig op, want hij wil de vrouw op wie hij zijn oog liet vallen (een verpleegster) dolgraag terugzien. Alleen heeft zij haar hart al verpand aan een ander. De soldaat denkt er dan ook aan zijn macht te misbruiken om zijn rivaal als 10.000ste schaduw te fotograferen.

Met die premisse komt Van Avermaet origineel uit de hoek. Bovendien geeft het hem de mogelijkheid om interessante visuele paden te verkennen, iets wat tot uiting komt in een production design dat heel wat ambitieuzer is dan we van Vlaamse films gewoon zijn. Van de regie ook niets dan goeds. De cineast laat zich niet verleiden door snelle montages of gezochte beeldkaders: hij brengt het verhaal redelijk klassiek in beeld en laat het verhaal zo alle ruimte om te ademen. In Schoenaerts heeft hij bovendien de ideale hoofdrolspeler: het personage spreekt amper en moet het helemaal hebben van zijn lichaamstaal: net datgene waarin Schoenaerts doorgaans uitblinkt. De rest van de cast is helaas minder op dreef, al is de voornaamste oorzaak daarvan het scenario dat gewoonweg te weinig aandacht besteedt aan het uitwerken van de nevenpersonages.

Het scenario blijkt inderdaad de zwakste schakel, iets wat ook de Amerikaanse vakpers opmerkte toen zij de Oscargenomineerden in de categorie Kortfilm tegen elkaar afwoog. De rol van de schaduwenverzamelaar is bijv. verwarrend en de emotionele punch die de premisse op het einde van de twintig minuten nodig heeft, komt er niet. Een lange carrière als scenarist zie ik dus niet weggelegd voor Van Avermaet. Maar als regisseur gaan we nog van hem horen, daar ben ik zeker van. Hetzij hier, hetzij in Hollywood, want hij ondertekende onlangs een contract bij een van de grootste Amerikaanse impresario-agentschappen.

BEELD EN GELUID
De tijd dat transfers van Vlaamse films bol stonden van de onvolkomenheden ligt al een tijdje achter ons. Ook Dood Van Een Schaduw ziet er prima uit op dvd. De scherpte is goed, het contrast valt in positieve zin op - met name in de openingssequentie in een griezelige steeg - en printbeschadigingen of digitale artefacten kwam ik niet tegen. Toch één minpunt: de kleurenweergave is, wellicht doordat de beelden stevig bewerkt zijn in postproductie, een beetje teleurstellend. De soundtrack maakt nooit volledig gebruik van de mogelijkheden van het 5.1-spoor, maar voor een film die een intiem verhaal als dit vertelt, is dat geen al te grote smet op de kwaliteit.

EXTRA'S
Als extra krijgt de kijker de vorige kortfilm van Tom Van Avermaet te zien. Droomtijd is zwaar beïnvloed door 1984 en Brazil, maar het verhaal over de impact van de droom op een door tijd geobsedeerde maatschappij besteedt teveel tijd aan design en te weinig aan emotie. Het hoofdpersonage is een speelbal van de plot in plaats van een empatisch ankerpunt voor de kijker en de machinaties van het verhaal zijn te warrig om de boodschap van de cineast te ontcijferen. Droomtijd is bovendien iets te derivatief voor zijn eigen goed.

CONCLUSIE
Dood Van Een Schaduw werd beloond voor zijn Oscarnominatie met een eigen dvd-release, iets wat zelden gebeurt voor een kortfilm. De prent valt vooral op door het production design en de originele premisse, maar laat op vlak van emotie enkele steken vallen. Beeld en geluid scoren goed op deze dvd en het is interessant om Van Avermaets vorige kortfilm terug te zien op de schijf als een extra.